دوست گرامی. درست است که ما برای عبادت و قرب به خدا و رسیدن به کمال افریده شده ایم اما هیچ عبادت مانند علم آموزی ما را به خدا نزدیک نمی کند و کمال آور نیست. علم آموزی خودش عبادت است و در راس تمام عبادات و واجبات دینی قرار دارد. انسان در اصل با علم است که به خدا نزدیک می شود و عمل و عبادت عملی هم در جای خود تاثیر دارد و حتی عمل و عبادت هم به معرفت و علم ختم می شود و کمال انسان در معرفت خدا است.
البته علوم حوزوی و دینی با علوم دانشگاهی قابل مقایسه نیست چون علوم دانشگاهی بیشتر برای تامین زندگی دنیوی مناسب است و علوم حوزوی موضوعش روح انسان است و باطن و معنویت انسان را رشد می دهند. .
ارزش علم:
علم ریشه عصمت
ریشه تمام مقامات و مناصب الهی انبیا و امامان در عصمت است. عظمت آنها به خاطر این است که عصمت داشتند و از هر خطایی معصوم بودند ریشه عصمت هم در علم است.
اولیای خدا با صفت علم به خدا نزدیک می شوند و به مقام ولایت می رسند. ولایت و خلافت اولیای خدا ناشی از علم و قرب علمی و معرفتی آنها به خدای متعال است. مهمترین تاثیر و اقتدار اولای الهی هم در قدرت علمی آنها است. قدرت ارادی و عملی آنها هم ناشی از قدرت علمی آنها است.
زیارت معصومین به خاطر علم آنها است ما به زیارت کسانی می رویم که مقام عصمت دارند مقام قرب دارند مقام ولایت دارند مقام امامت دارند و همه اینها به خاطر علم و آگاهی و قرب معرفتی آنها به خدای متعال حاصل شده است.
سلوک علمی مهمتر از سلوک عملی
ارزش عمل و سلوک عملی ناشی از علم است. سلوک نظری است که به سلوک عملی و عمل ارزش می دهد. عمل هم اگر عالمانه باشد مفید و موثر واقع می شود. عملی که جاهلانه باشد نه ارزش دارد نه مفید است و نه مشکل کسی را حل می کند و حتما بر مشکلات می افزاید.
لذا سلوک نظری و علمی بسیار برتر از سلوک عملی است. خود سلوک نظری هم نوعی عمل است. درست است که انسان با عمل به کمال می رسد اما مگر عمل چیست همین سلوک نظری و علم آموزی و تحقیق و تفکر هم بهترین عمل است. بهترین عملی که یک مسلمان انجام می دهد این است که به مدرسه و حوزه می رود و علم آموزی می کند.
برترین راه نزدیک شدن انسان به خدا صفت علم است. عمل هم اگر مبتنی بر علم بود قرب آور می شود.
ریشه ایمان در علم است.
ایمان که بالاترین ارزش دینی است ریشه اش در علم و آگاهی است. بدون علم ایمان هم ارزشی ندارد. ایمان جاهلانه بدرد نمی خورد. حرکت زا نیست قدرت به انسان نمی دهد.
ایمانی که ناشی از سلوک نظری و مطالعه و تحقیق و تفکر است ارزش دارد، فایده و تاثیر دارد. نیرو بخش است. قدرت ایجاد می کند. حرکت ایجاد می کند. انگیزه ایجاد می کند. اراده انسان را تقویت می کند.
ما در جهاد و جنگ ها با این ایمان بر دشمنان پیروز می شویم.
حوزه مقدس ترین معبد روی کره خاکی است.
انسان با علم پرستی به خدا نزدیک می شود. حوزه معبد علم پرستی است. ما خدا را از طریق صفت علم پرستش می کنیم. علم آموزی بالاترین و برترین مصداق عبادت و خداپرستی است.
ما ذات الهی را می پرستیم اما از طریق صفات. صفات عین ذات هستند بنابراین علم پرستی عین خداپرستی است. علم پرستی بالاترین عبادت است. علم موثر ترین عامل قرب انسان به خدا است.
اگر شما بدانیدکه حوزه علوم دینی چگونه جایی است. اگر بدانید که مقدس ترین معبدی است که خدا در آن پرستیده می شود. به حوزه به عنوان عبادت گاه و به علم آموزی به عنوان عبادت نگاه می کنید.
مدرسه علمیه مقدس است اهل معرفت وقتی می خواستند وارد مدرسه علمیه شوند درب مستجد را می بوسیدند. درست مانند اینکه می خواهند وارد حرم شوند.
اهمیت حوزه علوم دینی از حرم اهل بیت هم بیشتر است چون اهل بیت ع هم اگر اهمیت و تقدس دارند به خاطر علم است به خاطر عصمت است اگر امامان علم نداشتند باز هم این قدر احترام و عظمت داشتند. اصولا انسان جاهل ارزشی ندارد تمام ارزش انسان به خاطر علم است. .
علم بالاترین نعمت الهی
نعمت یعنی کمال و امکاناتی که خداوند در ا ختیار بشر قرار می دهد تا او را به کمال برساند. در میان کمالات و امکانات کمال وزندگی هیچ نعمتی بالاتر از علم وجود ندارد.
خدا اگر بخواهد به کسی خیر برساند در روایت دارد که فقهه فی الدین. به او علم دین می دهد. هیچ ارزشی با علم دین برابری نمی کند.
علوم دانشگاهی علم نیستند فضل هستند و علم سه چیز است. اعتقادات اخلاق و احکام شرعی. بقیه علوم طبق روایت از رسول خدا فضل هستند. یک پرفسور دانشگاهی در مقایسه با یک عالم واقعی دینی عوام حساب می شود.
نعمت طلبگی بالاترین نعمت الهی
ما قدر طلبگی را نمی دانیم. کاری دردنیا مهمتر از طلبگی و با ارزش تر از علم آموزی وجود ندارد. چون صفتی بالاتر و مهمتر از علم نیست. اگر کسی توفیق طلبگی پیدا کند باید بداند که خدا او را انتخاب کرده است . بالاترین نعمت را به او داده ا ست. باید بداند که خدا به او نظر دارد. او را برای هدایت مردم انتخاب کرده. او را هدایت کرده . این اتفاق ساده ای نیست. بی خودی کسی طلبه نمی شود.
خدا به هر کسی بیداری نمی دهد. به کسانی می دهد که زمینه دارند. خدا اول به او بیداری می دهد یک نوع آگاهی می دهد تا بیدارش کند و عاشق علم اش می کند و به او انگیزه کمال و هدایت می دهد و راه طلبه شدن را برایش باز می کند.
همه اینها کار خدا است و طلبه ها باید بدانند که خدای متعال آنها را انتخاب کرده . تحت ولایت خدا هستند تحت ولایت معصومین هستند. خدا از آنها انتظارات فراوانی هم داردا. بالاترین نعمتی که متصور است به آنها داده و از آنها می خواهد که همچون انبیای الهی رفتار کنند ماموریت و رسالت الهی دارند طلبه ها. وارث انبیائ هستند.
ریشه تمام کمالات انسان در علم است
زیرا آسمان و بر روی کرده خاکی هیچ چیزی به مانند علم ارزش ندارد. هیچ صفتی مانند علم نیست به قدر و ارزش علم نمی رسد. تمام خیراتی که به بشر می رسد از ناحیه علم است.
هیچ کمالی به پایه علم و دانش نمی رسد. ریشه تمام کمالات انسان در علم است. انسان با علم به مقام ولایت و خلافت الهی می رسد. البته عمل هم لازم است اما علم آموزی خودش هم عمل است.
عمل زیاد نیست. همین قدر که انسان گناه نکند و واجبات را انجام دهد و در کنار آنها دعا و توسل هم داشته باشد و زندگی خود را با احکام دینی تطبیق بدهد و نماز شبی هم بخواند و زیارت هم داشته باشد می شود عمل.
مگر امام خمینی رض چه عملی انجام می داده که امام خمینی شده. اگر آنالیز کنید امام را هشتاد درصد شخصیت و کمالات امام در علم بوده است. بیست درصد هم عمل داشته عبادت داشته خوب اخلاق رو رعایت می کرده و نماز شب و زیارت هم داشته دعا و قرآن هم داشته.
بیشتر وقت امام به علم آموزی و تعلیم و تعلم و تحقیق و تالیف گذشته است. به هدایت و ارشاد مردم گذشته است. کار علمی و اجتماعی و کسب آگاهی های مختلف امام با کار عملی فردی و عبادی ایشان قابل قیاس نیست.
علم عامل حیات و بقاء و قرب به ذات
در روایت دارد که العلماء باقون. یعنی علم است که به انسان حیات جاودان می دهد. علم است که باعث ماندگاری انسان می شود. حیات می دهد زنده می کند. حیات بخش است. علم است که به انسان قدرت می دهد اراده می دهد سمع و بصر می دهد.
چیزهایی که عالم می بیند و می فهمد و می شنود و توانایی هایی که دارد مردم عادی ندارند و اینها را از راه علم بدست می آورد.
کمال نهایی انسان این است که به صفت حیات برسد و زندگی جاوان پیدا کند اما رسیدن به حیات راهی جز علم ندارد.
علم از خون شهید و شهادت برتر است
در روایت دارد که بالاترین خوبی برای مردم عادی شهادت است اما همین شهادت به لحاظ اهمیت قابل مقایسه با علم نیست. قلم عالم بسیار برتر و با فضیلت تر از خون شهید است. اثرش بسیار بیشتر از اثر شهادت است. شهادت خیلی مهم است اما پیش علم و عالم چندان اهمیتی ندارد.
مداد العلماء افضل من دماء شهداء .
علم ریشه پیشرفت بشر امروزی
امروز بشر این حقیقت را درک کرده است و در دنیای مدرن امروزی هم چیزی مانند علم و اطلاعات ارزش ندارد. با ارزش ترین چیزها در دنیای امروز اطلاعات علمی است.
بشر امروزی با علم و دانش است که به قدرت رسیده است به رفاه رسیده است به تکنولوژی دست پیدا کرده . تمام داشته های بشر امروزی حاصل رشد علمی است. کشورهایی که رشد علمی بیشتری دارند پیشرفته تر هستند و معیار عقب ماندگی در دنیا ی امروز عقب ماندگی علمی است.
تمام دستاورد بشر امروزی حاصل علم است. انسان با علم به زمین و آسمان مسلط شده و قوانین طبیعت را کشف کرده و تمام محصولات صنعتی حاصل کار و تحقیقات علمی است.