در برخی آثار دنیایی و آخرتی ترک نماز، سستی در نماز و بی تفاوتی به نماز احادیثی وارد شده است از جمله این حدیث که رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ می فرماید: «لا تضیعوا صلاتکم، فانّ من ضیّع صلاتهُ حَشَرَهُ الله قارون و فرعون و هامان ـ لعنهم الله و اخزاهم ـ و کان حقّاً علی الله ان یُدخِلَهُ النار مع المنافقین، فالویلُ لمن لم یحافظ صلاتهُ»(1) نمازتان را ضایع نکنید، بدرستی که هر کس نماز خویش را ضایع کند، خداوند عزوجل او را با قارون و فرعون و هامان محشور می کند، خداوند به آنان لعنت کند و آنها را رسوا سازد، و بر خدا لازم است آنها را با منافق ها به آتش داخل کند، پس وای بر کسی که مواظب نمازش نباشد.برای پی بردن به سرّ این که چرا خداوند ضایع کننده نماز را با قارون، فرعون و هامان (لعنت الله علیهم) محشور می کند باید به زندگی و نوع گناهانی که آنان مرتکب شده اند؛ نگاه کرد. اگرچه در جهنمی بودن همه آنان تفاوت چندانی نیست و لی مراتب عذاب و طبقات جهنم آنان باهم متفاوت است.اگرچه برخی گناهان آنان مشترک بوده مانند انکار رسالت حضرت موسی (علیه السلام) و تکذیب آیات اللهی که منجر به منصرف کردن مردم از دین خدا و پیروی از انبیاء اللهی می شد ولی هر کدام از اینها گناهان خاصی را مرتکب شده بودند
یکی از مهمترین ویژگی های هر سه نفر اینها این است که علی رغم وجود پیامبری مانند حضرت موسی در میان آنان ولی اینها با دین پیامبر زمان خود از دنیا نرفتند. و شاید یکی از دلایل تشبیه هم همین باشد که شخص ضایع کننده نماز علی رغم مسلمان بودن و پیروی از دین پیامبر خاتم و آخرین پیامبر الهی، ولی با دین اسلام از دنیا نمی رود و حکم مردن در زمان جاهلیت را دارد.
«قارون بن یصهر» از بنی اسرائیل و از نزدیکان حضرت موسی (علیه السلام) بوده است (پسرعمو یا پسرخاله او). قارون عالم، دانشمند و صنتعگری بزرگ بوده که در نزد فرعون مقام عالی داشت؛ بنابر برخی نقل ها، هامان، وزیر فرعون و قارون خزانه دار وی یا عامل و کارگزار فرعون بر بنی اسرائیل بوده است.
نام قارون 4 بار در سه سوره از قرآن(سوره قصص، آیات ۷۶ و ۷۹؛ سوره عنکبوت، آیه ۳۹؛ سوره غافر،آیه ۲۴ ) آمده است. در بخشی از آیات سوره قصص سخن از درگیری بنی اسرائیل با این مرد ثروتمند و سرکش به میان آمده، قارون مظهر ثروت آمیخته با کبر و غرور و طغیان بود.
موسی (علیه السلام) از او زکات می‌خواهد ولی قارون سرباز می‌زند و مردم را علیه او می‌شوراند و زنی را برای اتهام به حضرت موسی تحریک می کند تا نسبت زنا به نبی خدا بدهد ولی اتفاقاَ آن زن قارون را رسوا می کند، لذا حضرت موسی از خدا می‌خواهد تا عذاب خود را بر قارون نازل کند.(2) از مجموع آیات قرآن به دست می‌آید که سرکشی او بیشتر به جهت غرور و تکبر بوده است. قرآن، عذاب الهی که موجب نابودی قارون شد را چنین نقل می‌کند: «فخََسَفْنَا بِهِ وَ بِدَارِهِ الْأَرْضَ؛ پس او و خانهاش را در زمین فرو بردیم»(3)
«بنی‌اسرائیل در دوران سرگردانی در بیابان، مشغول توبه بودند تا خداوند آنان را ببخشد. اما با گذشت زمان؛ قارون از جمع توبه‌کنندگان جدا شد. حضرت موسی(علیه السلام) که قارون را دوست می‌داشت، به نزد او رفته و گفت:‌ای قارون. قوم تو در حال توبه هستند و تو از آن‌ها جدا شدی. به آن‌ها بپیوند که در غیر این صورت عذاب الهی شامل حال تو خواهد شد. قارون گفتار او را به تمسخر گرفت…. قارون دستور داد که بر روی موسی خاکستر بریزند. زمین، قارون را به همراه اموال و قصرش بلعید.(4)
برای مطالعه گناهان هامان، فرعون و … به تفاسیر نمونه، پیام قرآن، المیزان و … مراجعه کنید.
بهرحال عذاب قارون و … در قیامت عذابی بسیار دردناک و در طبقات سخت جهنم خواهد بود ما باید برای سُستی و کاهلی در زمان به درگاه خداوند توبه کنیم و توجه بیشتری به نماز و اوقات آن داشته باشیم.
پاورقی:
(1) بحارالانوار، ج 79، ص 202.
(2) فعال عراقی نژاد، حسین؛ داستانهای قرآن و تاریخ انبیاء درالمیزان، تهران، سبحان، 1370ش، اول، ج2، ص265.
(3) سوره قصص، آیه 81 .
(4) قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴، ج۲، ص۱۴۵.