چرا «مهرشاد سهیلی» با وجود ۱۸ ساله بودن به‌جای زندان در کانون اصلاح و تربیت نگهداری می‌شود؟

ذبیح‌الله خداییان در آخرین نشست خبری خود با خبرنگاران و اصحاب رسانه در مقام سخنگوی قوه قضائیه که روز سه‌شنبه ۲۰ اردیبهشت برگزار شد، خبر از محکومیت مهرشاد سهیلی داد.

سهیلی با ادعای راه‌اندازی یک قرارگاه جهادی در غرب کشور اقدام به ارتباط‌گیری با شخصیت‌های مسئول در کشور کرد و با کسب اعتبار از این ناحیه وجوهی از نهادهای عمومی و جمعی از افراد و خیرین کرد. اما در ادامه انتشار گزارش‌هایی مبنی بر سوءاستفاده مهرشاد سهیلی و اطرافیان او از مبالغ جمع‌آوری شده، پای دستگاه قضائی و ضابطان آن را به میان کشاند. در نهایت پرونده‌ای برای مهرشاد سهیلی در دادسرای قم تشکیل شد و پرونده با کیفرخواست به دادگاه ارجاع شد.

با اعلام سخنگوی سابق قوه قضائیه، حکم بدوی پرونده مهرشاد سهیلی صادر و وی به سه سال نگهدرای در کانون اصلاح و تربیت و جزای نقدی و رد مال محکوم شده است که پس از قطعی شدن رأی صادره، حکم اجرا خواهد شد.

اما با توجه به اینکه مهرشاد سهیلی به ۱۸ سالگی رسیده است، این سؤال مطرح است که چرا وی دوران محکومیت به جای زندان باید در کانون اصلاح و تربیت بگذارند در حالیکه کانون محل نگهداری مجرمینی است که به سن قانونی (۱۸ سال) نرسیده‌اند.

پاسخ در قوانینی است که نحوه نگهداری محکومین را مشخص کرده است. آخرین شیوه نگهداری محکومین در زندان، آیین‌نامه اجرایی سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور است که ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۰ ابلاغ شده است.

در بند ۵ بخش ب (مؤسسه کیفری) ماده یک فصل اول آیین‌نامه که به شرح تعاریف، اصول و اهم تشکیلات می‌پردازد، در تعریف کانون آمده است: “کانون اصلاح و تربیت اطفال و نوجوانان، مرکز اقدامات تأمینی و تربیتی، برای نگهداری متهمان و محکومانی است که سن آنها در زمان ارتکاب جرم تا هجده سال تمام شمسی می‌باشد.”

همین تعریف می‌تواند شائبه‌هایی ایجاد کند مبنی بر اینکه چرا؛ مهرشاد سهیلی به جای گذراندن محکومیت خود در زندان‌های عمومی باید مدتی را در کانون اصلاح‌ و تربیت بگذراند؟

پاسخ در بخش دیگری از این آیین‌نامه اجرایی است؛ در بخش چ همین فصل در تعریف مددجو آمده است: “متهم یا محکوم دارای سن کم‌تر از هجده سال تمام شمسی در زمان ارتکاب جرم که مطابق قانون و این آیین‌نامه باید در کانون نگهداری شود.”

این بخش تأکید بر این دارد که محکوم در زمان ارتکاب جرم اگر کمتر از ۱۸ سال سن داشته باشد، در کانون نگهداری خواهد شد و مهرشاد سهیلی در زمان ارتکاب جرم، کمتر از ۱۸ سال داشت و اخیراً به سن قانونی رسیده است.

همچنین در تبصره ۴ ماده ۳۳ همین آیین‌نامه آمده است: “جوانان بالای هجده سال که به هر علتی (جسمی، فکری و ظاهری) شرایط یا ظاهری متناسب با همسالان خود ندارند و کمتر از هجده سال به نظر می‌رسند، با تأیید مسئول بهداری یا روانشناس مؤسسه، در بخش جوانان کانون اصلاح و تربیت نگهداری می‌شوند. انتقال این افراد از بخش مذکور، صرفاً با توصیه پزشک مؤسسه و مصوبه شورای طبقه‌بندی صورت می‌پذیرد.”

ملاک تشخیص قانونی هم در این تبصره قید شده و مهرشاد سهیلی با توجه به فیزیک و ظاهری که دارد به جای زندان به کانون اعزام می‌شود.

بنابراین با رجوع به متون قانونی می‌توان از علت اینکه مهرشاد سهیلی با آنکه بیش از ۱۸ سال سن دارد به جای زندان‌های عمومی باید محکومیت خود را در کانون اصلاح و تربیت بگذراند، آگاه شد.

هرچند طبق بند الف ماده ۳۳ آیین‌نامه، اگر مهرشاد سهیلی برای تحمل کیفر خود به زندان اعزام شود، از آنجا که بین ۱۸ تا ۲۵ سال سن دارد جدای از دیگر زندانیان نگهداری می‌شود.

بیشتر بخوانید:

بزهکارانی که نه اصلاح می شوند نه تربیت!

۲۳۳۲۳۳