عوامل موثر بر ناباروری مردان

ناباروری زمانی مشخص می شود که زوجین با داشتن روابط جنسی بدون مراقبت پس از یک ماه علائم بارداری را مشاهده نکنند.

زمانی که زوجین با مشکلت ناباروری به پزشک مراجعه می کنند، وی ضمن بررسی سبک زندگی آن ها و سوابق پزشکی و خانودگی شان انجام آزمایشات مختلفی را تجویز خواهد کرد.

از عواملی که می تواند بر ناباروری مردان تاثر گذار باشد، می توان موارد زیر را نام برد:

استعمال دخانیات

مصرف برخی دارو ها مثل استروئیدهای آنابوتیک

مصرف دارو هایی که حاوی استروژن هستند

ابتلا به بیماری هایی مانند سرطان

ابتلا به تیروئید

سبک زندگی نا مناسب

چاقی بیش از حد

ابتلا به عارضه بیضه نهفته

ابتلا به بیماری فتق بیضه

اگر از داشتن یکی از علائم بالا اطمینان دارید برای تسریع بهبودی به پزشک اطلاع دهید.

علت ناباروری در مردان

در بالا بیان کردیم که چه عواملی می تواند شانس ابتلا  به ناباروری در مردان را افزایش دهد، در ادامه به مواردی خواهیم پرداخت که خود علت ناباروری هستند. این علل عبارت اند از؟

ابتلا به واریکوسل

از جمله علت های شایع در ناباروری مردان واریکوسل است. این بیماری به علت تورم سیاهرگ های داخل بیضه ایجاد ی شود که به آن واریکوسل گفته می شود.

اما اینکه این بیماری چگونه موجب ناباروری می شود، به این صورت که با ابتلا به واریکوسل دمای بیضه افزایش یافته که می تواند بر تولید اسپرم اثر منفی داشته باشد. اغلب مردان با داشتن این بیماری در ناحیه بیضه احساس درد می کنند، اما به طور کلی این بیماری با درد و نشانه های مشخصی همراه نیست.

برای درمان این بیماری پزشک با معاینه و بررسی پاسخ سونوگرافی بیضه ها میزان شدت واریکوسل را بررسی خواهد و در صورت لزوم جراحی را برای آن تجویز می کند.

اختلالات انزال در مردان

از دیگر علل ناباروری در مردان اختلالات در انزال آن هاست.

این اختلال به معنای انسداد مجرای انتقال اسپرم است که موجب عبور ناموفق اسپرم از مجاری اسپرم خواهد شد که در نهایت تولید مایه منی فاقد اسپرم را پی خواهد داشت.

علاوه بر اختلال انسداد مجاری عبور اسپرم ممکن است مردان دچار انزال پس گرد باشند، به این معنا که در زمان انزال به جای اینکه مایع منی خارج شود وارد مثانه می شود.

این اختلال می تواند به علل مختلفی نظیر : ابتلابه عفونت، دیابت، اختلالت نورولوژیک، نقص های مادرزادی و یا وازکتومی باشد.

باید بدانید که این علل در ناباروری مردان عموما دارای علامت و نشانه نبوده، اما در صورتی که به انزال پس گرد مبتلا باشند گاها ادرار کدر و یا عدم خروج منی پس از ارگاسم را مشاهده خواهندکرد.

برای درمان این اختلال نیز غالبا پزشکان جراحی را توصیه می کنند و برای درمان بدون جراحی استفاده از روش های باروری به کمک ivf  و یا  iui  را پیشنهاد می کند.

وجود مشکل در تعداد و کفیت اسپرم ها

این مورد نیز می تواند در ناباروری مردان تاثرگذار باشد. عواملی نظیر استعمال دخانیات، آسیب به بیضه ها، اختلالت هورمونی ، مشکلات زنتیکی می تواند بر تعداد و کیفیت اسپرم ها اثر منفی گذارد. مردان می توانند با انجام آزمایش آنالیز اسپرم در مورد سلامت و کیفیت اسپرم ها و همچنین تعداد مناسب آن ها اطمینان حاصل کنند.

اگر علت ناباروری در مرد به علت این موارد باشد، ابتدا پزشک برای تقویت تعداد و کیفیت اسپرم ها از دارودرمانی استفاده می کند، اما اگر با وجود مصرف دارو ها باروری رخ ندهد در صورت داشتن اسپرم با کیفیت، علی رغم تعداد کم به زوجین پیشنهاد می دهد تا از طریق روش های iui  و یا ivf  اقدام به بارداری کنند.

وجود پادتن های ضد اسپرم

زمانی که در تولید اسپرم ها و همچنین کیفیت آن ها خللی وجود نداشته باشد، آزمایشاتی برای بررسی وضعیت عمومی بدن تجویز خواهد شد که در آن وجود پادتن های ضد اسپرم بررسی می شود. گاها با وجود عدم اختلال در تولید اسپرم، این بدن فرد است که با تولید پادتن هایی که بر ضد فعالیت های اسپرم تولید می شوند موجب ناباروی آن ها خواهد شد. این اختلال اغلب در مردانی رخ می دهند که یا از وازکتومی استفاده کرده اند و یا با انسداد لوله عبور اسپرم مواجه هستند.

برای درمان این مورد نیز پزشک علاوه بر استفاده از رو شivf  دارو های استروئیدی را جهت سرکوب پادتن سازی بدن تجویز خواهد کرد. 1

تشخیص ناباروری مردان

ناباروری در مردان به عنوان بخشی از یک معاینه فیزیکی کامل ارزیابی می شود. این معاینه یک تاریخچه پزشکی در ارتباط با عوامل بالقوه کمک کننده را شامل می شود.

پزشک شما می تواند از یک یا چند آزمایش زیر برای ارزیابی باروری استفاده کند:

تجزیه و تحلیل اسپرم برای تعیین تعداد و کیفیت اسپرم

آزمایش خون برای بررسی عفونت ها یا مشکلات هورمونی. سطح هورمون همان قدر که در باروری زنان اهمیت دارد، در باروری مردان نیز بسیار مهم است

کشت مایع منی مرد برای بررسی عفونت ها

معاینه فیزیکی آلت تناسلی، اسکروتوم (کیسه بیضه) و پروستات

تجزیه و تحلیل اسپرم مهم ترین بخش تست باروری مردان است.

پزشکان در آزمایش اسپرم دنبال چه چیزی می گردند؟

هنگامی که تجزیه و تحلیل اسپرم انجام می شود، پزشکان به دنبال برخی از نشانگر های زیستی خاص هستند که بتوانند با بررسی سطح و مقدار و یا وجود و عدم وجود آنها به وضعیت باروری فرد دست یابند.

مقدار کلی یا حجم مایع منی: حجم ۲ میلی لیتر از مایع منی حجم طبیعی است. کمتر از این مقدار ممکن است یک مشکل مرتبط با بیضه ها، مسدود شدن مجاری اسپرم، یا مشکل غده پروستات را نشان دهد.

تعداد اسپرم: ۲۰ تا ۳۰۰ میلیون در هر میلی لیتر در محدوده طبیعی برای تعداد اسپرم در نظر گرفته شده است. کمتر از ۱۰ میلیون اسپرم می تواند مشکل ساز باشد.

مورفولوژی: اندازه و شکل اسپرم بر توانایی اسپرم ها برای رسیدن به تخمک و باروری آنها تاثیر می گذارد. ۳۰٪ از اسپرم ها اگر اندازه و شکل نرمال داشته باشند به عنوان وضعیت “طبیعی” در نظر گرفته می شود.

حرکتی: سنجش تحرک و فعالیت اسپرم ها. میزان تحرک اسپرم ها را از ۰ تا ۴ امتیاز می دهند، امتیاز بیش از ۳ بعنوان “خوب” در نظر گرفته می شود. 2

درمان ناباروری در مردان

برخی از راه های درمان ناباروری در مردان شامل این موارد می شود:

۱- جراحی

اگر ناباروری به علت شرایط واریکوسل یا بسته بودن لوله های خروج اسپرم باشد، پزشک ترجیح می دهد برای درمان دست به جراحی بزند. همچنین وازکتومی های قبلی نیز ممکن است برگردند. در بعضی موارد که هیچ اسپرمی در منی وجود ندارد، اسپرم ها را به صورت مستقیم از بیضه ها یا اپیدیدیم بازیابی می کنند. به چنین روشی بازیابی اسپرم می گویند.

۲- درمان عفونت ها

آنتی بیوتیک برای درمان عفونت در سیستم تناسلی تجویز می شود.

۳- درمان مسائل مربوط به رابطه جنسی

دارو و گاهی هم جلسات مشاوره برای درمان اختلال در نعوظ و انزال زودرس استفاده می شود.

۴- درمان هورمونی

پزشک ممکن است از درمان جایگزینی هورمونی یا داروهای عدم تعادل هورمون استفاده کند.

۵- روش های کمک به باروری

در این روش درمان، اسپرم با جراحی از انزال طبیعی خارج می شود، گاهی از اسپرم اهدا کننده نیز استفاده می شود. اسپرم ها به بدن خانم منتقل می شوند. پزشکان گاهی اوقات IVF یا لقاح آزمایشگاهی و تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم را انجام می دهند. 3

پی نوشت:
1.www.aminmc.ir
2.www.savagenome.com
3.www.kermany.com