پرسشگر گرامی ، برای دریافت پاسخ به نکات زیر توجه نمایید :
الف ) حق الناس
“حق‌الناس” به معنای حقوق مردم است، اعم از حقوق انسان که امروزه از آن به “حقوق بشر” یاد می‌شود، یا حقوق عمومی مردم در جامعه و در برابر حکومت که از آن به “حقوق شهروندی” تعبیر می‌شود، یا حقوقی که انسان در برابر دیگران دارد و امروزه “حقوق خصوصی” نامیده می‌شود. آنچه مربوط به جان، مال، حیثیت و آبروی مردم و حقوق اجتماعی و سیاسی باشد، در قلمرو حق‌الناس است.
راه کاری که برای جبران و توبه در «حق الناس» است سنگین تر از توبه در «حق الله» است و این گناه, یعنی تجاوز به حقوق دیگران را امام علی(علیه السلام) از آن به مظالم العباد (کلینی، اصول کافی، ج2، ص443) و امام زین العابدین(علیه السلام) به «تضییع حقوق الاخوان» (مجلسی، بحارالانوار، ج72، ص415) یاد کرده اند.
ب) آرایش خانم
پاسخ: آرایش کردن زن به هر صورت برای شوهر خودش اشکال ندارد، امّا نشان دادن آن به نامحرم حرام است، چون {موجب جلب توجّه نامحرم می شود}.
نشان دادن آرایش به نامحرم، موجب مفسده و گناه می شود و زن را در معرض آسیب، انحراف و ابتذال قرار می دهد و ارزش انسانی او را بسیار کاهش می دهد و او را به عنوان ابزار تمایلات نامشروع دیگران قرار می دهد و از مسیر سیر انسانی که باید در این نشأه طی کند و از رحمت خدا دور می سازد.
همان خداوندی که زیباست و زیبایی را دوست دارد، دستور فرموده که زن باید زیبایی های خود را از نامحرم بپوشاند.
در روایتی جناب رسول الله صلّی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند: {نگاه به نامحرم، تیری است از تیرهای شیطان؛ به یک معنا منظور از این نگاه، نگاه تیز و با قصد لذّت است که به عنوان حجابی بر نفس شخص سایه می افکند و اگر تکرار شود و باز هم تکرار و تکرار شود، این سایه پر رنگ تر می شود و نفس شخص را تیره می گرداند و رغبت عبادت سازنده و مؤثّر را از او می گیرد.}
{نگاه تیز به نامحرم، قوّه خیال شخص را مشوب و آلوده می سازد.}
اگر آیات و روایات فرموده اند که مردان و زنان باید از نگاه به نامحرم اجتناب کنند، غیبت نکنند، به موسقی حرام گوش نکنند و … ؛ برای این است که {می خواهند این چشم و گوش ظاهری شخص را ببندند و چشم و گوش باطن جان انسان را باز نمایند تا انسان بتواند با حضور و مراقبت، ببیند و بشنود تسبیح موجودات عالم را و سایر زیبایی های موجود در عالم مادّه و نشأه طبیعت را که همه مخلوقات خداوند متعال و جمیل می باشند را نیز ادراک نماید و بداند که زیبایی مادّی و ظاهری اشخاص در مقابل زیبایی های عوالم وجودی اصلاً قابل مقایسه نمی باشد.}
ج ) آرایش خانم و حق الناس
با توجه به مطالب بالا اگر آرایش کردن خانم موجب به انحراف کشیدن و به گناه افتادن دیگران شود حق الناس است .
* مشارکت در گناهان دیگران
حضرت آیت الله بهجت رحمه الله علیه می‌فرمایند: «خدا نکند انسان معصیت کند و اگر کرد، خدا نکند معصیت اجتماعی بکند و اگر کرد خدا رحم بکند که اضلال مردم در آن باشد.»
و نیز فرمودند: «در قیامت که نامه عمل را به دست انسان می‌دهند، در نامه بعضی‌ها نوشته شده که فلان فرد را تو کشته‌ای. می‌گوید: خدایا، من کی او را کشتم؟ من کجا قاتل بودم؟ من اصلاً خبر ندارم که قاتلش چه کسی است.
در جواب می‌گویند: در فلان مجلس فلان کلمه را گفتی، این کلمه نقل شد به مجلس دیگری و از آن‌جا دوباره به مجلس دیگر که قاتل در آن مجلس بود، رسید و او این را شنید و رفت او را کشت و تو سبب این قتل شدی. این جور سببیت است که انسان باید احتیاط کند و حواسش را جمع کند. آیا کسی می‌تواند متوجه باشد که این کلمه‌اش به ده واسطه خرابکاری نکند؟ قهرا باید هر کاری که بالفعل برای خودش جایز می‌داند با طلب توفیق از خدا و طلب نجات از خدا آن را انجام دهد تا عواقبش چیزی نشود که برایش مسئولیت بیاورد.»
باری تقوای در رفتار و گفتار، تقوای در خانواده و جامعه، تقوای علمی و عملی، اخلاقی و معنوی حد و مرز ندارد و رعایت تقوا و ترک گناه در هیچ مرحله‌ای از انسان ساقط نیست بلکه برای هر کسی در شأن و مرتبه خودش لازم است و چنین است که آیت الله بهجت می‌فرمایند: «ترک معصیت در اعتقادات و اعمال و نماز اول وقت کافی و وافی است برای وصول به مقامات عالیه اگر چه هزار سال باشد.»