چرا در اقتصاد ما دولت به جای اوراق قرضه، اوراق مشارکت منتشر می کند؟

ماهیت اوراق قرضه، قرض ربوی است اما ماهیت اوراق مشارکت عقد شرکت است. ربا در اسلام حرام بوده و شدیدا نهی شده است. اما عقد شرکت، یکی از عقود کاملا شرعی بوده و درآمد و سود حاصل از آن حلال است.
توضیح:
مکانیسم اوراق قرضه این گونه است که دولت، پولهای نقد مردم را قرض می کند و در مقابل آن ورقه های قرضه تحویل آنها می دهد مبلغ اسمی آن به مقدار قرضی است که از مردم می گیرد و ماهانه یا سالانه درصدی سود پرداخت می شود.(مقدار سود بسته به سیاست های پولی دولت و بانک مرکزی متغیر است.)

اوراق قرضه در بازار پول قابل معامله و خرید و فروش است. با خرید اوراق مشارکت بدهی بانک مرکزی از فروشنده به خریدار منتقل می شود همان طور که ملاحظه می شود ماهیت اوراق قرضه، قرض ربوی است که در اسلام شدیدا نهی شده است.
اما مکانیسم اوراق مشارکت مبتنی بر عقد شرکت است به این صورت که برای مثال وقتی می خواهد کارخانه ای ساخته شود یا اتوبانی احداث شود، مبلغ سرمایه مورد نیاز آن برآورده می شود سپس به مقدار این سرمایه مورد نیاز، اوراق مشارکت با مبالغ اسمی مشخص منتشر می شود کسانی که تمایل دارند در این پروژه سرمایه گذاری کنند در مقابل سهم سرمایه آورده خود ورقه مشارکت می گیرند معمولا مسئولیت اوراق مشارکت به عهده بانک مرکزی است فرایند خاص خود را دارد. اوراق مشارکت نیز در بازار پول قابل خرید و فروش است و با خرید ورقه، سهم فروشنده به خریدار منتقل شود.

با بالارفتن ارزش یا عملکرد اقتصادی کارخانه و پروژه، ارزش سهام اوراق مشارکت هم بالا می رود و به این ترتیب صاحبان سهام اوراق مشارکت نیز به سود می رسند. علاوه بر آن همان طور که ملاحظه می شود ماهیت اوراق مشارکت، عقد شرکت است که یکی از عقود کاملا شرعی بوده و درآمد و سود حاصل از آن حلال است.