قوی ترین طلسمات+قویترین دعا و طلسم+قوی ترین کتاب طلسم و دعانویسی مطالب مذهبی+طلسم سیاهی و طلاق+طلسم احضار محبت معشوق+دانلود کتاب طلسم محبت و طلاق قوی
۱۳۹۶/۰۴/۲۸
–
۳۲۳۰ بازدید
منابع حدیث ثقلین
منابع حدیث ثقلین
حدیث شریف «ثقلین» از احادیث متواتر و صحیح و شناخته شده به حساب می‌آید که علاوه بر اینکه امام على علیه السلام و سایر اهل بیت آن را در دورانهاى مختلف از رسول خدا نقل کرده اند در حدود سی نفر از اصحاب پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه وآله که اسامى آنها به ترتیب عبارتند از: ابو ایّوب انصارى، ابوذرّ الغفارى، ابو رافع غلام پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله ، ابو سعید خدرى، ابو شریح خزاعى، ابو قدامه انصارى، ابو لیلى انصارى، ابو الهیثم بن التَّیِّهان، ابو هریرة، امّ سلمه، امّ هانى، انس بن مالک، البراء بن عازب، جابر بن عبداللّه انصارى، جبیر بن مطعم، حذیفة بن اسید غفارى، حذیفة بن الیَمان، خزیمة بن ثابت ذوالشهادتین، زید بن ارقم، زید بن ثابت، سعد بن ابى وقّاص، سلمان فارسى، سهل بن سعد، ضمرة الاسلمىّ، طلحة بن عبیداللّه تمیمى، عامر بن لیلى، عبدالرحمن بن عوف، عبداللّه بن حنطب، عبداللّه بن عبّاس، عدىّ بن حاتم، عقبة بن عامر، عمر بن الخطّاب، عمرو بن العاص را نقل کرده‌اند و می‌توان آن را در منابع متعدد و بی‌شمار حدیثی شیعه و اهل سنت یافت اما به جهت اختصار در اینجا با نگاهی گذرا منابع این حدیث شریف را ارائه می نماییم.
حدیث ثقلین در منابع روایی شیعه
۱- محمد بن یعقوب الکلینی (م ۳۲۹ق) در کتاب کافی چنین نقل می‌کند: عن ابی عبدالله(ع) قال: …قال رسول الله(ص): انی تارک فیکم امرین، ان اخذتم بهما لن تضلوا: کتاب الله عزوجل وأهل بیتی عترتی؛
حضرت امام صادق(ع) روایت نمودند که پیامبر خدا(ص) فرمود: من در میان شما دو چیز را میگذارم که اگر به آن دو متمسک شوید، هرگز گمراه نشوید:(آن دو) کتاب خداوند عزوجل و اهل بیتم، یعنی عترت من هستند.
۲- شیخ صدوق(۳۰۵ ـ ۳۸۱ق) در کتاب کمال الدین چنین نقل می‌کند: عن زیدبن ارقم، قال: قال رسول الله(ص): انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله وعترتی [أهل بیتی] فانهما لن یفترقا حتی یردا علی الحوض؛
زیدبن ارقم نقل می‌کند که پیامبر خدا(ص) فرمود: من در میان شما دو چیزی سنگین میگذارم که (آن دو) کتاب خدا (قرآن کریم) و اهل‌بیت من هستند و همانا آن دو از یکدیگر جدا نمی‌شوند تا زمانی که در کنار حوض بر من وارد شوند.
۳- محمد بن مکی، معروف به شهید اول (۷۳۴ ـ ۷۸۶ق) در کتاب الدرة الباهرة من الاصداف الطاهرة از پیامبر اکرم(ص) چنین نقل می‌کند: انی تارک فیکم الثقلین: کتاب الله وعترتی، ما ان تمسکتم بهما لن تضلوا؛
پیامبر اکرم(ص) فرمود: همانا من در میان شما دو چیز سنگین میگذارم: کتاب خداوند (قرآن کریم) و اهل بیتم که اگر به آن دو تمسک جویید، هرگز گمراه نشوید.
۴- علامه مجلسی (م ۱۱۱۱ق) نیز در کتاب بحارالانوار چنین روایت می‌کند: عن الامام الرضا(ع) قال: قال رسول الله(ص) انی تارک فیکم الثقلین: احدهما اعظم من الاخر: کتاب الله حبل ممدود من السماء الی الارض وعترتی اهل بیتی، فانظروا کیف تخلفونی فیهم؛
حضرت امام رضا(ع) نقل می‌کند که پیامبر اکرم(ص)فرمودند: همانا من در میان شما دو چیز سنگین میگذارم که یکی از آنها از دیگری بزرگ‌تر است؛ کتاب خداوند (قرآن) که ریسمان کشیده شده از آسمان به سوی زمین است و اهل‌بیت و عترتم. پس بنگرید که چگونه سفارش مرا در مورد آنها رعایت می‌کنید.
گفتنی است که تقریباً در هر منبع روایی، تاریخی، تفسیری و… مذهب اهل بیت(ع) می‌توان حدیث شریف «ثقلین» را با تعابیر و الفاظ مختلف مشاهده و ملاحظه نمود و قطعاً منابع آن به موارد پنج گانه فوق منحصر نمی‌شود.
حدیث ثقلین در منابع اهل سنت
پس از حدیث غدیر، حدیثی به اندازه حدیث ثقلین، مورد تأیید و قبول بزرگان اهل سنت نیست. حدیث ثقلین در کتب بسیاری از علمای عامه وارد شده که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
1. در سنن ترمذی وارد شده که پیامبر فرمود: “انی تارک فیکم ما ان تمسکتم به لن تضلوا بعدی، احدهما اعظم من الاخر، کتاب الله حبل ممدود من السماء الی الارض و عترتی اهل بیتی، و لن یفترقا حتی یردا علی الحوض فانظروا کیف تخلفونی فیهما”.( سنن ترمذی، ج 12، ص 258)
2. در مسند احمد است که پیامبر فرمود: “من بعد از خود، دو خلیفه نزد شما به جا میگذارم: یکی، کتاب خدا و دیگری، اهل بیتم و این دو از هم جدا نمی‌شوند تا بر سر حوض بر من وارد شوند”.( مسند احمد بن حنبل، ج 44، ص 134)
3. طبرانی از زید بن ارقم نقل می‌کند: هنگامی که رسول خدا از حجه ی‌الوداع بازمی‌گشت و به غدیر خم رسید، در آنجا خطبه‌ای ایراد فرمود که در ضمن آن، چنین گفت:
“مثل اینکه از جانب خدا دعوت شده و باید اجابت کنم، پس در میان شما دو چیز گران بها و سنگین به جا میگذارم که یکی از دیگری بزرگ‌تر است: کتاب خدا و اهل بیتم. پس بنگرید که چگونه آنها را رعایت می‌کنید. آن دو از یکدیگر جدا نمی‌شوند تا بر سر حوض مرا ملاقات کنند”.
سپس فرمود: “خدا، مولای من است و من، ولی هر مؤمنی هستم”. آنگاه دست علی (ع) را گرفت و فرمود: “من کنت مولاه، فهذا علی مولاه اللهم وال من والاه و عاد من عاداه”.
آنگاه زید می‌گوید: کسی در غدیر نبود مگر آنکه آنچه را که من می‌گویم، شنید و با چشمان خود دید.( المعجم الکبیر، طبرانی، ج 5، ص 89)
4. حاکم نیشابوری در مستدرک نقل می‌کند که رسول خدا فرمود: “ایها الناس انی تارک فیکم امرین لن تضلوا ان اتبعتموها، هما کتاب الله و اهل بیتی عترتی”.( المستدرک، حاکم نیشابوری، ج 3، ص 109)
5. ابن حجر در صواعق المحرقه ی نقل می‌کند که پیامبر در مرض وفاتش فرمود: “ایها الناس یوشک ان اقبض قبضاً سریعاً فینطلق بی و قد قدمت الیکم القول معذره ی الیکم، الا انی مخلف فیکم کتاب ربّی عزوجل و عترتی اهل بیتی ـ ثم اخذ بید علی فرفعها فقال: ـ هذا علی مع القرآن و القرآن مع علی، لا یفترقان حتی یردا علیّ الحوض فسألوهما ما فیهما”.( صواعق المحرقه، ابن حجر مکی، ص 75)
6. مسلم در صحیح خود از یزید بن حیان روایت نموده که گفت: من و حصین بن سیره و عمر بن مسلم، نزد زید بن ارقم رفته و پس از پاره‌ای از سخنان، زید بن ارقم گفت: رسول خدا بین مکه و مدینه، در محلی به نام غدیر خم برخاست و پس از حمد و ثنای الهی و پند و اندرز مردم فرمود:
“اما بعد الا ایها الناس فانما انا بشر یوشک ان یأتی رسول ربی فاجیب و انی تارک فیکم الثقلین اولهما کتاب الله فیه الهدی و النور فخذوا بکتاب الله و استمسکوا به. ـ فحث علی کتاب الله و رغب فیه، ثم قال: ـ و اهل بیتی اذکرکم الله فی اهل بیتی، اذکرکم الله فی اهل بیتی، اذکرکم الله فی اهل بیتی…؛( صحیح مسلم، ج 2، ص 44) ای مردم! به‌زودی رسول پروردگار (عزرائیل) به سوی من آمده و باید اجابت کنم. در میان شما دو بار سنگین به امانت میگذارم: یکی، کتاب خدا که در آن هدایت و نور است، کتاب خدا را بگیرید”.
پیامبر به قرآن سفارش و ترغیب کرد. سپس فرمود: “و اهل بیتم، خدا را به یاد داشته باشید در مورد اهل بیتم”. و آن را سه بار فرمود…
7. متقی هندی در کنزالعمال از رسول خدا روایت می‌کند: “فانظروا کیف تخلفونی فی الثقلین.قیل: و ما الثقلان یا رسول الله؟ قال: الاکبر کتاب الله سبب طرفه بید الله و طرفه بأیدیکم فتمسکوا به لن تزلوا و لا تضلوا و الاصغر عترتی و انهما لن یتفرقا حتی یردا علیّ الحوض؛( کنزالعمال، متقی هندی، ج 1، ص 47) بنگرید چگونه ثقلین را رعایت می‌کنید. گفته شد : ثقلان کدام‌اند ای رسول خدا؟ فرمود: ثقل اکبر، کتاب خداست که یک طرف آن به دست خدا و طرف دیگرش به دست شماست. به آن تمسک جویید تا نه پایتان بلرزد و نه گمراه شوید. و ثقل اصغر، عترتم هستند. این دو از هم جدا نمی‌شوند تا در حوض بر من وارد شوند”.
8. این حدیث با عباراتی شبیه به هم در بسیاری از منابع اهل سنت وارد شده است، از جمله: تفسیر ثعلبی، ج8، ص40؛ تفسیر بغوی، ج4، ص125؛ تفسیر رازی، ج8، ص173؛ تفسیر ابن کثیر، ج4،ص122؛ الدر المنثور جلال الدین سیوطی، ج2،ص60؛ تفسیر آلوسی، ج4،ص18؛ الکامل ابن عدی، ج6، ص67؛ تاریخ مدینه دمشق ابن عساکر، ج42، ص216؛ اسد الغابه ابن اثیر، ج2، ص12؛ سیر اعلام النبلا، ذهبی، ج9، ص365؛ سبل الهدی و الرشاد صالحی شامی، ج11،ص444؛ مجمع الزوائد، هیثمی، ج9، ص163.
حدیث شریف «ثقلین» از احادیث متواتر و صحیح و شناخته شده به حساب می‌آید که علاوه بر اینکه امام على علیه السلام و سایر اهل بیت آن را در دورانهاى مختلف از رسول خدا نقل کرده اند در حدود سی نفر از اصحاب پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه وآله که اسامى آنها به ترتیب عبارتند از: ابو ایّوب انصارى، ابوذرّ الغفارى، ابو رافع غلام پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله ، ابو سعید خدرى، ابو شریح خزاعى، ابو قدامه انصارى، ابو لیلى انصارى، ابو الهیثم بن التَّیِّهان، ابو هریرة، امّ سلمه، امّ هانى، انس بن مالک، البراء بن عازب، جابر بن عبداللّه انصارى، جبیر بن مطعم، حذیفة بن اسید غفارى، حذیفة بن الیَمان، خزیمة بن ثابت ذوالشهادتین، زید بن ارقم، زید بن ثابت، سعد بن ابى وقّاص، سلمان فارسى، سهل بن سعد، ضمرة الاسلمىّ، طلحة بن عبیداللّه تمیمى، عامر بن لیلى، عبدالرحمن بن عوف، عبداللّه بن حنطب، عبداللّه بن عبّاس، عدىّ بن حاتم، عقبة بن عامر، عمر بن الخطّاب، عمرو بن العاص را نقل کرده‌اند و می‌توان آن را در منابع متعدد و بی‌شمار حدیثی شیعه و اهل سنت یافت اما به جهت اختصار در اینجا با نگاهی گذرا منابع این حدیث شریف را ارائه می نماییم.
حدیث ثقلین در منابع روایی شیعه
۱- محمد بن یعقوب الکلینی (م ۳۲۹ق) در کتاب کافی چنین نقل می‌کند: عن ابی عبدالله(ع) قال: …قال رسول الله(ص): انی تارک فیکم امرین، ان اخذتم بهما لن تضلوا: کتاب الله عزوجل وأهل بیتی عترتی؛
حضرت امام صادق(ع) روایت نمودند که پیامبر خدا(ص) فرمود: من در میان شما دو چیز را میگذارم که اگر به آن دو متمسک شوید، هرگز گمراه نشوید:(آن دو) کتاب خداوند عزوجل و اهل بیتم، یعنی عترت من هستند.
۲- شیخ صدوق(۳۰۵ ـ ۳۸۱ق) در کتاب کمال الدین چنین نقل می‌کند: عن زیدبن ارقم، قال: قال رسول الله(ص): انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله وعترتی [أهل بیتی] فانهما لن یفترقا حتی یردا علی الحوض؛
زیدبن ارقم نقل می‌کند که پیامبر خدا(ص) فرمود: من در میان شما دو چیزی سنگین میگذارم که (آن دو) کتاب خدا (قرآن کریم) و اهل‌بیت من هستند و همانا آن دو از یکدیگر جدا نمی‌شوند تا زمانی که در کنار حوض بر من وارد شوند.
۳- محمد بن مکی، معروف به شهید اول (۷۳۴ ـ ۷۸۶ق) در کتاب الدرة الباهرة من الاصداف الطاهرة از پیامبر اکرم(ص) چنین نقل می‌کند: انی تارک فیکم الثقلین: کتاب الله وعترتی، ما ان تمسکتم بهما لن تضلوا؛
پیامبر اکرم(ص) فرمود: همانا من در میان شما دو چیز سنگین میگذارم: کتاب خداوند (قرآن کریم) و اهل بیتم که اگر به آن دو تمسک جویید، هرگز گمراه نشوید.
۴- علامه مجلسی (م ۱۱۱۱ق) نیز در کتاب بحارالانوار چنین روایت می‌کند: عن الامام الرضا(ع) قال: قال رسول الله(ص) انی تارک فیکم الثقلین: احدهما اعظم من الاخر: کتاب الله حبل ممدود من السماء الی الارض وعترتی اهل بیتی، فانظروا کیف تخلفونی فیهم؛
حضرت امام رضا(ع) نقل می‌کند که پیامبر اکرم(ص)فرمودند: همانا من در میان شما دو چیز سنگین میگذارم که یکی از آنها از دیگری بزرگ‌تر است؛ کتاب خداوند (قرآن) که ریسمان کشیده شده از آسمان به سوی زمین است و اهل‌بیت و عترتم. پس بنگرید که چگونه سفارش مرا در مورد آنها رعایت می‌کنید.
گفتنی است که تقریباً در هر منبع روایی، تاریخی، تفسیری و… مذهب اهل بیت(ع) می‌توان حدیث شریف «ثقلین» را با تعابیر و الفاظ مختلف مشاهده و ملاحظه نمود و قطعاً منابع آن به موارد پنج گانه فوق منحصر نمی‌شود.
حدیث ثقلین در منابع اهل سنت
پس از حدیث غدیر، حدیثی به اندازه حدیث ثقلین، مورد تأیید و قبول بزرگان اهل سنت نیست. حدیث ثقلین در کتب بسیاری از علمای عامه وارد شده که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
1. در سنن ترمذی وارد شده که پیامبر فرمود: “انی تارک فیکم ما ان تمسکتم به لن تضلوا بعدی، احدهما اعظم من الاخر، کتاب الله حبل ممدود من السماء الی الارض و عترتی اهل بیتی، و لن یفترقا حتی یردا علی الحوض فانظروا کیف تخلفونی فیهما”.( سنن ترمذی، ج 12، ص 258)
2. در مسند احمد است که پیامبر فرمود: “من بعد از خود، دو خلیفه نزد شما به جا میگذارم: یکی، کتاب خدا و دیگری، اهل بیتم و این دو از هم جدا نمی‌شوند تا بر سر حوض بر من وارد شوند”.( مسند احمد بن حنبل، ج 44، ص 134)
3. طبرانی از زید بن ارقم نقل می‌کند: هنگامی که رسول خدا از حجه ی‌الوداع بازمی‌گشت و به غدیر خم رسید، در آنجا خطبه‌ای ایراد فرمود که در ضمن آن، چنین گفت:
“مثل اینکه از جانب خدا دعوت شده و باید اجابت کنم، پس در میان شما دو چیز گران بها و سنگین به جا میگذارم که یکی از دیگری بزرگ‌تر است: کتاب خدا و اهل بیتم. پس بنگرید که چگونه آنها را رعایت می‌کنید. آن دو از یکدیگر جدا نمی‌شوند تا بر سر حوض مرا ملاقات کنند”.
سپس فرمود: “خدا، مولای من است و من، ولی هر مؤمنی هستم”. آنگاه دست علی (ع) را گرفت و فرمود: “من کنت مولاه، فهذا علی مولاه اللهم وال من والاه و عاد من عاداه”.
آنگاه زید می‌گوید: کسی در غدیر نبود مگر آنکه آنچه را که من می‌گویم، شنید و با چشمان خود دید.( المعجم الکبیر، طبرانی، ج 5، ص 89)
4. حاکم نیشابوری در مستدرک نقل می‌کند که رسول خدا فرمود: “ایها الناس انی تارک فیکم امرین لن تضلوا ان اتبعتموها، هما کتاب الله و اهل بیتی عترتی”.( المستدرک، حاکم نیشابوری، ج 3، ص 109)
5. ابن حجر در صواعق المحرقه ی نقل می‌کند که پیامبر در مرض وفاتش فرمود: “ایها الناس یوشک ان اقبض قبضاً سریعاً فینطلق بی و قد قدمت الیکم القول معذره ی الیکم، الا انی مخلف فیکم کتاب ربّی عزوجل و عترتی اهل بیتی ـ ثم اخذ بید علی فرفعها فقال: ـ هذا علی مع القرآن و القرآن مع علی، لا یفترقان حتی یردا علیّ الحوض فسألوهما ما فیهما”.( صواعق المحرقه، ابن حجر مکی، ص 75)
6. مسلم در صحیح خود از یزید بن حیان روایت نموده که گفت: من و حصین بن سیره و عمر بن مسلم، نزد زید بن ارقم رفته و پس از پاره‌ای از سخنان، زید بن ارقم گفت: رسول خدا بین مکه و مدینه، در محلی به نام غدیر خم برخاست و پس از حمد و ثنای الهی و پند و اندرز مردم فرمود:
“اما بعد الا ایها الناس فانما انا بشر یوشک ان یأتی رسول ربی فاجیب و انی تارک فیکم الثقلین اولهما کتاب الله فیه الهدی و النور فخذوا بکتاب الله و استمسکوا به. ـ فحث علی کتاب الله و رغب فیه، ثم قال: ـ و اهل بیتی اذکرکم الله فی اهل بیتی، اذکرکم الله فی اهل بیتی، اذکرکم الله فی اهل بیتی…؛( صحیح مسلم، ج 2، ص 44) ای مردم! به‌زودی رسول پروردگار (عزرائیل) به سوی من آمده و باید اجابت کنم. در میان شما دو بار سنگین به امانت میگذارم: یکی، کتاب خدا که در آن هدایت و نور است، کتاب خدا را بگیرید”.
پیامبر به قرآن سفارش و ترغیب کرد. سپس فرمود: “و اهل بیتم، خدا را به یاد داشته باشید در مورد اهل بیتم”. و آن را سه بار فرمود…
7. متقی هندی در کنزالعمال از رسول خدا روایت می‌کند: “فانظروا کیف تخلفونی فی الثقلین.قیل: و ما الثقلان یا رسول الله؟ قال: الاکبر کتاب الله سبب طرفه بید الله و طرفه بأیدیکم فتمسکوا به لن تزلوا و لا تضلوا و الاصغر عترتی و انهما لن یتفرقا حتی یردا علیّ الحوض؛( کنزالعمال، متقی هندی، ج 1، ص 47) بنگرید چگونه ثقلین را رعایت می‌کنید. گفته شد : ثقلان کدام‌اند ای رسول خدا؟ فرمود: ثقل اکبر، کتاب خداست که یک طرف آن به دست خدا و طرف دیگرش به دست شماست. به آن تمسک جویید تا نه پایتان بلرزد و نه گمراه شوید. و ثقل اصغر، عترتم هستند. این دو از هم جدا نمی‌شوند تا در حوض بر من وارد شوند”.
8. این حدیث با عباراتی شبیه به هم در بسیاری از منابع اهل سنت وارد شده است، از جمله: تفسیر ثعلبی، ج8، ص40؛ تفسیر بغوی، ج4، ص125؛ تفسیر رازی، ج8، ص173؛ تفسیر ابن کثیر، ج4،ص122؛ الدر المنثور جلال الدین سیوطی، ج2،ص60؛ تفسیر آلوسی، ج4،ص18؛ الکامل ابن عدی، ج6، ص67؛ تاریخ مدینه دمشق ابن عساکر، ج42، ص216؛ اسد الغابه ابن اثیر، ج2، ص12؛ سیر اعلام النبلا، ذهبی، ج9، ص365؛ سبل الهدی و الرشاد صالحی شامی، ج11،ص444؛ مجمع الزوائد، هیثمی، ج9، ص163.