راهکارهایی برای جلوگیری از قطع صحبت دیگران توسط کودک
چرا خردسالان حرف دیگران را قطع میکنند؟
واقعیت این است که وقتی کودک خردسال، حرف شما یا کارتان را قطع میکند هیچ قصد و نیت بدی ندارد بلکه راه بهتری غیر از این بلد نیست که به آن شیوه عمل کند.
شما با خشم فریاد میزنید که ” بارها بهش گفتم باید صبر کنه تا نوبتش بشه. چطور نمیفهمه؟”
در نظر داشته باشید که او واقعا متوجه نیست. مانند بسیاری از مشکلات دیگر که در رفتار خردسالان وجود دارد مثل دروغگویی، قشقرق به پا کردن، قطع کردن کلام و بسیاری کارهای نظیر آن فقط و فقط به ناپختگی کودک مربوط می شود.1
علت قطع صحبت دیگران توسط کودک
کشف چیزهای جدید از علل قطع صحبت دیگران توسط کودک
کودک عموما در پی کشف و شناسایی اطرافش است و نمیتواند نسبت به آنها بیتفاوت باشد. در این حالت همیشه میخواهد در رابطه با چیزهای جدید سوال بپرسد و ماهیت آنها را شناسایی کند. پس نمیتواند صبر کند و تا سوالی به ذهنش رسید میخواهد آن را برطرف کند.
نیاز برای جلب توجه از علل قطع صحبت دیگران توسط کودک
کودک دلش میخواهد که به صورت مداوم توجه اطرافیان را به سمت خودش جلب کند و از این که آنها ممکن است به او توجه نکنند و معطوف به چیز دیگری باشند هراس دارد. پس در نتیجه سعی میکنند که صحبتشان را قطع کنند تا توجه جلب کنند.
فراموش کردن
عموما حافظه کوتاه مدت در کودکان خیلی قوی نیست و به همین علت عموما فراموش میکنند که باید صبر کنند یا این که میترسند مسئلهای که میخواهند آن را مطرح کنند از یاد ببرند.
نداشتن درک صحیح از امور مهم
کودکان از این که بعضی از امور بسیار مهم هستند، درک صحیحی ندارند و فکر میکنند هیچ چیزی به اندازه حرف آنها مهم نیست. خودشان را همیشه مرکز توجه و اهمیت میدانند. پس به راحتی اجازه قطع کردن حرف دیگران را به خودشان میدهند.
هیجان از علل قطع صحبت دیگران توسط کودک
گاهی اوقات در خردسالان هیجان برای تعریف کردن و گفتن اتفاقی آنقدر زیاد است که دلشان میخواهد آن را به زودی بگویند و بازخورد دریافت کنند. در نهایت حرف شخص را قطع میکنند. 3
چطور میتوان مانع این عادت در کودکان شد؟
حال که علت این کار خردسالان را دانستیم، قطعا کمتر اذیت میشویم. راههایی وجود دارد که به خردسالان بفهمانیم که ما درک میکنیم چیزی که آنها میخواهند بگویند، برای ما هم خیلی مهم است اما کارهایی داریم که از اولویت برخوردارند.
به وقفهای که کودک ایجاد میکند اهمیت ندهید
این بی توجهی در ابتدا دشوار است، چون ممکن است باعث شود کودک بیشتر فریاد بکشد و سرو صدا ایجاد کند. اما خیلی سریع یاد میگیرد اگر کار یا صحبت کسی راقطع کند، توجهی که در پی آن است، به وی نشان داده نمیشود.
برای وقفههایی که بچهها ایجاد میکنند برنامه ریزی کنید
برای مثال اگر صحبت تلفنی شما 10 دقیقه طول میکشد برای آن 15 دقیقه زمان در نظر بگیرید و زمان اضافه را به کودک خود اختصاص دهید تا هر کاری که مایل است اعم از بازی، کتابخوانی، نقاشی و… را انجام دهد.
سپس یک زمان سنج را تنظیم کنید و برای کودک شرح دهید در این فاصله زمانی، تا زمانی که زمان سنج اعلام میکند، نباید مزاحم شما بشود مگر این که کار خیلی ضروری پیش بیاید.
برای کودک شرح دهید که چرا نمیخواهید کار یا صحبتتان قطع شود
به او بگویید وقتی که او صحبت یا کار شما را قطع میکند، در واقع مانع انجام کاری میشود که برای شما مهم است. و هرچه این تداخلها بیشتر شود، انجام کار شما بیشتر طول میکشد، بنا بر این مدت زمان بیشتری از او دور هستید و به کارها یا حرفهای او نمیتوانید توجه کنید.
اجازه ندهید کودک دایم تکرار کند
وقتی کودک خردسال کار یا صحبت شما را قطع کرد، بلافاصله صحبت وی را قطع کرده و بگویید که در حال حاضر نمیتوانید به او کمکی کنید و باید صبر کند تا کار یا صحبت شما تمام شود.
همینطور که کودکان رشد میکنند و مفهوم رعایت نوبت در انجام امور را بهتر درک میکنند، کمتر پیش میآید که برای کار یا صحبت شما مزاحمت ایجاد کنند. زمانی که متوجه شدید میتوانید کارهایتان را بدون قطع کردنهای کودکتان انجام دهید حتما باید او را تشویق کرده و بگویید که چقدر از اینکه توانستید کارتان را به خوبی انجام دهید سپاسگزار هستید.2
از روش نادیده گرفتن سنجیده استفاده کنید
وقتی کودک میداند که چگونه باید توجه شما را به سوی خود جلب کند و چگونه منتظر بماند، شما نباید به تلاشهای نادرست او برای جلب توجه، اعتنا کنید. کاملا بیتوجه باشید. فقط وقتی به او توجه کنید که از راه درست وارد شده باشد.
برای مثال، در ابتدا وقتی کودک به شکل نادرستی کار یا حرف شما را قطع میکند، برای او توضیح دهید که «جانی، بگو «ببخشید» و بعد صبر کن تا من کارم تموم بشه!» – ولی وقتی چند بار این مطلب را برای کودک توضیح دادید، دیگر به توضیح کلامی ادامه ندهید و این طور عمل کنید که فقط در صورتی به کودک توجه کنید که از راه درست برای جلب توجه شما استفاده کرده باشد.
فقط وقتی از روش نادیده گرفتن سنجیده استفاده کنید که مطمئن هستید میتوانید به این روش ادامه دهید و آن را رها نخواهید کرد. اگر به این روش ادامه دهید، ممکن است در ابتدا رفتار بد کودک تشدید شود؛ ولی به تدریج، کاهش خواهد یافت.1
وقتی کودک در حال انتظار است، برای او یک سرگرمی فراهم کنید
در نظر کودک، مدت انتظار پایان ناپذیر است؛ بنابراین وقتی باید منتظر شما بماند، به او یک سرگرمی پیشنهاد کنید تا گذشت زمان برایش آسانتر شود. اگر میخواهید مدتی با تلفن صحبت کنید، با اینکه خیلی کار دارید و وقت ندارید به کار کودک رسیدگی کنید از قبل برنامهریزی کنید و پیشبینی کنید.
مثلا بگذارید آب بازی کند یا اسباببازی مورد علاقه کودک را به دستش بدهید. بهتر این است که کودک را در کاری که مشغول آن هستید دخالت دهید. برای مثال، اگر در حال درست کردن سالاد هستید، بگذارید کودکتان برگهای کاهو را جدا کند و اگر ظرف میشویید، بگذارید چند تا بشقاب را آب بکشد.
خلاصه اینکه همیشه مقداری خوراکی یا اسباببازی در دسترس داشته باشید که هرگاه گرفتار بودید و نتوانستید کار کودک را انجام دهید، با دادن آنها او را سرگرم کنید. با این عمل هم شما به کارتان میرسید و کودک مزاحم کارتان نخواهد شد و هم به او میآموزید که چه طور خودش را سرگرم کند.1
آموختن روش صحیح قطع کردن حرف دیگران
هیچکدام از ما بدون این که به ما آموخته شود نمیدانستیم که چگونه باید بدون بیاحترامی حرفمان را به دیگران بزنیم و توجه او را جلب کنیم. پس نباید این انتظار را از کودکان داشته باشیم که بدون آموختن بتوانند این کار را انجام دهند. پس روش صحیح قطع کردن صحبت حرف دیگران را به او بیاموزید. به کودک یاد بدهید اگر لازم است حرف دیگران را قطع کند عذرخواهی کند و بگوید ببخشید تا دیگران متوجه شوند که او میخواهد صحبت کند.2
پینوشتها
1.www.tebyan.net
2.www.hamshahrionline.ir
3.www.honarehzendegi.com