تاریخچه ماهواره در ایران- تاریخچه ماهواره- گرایش به ماهواره مضرات ماهواره- آسیب شناسی فرهنگی
۱۳۹۶/۱۲/۰۴
–
۵۴۵۲ بازدید
با سلام بطور دقیق میخواستم بدانم ماهواره چگونه و به چه شیوه ای وارد کشور شد(در دوران ریاست جمهوری چه کسی ) و چرا اینقدر استفاده از آن افزایش یافت ؟؟
با عرض سلام خدمت پرسشگر محترم
ضمن تشکر از ارتباط مجددجنابعالی با این مرکز، در زمینه تاریخچه ماهواره درایران بگوییم،محمدعلی ابطحی معاون پارلمانی رئیس جمهوری در دولت خاتمی در بخشی از خاطرات خود میگوید:نیمه ی دوم سال ۱۳۶۰ بود که در صدا و سیما بودم. معروف شده بود که ماهواره روی فضای ایران برنامه های تلویزیون های کشورهای دیگر را پخش می کند. هر روز به صدا و سیما گزارشی می آمد که بعضی ها نیمه شب آنتن هایشان را دستکاری می کنند و شبح هایی روی گیرنده های خود می بینند. در جلسات شورای مدیران صدا و سیما، مسئولان فنی انکار می کردند.
آقای محمد هاشمی آن روزها رئیس ما بود و رئیس صدا و سیما. تلویزیون در آن ایام دو شبکه داشت که از بعد از ظهرها شروع و آخر شب هم برنامه هایش تمام می شد.
در همان سال ها به ارشاد رفتم. خیلی از مسئولان فرهنگی مسأله ی ورود ماهواره را جنگ روانی می دانستند ولی همه در این باره که اگر این پدیده به ایران بیاید چه خواهد شد صحبت می کردند؛ ولی معمولاً همه چشم هایشان را روی این واقعیت می بستند.
سال ۱۳۶۷ بود؛ یک روز در خیابان جمهوری تهران در یک ساختمان بلندی که مربوط به مجله ی “العالم” بود جلسه داشتم. یکی از کارمندان آن جا من را به کنار پنجره برد، ده دوازده ساختمان را دیدم که دیش داشتند. آن جا برای اولین بار چشمم به دیش ماهواره در ایران روشن شد!
چند سال بعد فراگیر شد؛ خیلی سریع. وقتی همه ی مسئولان احتمالاً در یک ساختمان چند طبقه آن را دیده بودند، دیگر در جلسات عالی رتبه ی فرهنگی که من هم معمولاً عضو آن بودم کسی در مورد ماهواره حرف نمی زد.
ماهواره دیگر آمده بود. این خصوصیت تکنولوژی نوین است که بی اجازه و باسرعت وارد می شود. مقاومت اولیه به جای برنامه ریزی استفاده ی صحیح از آن هم خصوصیت ما و خیلی از کشورهاست. دیروز از جلو آن ساختمان در خیابان جمهوری اسلامی رد می شدم؛ یاد آن خاطرات افتادم.
پرسشگر گرامی،. از لحاظ قانونی:
همانطور که می دانید طبق تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی ،به کارگیری واستفاده از ماهواره ممنوع می باشد
قانون ممنوعیت بکارگیرى تجهیزات دریافت از ماهواره درمورخه 26. 11. 1373 مجلس شوراى اسلامى به تصویب رسیده که به چند ماده آن اشاره مى شود.
ماده 1 – استفاده ازتجهیزات ماهو اره نیز در مواردى که قانون تعیین کرده است ممنوع است.
ماده 3- وزارت کشور موظف است با هماهنگى وزارت اطلاعات با وسایل ممکن نسبت به جلوگیرى از ورود و توزیع تجهیزاتى که صرفاً براى دریافت از ماهواره مورد استفاده قرار مى گیرد اقدام نماید و ضمن توقیف وسایل فوق عاملین آن را با وسائل توقیفى به مراجع صالحه قضائى معرفى نماید
ماده 10- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى با همکارى وزارت پست و تلگراف و تلفن و سازمان هاى ذیربط موظفند با استفاده از اهرم هاى حقوقى وبین المللى در جهت حراست از مرزهاى فرهنگى کشور و حفظ کیان خانواده علیه برنامه هاى مخرب و مبتذل ماهواره ای قداست لازم را انجام دهند.
آنچه در تاریخ ماهواره ثبت رسمی شده است قانونی است که در بهمن ماه 1373 به تصویب مجلس رسید. نزدیک به 20 سال پیش بود که قانون ممنوعیت بهکارگیری تجهیزات دریافت از ماهواره با امضای رئیس مجلس وقت، ابلاغ شد. به موجب این قانون ورود، توزیع و استفاده از تجهیزات دریافت از ماهواره جز در مواردی که قانون تعیین کرده ممنوع است و وزارت کشور موظف است با استفاده از نیروهای انتظامی یا نیروی مقاومت بسیج در اسرع وقت نسبت به جمعآوری تجهیزات دریافت از ماهواره اقدام کند.
در تبصره ماده 2 این قانون نیز تصریح شده است: از آنجایی که این قانون هنوز پا برجاست و اصلاح یا لغو نشده است، استفادهکنندگان از تجهیزات دریافت از ماهواره که بر اساس نتایج چندین پژوهش دانشگاهی اخیر، 71 درصد مردم تهران و 60 درصد مردم کشور را شامل میشود، علاوه بر ضبط و مصادره اموال مکشوفه به مجازات نقدی از یک میلیون تا سه میلیون ریال محکوم میشوند.
در طول 20 سالی که قانون منع استفاده از ماهواره تصویب شد، هرسال میلیونها نفر به بینندگان برنامههای ماهوارهای اضافه شدهاند، شبکههای فارسیزبان که فقط برای فارسیزبانان و خصوصاً ایرانیها برنامه تولید و پخش میکنند، هماینک به بیش از ۱۶۰ شبکه رسیده است.
ماهوارههایی که در فضای ایران فعالند، امکان دریافت حدود ۱۸ هزار شبکه تلویزیونی را فراهم کردهاند و از این تعداد حدود ۲ هزار شبکه را با دیشهای معمولی میتوان با کیفیت بالا دریافت کرد. گستردگی رو به فزون امکانات فنی و محتوایی شبکههای ماهوارهای از یک سو و شمار مخاطبان ماهوارهای از سوی دیگر موجب شد تا در دورههای گذشته مجلس تلاشهایی برای اصلاح قانون منع استفاده از ماهواره انجام شود. در مجلس ششم، طرح اصلاح قانون ممنوعیت بهکارگیری تجهیزات دریافت ماهواره پس از بحثهای فراوان تصویب شد. این طرح اما پس از مخالفت شورای نگهبان، فراز و نشیب بسیاری را طی کرد. شورای نگهبان به سه دلیل این طرح را مخالف قانون اساسی و شرع دانسته بود.
نخست آنکه، معتقد بود این طرح مغایر با بند اول اصل سوم قانون اساسی یعنی «ایجاد محیط مساعد برای رشد فضایل اخلاقی بر اساس ایمان، تقوی و مبارزه با تمام مظاهر فساد و تباهی» است. دوم آنکه، تأکید داشت این طرح مغایر بند ۵ اصل سوم قانون اساسی در مورد «طرد کامل استعمار و جلوگیری از نفوذ اجانب» است و سوم آنکه، شورای نگهبان معتقد بود این طرح مغایر با اصل نهم قانون اساسی درباره تفکیک ناپذیری وحدت و تمامیت ارضی کشور از یکدیگر و لزوم حفظ آنهاست. سرانجام در سال ۸۷ نمایندگان مجلس هفتم با ۱۲۳ رأی موافق، ۲۰ رأی مخالف و ۲۳رأی ممتنع به حذف طرح اصلاح قانون ممنوعیت بهکارگیری تجهیزات دریافت ماهواره رأی دادند و این طرح برای همیشه از دستور کار مجلس حذف شد.
علل گرایش به ماهواره
گرایش به شبکه های ماهواره ای عوامل مختلفی دارد که از جمله می توان به این موارد اشاره نمود:
1. ضعف برنامه های شبکه های داخلی و توجه نکردن به سلایق و نیازهای نسل جوان و نداشتن جذابیت های لازم، هر چند تلاش های خوبی در خصوص افزایش شبکه های مختلف داخلی شده است .
2.ضعف ایمان و باورهای دینی
3. هواپرستی , دنیا طلبی و گرایش به مادیات
4. عدم کنترل و راهنمایی خانواده ها
5. بیکاری و مشکلات ناشی از آن
6. کنجکاوی , در برخی موارد افراد برای کنجکاوی به شبکه های ماهواره ای مراجعه می کنند و تحت تأثیر برنامه های آن قرار می گیرند .
به نظر می رسد برای جلوگیری از گرایش افراد به ویژه جوانان به این شبکه ها لازم است فرهنگ سازی مناسب صورت بگیرد و اثرات مخرب استفاده از این گونه شبکه ها در زندگی فردی و اجتماعی و خانوادگی به خوبی تبیین شود و با تقویت ایمان و فرهنگ دینی در میان جوانان از یک سو از گرایش افراد به این گونه شبکه ها جلوگیری نمود و با تقویت و گسترش برنامه های شبکه های داخلی و ایجاد تفریحات وسرگرمی های سالم و در دسترس قرار دادن آن از سوی دیگر گرایش به این شبکه ها را کاهش داد .
البته باید توجه داشت که درمقابله با تهاجم فرهنگی از طریق ماهواره ها، علاوه بر عملکرد نیروی انتظامی، باید کارهای فرهنگی موثر فراوانی صورت پذیرد و در این امر صدا وسیما می تواند نقش عمده را به عهده داشته باشد و برنامه های آن دراین زمینه می تواند درمولفه های ذیل باشد:
1. بکارگیری تکنولوژیهای نوین، فناوریهای کارآمد، تقویت سیگنالها.
2. محتوا بخشی به پیام و آثار خود، محتوایی فاخر، ارزشمند و انسان ساز به مردم .
3. ترویج هرچه بهتر، بیشتر وجدی تر ارزشهای دینی، مذهبی و ملی.
4. تلاش در به تصویر کشیدن وصدور ارزش های والای الهی وانسانی، مفاخر فرهنگ ملی از طریق فیلم ها وسریال ها.
5. روششناسی مناسب جهت دادن آگاهی های مذهبی، فرهنگی اجتماعی وسیاسی به مردم.
6. تلاش بیشتر درارتقاء وعمق بخشی به برنامه های تولیدی خود.
7. ترویج تقویت وحدت ملی، امید و نشاط و روشنگری، ترفیع کیفی و کمی برنامه ها و اطلاع رسانی ها .
8. تلاش درتامین حداکثری نیازمندی های مخاطبان خود در تولید برنامه ها، فیلم ها وسریال ها واخبار وداده ها؛ چون رقابت دربین رسانه ها در حد بالاست باید با برنامه سازی، حرفی برای گفتن داشت.
9. تلاش برای انعکاس توانمندی های موجود جامعه و برنامه سازی مناسب در جهت جذب مخاطبان.
به نظر می رسد با انجام این وظایف ورسالت ها دولت ومجموعه صدا وسیما بتوانند درقبال شبیخون رسانه ای ،قدم های موفقی بردارند.
به طور کلی میتوان مهمترین علت وجود چنین گرایشاتی را به شرایط جامعه و جهان امروز نسبت داد. دورانی که ما در آن زندگی میکنیم،عصر انفجار اطلاعات و رشد تکنولوژی است. این تکنولوژی هر روز حرف تازه ای را برای همگان به ارمغان میآورد و به همین سبب از جذابیت بالایی برخوردار است. ماهواره ابزاری است حاصل تکنولوژی بشر که میتواند به راحتی انتقال پیام را در قالب برنامههای رادیویی و به ویژه تلویزیونی در سرتاسر جهان برای مخاطبین میسر سازد. از این نگاه، روی آوردن مردم جهان به این ابزار همچون دیگر مواهب تکنولوژی،تا حدودی طبیعی به نظر میرسد. به نظر میرسد این موضوع نیز بخشی از پروسه جهانی شدن را شامل میشود و احتمالا در جهت تسریع این جریان عمل میکند.
حال بایستی با این پرسش پاسخ داد که به واقع چه چیز موجب شده تا مردم تا این حد نسبت به تماشای برنامههای ماهوارهای از خود علاقه نشان دهند؟
پاسخ به این سوال از زوایای مختلفی قابل بحث و بررسی است اما به طور خلاصه میتوان دلایل چنین مسئله ای را اینطور بیان کرد:
1.عدم برنامه ریزی صحیح و اصولی مسئولان فرهنگی کشور در انتقال ارزشها و مبانی فرهنگی بومی به نسلهای مختلف.این موضوع تازه ای نیست و بارها و بارها درباره این موضوع بحث و سخن بوده است اما تاثیر محسوس این امر به ندرت دیده شده است اگر اقدامی هم صورت گرفته یا در سطح محدود یا به طور مقطعی انجام شده است.
2. علل گرایش به سمت ماهواره در کنار عواملی چون تهاجم فرهنگی و کمبود درک درست از برنامه های ضد فرهنگی دشمنان، علت دیگری نیز دارد که به مراتب از علت اول قوی تر است و آن؛ کم کاری و ضعف نهادهایی چون صدا و سیماست که موجب گرایش روز افزون مردم به ماهواره شده اند. مسئله بسیار مهم در این رابطه به عملکرد صدا سیما مربوط میشود که به نظر میرسد نواقص بسیاری در این بخش وجود داشته و همین امر موجب ایجاد نوعی احساس بی رقبتی نسبت به ان شده است و از طرف دیگر انگار نگاه مردم نسبت به رسانه ملی کمرنگ شده و رغبتی برای تماشای برنامههای کسل کننده و تکراری ندارند.
فراموش نکنیم که تنوع طلبی خصلت ذاتی انسانهاست و تکنولوژی ماهواره با امکان پخش برنامههای متنوع از صدها شبکه تلویزیونی به طور همزمان، این حس را به راحتی در مخاطبین ارضا میکند. این قابلیت آنچنان مهم است که امکان رقابت با آن عملا بسیار مشکل به نظر میرسد. یک مخاطب به راحتی و تنها با داشتن یک رسیور ارزان، میتواند صدها شبکه تخصصی علمی، فرهنگی، هنری، مستند، ورزشی، فیلم و سریال و… را با کیفیت بسیار بالا دریافت کند، حال آنکه اینچنین امکانی به هیچ عنوان برای مخاطبانی که میخواهند تنها از برنامههای رسانه ملی استفاده کنند، وجود ندارد.بهتر است واقع بینانه و به طور علمی به این موضوع بپردازیم و تا اوضاع بدتر نشده، چاره ای بیندیشیم تا خدای ناکرده شاهد بروز آسیبهای جبران ناپذیر بر بدنه فرهنگ و عقایدمان نباشیم.( سایت تابناک.مقاله علل علاقه مردم به ماهواره.مرداد 1390)
درهمین زمینه دکتر حسن عباسی کارشناس در مهرماه 1391 درمصاحبه با رادیو معارف درمورد عوامل گرایش به ماهواره مطالبی بیان مینمابد که درادامه خدمت شما ارائه می نماییم.
عوامل گرایش به ماهواره
جوّزدگی
باید پذیرفت که برخی از مردم در زندگی خویش فکر مستقلی ندارند و در اصل جوّ جامعۀ اطراف آنها است که برایشان تصمیم میگیرد. در نگاه این دسته اصالت با همرنگ جماعت شدن است. اگر جماعت اطراف چنین فردی، ماهواره را جزوی از زندگی بدانند، او هم به دنبال این جوۀ خواهد رفت و ماهوارهای خواهد شد. خدا نکند به این عدم استقلال فکری چشم و هم چشمی هم اضافه شود. از کسی که در امور دنیایی با اطرافیان خود به رقابت برمیخیزد و اصلیترین دغدغۀ او هم عقب نیفتادن از جامعۀ اطراف خویش است، نمیتوان توقع زیادی داشت که دربارۀ مسائل اطراف خویش؛ از جمله خرید ماهواره عاقلانه بیاندیشد.
چه باید کرد با کسانی که شخصیت اجتماعی خود را در خرید ماهواره میبینند؟
ما در یکی از گامها دربارۀ حرف مردم سخن گفتیم، مفصل هم حرف زدیم. گفتیم که یکی از معایب بزرگ زندگی آن است که مدیریت زندگی را به دست معیارهای متغیر بدهیم و یکی از معیارهای متغیری که متأسفانه در بسیاری از زندگیها وجود دارد، همین حرف مردم است. اصلیترین راه مبارزه با حرف مردم ایمان به خدا است. اگر کسی جز نظر خدا دغدغۀ دیگری در زندگی داشته باشد، نمیتواند به سعادت حقیقی برسد. کسانی که عزت و شخصیت خود را در نوع نگاه مردم به آنان جست و جو میکنند، نمیتوانند در زندگی موفق باشند. وقتی وارد خانهای میشود و میبیند ماهواره دارند و از برنامهها و سریالهایی حرف میزنند که این روحش خبردار نیست و با طعنه و کنایه هم به او میفهمانند که تو به روز نیستی که ماهواره نداری، عقب ماندهای که هنوز از برنامهها و سریالهای ماهواره بیاطلاعی، احساس حقارت میکند و برای این که از این احساس حقارت رهایی یابد، به سراغ ماهواره میرود و خود را به روز میکند!!
این جا باید کمی متوقف شد و فکر کرد. ما بر اساس حرف کدام مردم، به سراغ ماهواره رفتیم؟ چه کسانی بودند که ما را به جهت ماهواره نداشتن تحقیر کردند؟ کسانی که برای دینشان برای ناموسشان برای خانوادهشان برای عفاف و غیرتشان ارزش آن چنانی قائل نیستند. پدری که پس از خریدن ماهواره میبیند چگونه دخترش از حجاب فاصله گرفته و همسرش با مردهای غریبه چقدر راحت شده و وقتی به خودش بازمیگردد میبیند که دیگر مثل گذشته روی ناموسش حساس نیست، آیا عاقلانه است که با حرف چنین فردی من زندگی خودم را مدیریت کنم؟ آیا منطقی است نگاه این شخص که خانوادهاش هم برایش اهمیت آن چنانی ندارد، برای من اهمیت داشته باشد؟ چه چیزی به من اضافه میشود اگر چنین فردی به من احسنت بگوید؟ چه چیزی از من کم میشود اگر چنین انسانی مرا تحویل نگیرد و مرا انسان عقب ماندهای به حساب بیاورد؟
عبادت تفکر را وارد زندگیمان کنیم. ما از سر بیفکری است که به بسیاری از بلاها دچار شدهایم. مگر ما چند بار عمر میکنیم که مدیریت عمرمان را به دست انسانهایی دادهایم که برای عمرشان هیچ ارزشی قائل نیستند. چقدر کوچک است انسانی که به شخصیت خود در نزد این انسانهای کوچک بها میدهد. من قصد اهانت ندارم، میخواهم کمی غیرتیتر به این بحث توجه کنیم. چرا ما خط مشی زندگی دیگران را تعیین نکنیم؟ مگر ما از دیگران چه کم داریم؟ اگر خط مشی زندگی دیگران را تعیین نمیکنیم، حداقل اجازه ندهیم دیگران خط سیر زندگی ما را بکشند.
هیچ گاه فراموش نکنید که همۀ پیامبران بدون استثنا از سوی مردم زمانۀ خویش مورد هجمه قرار گرفتند، زیرا تن به فرهنگ مردم نابخرد ندادند.
یا حَسْرَةً عَلَى الْعِبادِ ما یَأْتیهِمْ مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ کانُوا بِهِ یَسْتَهْزِؤُنَ؛ دریغا بر این بندگان! هیچ فرستاده اى بر آنان نیامد مگر آنکه او را ریشخند مى کردند.
البته در این جا توصیۀ دیگری هم دارم و آن این که بیایید در جمع دوستان و اقوام برای خود همفکرانی پیدا کنیم. بروید به سراغ آن دسته از خانوادههایی که هنوز پای ماهواره را به خانهشان باز نکردهاند. در میان خودتان و آنها همدلی ایجاد کنید. با هم تصمیم بگیرید. حتی اگر از فامیلهای نزدیک هستند، رفت و آمد به خانۀ کسانی که ماهواره دارند را با هم انجام دهید تا شما به کمک هم بتوانید جوّی را تولید کنید حداقل دیگران نتوانند به راحتی نظر خود را به شما و خانوادهتان تحمیل کنند.
دربارۀ ماهواره و برنامههای آن از طریق همین برنامهها اطلاعاتی را کسب کنید تا در بحثهایی که دیگران انجام میدهند تا به شما و تفکرتان حمله کنند کم نیاورید.
منطقه سکونت که در تیررس با کیفیت رسانههای ملی نیستند
این عامل را نمیتوان نادیده گرفت. بنده به روستایی رفته بودم که در کنار یک کوه بود. وقتی دامنۀ این کوه رفتم، تمام روستا را در تیررس نگاهم قرار داشت. از آن جا پشت بام همۀ خانهها پیدا بود. صحنهای که هم دردآور بود و هم تعجببرانگیز توجهم را به خود جلب کرد. در پشت بام بیشتر خانهها دیشهای ماهواره قرار داشت. در بسیاری از این خانهها دو عدد دیش بود تا خانواده از نعمت همۀ شبکههای ماهوارهای برخوردار شود. وقتی دلیل این پدیده را میپرسیدی میگفتند که ما با این آنتنهای معمولی نمیتوانیم شبکههای خودمان را بگیریم.
این خاطره نکتۀ بسیار دردآور دیگری هم داشت. جریان ورود این اندازه ماهواره به اولین سفر کاروان این روستا به کربلا برمیگشت. در همان اوایلی که راه کربلا باز شده بود و نظارت چندانی هم وجود نداشت، سوغاتی اولین کاروان زیارتی برای اهالی روستا این هدیۀ خطرناک بود.
بی کاری
این عامل را نباید دست کم گرفت. کسی که در طول روز برنامۀ تعریف شدهای برای استفاده از عمر خود ندارد و ساعات قابل توجهی را در طول روز بیکار است، زمینه را برای ورود تفکرات و کارهای شیطانی به زندگی خویش فراهم کرده ست. عامل دیگرتنهایی است. افرادی که علاوه بر بیکاری ساعات زیادی را در طول روز تنها هستند، زمینۀ بیشتری برای گرایش به تلویزیون و در نتیجه ماهواره دارند. ما در برخی از موارد میبینیم ماهواره از طریق پدربزرگها یا مادربزرگها به خانواده معرفی میشود. پدربزرگ بازنشسته شده، بچهها همه ازدواج کردهاند و کمتر به والدین خود سر میزنند. تنوع برنامههای تلویزیون پاسخگوی حوصلۀ سررفتۀ پدربزرگ نیست، ماهواره میخرد. بچهها و نوهها هم میبینند و هوس خریدن ماهواره به سرشان میزند.
زنان جوانی هم که تازه ازدواج کردهاند و هنوز صاحب فرزند نشدهاند نیز در معرض چنین خطری هستند.
برای مقابله با این ریشه باید خانوادهها دست به کار شوند. باید برای بچهها کارهای مفید تعریف کرد. مساجد، کانونهای فرهنگی، امامان جماعتی که صدای مرا میشنوید! دست به کار شوید. بیایید همفکری کنیم! اگر خانم خانهدار در طول روز کارهای مفیدی داشته باشد، اگر بچههای ما کارهای مفیدی را در طول روز برای انجام دادن داشته باشند که با علاقههای آنان همخوانی داشته باشد، باور کنید گرایش به تلویزیو و ماهواره بسیار کم میشود.
**
اما صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به لحاظ تولید محتوا، جذب و اقناع مخاطب با مشکلات جدی دست و پنجه نرم می کند.
صدا و سیما وسیع ترین و در عین حال یکی از اصلی ترین شبکه های در دسترس و عمومی در بین مردم، شبکه ای به وسعت ایران زمین، اما متاسفانه این شبکه نه تنها از ظرفیت های خود نتوانسته بهره ببرد بلکه در بیشتر موارد با عملکرد ضعیف و حرکت معکوس خود جای بسی انتقادات را به خود باز کرده است.
شبکه ملی ایرانیان به دلیل اینکه تمام زمان پخش شبکه های تلویزیونی را گرفته است، با تعداد 20 شبکه سراسری، 11 شکه برون مرزی و 34 شبکه استانی توانسته مخاطبان خود را کسب کند، فرهنگ سازی و پایدار کردن مخاطبان یکی از اصلی ترین گام های است که باید توسط مدیران این شبکه وسیع مدنظر قرار بگیرد.
عملکرد ضعیف رسانه ملی فضای رسانه ای کشور وارد مرحله جدیدی از حیات خود شده است، بی اعتمادی مردم به این رسانه و کم کاری خود رسانه ملی منجر به دوری و فراری شدن مخاطبان شده است.
خالی کردن میدان توسط رسانه ملی به نفع شبکه های ماهواره توانسته اثرات مخرب زیادی را در بخش های مختلف به جای گذارد، افزایش آسیب های اجتماعی، طلاق، جنایت، دین گریزی، عادی شدن رفتارهای ناشایست و ناهنجاری ها در جامعه، از رونق افتادن برد کلامی صدا و سیما و هزاران نتیجه ای که برپیکره جامعه در نتیجه همت شبکه های ماهواره ای تراش خورده و بر پیکر جامعه نقش بسته است.
ماهواره بعد از کم کاری رسانه ملی توانست از مخاطبان خود به درستی نیازسنجی کرده و براساس آنچه خواسته و نیاز فکری مردم است، تولیدات خود را بر ذهن مخاطبان غالب کند و در نهایت ذهن آنها را به سوی تفکرات خود بکشاند، بعد از کم کاری رسانه ملی به حق ماهواره و شبکه های این تلویزیون در راستای علایق مردم خوب کار کرده و در نهایت ذهن آنها را به سوی اهداف خود کشاند.
عدم محدودیت این شبکه در ابزار، هزینه، بودجه، ساخت برنامه و پیروی از بی قانونی در خصوص تولیدات، منجر به جذب مخاطبان شده، و با همرنگ کردن و لعاب بخشیدن به خواسته ها و تفکرات خود توانسته تفکرات پوچ و واهی را در لباسی زیبا و قالبی شیک به مردم بیندازد.
در زمانی که شبکه های ماهواره ای خود را با تفکرات مردم و نیازهای آنها منطبق کردند، رسانه ملی در خواب زمستانه بود و هیچ کاری برای بالا کشیدن خود نکرد و در حال حاضر با شکل گرفتن کاملا علایق مردم همسو با تولییدات ماهواره، رسانه ملی با تولیدات خود هرچند که موفق هم باشد، نمی تواند کار ارزشمند و عامه پسندی ارائه دهد چرا که علایق مردم در راستای اهداف دشمن شکل و سیاقی نو به خود گرفته است.
القای تفکرات غلط در جامعه توسط ماهواره منجر به رواج جذابیت شبکه های مغارن با ارزش های اسلامی شده، که البته نباید تولیدکنندگان آن را سرزنش و ملامت کرد چرا که موفقیت و عملکرد همراه با تلاش در راستای فراهم نمودن نیازها و علایق مردم توسط ماهواره را باید مورد تقدیر هم قرار داد چرا که کم کاری و بی توجهی رسانه ملی منجر به کسب این دستاورد ارزشمند برای این شبکه ها شد و در زماین که رسانه ملی بی توجه به نیاز مردم به تولید برنامه های نامناسب مشغول بود، کم کاری این رسانه با کار با هزینه بالا توسط دشمن جبران شد.
می توان با اطمینان گفت ضعف عملکرد صدا و سیما مردم و نسل جوان را به سمت زندگی و افکار ارزش های غربی هدایت می کند و این عملکرد بزرگترین ضربه را به جامعه و هویت اسلامی ایرانی می زند.
این سکون و بی تحرکی صدا و سیما عرصه را برای انجام هر گونه جولان دهی ماهواره با سبک و سیاقی که باب میل خودش است، باز کرده و وی را در میدان بازی بی رقیب پیشتاز کرده است.
تداوم رشد استفاده از کانال های ماهواره ای توسط مردم، واقعیتی گریز ناپذیر است که به مثابه تهدیدی برای فرهنگ کشور بوده و در جبهه جنگ نرم بی یاور می ماند.
رسانه ملی با کسب بودجه های کلان، لازم است هم راستا با جذب و دعوت مجدد مردم به سوی فرهنگ ایرانی اسلامی قبل از اینکه ناهنجاری های بیشتری|، تبدیل به رفتار مردم و در نهایت عرف شود، مانع شده و آستین همت والا بزند، تا دستاوردهای دشمن در تفکرات مردم را بی اثر کند.( http://www.dana.ir/News/490749.html)
اطلاعات بیشتر:
سرگذشت ۲۰ سال رویارویی با ماهواره
http://www.tabnak.ir/fa/news/444014/سرگذشت-۲۰-سال-رویارویی-با-ماهواره
نخستین ماهوارههای تلویزیونی فارسی زبان
http://www.farhangnews.ir/content/27220
ضمن تشکر از ارتباط مجددجنابعالی با این مرکز، در زمینه تاریخچه ماهواره درایران بگوییم،محمدعلی ابطحی معاون پارلمانی رئیس جمهوری در دولت خاتمی در بخشی از خاطرات خود میگوید:نیمه ی دوم سال ۱۳۶۰ بود که در صدا و سیما بودم. معروف شده بود که ماهواره روی فضای ایران برنامه های تلویزیون های کشورهای دیگر را پخش می کند. هر روز به صدا و سیما گزارشی می آمد که بعضی ها نیمه شب آنتن هایشان را دستکاری می کنند و شبح هایی روی گیرنده های خود می بینند. در جلسات شورای مدیران صدا و سیما، مسئولان فنی انکار می کردند.
آقای محمد هاشمی آن روزها رئیس ما بود و رئیس صدا و سیما. تلویزیون در آن ایام دو شبکه داشت که از بعد از ظهرها شروع و آخر شب هم برنامه هایش تمام می شد.
در همان سال ها به ارشاد رفتم. خیلی از مسئولان فرهنگی مسأله ی ورود ماهواره را جنگ روانی می دانستند ولی همه در این باره که اگر این پدیده به ایران بیاید چه خواهد شد صحبت می کردند؛ ولی معمولاً همه چشم هایشان را روی این واقعیت می بستند.
سال ۱۳۶۷ بود؛ یک روز در خیابان جمهوری تهران در یک ساختمان بلندی که مربوط به مجله ی “العالم” بود جلسه داشتم. یکی از کارمندان آن جا من را به کنار پنجره برد، ده دوازده ساختمان را دیدم که دیش داشتند. آن جا برای اولین بار چشمم به دیش ماهواره در ایران روشن شد!
چند سال بعد فراگیر شد؛ خیلی سریع. وقتی همه ی مسئولان احتمالاً در یک ساختمان چند طبقه آن را دیده بودند، دیگر در جلسات عالی رتبه ی فرهنگی که من هم معمولاً عضو آن بودم کسی در مورد ماهواره حرف نمی زد.
ماهواره دیگر آمده بود. این خصوصیت تکنولوژی نوین است که بی اجازه و باسرعت وارد می شود. مقاومت اولیه به جای برنامه ریزی استفاده ی صحیح از آن هم خصوصیت ما و خیلی از کشورهاست. دیروز از جلو آن ساختمان در خیابان جمهوری اسلامی رد می شدم؛ یاد آن خاطرات افتادم.
پرسشگر گرامی،. از لحاظ قانونی:
همانطور که می دانید طبق تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی ،به کارگیری واستفاده از ماهواره ممنوع می باشد
قانون ممنوعیت بکارگیرى تجهیزات دریافت از ماهواره درمورخه 26. 11. 1373 مجلس شوراى اسلامى به تصویب رسیده که به چند ماده آن اشاره مى شود.
ماده 1 – استفاده ازتجهیزات ماهو اره نیز در مواردى که قانون تعیین کرده است ممنوع است.
ماده 3- وزارت کشور موظف است با هماهنگى وزارت اطلاعات با وسایل ممکن نسبت به جلوگیرى از ورود و توزیع تجهیزاتى که صرفاً براى دریافت از ماهواره مورد استفاده قرار مى گیرد اقدام نماید و ضمن توقیف وسایل فوق عاملین آن را با وسائل توقیفى به مراجع صالحه قضائى معرفى نماید
ماده 10- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى با همکارى وزارت پست و تلگراف و تلفن و سازمان هاى ذیربط موظفند با استفاده از اهرم هاى حقوقى وبین المللى در جهت حراست از مرزهاى فرهنگى کشور و حفظ کیان خانواده علیه برنامه هاى مخرب و مبتذل ماهواره ای قداست لازم را انجام دهند.
آنچه در تاریخ ماهواره ثبت رسمی شده است قانونی است که در بهمن ماه 1373 به تصویب مجلس رسید. نزدیک به 20 سال پیش بود که قانون ممنوعیت بهکارگیری تجهیزات دریافت از ماهواره با امضای رئیس مجلس وقت، ابلاغ شد. به موجب این قانون ورود، توزیع و استفاده از تجهیزات دریافت از ماهواره جز در مواردی که قانون تعیین کرده ممنوع است و وزارت کشور موظف است با استفاده از نیروهای انتظامی یا نیروی مقاومت بسیج در اسرع وقت نسبت به جمعآوری تجهیزات دریافت از ماهواره اقدام کند.
در تبصره ماده 2 این قانون نیز تصریح شده است: از آنجایی که این قانون هنوز پا برجاست و اصلاح یا لغو نشده است، استفادهکنندگان از تجهیزات دریافت از ماهواره که بر اساس نتایج چندین پژوهش دانشگاهی اخیر، 71 درصد مردم تهران و 60 درصد مردم کشور را شامل میشود، علاوه بر ضبط و مصادره اموال مکشوفه به مجازات نقدی از یک میلیون تا سه میلیون ریال محکوم میشوند.
در طول 20 سالی که قانون منع استفاده از ماهواره تصویب شد، هرسال میلیونها نفر به بینندگان برنامههای ماهوارهای اضافه شدهاند، شبکههای فارسیزبان که فقط برای فارسیزبانان و خصوصاً ایرانیها برنامه تولید و پخش میکنند، هماینک به بیش از ۱۶۰ شبکه رسیده است.
ماهوارههایی که در فضای ایران فعالند، امکان دریافت حدود ۱۸ هزار شبکه تلویزیونی را فراهم کردهاند و از این تعداد حدود ۲ هزار شبکه را با دیشهای معمولی میتوان با کیفیت بالا دریافت کرد. گستردگی رو به فزون امکانات فنی و محتوایی شبکههای ماهوارهای از یک سو و شمار مخاطبان ماهوارهای از سوی دیگر موجب شد تا در دورههای گذشته مجلس تلاشهایی برای اصلاح قانون منع استفاده از ماهواره انجام شود. در مجلس ششم، طرح اصلاح قانون ممنوعیت بهکارگیری تجهیزات دریافت ماهواره پس از بحثهای فراوان تصویب شد. این طرح اما پس از مخالفت شورای نگهبان، فراز و نشیب بسیاری را طی کرد. شورای نگهبان به سه دلیل این طرح را مخالف قانون اساسی و شرع دانسته بود.
نخست آنکه، معتقد بود این طرح مغایر با بند اول اصل سوم قانون اساسی یعنی «ایجاد محیط مساعد برای رشد فضایل اخلاقی بر اساس ایمان، تقوی و مبارزه با تمام مظاهر فساد و تباهی» است. دوم آنکه، تأکید داشت این طرح مغایر بند ۵ اصل سوم قانون اساسی در مورد «طرد کامل استعمار و جلوگیری از نفوذ اجانب» است و سوم آنکه، شورای نگهبان معتقد بود این طرح مغایر با اصل نهم قانون اساسی درباره تفکیک ناپذیری وحدت و تمامیت ارضی کشور از یکدیگر و لزوم حفظ آنهاست. سرانجام در سال ۸۷ نمایندگان مجلس هفتم با ۱۲۳ رأی موافق، ۲۰ رأی مخالف و ۲۳رأی ممتنع به حذف طرح اصلاح قانون ممنوعیت بهکارگیری تجهیزات دریافت ماهواره رأی دادند و این طرح برای همیشه از دستور کار مجلس حذف شد.
علل گرایش به ماهواره
گرایش به شبکه های ماهواره ای عوامل مختلفی دارد که از جمله می توان به این موارد اشاره نمود:
1. ضعف برنامه های شبکه های داخلی و توجه نکردن به سلایق و نیازهای نسل جوان و نداشتن جذابیت های لازم، هر چند تلاش های خوبی در خصوص افزایش شبکه های مختلف داخلی شده است .
2.ضعف ایمان و باورهای دینی
3. هواپرستی , دنیا طلبی و گرایش به مادیات
4. عدم کنترل و راهنمایی خانواده ها
5. بیکاری و مشکلات ناشی از آن
6. کنجکاوی , در برخی موارد افراد برای کنجکاوی به شبکه های ماهواره ای مراجعه می کنند و تحت تأثیر برنامه های آن قرار می گیرند .
به نظر می رسد برای جلوگیری از گرایش افراد به ویژه جوانان به این شبکه ها لازم است فرهنگ سازی مناسب صورت بگیرد و اثرات مخرب استفاده از این گونه شبکه ها در زندگی فردی و اجتماعی و خانوادگی به خوبی تبیین شود و با تقویت ایمان و فرهنگ دینی در میان جوانان از یک سو از گرایش افراد به این گونه شبکه ها جلوگیری نمود و با تقویت و گسترش برنامه های شبکه های داخلی و ایجاد تفریحات وسرگرمی های سالم و در دسترس قرار دادن آن از سوی دیگر گرایش به این شبکه ها را کاهش داد .
البته باید توجه داشت که درمقابله با تهاجم فرهنگی از طریق ماهواره ها، علاوه بر عملکرد نیروی انتظامی، باید کارهای فرهنگی موثر فراوانی صورت پذیرد و در این امر صدا وسیما می تواند نقش عمده را به عهده داشته باشد و برنامه های آن دراین زمینه می تواند درمولفه های ذیل باشد:
1. بکارگیری تکنولوژیهای نوین، فناوریهای کارآمد، تقویت سیگنالها.
2. محتوا بخشی به پیام و آثار خود، محتوایی فاخر، ارزشمند و انسان ساز به مردم .
3. ترویج هرچه بهتر، بیشتر وجدی تر ارزشهای دینی، مذهبی و ملی.
4. تلاش در به تصویر کشیدن وصدور ارزش های والای الهی وانسانی، مفاخر فرهنگ ملی از طریق فیلم ها وسریال ها.
5. روششناسی مناسب جهت دادن آگاهی های مذهبی، فرهنگی اجتماعی وسیاسی به مردم.
6. تلاش بیشتر درارتقاء وعمق بخشی به برنامه های تولیدی خود.
7. ترویج تقویت وحدت ملی، امید و نشاط و روشنگری، ترفیع کیفی و کمی برنامه ها و اطلاع رسانی ها .
8. تلاش درتامین حداکثری نیازمندی های مخاطبان خود در تولید برنامه ها، فیلم ها وسریال ها واخبار وداده ها؛ چون رقابت دربین رسانه ها در حد بالاست باید با برنامه سازی، حرفی برای گفتن داشت.
9. تلاش برای انعکاس توانمندی های موجود جامعه و برنامه سازی مناسب در جهت جذب مخاطبان.
به نظر می رسد با انجام این وظایف ورسالت ها دولت ومجموعه صدا وسیما بتوانند درقبال شبیخون رسانه ای ،قدم های موفقی بردارند.
به طور کلی میتوان مهمترین علت وجود چنین گرایشاتی را به شرایط جامعه و جهان امروز نسبت داد. دورانی که ما در آن زندگی میکنیم،عصر انفجار اطلاعات و رشد تکنولوژی است. این تکنولوژی هر روز حرف تازه ای را برای همگان به ارمغان میآورد و به همین سبب از جذابیت بالایی برخوردار است. ماهواره ابزاری است حاصل تکنولوژی بشر که میتواند به راحتی انتقال پیام را در قالب برنامههای رادیویی و به ویژه تلویزیونی در سرتاسر جهان برای مخاطبین میسر سازد. از این نگاه، روی آوردن مردم جهان به این ابزار همچون دیگر مواهب تکنولوژی،تا حدودی طبیعی به نظر میرسد. به نظر میرسد این موضوع نیز بخشی از پروسه جهانی شدن را شامل میشود و احتمالا در جهت تسریع این جریان عمل میکند.
حال بایستی با این پرسش پاسخ داد که به واقع چه چیز موجب شده تا مردم تا این حد نسبت به تماشای برنامههای ماهوارهای از خود علاقه نشان دهند؟
پاسخ به این سوال از زوایای مختلفی قابل بحث و بررسی است اما به طور خلاصه میتوان دلایل چنین مسئله ای را اینطور بیان کرد:
1.عدم برنامه ریزی صحیح و اصولی مسئولان فرهنگی کشور در انتقال ارزشها و مبانی فرهنگی بومی به نسلهای مختلف.این موضوع تازه ای نیست و بارها و بارها درباره این موضوع بحث و سخن بوده است اما تاثیر محسوس این امر به ندرت دیده شده است اگر اقدامی هم صورت گرفته یا در سطح محدود یا به طور مقطعی انجام شده است.
2. علل گرایش به سمت ماهواره در کنار عواملی چون تهاجم فرهنگی و کمبود درک درست از برنامه های ضد فرهنگی دشمنان، علت دیگری نیز دارد که به مراتب از علت اول قوی تر است و آن؛ کم کاری و ضعف نهادهایی چون صدا و سیماست که موجب گرایش روز افزون مردم به ماهواره شده اند. مسئله بسیار مهم در این رابطه به عملکرد صدا سیما مربوط میشود که به نظر میرسد نواقص بسیاری در این بخش وجود داشته و همین امر موجب ایجاد نوعی احساس بی رقبتی نسبت به ان شده است و از طرف دیگر انگار نگاه مردم نسبت به رسانه ملی کمرنگ شده و رغبتی برای تماشای برنامههای کسل کننده و تکراری ندارند.
فراموش نکنیم که تنوع طلبی خصلت ذاتی انسانهاست و تکنولوژی ماهواره با امکان پخش برنامههای متنوع از صدها شبکه تلویزیونی به طور همزمان، این حس را به راحتی در مخاطبین ارضا میکند. این قابلیت آنچنان مهم است که امکان رقابت با آن عملا بسیار مشکل به نظر میرسد. یک مخاطب به راحتی و تنها با داشتن یک رسیور ارزان، میتواند صدها شبکه تخصصی علمی، فرهنگی، هنری، مستند، ورزشی، فیلم و سریال و… را با کیفیت بسیار بالا دریافت کند، حال آنکه اینچنین امکانی به هیچ عنوان برای مخاطبانی که میخواهند تنها از برنامههای رسانه ملی استفاده کنند، وجود ندارد.بهتر است واقع بینانه و به طور علمی به این موضوع بپردازیم و تا اوضاع بدتر نشده، چاره ای بیندیشیم تا خدای ناکرده شاهد بروز آسیبهای جبران ناپذیر بر بدنه فرهنگ و عقایدمان نباشیم.( سایت تابناک.مقاله علل علاقه مردم به ماهواره.مرداد 1390)
درهمین زمینه دکتر حسن عباسی کارشناس در مهرماه 1391 درمصاحبه با رادیو معارف درمورد عوامل گرایش به ماهواره مطالبی بیان مینمابد که درادامه خدمت شما ارائه می نماییم.
عوامل گرایش به ماهواره
جوّزدگی
باید پذیرفت که برخی از مردم در زندگی خویش فکر مستقلی ندارند و در اصل جوّ جامعۀ اطراف آنها است که برایشان تصمیم میگیرد. در نگاه این دسته اصالت با همرنگ جماعت شدن است. اگر جماعت اطراف چنین فردی، ماهواره را جزوی از زندگی بدانند، او هم به دنبال این جوۀ خواهد رفت و ماهوارهای خواهد شد. خدا نکند به این عدم استقلال فکری چشم و هم چشمی هم اضافه شود. از کسی که در امور دنیایی با اطرافیان خود به رقابت برمیخیزد و اصلیترین دغدغۀ او هم عقب نیفتادن از جامعۀ اطراف خویش است، نمیتوان توقع زیادی داشت که دربارۀ مسائل اطراف خویش؛ از جمله خرید ماهواره عاقلانه بیاندیشد.
چه باید کرد با کسانی که شخصیت اجتماعی خود را در خرید ماهواره میبینند؟
ما در یکی از گامها دربارۀ حرف مردم سخن گفتیم، مفصل هم حرف زدیم. گفتیم که یکی از معایب بزرگ زندگی آن است که مدیریت زندگی را به دست معیارهای متغیر بدهیم و یکی از معیارهای متغیری که متأسفانه در بسیاری از زندگیها وجود دارد، همین حرف مردم است. اصلیترین راه مبارزه با حرف مردم ایمان به خدا است. اگر کسی جز نظر خدا دغدغۀ دیگری در زندگی داشته باشد، نمیتواند به سعادت حقیقی برسد. کسانی که عزت و شخصیت خود را در نوع نگاه مردم به آنان جست و جو میکنند، نمیتوانند در زندگی موفق باشند. وقتی وارد خانهای میشود و میبیند ماهواره دارند و از برنامهها و سریالهایی حرف میزنند که این روحش خبردار نیست و با طعنه و کنایه هم به او میفهمانند که تو به روز نیستی که ماهواره نداری، عقب ماندهای که هنوز از برنامهها و سریالهای ماهواره بیاطلاعی، احساس حقارت میکند و برای این که از این احساس حقارت رهایی یابد، به سراغ ماهواره میرود و خود را به روز میکند!!
این جا باید کمی متوقف شد و فکر کرد. ما بر اساس حرف کدام مردم، به سراغ ماهواره رفتیم؟ چه کسانی بودند که ما را به جهت ماهواره نداشتن تحقیر کردند؟ کسانی که برای دینشان برای ناموسشان برای خانوادهشان برای عفاف و غیرتشان ارزش آن چنانی قائل نیستند. پدری که پس از خریدن ماهواره میبیند چگونه دخترش از حجاب فاصله گرفته و همسرش با مردهای غریبه چقدر راحت شده و وقتی به خودش بازمیگردد میبیند که دیگر مثل گذشته روی ناموسش حساس نیست، آیا عاقلانه است که با حرف چنین فردی من زندگی خودم را مدیریت کنم؟ آیا منطقی است نگاه این شخص که خانوادهاش هم برایش اهمیت آن چنانی ندارد، برای من اهمیت داشته باشد؟ چه چیزی به من اضافه میشود اگر چنین فردی به من احسنت بگوید؟ چه چیزی از من کم میشود اگر چنین انسانی مرا تحویل نگیرد و مرا انسان عقب ماندهای به حساب بیاورد؟
عبادت تفکر را وارد زندگیمان کنیم. ما از سر بیفکری است که به بسیاری از بلاها دچار شدهایم. مگر ما چند بار عمر میکنیم که مدیریت عمرمان را به دست انسانهایی دادهایم که برای عمرشان هیچ ارزشی قائل نیستند. چقدر کوچک است انسانی که به شخصیت خود در نزد این انسانهای کوچک بها میدهد. من قصد اهانت ندارم، میخواهم کمی غیرتیتر به این بحث توجه کنیم. چرا ما خط مشی زندگی دیگران را تعیین نکنیم؟ مگر ما از دیگران چه کم داریم؟ اگر خط مشی زندگی دیگران را تعیین نمیکنیم، حداقل اجازه ندهیم دیگران خط سیر زندگی ما را بکشند.
هیچ گاه فراموش نکنید که همۀ پیامبران بدون استثنا از سوی مردم زمانۀ خویش مورد هجمه قرار گرفتند، زیرا تن به فرهنگ مردم نابخرد ندادند.
یا حَسْرَةً عَلَى الْعِبادِ ما یَأْتیهِمْ مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ کانُوا بِهِ یَسْتَهْزِؤُنَ؛ دریغا بر این بندگان! هیچ فرستاده اى بر آنان نیامد مگر آنکه او را ریشخند مى کردند.
البته در این جا توصیۀ دیگری هم دارم و آن این که بیایید در جمع دوستان و اقوام برای خود همفکرانی پیدا کنیم. بروید به سراغ آن دسته از خانوادههایی که هنوز پای ماهواره را به خانهشان باز نکردهاند. در میان خودتان و آنها همدلی ایجاد کنید. با هم تصمیم بگیرید. حتی اگر از فامیلهای نزدیک هستند، رفت و آمد به خانۀ کسانی که ماهواره دارند را با هم انجام دهید تا شما به کمک هم بتوانید جوّی را تولید کنید حداقل دیگران نتوانند به راحتی نظر خود را به شما و خانوادهتان تحمیل کنند.
دربارۀ ماهواره و برنامههای آن از طریق همین برنامهها اطلاعاتی را کسب کنید تا در بحثهایی که دیگران انجام میدهند تا به شما و تفکرتان حمله کنند کم نیاورید.
منطقه سکونت که در تیررس با کیفیت رسانههای ملی نیستند
این عامل را نمیتوان نادیده گرفت. بنده به روستایی رفته بودم که در کنار یک کوه بود. وقتی دامنۀ این کوه رفتم، تمام روستا را در تیررس نگاهم قرار داشت. از آن جا پشت بام همۀ خانهها پیدا بود. صحنهای که هم دردآور بود و هم تعجببرانگیز توجهم را به خود جلب کرد. در پشت بام بیشتر خانهها دیشهای ماهواره قرار داشت. در بسیاری از این خانهها دو عدد دیش بود تا خانواده از نعمت همۀ شبکههای ماهوارهای برخوردار شود. وقتی دلیل این پدیده را میپرسیدی میگفتند که ما با این آنتنهای معمولی نمیتوانیم شبکههای خودمان را بگیریم.
این خاطره نکتۀ بسیار دردآور دیگری هم داشت. جریان ورود این اندازه ماهواره به اولین سفر کاروان این روستا به کربلا برمیگشت. در همان اوایلی که راه کربلا باز شده بود و نظارت چندانی هم وجود نداشت، سوغاتی اولین کاروان زیارتی برای اهالی روستا این هدیۀ خطرناک بود.
بی کاری
این عامل را نباید دست کم گرفت. کسی که در طول روز برنامۀ تعریف شدهای برای استفاده از عمر خود ندارد و ساعات قابل توجهی را در طول روز بیکار است، زمینه را برای ورود تفکرات و کارهای شیطانی به زندگی خویش فراهم کرده ست. عامل دیگرتنهایی است. افرادی که علاوه بر بیکاری ساعات زیادی را در طول روز تنها هستند، زمینۀ بیشتری برای گرایش به تلویزیون و در نتیجه ماهواره دارند. ما در برخی از موارد میبینیم ماهواره از طریق پدربزرگها یا مادربزرگها به خانواده معرفی میشود. پدربزرگ بازنشسته شده، بچهها همه ازدواج کردهاند و کمتر به والدین خود سر میزنند. تنوع برنامههای تلویزیون پاسخگوی حوصلۀ سررفتۀ پدربزرگ نیست، ماهواره میخرد. بچهها و نوهها هم میبینند و هوس خریدن ماهواره به سرشان میزند.
زنان جوانی هم که تازه ازدواج کردهاند و هنوز صاحب فرزند نشدهاند نیز در معرض چنین خطری هستند.
برای مقابله با این ریشه باید خانوادهها دست به کار شوند. باید برای بچهها کارهای مفید تعریف کرد. مساجد، کانونهای فرهنگی، امامان جماعتی که صدای مرا میشنوید! دست به کار شوید. بیایید همفکری کنیم! اگر خانم خانهدار در طول روز کارهای مفیدی داشته باشد، اگر بچههای ما کارهای مفیدی را در طول روز برای انجام دادن داشته باشند که با علاقههای آنان همخوانی داشته باشد، باور کنید گرایش به تلویزیو و ماهواره بسیار کم میشود.
**
اما صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به لحاظ تولید محتوا، جذب و اقناع مخاطب با مشکلات جدی دست و پنجه نرم می کند.
صدا و سیما وسیع ترین و در عین حال یکی از اصلی ترین شبکه های در دسترس و عمومی در بین مردم، شبکه ای به وسعت ایران زمین، اما متاسفانه این شبکه نه تنها از ظرفیت های خود نتوانسته بهره ببرد بلکه در بیشتر موارد با عملکرد ضعیف و حرکت معکوس خود جای بسی انتقادات را به خود باز کرده است.
شبکه ملی ایرانیان به دلیل اینکه تمام زمان پخش شبکه های تلویزیونی را گرفته است، با تعداد 20 شبکه سراسری، 11 شکه برون مرزی و 34 شبکه استانی توانسته مخاطبان خود را کسب کند، فرهنگ سازی و پایدار کردن مخاطبان یکی از اصلی ترین گام های است که باید توسط مدیران این شبکه وسیع مدنظر قرار بگیرد.
عملکرد ضعیف رسانه ملی فضای رسانه ای کشور وارد مرحله جدیدی از حیات خود شده است، بی اعتمادی مردم به این رسانه و کم کاری خود رسانه ملی منجر به دوری و فراری شدن مخاطبان شده است.
خالی کردن میدان توسط رسانه ملی به نفع شبکه های ماهواره توانسته اثرات مخرب زیادی را در بخش های مختلف به جای گذارد، افزایش آسیب های اجتماعی، طلاق، جنایت، دین گریزی، عادی شدن رفتارهای ناشایست و ناهنجاری ها در جامعه، از رونق افتادن برد کلامی صدا و سیما و هزاران نتیجه ای که برپیکره جامعه در نتیجه همت شبکه های ماهواره ای تراش خورده و بر پیکر جامعه نقش بسته است.
ماهواره بعد از کم کاری رسانه ملی توانست از مخاطبان خود به درستی نیازسنجی کرده و براساس آنچه خواسته و نیاز فکری مردم است، تولیدات خود را بر ذهن مخاطبان غالب کند و در نهایت ذهن آنها را به سوی تفکرات خود بکشاند، بعد از کم کاری رسانه ملی به حق ماهواره و شبکه های این تلویزیون در راستای علایق مردم خوب کار کرده و در نهایت ذهن آنها را به سوی اهداف خود کشاند.
عدم محدودیت این شبکه در ابزار، هزینه، بودجه، ساخت برنامه و پیروی از بی قانونی در خصوص تولیدات، منجر به جذب مخاطبان شده، و با همرنگ کردن و لعاب بخشیدن به خواسته ها و تفکرات خود توانسته تفکرات پوچ و واهی را در لباسی زیبا و قالبی شیک به مردم بیندازد.
در زمانی که شبکه های ماهواره ای خود را با تفکرات مردم و نیازهای آنها منطبق کردند، رسانه ملی در خواب زمستانه بود و هیچ کاری برای بالا کشیدن خود نکرد و در حال حاضر با شکل گرفتن کاملا علایق مردم همسو با تولییدات ماهواره، رسانه ملی با تولیدات خود هرچند که موفق هم باشد، نمی تواند کار ارزشمند و عامه پسندی ارائه دهد چرا که علایق مردم در راستای اهداف دشمن شکل و سیاقی نو به خود گرفته است.
القای تفکرات غلط در جامعه توسط ماهواره منجر به رواج جذابیت شبکه های مغارن با ارزش های اسلامی شده، که البته نباید تولیدکنندگان آن را سرزنش و ملامت کرد چرا که موفقیت و عملکرد همراه با تلاش در راستای فراهم نمودن نیازها و علایق مردم توسط ماهواره را باید مورد تقدیر هم قرار داد چرا که کم کاری و بی توجهی رسانه ملی منجر به کسب این دستاورد ارزشمند برای این شبکه ها شد و در زماین که رسانه ملی بی توجه به نیاز مردم به تولید برنامه های نامناسب مشغول بود، کم کاری این رسانه با کار با هزینه بالا توسط دشمن جبران شد.
می توان با اطمینان گفت ضعف عملکرد صدا و سیما مردم و نسل جوان را به سمت زندگی و افکار ارزش های غربی هدایت می کند و این عملکرد بزرگترین ضربه را به جامعه و هویت اسلامی ایرانی می زند.
این سکون و بی تحرکی صدا و سیما عرصه را برای انجام هر گونه جولان دهی ماهواره با سبک و سیاقی که باب میل خودش است، باز کرده و وی را در میدان بازی بی رقیب پیشتاز کرده است.
تداوم رشد استفاده از کانال های ماهواره ای توسط مردم، واقعیتی گریز ناپذیر است که به مثابه تهدیدی برای فرهنگ کشور بوده و در جبهه جنگ نرم بی یاور می ماند.
رسانه ملی با کسب بودجه های کلان، لازم است هم راستا با جذب و دعوت مجدد مردم به سوی فرهنگ ایرانی اسلامی قبل از اینکه ناهنجاری های بیشتری|، تبدیل به رفتار مردم و در نهایت عرف شود، مانع شده و آستین همت والا بزند، تا دستاوردهای دشمن در تفکرات مردم را بی اثر کند.( http://www.dana.ir/News/490749.html)
اطلاعات بیشتر:
سرگذشت ۲۰ سال رویارویی با ماهواره
http://www.tabnak.ir/fa/news/444014/سرگذشت-۲۰-سال-رویارویی-با-ماهواره
نخستین ماهوارههای تلویزیونی فارسی زبان
http://www.farhangnews.ir/content/27220