خدمت شما سوال کننده محترم عرض شود که احتمالا دعای مورد نظر شما دعایی است که «احتجاب» نام دارد و منسوب به امام علی(علیه السلام) است . باید گفت که نام گذاری این دعا از بخش نخست آن یعنی«احْتَجَبْتُ بِنُورِ وَجْهِ اللَّهِ…» اقتباس شده اشت.اما با تحقیقی که در کتاب‌های روایی انجام گرفته؛ این دعا تنها در کتاب «بحار الأنوار» (1)یافت شده است که علامه مجلسی نیز منبع مشخصی برای آن ذکر نکرده اند و تنها به این عبارت بسنده کرده: (منقولٌ من بعض المواضع)، (2)که نشان از فقدان این دعا و روایت در کتاب های اصلی روایی دارد. همچنین، در نقل این روایت، نام هیچ کدام از معصومین (علیهم السلام) به عنوان گوینده آن، ذکر نشده است.بنابرای به لحاظ سندی نمی توان چنین دعایی را دارای سند صحیح و موثقی دانست یا آنرا منسوب به یک امام خاصی قرار داد ولی از نظر متن، مدلول و محتوای آن باید گفت که این روایت بیشتر ناظر به برخی آیات قرآن بوده است و در موارد غیر قرآنی هم از محتوای مناسبی برخوردار است. دعا از این لحاظ مشکلی ندارد؛ نکته مهم دیگر این دعا، چگونگی ترتیب این آیات در آن است که دلیل مشخصی برای آن معلوم نیست.!
خواندن آن هم به قصد رجاء اشکالی ندارد.
لازم به یادآوری است:
1. روایات دیگری در زمینه احتجاب و حرز و … وجود دارد که علامه مجلسی آنها را در بابی به نام «الاحتجابات المرویة عن الرسول(صل الله علیه و آله) و الأئمة(علیهم السلام) جمع آوری کرده است.(3)
2. دعاهای دیگری هم با متن و محتوای متفاوت به همین نام وجود دارد.(4)
پاورقی :
(1) مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 91، ص 378 – 379، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.
(2) بحار الانوار، ج 91، ص 378.
(3) همان، ص 372.
(4) مهج الدعوات-ترجمه طبسى، ص 145.