آشنایی با گیاه سیزاب

گیاه سیزاب با نام علمی officinalis Veronica از خانواده ی درخت چنار خانواده می باشد. این گیاه چند ساله و پایا دارای ارتفاع 50 سانتی متری، برگ های متقابل بدون کرک و براق و گل های آبی رنگ خوشه ای می باشد که از اردیبهشت تا مرداد ماه شکوفا می شود. این گیاه سیزاب در بیشه زارها و دست ها و مزارع فقیر سراسر اروپا یافت می شود و همچنی در بریتانیا فراوان بوده و اما سیزاب را در ایران می توان در مناطق آذربایجان و سهند و جنوب ایران و اراک و تهران یافت. سیزاب دارای گونه دیگری است به نام سیزاب طبی هست که آن را هنگامی که گل دار است جمع آوری می کنند و در سایه یا آفتاب می خشکانند اما این گیاه در گرگان و مازندران و رامسر و نزدیک نوشهر و گیلان می روید.

در روم باستان زمانی که امپراتوری روم آلمان را فتح کرد، متوجه شد مردم این گیاه را برای درمان همه ی بیماریهای خود استفاده می کنند.در روم باستان برای مشکلات معنوی خود برای دفع جادوگران و شیاطین ازاین گیاه استفاده می کردند.

گیاه سیزاب ممکن است با بولاغ اوتی (آب تره) که در همان آب و هوا می روید اشتباه گرفته شود اما گیاه اخیر برگ های شانه و گل های سفید رنگ دارد.

نام های دیگر این گیاه عبارتند از: سیزاب نهری ، سیزاب لبلاب اامجوس و مذکر

گونه های دیگر ازهمان جنس سیزاب

آلپ سیزاب رسمی، Brooklime، سیزاب سیزاب رسمی، سبز درست سیزاب رسمی، خاکستری درست سیزاب رسمی، پیچک برگ سیزاب رسمی، طولانی برگ سیزاب رسمی، مارش سیزاب رسمی، فارسی سیزاب رسمی، سنگ سیزاب رسمی، مشخصی سیزاب رسمی، بهار سیزاب رسمی، آویشن برگ سیزاب رسمی، دیوار سیزاب رسمی.

گونه های دیگر از همین خانواده

آلپ سیزاب رسمی، بزرگ گل گل انگشتانه، Brooklime، خزنده کتان وحشی، گل انگشتانه، سیزاب سیزاب رسمی، درخت چنار بزرگ، سبز درست سیزاب رسمی، خاکستری درست سیزاب رسمی، سفید مایل به خاکستری درخت چنار، پیچک برگ سیزاب رسمی، پیچک برگ گل کتانی، طولانی برگ سیزاب رسمی.1

کاربرد وخواص سیزاب

جهت درمان آئروفاژی (بلعیدن هوا در معده) ۱۰ گرم برگ و گل سـیزاب خشک را در ۳۰۰ سی‌سی آب سرد ریخته حرارت می‌دهیم تا به جوش آید سپس ۱۰ دقیقه دم‌کرده پس از صاف کردن با عسل شیرین نموده نیم ساعت قبل از غذا یک فنجان بنوشند.

جهت درمان آسم، برونشیت و بحران‌های سرفه از گیاه سـیزاب به روش شماره یک استفاده شود.

برای درمان سودا و جرب ۱۰۰ گرم برگ و گل خشک سـیزاب را با یک لیتر آب سرد آهسته حرارت داده تا به جوش آید ۱۵ دقیقه بجوشد ۱۵ دقیقه دم‌کرده هنگامی که سرد شد با گاز استریل زخم‌ها را بشویند.

برای درمان بحران‌های کبدی ۱۰ گرم برگ و گل سـیزاب را با ۳۰۰ گرم آب سرد ۵ دقیقه جوشانده ۱۰ دقیقه دم‌کرده سپس صاف نموده نیم ساعت قبل از غذا یک فنجان بنوشند.

برای جلوگیری از خونریزی لثه ۵۰ گرم سـیزاب را با ۵۰۰ سی‌سی آب سرد بمدت ۱۰ دقیقه جوشانده ۱۰ دقیقه دم‌کرده صاف نموده روزی ۳ – ۲ بار لثه‌ها را بشویند.
غرغره با جوشانده سیزاب برای گلودرد، گریپ، آنژین و ورم لوزتین مفید می‌باشد.

برای درمان سوءهاضمه از جوشانده سـیزاب نیم ساعت قبل از غذا یک فنجان بنوشند.

برای درمان سردرد و میگرن از جوشانده سـیزاب نیم ساعت قبل از غذا یک فنجان بنوشند.

جوشانده سیزاب جهت عصبانیت و اعصاب تحریک شده مفید می‌باشد.

شستشو با جوشانده ستیزاب از چین و چروک پوست جلوگیری می‌کند.

جهت التیام زخم‌ها و جراحات له‌شده گیاه را بصورت ضماد بگذارند.

جهت تسکین درد بواسیر له  شده این گیاه را بصورت ضماد بگذارند.

سـیزاب تأمین کننده کمبود ویتامین ث می‌باشد.

دمکرده این گیاه تمیزکننده خون است.

برای عفونت‌های خنازیری له‌شده سیزاب را بصورت ضماد بگذارند.

جهت زخم‌های چرکین داخس یا عقربک بصورت ضماد استفاده شود.

جهت درد نقرس و رماتیسم مفصلی دمکرده این گیاه مفید است.

جوشانده این گیاه دفع کننده سنگ کلیه است.

جهت درمان یرقان از جوشانده این گیاه استفاده می‌شود.

دمکرده این گیاه آرام‌بخش است.

دمکرده این گیاه ادرارآور می‌باشد.2

چه قسمتهایی از گیاه دارویی سیزاب مورد استفاده قرار میگیرد

قسمت های مورد استفاده گیاه شامل گیاه تازه یا خشک شده و عصاره تازه سیزاب می باشد. سیزاب را در بیشه زارها و دست ها و مزارع فقیر سراسر اروپا می شود یافت. در بریتانیا فراوان بوده است و اما سیزاب را در ایران می توان در مناطق آذربایجان و سهند و جنوب ایران و اراک و تهران یافت.

گیاه دارویی سیزاب دارای یک گونه دیگر به نام سیزاب طبی هم هست که زمانی آنرا برداشت میکنند که گل دار است. بعد از جمع آوری آنرا در سایه یا آفتاب خشک کرده و مورد مصرف قرار میدهند.

گیاه دارویی سیزاب چه خواصی دارد

مواد موثره سیزاب تقریبا ناشناخته است و احتمالا حاوی یک ساپونین و تانن ها و کلیگوزیدی به نام اوکبین است، مطمئنا موارد مصرف آن بیش از حد تخمین زده می شود و به نظر می رسد که تا حدی ادرار آور است.

گیاه تازه و عصاره آن احتمالا کمی خاصیت مسهل دارد، اما سیزاب طبی دارای مواد موثر تانن ها و گلیکوزید و و مقداری اسانس فرار و یک ساپونین است، سیزاب طبی یک مدر ملایم و ضد التهاب و تصفیه کننده خون است. تاثیر سیزاب طبی بیش از سیزاب معمولی است.

طرز استفاده از گیاه سیزاب

سیزاب را به می توان به صورت گیاه تازه و یا تیزان مصرف کرد؛ که طرز تهیه آن اینگونه است نیم لیتر آب سرد را بر روی 2 قاشق غذاخوری از آن بریزید و بگذارید 5 دقیقه بجوشد پس از خنک شدن آن را مصرف کنید و گیاه تازه آن را همراه با سالاد یا عصاره سیزاب یک قاشق غذا خوری سه بار در روز برای درمان احتباس ادراری می خورند که هنوز این مورد مورد قبول نیست.

این گیاه دارویی، از راه خوراکی، سیزاب طبی برای برونشیت و خیز عمومی و درد های مجرای صفراوی مصرف می شود، از راه خارجی به شکل لوسیون یا کمپرس برای از بین بردن بثورات جلدی و و درمان زخم های دیر التیام مصرف می گردد.3

پی نوشت:
1.www.namagard.com
2.www.giahyab.com
3.www.tebherbal.persianblog.ir