چرا خداوند شیطان را که یکی از بزرگترین فرشته های خدا بوده شیطانی که ۸۰۰۰ سال خدا را سجده کرده بود فقط به خاطر یک سجده نکردن بر انسان از درگاه خدا راند تا برای ما انسانها بهشت و جهنم بوجود بیاید ؟

در جواب شما دوست عزیز که فرموده اید :«چرا خداوند شیطان را که یکی از فرشته های خدا بوده و مدت هشت هزار سال عبادت کرده بود را به خاطر یک سجده نکردن بر انسان از درگاه خود راند تا برای ما انسانها بهشت وجهنم بوجود آید » باید عرض شود که :1- شیطان یا ابلیس «جن» بوده است و این مطلب در قرآن در سوره کهف آیه 50 آمده که می فرماید «فسجدوا الا ابلیس کان من الجن – یعنی همه ملائکه سجده کردند مگر ابلیس که از جنیان بود .
2- شیطان یا ابلیس مدت 600 سال همراه فرشتگان مشغول عبادت بوده است .
3- با توجه به اینکه جنیان نیز مانند ما انسانها دارای اختیار هستند وقتی خداوند به شیطان همراه فرشتگان دستور سجده را داد شیطان با اراده و اختیار خود از سجده کردن إبا کرد و سجده نکردن او به خاطر خودپرستی و تکبر ورزیدن او بود ، سجده نکردن او یک سجده نکردن معمولی نبود بلکه سرکشی آمیخته به اعتراض و انکار مقام پروردگار بود و گفت من از آدم بهترم یعنی فرمان تو بر خلاف حکمت و عدالت است و مخالفت او سر از افکار علم وحکمت خدا در آورد و به همین دلیل تمام مقامها و موقعیتهای خود را از دست داد .
این مطلب برای خیلی از ما انسانها هم ممکن است اتفاق بیفتد چون انسان هرچه عملش بالا می رود میزان لغزش او نیز زیاد می شود مثل هواپیمایی که هرچه بالاتر برود کوچکترین خطا باعث سقوط آن می شود .
در همین مورد حضرت علی (علیه السلام ) در خطبه 192 نهج البلاغه می فرمایند ؛ شیطان برآدم به جهت خلقت آدم از خاک فخر فروخت و با تکیه به اصل خود که از آتش بود دچار غرور و تعصب شد و شیطان دشمن خدا و پیشوای متعصب ها و سرسلسله متسکبران شد و بر سر لباس کبریای و عظمت با خدا در افتاده .
حضرت در ادامه می فرمایند ؛ خدا شیطان را به خاطر بزرگ بینی کوچک ساخت و به جهت بلند پروازی او را پست و خوار گردانید و او را در این دنیا طرد کرد و آتش جهنم را در قیامت برای اومهیا ساخت .
منابع :
1- مجموعه پرسش و پاسخ دانشجوئی شماره 4، تهیه و تنظیم ، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه .
2- تفسیر المیزان ، جلد 8، از صفحه 25 تا صفحه 35.
3- نهج البلاغه ، خطبه 192.
به نقل از اداره پاسخگویی آستان قدس رضوی