اصل تصویب و اعمال تحریم های اخیر توسط آمریکا که گسترده‌ترین بسته تحریمی تاریخ لقب گرفته و در محافل داخلی از آن به عنوان مادر تحریم ها تعبیر می شود ، نقض برجام محسوب می گردد. این قانون وزارت خارجه، دفاع و خزانه‌داری آمریکا و همچنین اداره اطلاعات ملی این کشور را ملزم می‌کند هر دو سال یکبار استراتژی خود را برای مقابله با آنچه «اقدامات تهدیدآفرین ایران علیه آمریکا و متحدانش در منطقه خاورمیانه، شمال آفریقا و ماورای آن» خوانده شده است، ارائه دهند.
علاوه بر این، به موجب این قانون، رئیس‌جمهور آمریکا مکلف است:
۱.علیه هر شخص یا نهادی که به نوعی به برنامه موشکی بالستیک ایران یا به فروش و انتقال تجهیزات نظامی خاص به این کشور کمک می‌کند یا کمک فنی یا مالی در این زمینه ارائه می‌دهد، تحریم‌های توقیف اموال و محرومیت از تجارت با آمریکا وضع کند؛
۲.علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و وابستگان آن به بهانه حمایت از تروریسم تحریم‌هایی از قبیل توقیف اموال و منع تبادلات مالی و بانکی اعمال کند؛ و
۳.هر شخصی که وزارت امور خارجه آمریکا او را به عنوان ناقض حقوق بشر در ایران معرفی کند را در لیست سیاه تحریم قرار دهد.
این قانون همچنین تحریم‌های موجود علیه اشخاصی که به برنامه موشکی بالستیک ایران کمک می‌کنند یا از آنچه «اقدامات تروریستی بین‌المللی ایران» خوانده شده، حمایت می‌کنند را تا زمانیکه رئیس‌جمهور متوقف شدن اقدامات آنها را تایید نکند، تمدید می‌کند.
در بند آخر این طرح تصریح شده است رئیس‌جمهور می‌تواند در چارچوب اختیارات خود اعمال یا تداوم اعمال برخی تحریم‌ها را در شرایط خاص موقتاً تعلیق کند. اما این تعلیق برخلاف عرف گذشته باید با مجوز کنگره باشد
گفتنی است تحریم های جدید علیه ایران در حالی به امضای ترامپ رسید که در دستکم سه بند از توافق هسته‌ای که سال 2015 میان ایران و گروه 1+5 به دست آمد، واشنگتن از اعمال تحریم‌های جدید و سیاست‌هایی که مستقیما با هدف فشار اقتصادی بر ایران طراحی شده، منع شده است.
کارشناسان معتقدند که آمریکایی‌ها در تحریم‌های جدید به دنبال قفل کردن همه فعالیت‌های اقتصادی ایران هستند.( www.yjc.ir/fa/news/6188915)
با وجود چنین اقدامی از سوی دولت آمریکا ، آیا ما نباید در برابر آن واکنش نشان دهیم و نباید با آن مقابله نماییم . آیا با انفعال در برابر چنین اقدامی چه به دست خواهیم آورد؟ آیا از دشمنی آنان علیه جمهوری اسلامی کاسته خواهد شد یا آنها برای اعمال فشار علیه کشورما جری تر خواهند شد و به دنبال اعمال فشارهای بیشتر علیه کشور ما با هدف آنچه به اصطلاح تغییر رفتار جمهوری اسلامی است ، ادامه خواهند داد؟ تا کی باید در برابر فشارهای آمریکا از موضع منفعلانه برخورد نماییم آیا عزت و شرافت اسلامی و ایرانی به ما اجازه می دهد در برابر این زیاده خواهیها کوتاه بیاییم . خوشبختانه در این راستا مجلس شورای اسلامی با تصویب طرح مقابله با اقدامات ماجراجویانه و تروریستی آمریکا در منطقه به اقدام اخیر آمریکا پاسخ داد.
گرچه اتحادیه اروپا از برجام حمایت نموده و به عمل کشورمان به کلیه تعهدات خود در برجام بارها تصریح نموده اند ، اما در عمل رفتار آمریکا باعث مانع تراشی در اجرای برجام شده و این اتحادیه نیز اقدام مؤثری در برابر این کشور انجام نداده و تنها در حد حرف بسنده نموده و از این کشور خواسته است که به برجام پایبند باشد .
به عنوان نمونه به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک ، تعلل وزارت خزانه‌داری آمریکا در صدور مجوز فروش هواپیماهای روس به ایران، امضای قرارداد میان تهران و مسکو را با مانع مواجه کرده است.
(www.tabnak.ir/fa/news/720291)
در زمینه بانکی نیز ایجاد ترس توسط آمریکا موجب شده تا بانکهای اروپایی نسبت به سرمایه گذاری در ایران ، دچار تردید شوند .مرتضی الله داد، معاون اقتصادی اتاق بازرگانی ایران، درباره مانع تراشی امریکا بر سر راه اجرای بخش های اقتصادی برجام چنین اظهار داشت: «هنوز هم بسیاری از بانک های بزرگ اروپا با ما کار نمی کنند. علتش هم هژمونی امریکاست. امریکایی ها می گویند، هر بانکی می خواهد با ایران کار کند ممکن است از طرف ما تحریم یا جریمه شود. مستند آنها هم در این جریمه، قوانین داخلی خودشان است که بر اساس قدرت اقتصاد به دیگران تحمیل کرده اند. در این شرایط بانک بزرگ اروپایی نگاه می کند میزان مبادلاتش با امریکا چه نسبتی با مقدار مبادلات شان با ایران دارد بنابراین به سمت ایران نمی آید چون آن طرف خیلی بزرگ تر است. اقتصاد امریکا نزدیک ۱۶ هزار میلیارد دلار است درحالی که ارزش اقتصاد ایران نهایتا ۴۲۰ میلیارد دلار ارزش دارد. طبیعی است بانک های اروپایی از بیم جریمه های چند میلیونی تا ۹ میلیارد دلاری ترجیح می دهند فعلا با ایران کار نکنند . بخشی از مشکلات هم ناشی از عدم صداقت امریکایی هاست. بررسی مواضع دولت امریکا نشان می دهد در مقام حرف و وعده دایما از لغو تحریم ها و… سخن می گویند اما دولت امریکا حاضر نیست تضمین کتبی مبنی بر مصونیت معامله و همکاری با ایران ارائه کند. (www.ireconomy.ir/fa/page/25018)
در گزارش کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در خصوص روند اجرای برجام ، در مورد مانع تراشی آمریکا در اجرای برجام و لغو تحریم‌ها چنین آمده است:
بدعهدی آمریکا در اجرای تعهدات خود در برجام
1. دولت آمریکا بر پایة سیاست‌های خصمانه خود علیه جمهوری اسلامی ایران و توهّم تأثیر تحریم‌ها بر سیاست‌های اصولی نظام جمهوری اسلامی، تلاش دارد اجرای برجام موجب تضعیف تحریم‌های اولیه آمریکا نشود و به سبب اشراف سیستم مالی آمریکا بر سیستم مالی بین‌المللی، بانک‌های بزرگ جهانی هنوز به نگرانی از جرایم سنگین گذشتة سیستم کنترلی آمریکا، در نزدیک شدن و همکاری با ایران احتیاط می‌کنند.
2. بیمه‌های بین‌المللی: اگرچه بخشی از خطرات سنگین با وساطت اوفک پوشش داده شده است لکن هنوز این پوشش کامل و فراگیر نشده است.
3. آمریکا با اعمال محدودیت در تحریم‌های اولیه هنوز فضای نقل و انتقال پول و ارز را در درون سیستم دلار برای ایران باز نکرده و نقل و انتقالات ایران با مشکلات و موانع جدی روبه‌روست.
4. همکاری نکردن طرف‌های مقابل در راستای اثربخشی رفع تحریم ها بر اساس برجام:
جمهوری اسلامی ایران از زمان اجرایی شدن برجام تعهدات خود را به طور کامل انجام داده و در نتیجه همین پایبندی توانسته است از برخی ستانده‌ها در ابعاد فنی، حقوقی و اقتصادی بهره ببرد، امّا در خصوص رفع تحریم‌های اقتصادی، مقصود دولت و ملت ایران در حدود مورد انتظار محقق نشده است. علیرغم اینکه طرف مقابل نیز در ظاهر به اجرای برجام متعهد است ولیکن هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله وجود دارد.(www.iribnews.ir/fa/news/1356795)
اگر براستی این تحریم ها اثری ندارد چرا با وجود عمل کشورمان به همه تعهدات خود به اعتراف همه طرف های مقابل باز شاهد باقی ماندن اثرات تحریم ها علیه کشورمان که ناشی از اقدامات آمریکا هست ، می باشیم ؟ اگر این تحریم ها اجرا نمی شود چرا توسط کنگره امریکا تصویب و به امضای رییس جمهور این کشور می رسد و نه تنها علیه کشورما که علیه روسیه و کره شمالی نیز اعمال می شود ؟ حتی اگر این تحریم ها در عمل اثری نداشته باشد ، اصل تصویب چنین تحریم هایی علیه کشورما بر خلاف برجام بوده و نوعی دهن کجی به این توافق بین المللی محسوب می گردد و ما نمی توانیم در برابر آن سکوت اختیار نماییم .