فرارو- لبها اندامی بسیار مهم در بدن ما هستند، اما آیا تا به حال به این فکر کرده اید که چرا لبهای شما مانند سایر قسمتهای بدنتان، ظاهر، احساس و یا عملکرد مشابه ندارند؟ چرا آنها اینقدر قرمز، حساس و مستعد خشکی هستند؟ و چرا انسانها طوری تکامل یافته اند که لب داشته باشند، در حالی که موجودات دیگر – مثلاً پرندگان و لاک پشتها – بدون آنها به خوبی زندگی میکنند؟ در اینجا قصد داریم تا پاسخ این سوالات را از زبان متخصصان ارائه کنیم.
به گزارش فرارو، نوئل کامرون، استاد زیست شناسی انسانی دانشگاه لافبورو در بریتانیا، در گفتگو با وبسایت علمی Live Science و در پاسخ به این پرسش ها، میگوید: «لبها اساساً برای خوردن، تنفس و گفتار مهم هستند. این اندامها همچنین حاوی حدود ۱ میلیون پایانه عصبی هستند، به همین دلیل است که آنها سریع تحت تأثیر لمس و تغییرات دما و رطوبت قرار میگیرند. پوست لب، مرز بین پوست خارجی صورت و غشای مخاطی داخلی دهان را تشکیل میدهد، بنابراین بسیار حساس است.»
در کنار این حساسیت، لبها ظرافت ویژهای نیز دارند که آنها را قادر به انجام حرکتهای ظریف و درشت میکند. این ظرفیت برای حرکت ظریف و دقیق – که توسط پنج عضله برای بلند کردن لب (حرکت به سمت بالا) و چهار ماهیچه برای فرورفتگی لب (حرکت رو به پایین) ارائه شده است – انسان را قادر میسازد تا به راحتی اصوات مختلف را ادا کند. کامرون گفت که لبها برای صداهای همخوان دولبی و دندانی و همچنین گرد کردن واکهها حیاتی هستند. برای مثال، صداهای بیلبیال فقط از طریق استفاده از هر دو لب ایجاد میشوند (به عنوان مثال حرف ‘p’)، در حالی که صداهای لابیودنتال استفاده از لبها و دندانها را ضروری میکند (حرف ‘f’). بنابراین، بدون استفاده یا حرکت لبها، ایجاد برخی صداها یا تلفظ حروف خاص بسیار دشوار است. برای مثال، سعی کنید حروف M، W یا B را بدون استفاده از لبهایتان ادا کنید، تا ایدهای از اهمیت لبها بدست بیاورید.
اما چرا لب ها، به خصوص در مقایسه با سایر قسمتهای صورت، اینقدر قرمز رنگ هستند؟ کامرون میگوید: پوست لب با سه تا پنج لایه سلولی پوشانده شده است در حالی که پوست معمولی صورت تا ۱۶ لایه دارد، بنابراین پوست لبها بسیار نازکتر است. همچنین، پوست لب حاوی ملانوسیتهای کمتری است (سلولهایی که رنگدانه ملانین تولید میکنند و رنگ پوست را به آن میدهند). کامرون البته اضافه میکند که این اثر در افراد با رنگ پوست تیره تر، کمتر برجسته است، زیرا پوست لب حاوی ملانین بیشتری است و بنابراین از نظر بصری تیرهتر است.
کامرون خاطرنشان میکند که تفاوتهای دیگری نیز بین لبها و سایر قسمتهای صورت انسان وجود دارد. پوست لب بسیار نازک است، مودار نیست و غدد عرق ندارد. بنابراین، نسبتا شکننده است، در هنگام لمس خشک است و به راحتی شکافته میشود. لایه محافظ معمول عرق و روغنهای بدن را ندارد. پوست آن صاف است، عوامل بیماری زا را مهار میکند و گرما را تنظیم میکند. بنابراین، لبها سریعتر خشک میشوند و راحتتر ترک میخورند.
لبها مانند کف پا و کف دستها فولیکولهای مو ندارند، بنابراین موها نمیتوانند در آنجا رشد کنند. این به این دلیل است که این قسمتهای بدن بدون مو مؤثرتر هستند – اگر کف دستهایمان پرمو باشد، گرفتن اشیاء بسیار مشکلتر خواهد بود، در حالی که لبهای ما در صورت انباشته شدن با مو، توانایی کمتری برای گفتار واضح خواهند داشت. برخی دیگر از دانشمندان نیز معتقدند قرمزی لب ها، به نوعی به زیبایی شناسی گونه ما نیز مربوط میشود، اما برخی این فاکتور را حاصل نگرشهای ما انسانها میدانند نه موضوعی فیزیولوژیک.
منبع: livescience
ترجمه: مصطفی جرفی -فرارو