سادات: جمع سادة است که آن در اصل سَیَده بر وزن طَلَبه بوده و جمع مکسّر سائد است و سائد بمعنی سیّد است. پس سادات جمع الجمع سائد است نه جمع سیّد و به معنی مِهتران و بزرگان آمده است.[1]در عرف نسل و ذریة پیغمبر اسلام از فاطمة زهرا (س) را سید گویند و به معنی وسیع تر نسل هاشم را که در فقه اسلامی از مستحقّین خمس به شمار می آیند شامل می شود.[2]سادات در فضل و شرافت و از ذرّیه حضرت زهرا (س) بودن تفاوتی ندارند و همه فرزندان ائمه معصومین از نسل حضرت زهرا (س) تا روز قیامت امتیاز سیادت را دارند و همه واجب الاحترام هستند و این گونه نیست که فرزندان یک امام از فرزندان دیگر ائمه برتری داشته باشند.دلیل شرافت هاشم این است که نور نبوت و امامت از عبد مناف به هاشم منتقل گردید و از هاشم به بعد بنی امیه از یک تیره قریش بودند و بنی هاشم تیره ی دیگر که نبوت و امامت درآن قرار گرفت و نبوت به فرزند عبدالله (محمدصلی الله علیه وآله) رسید و امامت به فرزندان ابوطالب از طریق علی و فاطمه دختر پیامبر(ص)که نور نبوت و معنویت کامل در او متجلی بود و فاطمه(سلام الله علیها) از آن نور بود و علی (علیه السلام) مستعد نور امامت وحامل آن بود ،بنا براین امامت و نبوت در نقطه ای به هم رسیدند و این شرافتی بزرگ است. سایر فرزندان هاشم نیز به جهت تقارن با این نور در صورت اطاعت از نبوت و امامت شایسته شرف هستند.از پیامبر نقل است که خداوند نسل را در فرزندان زهرا (س) قرار داده است. و هر نَسَب و دامادی در روز قیامت منقطع می شود (و سودی به صاحب نسب نمی رساند) و از بین می رود جز نسب وسیعی که به من می رسد و منقطع نمی شود.[3]امتیازات سادات بر سایر این است که نژاد سادات به خاطر انتسابشان به پیغمبر اکرم و حضرت زهرا (س)وامام علی (ع) برتری و فضیلت دارند. و امتیازی که خداوند به خاطر بزرگداشت پیامبرش به سادات اختصاص داده عبارتست از برکنار داشتن آن ها از صدقاتی که به منزلة چرک های اموالی که در دست مردم است. خداوند زکات و صدقات را بر سادات به حُرمت پیامبر حرام کرده است.[4]و در برابر خداوند امتیاز دیگری بر سادات اعطا کرده است و آن اینکه برای سادات سهمی را در کنار سهم خود و سهم پیامبرش قرار داده است و این خود بزرگداشتی از جانب خدا نسبت به ذریّه حضرت زهرا (س)و امام علی(ع) است.[5]از دیگر امتیازات سادات این است که حضرت پیامبر از خداوند در برابر اجر رسالت دوستی و مودّت مردم نسبت به اقربای خویش را خواسته[6] و اگر اقربای پیامبر را به معنای وسیع آن در نظر بگیریم، که برخی از علما بر این عقیده اند؛[7] لذا سادات نیز جزو ذوی القربی شده و احترامشان بر مردم واجب می شود و حتی نه تنها بر مردم بلکه خودشان نیز موظف می شوند که همدیگر را احترام و تمجید کنند.
پی‌نوشت:
[1] . سید مصطفی حسینی دشتی، معارف و معاریف، ج 6، چاپ دوم، 1376، صص 149.
[2] . همان.
[3] . علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 7، تهران، مطبعة الاسلامیه، چاپ سوم، 1368 ش، ص 238.
[4] . آیة الله مرعشی نجفی، مهاجران آل ابوطالب، ترجمة محمدرضا عطائی، مشهد، آستان قدس، چاپ اول، 1372، ص 33.
[5] . همان.
[6] . سورة شوری، آیة 23.
[7] . عبدالحسین دستغیب، زندگانی فاطمه زهرا (س)، تهران، انتشارات، چاپ اول، 1365، ص 177.
برگرفته از پایگاه راسخون