از اصلی ترین وظایف و مسئولیت های دولت اسلامی ترویج احکام و تحقق ارزش های اسلامی است خداوند متعال می فرماید: « الَّذِینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ وَ لِلَّهِ عاقِبَةُ الْأُمُورِ »[1]«کسانى که هر گاه در زمین به آنها قدرت بخشیدیم نماز را بر پا مى دارند و زکات را ادا مى کنند و امر به معروف و نهى از منکر مى نمایند و پایان همه کارها از آن خدا است» بر این اساس ، دولت اسلامی باید در مسیر اقامه نماز ( تحقق احکام اسلامی) و پرداخت زکات ( برطرف نمودن مشکلات اقتصادی و نیازمندیهای افراد جامعه ) و امربه معروف ( ترویج ارزش ها ) و نهی از منکر (مقابله با ضد ارزش ها) در همه ابعاد اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی و فرهنگی گام بردارد .

بر این اساس ، در قانون اساسی ایجاد محیط مساعد برای رشد فضایل اخلاقی براساس ایمان وتقوا و مبارزه با کلیه مظاهر فساد و تباهی از وظایف دولت بر شمرده شده است.[2]
ارزش های متعالی انقلاب اسلامی ، ارزش هایی برآمده از فرهنگ ناب اسلامی بوده و ریشه در آموزه های دینی دارند ، ارزش هایی همچون ایمان ، ایثار و فداکاری ، شجاعت ، صبر و استقامت ، وحدت و انسجام مردم و پرهیز از اختلاف و تفرقه ، مبارزه با ظلم و دفاع از مظلوم ، تلاش برای تحقق عدالت و رفع تبعیض و خدمت به مردم ، استقلال و نفی وابستگی به بیگانگان ، رشد و پیشرفت و… که تحقق این ارزش ها در جامعه تضمین کننده سعادت مادی و معنوی آن جامعه خواهد بود . این ارزش ها به دلیل همخوانی با ارزش های والای انسانی و فطری ، ظرفیت تبدیل شدن به الگویی شایسته برای حیات انسانی بوده و جایگزین مناسبی برای الگوی تمدن غربی است که با نگاه تک بعدی و مادی خود ، انسان را در حد حیوان تنزل داده و روح معنویت و ارزش های انسانی را در او نادیده گرفته و بشر امروز را در گرداب بحران های گوناگون روحی ، اخلاقی ، اجتماعی و… رها ساخته است . الگویی که با وجود پیشرفت در عرصه علم فناوری ، پسرفت در اخلاق و ارزش های انسانی را به دنبال داشته است و بشر امروز را سرخورده و سرگردان نموده است .

اگر بخواهیم نگاهی اجمالی به مهمترین راهکارهای تحقق و عینیت بخشیدن به ارزش های اسلامی و انقلابی توسط دولت داشته باشیم ، می توان به این موارد اشاره کرد.

1.فرهنگ سازی وآگاهی بخشی ؛ تحقق و ترویج ارزش های اسلامی و انقلابی ، نیازمند فرهنگ سازی و آگاهی بخشی به افراد جامعه به ویژه نسل جوان است و بدون فرهنگ سازی و آگاهی بخشی نمی توان انتظار عینیت بخشیدن به ارزش های اسلامی داشت . افراد جامعه باید ارزش های دینی و انقلابی را بشناسند و این ارزش ها در عمق جان آنان نفوذ کند تا زمینه تحقق آنها در جامعه فراهم گردد و دولت وظیفه دارد در این عرصه فرهنگ سازی و معرفت بخشی لازم را داشته باشد . این فرهنگ سازی باید از خانواده ها و مراکز آموزشی آغاز شود .تا نسل جدید با فرهنگ پربار اسلامی انقلابی و ارزش های آن آشنا شوند و این فرهنگ در عمق وجود آنها نفوذ کند . بر این اساس ، نگاه ویژه دولت به آموزش و پرورش و آموزش خانواده ها و فرزندان آنها ضروری است .

2.توجه ویژه به مقوله فرهنگ و حمایت از نهادهای فرهنگی؛ فرهنگ سازی و آگاهی بخشی ایجاب می کند که دولت اسلامی نگاه ویژه به مقوله فرهنگ داشته باشد و نهادهای فرهنگی را مورد حمایت قرار دهد . نگاه دولت اسلامی به مقوله فرهنگ و ارزش های دینی و انقلابی باید نگاهی محوری و اساسی باشد نه نگاهی حاشیه ای در کنار یا پایین تر از سایر مقولات دیگر همچون اقتصاد و سیاست و… اگر فرهنگ دینی و انقلابی محوری ترین عرصه های کشور است ، نباید از نظر اهمیت و اهتمام و توجه دولت چیزی بر آن مقدم شود . به تعبیر دیگر دولت اسلامی باید دغدغه تحقق ارزش های دینی و انقلابی داشته باشد و سیاست ها وبرنامه های خود را بر این اساس تنظیم نماید نه اینکه مقوله اقتصاد یا سیاست بر مقوله فرهنگ و ارزش های دینی سایه بیفکند و آن را در حاشیه قرار دهد .

3.ترویج روز آمد ارزش هایی دینی و انقلابی؛ دولت اسلامی باید ارزش های دینی و انقلابی را با استفاده از ابزارهای هنری همچون رسانه ها ، سینما ، فیلم و تئاتر و سایر قالب ها و شیوه های هنری تبیین نماید تا تأثیر و نفوذ بیشتری در میان افراد جامعه به ویژه نسل جوان داشته باشد .

4.برطرف نمودن زمینه های گرایش به ضد ارزش ها؛ یکی از راههای عینیت بخشیدن به ارزش های متعالی اسلامی و انقلابی ، تلاش و برنامه ریزی دولت در برطرف نمودن زمینه های گرایش به ضد ارزش ها و ناهنجاریهای اخلاقی و اجتماعی است . حل مشکلات اقتصادی ، فقر و تبعیض و اشتغال و ازدواج ، زمینه و بستر گرایش افراد به ضد ارزش ها و ناهنجاریها را کاهش می دهد و با تحقق کارآمدی نظام دینی ، زمینه گرایش و دلگرمی به ارزش های متعالی اسلامی و انقلابی در افراد فراهم می گردد .

5.مقابله با تهاجم فرهنگی و جنگ نرم؛ دشمنان اسلام و انقلاب که از اسلام ناب و انقلاب اسلامی ضربه سختی خورده و فرهنگ و الگوی خود را به دلیل فرهنگ و ارزش های دینی و انقلابی دچار چالش جدی می دیدند ، در مقابله با نظام اسلامی و فرهنگ دینی برآمده از آن از هیچ کوششی فرو گذار ننمودند از تحمیل جنگ و تحریم ها و فشارهای اقتصادی و موج تبلیغات گسترده منفی علیه اسلام و نظام گرفته تا تلاش برای تخریب چهره اسلام و انقلاب در قالب اسلام هراسی و ایران هراسی و تهاجم فرهنگی و جنگ نرم با هدف تخریب باورها و اعتقادات دینی و ارزش های اسلامی و انقلابی .

دولت اسلامی همانگونه که در برابر تجاوز نظامی دشمن و تحریم ها و فشارهای دشمنان ایستادگی نموده ، در برابر تهاجم فرهنگی و جنگ نرم نیز باید با هوشیاری تمام ایستادگی و مقابله نماید و نگذارد ارزش های دینی و انقلابی با این تهاجم شیطانی دچار تزلزل شوند .

6. توجه به امر به معروف و نهی از منکر ؛ امر به معروف و نهی از منکر به عنوان مسئولیت اجتماعی ، عامل مؤثری در ترویج ارزش ها و مقابله با ضد ارزش ها در جامعه دارد . دولت اسلامی وظیفه دارد که به این مسئولیت اجتماعی توجه ویژه داشته باشد و از آمران به معروف و ناهیان از منکر حمایت لازم را انجام بدهد.

مجموعه این راهکارها ، زمینه ساز عینیت یافتن ارزش های اسلامی و انقلابی توسط دولت می باشد.

پی‌نوشت‌ها:

[1]. سوره حج ، آیه 41

[2]. قانون اساسی ، اصل سوم

منبع : علی مجتبی زاده ـ مرکز مطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات حوزه علمیه قم ,