« إِلاَّ مَنِ اسْتَرَقَ السَّمْعَ فَأَتْبَعَهُ شِهابٌ مُبینٌ، ( حجر/ ۱۸)؛ مگر آن کس که استراق سمع کند، و دزدانه گوش فرا دهد، که «شهاب مبین» او را تعقیب مى کند.» 1ـ جمع قابل توجهى از مفسران، مخصوصا مفسران پیشین، اصرار دارند که معنى ظاهرى آیات را کاملا حفظ کنند:” شهاب” اشاره به همین شهاب است (همین سنگریزه هاى سرگردانى است که در این فضاى بیکران در گردشند و گاه گاه که در حوزه جاذبه زمین قرار مى گیرند و به سوى زمین کشیده مى شوند و بر اثر سرعت برخورد با امواج هوا، داغ و سوزان و شعله ور و خاکستر مى شوند). و” شیطان” همان موجودات خبیثه متمردند که مى خواهند به آسمانها بروند و گوشه اى از اخبار این عالم ما که در آسمانها منعکس است، از طریق استراق سمع (گوش دادن مخفیانه) در یابند، و به دوستان خود در زمین برسانند، ولى شهابها همچون تیر به سوى آنها پرتاب مى شوند و آنها را از رسیدن به این هدف باز مى دارند.
2ـ جمعى دیگر از مفسران مانند مفسر عالیقدر” مؤلف المیزان” و” طنطاوى” در تفسیر” الجواهر” تعبیرات آیات را از قبیل تشبیه و کنایه و ذکر امثال و به اصطلاح بیان” سمبولیک” دانسته، و این تشبیه و کنایه را به صورتهاى گوناگونى بیان داشته اند:
الف: در تفسیر المیزان چنین مى خوانیم: منظور از آسمان که جایگاه فرشتگان است، یک عالم ملکوتى و ماوراء طبیعى است، که از این جهان محسوس، برتر و بالاتر است، و منظور از نزدیک شدن شیاطین به این آسمان براى استراق سمع و پرتاب کردن شهب به آنها آنست که آنها مى خواهند به جهان فرشتگان نزدیک شوند تا از اسرار خلقت و حوادث آینده آگاهى یابند، ولى آنها شیاطین را با انوار معنوى ملکوتى که تاب تحمل آن را ندارند مى رانند.
ب:” طنطاوى” در تفسیر معروف خود، گاه مى گوید: ” آن گروه از دانشمندان حیله گر و ریاکار و مردم عوامى که از آنها پیروى مى کنند شایستگى و اهلیت آن را ندارند که از عجائب آسمانها و شگفتیهاى عالم بالا و کرات بى کرانش و نظم و حسابى که بر آنها حکومت مى کند، آگاه شوند، خداوند این علم و دانش را از آنها ممنوع ساخته، و این آسمان پر ستاره زیبا و مزین را با آن همه اسرارش در اختیار کسانى گذاشته که عقل و هوش و اخلاص و ایمان دارند. طبیعى است که گروه اول از نفوذ در اسرار این آسمان منع مى شوند، و هر شیطان رانده شده درگاه الهى، خواه از جنس بشر باشد یا غیر بشر، حق وصول به این حقایق را ندارد، و هر گاه به آن نزدیک شود رانده و مطرود مى گردد، این گونه افراد ممکن است سالها زندگى کنند و بعد بمیرند ولى هرگز به این اسرار، دست نیابند، آنها چشمهاى باز دارند و لیکن چشم آنها قدرت دید این حقایق را ندارد، مگر نه این است که علم را جز عاشقانش و جمال را جز عارفانش درک نمى کنند و نمى بینند”
ج: بعضى دیگر گفته اند که اکتشافات اخیر نشان داده که یک سلسله امواج نیرومند رادیویى از فضاهاى دور دست، مرتبا پخش مى شود که مى توان آنها را در کره زمین با دستگاههاى گیرنده مخصوص به خوبى گرفت، هیچکس بدرستى نمى داند سرچشمه این امواج فوق العاده نیرومند کجاست؟ ولى دانشمندان مى گویند احتمال قوى دارد که در کرات دور دست آسمانى موجودات زنده فراوانى هستند که از نظر تمدن از ما بسیار پیشرفته ترند و به همین دلیل مى خواهند اخبارشان را در جهان پخش کنند و در آن اخبار مسائلى است که براى ما تازگى دارد، موجوداتى که آنها را پرى مى نامیم مى کوشند، از این امواج استفاده کنند، ولى اشعه نیرومندى آنها را بدور مى راند.
برای آگاهی بیشتر ر.ک :
تفسیر نمونه، آیة الله ناصر مکارم شیرازى و همکاران، ج۱، ص ۴۰۹ـ۴۱۱.