آیا حرکت و جنبش مسلحانه زید بن علی مورد تأیید امام معصوم (ع) بوده است؟ دراین صورت چرا خود امام (ع) دست به چنین اقداماتی نمی زد؟

حضرت امام سجاد (ع) به ابوحمزه ثمالی فرمود: «ای ابا حمزه! اگر بعد از من زنده بمانی خواهی دید که پسرم زید را در ناحیه ای از کوفه می کشند، یارانش او را دفن می کنند، دشمن بدن او را از قبر بیرون می آورد، آن بدن را روی خاک می کشند، سپس در کناسه کوفه به دار می آویزند، بعد آن را آتش می زنند و خاکسترش را به باد می دهند» (شخصیت و قیام زید بن علی، سید ابوفاضل رضوی اردکانی، ص 34، چاپ دوم، انتشارات جامعه مدرسین).یونس خباب می گوید: «خدمت حضرت امام باقر (ع) رسیدم. آن حضرت زید را خواست و به او بسیار محبت کرد. سپس او را در آغوش گرفت و گفت: برادر عزیزم تو را به خدا پناه می دهم که تو همان به دار آویخته کناسه باشی» (همان، ص 35).
امام با این محبت ها نشان می دهدکه دوستدار زید است و اگر زید مورد تأیید امام نبود، امام به او محبت نمی کرد.
امام صادق (ع) فرمود: «زید با من مشورت کرد. من به او گفتم: عمو جان اگر می خواهی به دار آویخته کناسه باشی، پس این کار را بکن. امام صادق (ع) فرمود: وای به حال کسی که ندای زید را بشنود و او را یاری نکند» (همان، ص 125).
این حدیث را امام رضا (ع) از امام صادق (ع) نقل می کند و به صراحت می رساند که زید مورد تأیید حضرت امام صادق (ع) بود.
امام باقر (ع) به وجود زید افتخار می کرد (همان، ص 26 به نقل از بحار الانوار, ج 46، ص 170) و حضرت امام صادق (ع) به یاد زید بن علی اشک می ریخت (همان، به نقل از بحار الانوار، ج 46, ص 171).
در حدیثی آمده است که پیامبر اسلام (ص) به امام حسین (ع) فرمود: «از صلب تو مردی به نام زید به دنیا می آید. زید و یارانش در قیامت، مقامشان از همه برتر است. آنان با صورت های نورانی و بدون حساب داخل بهشت می شوند» (همان، ص 28، به نقل از بحار الانوار، ج 46، ص 209 و 171).
امام صادق (ع) فرمود: «خداوند زید را رحمت کند. او اگر پیروز می شد به وعده خود وفا می کرد. او مردم را به سوی من دعوت می کرد» (همان، ص 129، به نقل از عیون اخبار الرضا و الغدیر، ج 3، ص 71 و سفینه البحار، حرف زا).
این گونه قیام ها حکومت اموی را تضعیف می کرد و هدف قیام کنندگان این بود که مردم را به سوی اهل بیت (ع) دعوت بکنند. لذا به طور حتم مورد تأیید امام معصوم (ع) است. اما قیام امام (ع) با قیام های یاران امام متفاوت است. او امام و رهبر همه است و باید جامعه را هدایت کند زیرا در آن زمان ده ها مسأله در میان بود و امام باید همه آنها را حل بکند، فقط قیام نبود بلکه مسایل دیگری هم در میان بود ولی اگر عده ای از یاران امام (ع) قیام می کردند این اشکالی نداشت. الآن جامعه بشری تعالیم بسیاری را از امام باقر (ع) و امام صادق (ع) دارد. اگر در آن زمان این امامان (ع) قیام می کردند و کشته می شدند، این میراث گرانبها برای جامعه امروز نمی رسید.
برای آگاهی کاملتر درباره زید به این دو کتاب مراجعه کنید:
– شخصیت و قیام زید بن علی، سید ابوفاضل رضوی اردکانی.
– امامان شیعه و جنبش های مکتبی، علامه محمد تقی مدرسی.