با سلام واحترام حضور پرسشگر گرامی؛
هنگام خواندن قرآن وادعیه و زیارات (در صورت عدم حضور نامحرم) رعایت حجاب واجب نیست، امّا خوب است به گونه اى باشد که ادب مناجات و حضور در برابر خداوند رعایت شود.
آداب تلاوت قرآن:
برای تلاوت قرآن در مراتب مختلف مراقبه، آداب خاصی است. در مرتبه ی اوّل مراقبه که کلام مادر آن است لازم است سالک به هنگام تلاوت قرآن آداب زیر را که از آیات و روایات برمی آید مراعات کند.
الف- در حال طهارت، با وضو به تلاوت قرآن بپردازد.
ب- در حالی که مسواک کرده است قرآن تلاوت کند.
ج- با صوت زیبا تلاوت کند.
د- به هنگام تلاوت گریه کند یا حالت گریه داشته باشد.
ه – با جَهر متوسط بخواند نه با صدای آهسته و نه با صدای بسیار بلند.
و – در حال تلاوت با ادب و با طمأنینه و رو به قبله باشد. چه نشسته و چه ایستاده – چهار زانو ننشیند و تکیه نکند. از روی مصحف تلاوت کند.
آیت الله شیخ محمد تقی آملی (ره): من در بحث فقه آیت الله سیّد علی آقا قاضی، شرکت می کردم، روزی از ایشان سؤال کردم- آن روز هوا بسیار سرد بود- که ما می خوانیم و می شنویم که برای عده ای هنگام قرائت قرآن کریم، آفاق باز می شود و غیب و اسرار برای آنها تجلّی می کند… در حالیکه ما قرآن می خوانیم و چنین اثری نمی بینیم؟! مرحوم قاضی مدت کوتاهی به چهره ی من نظر کرد سپس فرمود: بلی! آن ها قرآن کریم را تلاوت می کنند و با شرایط ویژه رو به قبله می ایستند… سرشان پوشیده نیست، کلام الله را با هر دو دستشان بلند می کنند، با تمام وجودشان به آنچه تلاوت می کنند توجه دارند و می فهمند جلوی چه کسی ایستاده اند! امّا تو قرآن را تلاوت می کنی در حالی که تا چانه ات زیر کرسی رفته ای و قرآن را روی زمین می گذاری و در آن می نگری…! و به راستی من همین طور قرآن می خواندم مثل اینکه مرحوم قاضی با من و مراقب و ناظر وقت قرائتم بوده است. بعد از این ماجرا با تمام وجودم به سویش شتافتم و ملازم جلسه هایش شدم…”(صفحات من تاریخ الاعلام فی النجف الاشرف ص 245)
امام خمینی(ره) فرمود: از آداب مهمّه قرائت استعاذه از شیطان رجیم است که خار طریق و مانع سیر و سلوک الی الله است و این استعاذه و پناه بردن با لقلقه ی لسان و صورت بی روح و دنیای بی آخرت تحقق پیدا نکند، چنانچه مشهود است که این لفظ را کسانی هستند که چهل / پنجاه سال گفته و از شرّ این راهزن نجات نیافته و در اخلاق و اعمال بلکه عقاید قلبیّه از شیطان تبعیت و تقلید نموده اند. اگر درست پناه برده بودیم از شرّ این پلید، خداوند فیاض صاحب رحمت واسعه ما را پناه داده بود و ایمان و اخلاق و اعمال ما اصلاح شده بود.) آداب الصلاة امام خمینی ص244
موفق و پاینده باشید.