۱۳۹۶/۱۲/۱۹
–
۷۶۱ بازدید
با سلام همسرم قبل عقد نماز میخوند ولی بعد عقد نمازشو کنار گذاشته و فقط وقتایی که بهش میگم نماز بخون نمازشو میخونه اونم خیلی تند که اصلا معلوم نیست چی میخونه تا جایی که بهش گفتم نماز نخوندن از این یه خط در میون نماز خوندن و سرسری نماز خوندن تو بهتره ایا نظر من درسته لطفا راهنمائی ام کنید
پاسخ: از ارتباط و حُسن اعتماد شما با «مجموعه پرسمان» صمیمانه تشکر میکنیم. در پاسخ به شما باید بگوییم که صِرف نماز نخواندن همسرتان و به ثمر نشستن تلاش های شما برای ارشاد و هدایت همسرتان مجوزی برای طلاق و جدایی از وی نمیشود. طلاقی که از نظر آموزههای دینی و تعالیم اسلامی جزء مبغوضترین حلال الهی است و هنگامی که طلاقی رخ میدهد، عرش الهی به لرزه میافتد، نباید در همه جا و برای هر مسئلهای از این اهرم استفاده کرد. معمولاً از گزینه طلاق به عنوان آخرین راهکار و در جایی که راهکارهای دیگر عملاً کارآیی ندارد و ادامه زندگی در عسر و حرج میباشد استفاده میگردد. در خصوص مسئله شما ابتدا باید راهکارهای اصلاحی برای را نماز خوان کردن همسرتان پیش گرفت. البته باید توجه داشت که اگر همسرتان نماز نمیخواند، وظیفه شرعی شما تنها امر به معروف و نهی از منکر است، اما اخلاقاً میتوانید روی نوع نگرش و رفتار ایشان کار کنید و به تدریج تغییر مثبتی را در همسرتان ایجاد نمایید تا وی به نماز و سایر باورهای دینی علاقهمند و مشتاق گردد و همچنین بستری را در محیط خانواده فراهم گردانید که وی بتواند با خیالی آسوده و خاطری مطمئن به چارچوبهای دینی و شرعی مقید و پایبند گردد.
چگونگی هدایت و ارشاد همسر
خداوند در قرآن کریم میفرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلیکُمْ ناراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ عَلَیْها مَلائِکَةٌ غِلاظٌ شِدادٌ لا یَعْصُونَ اللَّهَ ما أَمَرَهُمْ وَ یَفْعَلُونَ ما یُؤْمَرُونَ» (1)؛ «اى کسانى که ایمان آورده اید خود و خانواده خویش را از آتشى که هیزم آن انسانها و سنگهاست نگه دارید آتشى که فرشتگانى بر آن گمارده شده که خشن و سختگیرند و هرگز فرمان خدا را مخالفت نمى کنند و آنچه را فرمان داده شده اند (به طور کامل) اجرا مى نمایند!»
بر اساس این آیه صریح قرآن کریم انسانها نسبت به خود و خانواده خویش مسئول هستند و مسئولند تا خود و خانواده خویش را از لغزشهای احتمالی و غلطیدن در پرتگاه گناه و فساد رهایی بخشند.
دستور امر به معروف و نهى از منکر، یک دستور عام است، که همه مسلمین نسبت به یکدیگر دارند، ولى از این آیه به خوبى استفاده مى شود که انسان در مقابل خانواده که شامل همسر و فرزند خویش است مسئولیت سنگین ترى دارد و موظف است تا آنجا که مى تواند در تعلیم و تربیت و ارشاد و هدایت آنها بکوشد، آنها را از گناه بازدارد و به نیکیها دعوت نماید. البته این را بدانید که در این خصوص، به غیر از امر به معروف و نهی از منکی وظیفه دیگری بر عهده شما نمیباشد.
در روایتی آمده است که هنگامى که آیه فوق نازل شد، کسى از یاران پیامبر اعظم (صلیاللهعلیهوآله) سؤال کرد: چگونه خانواده خود را از آتش دوزخ حفظ کنم:
حضرت در جواب فرموند:
«تَأْمُرُهُمْ بِمَا أَمَرَهُمُ اللَّهُ وَ تَنْهَاهُمْ عَمَّا نَهَاهُمُ اللَّهُ فَإِنْ أَطَاعُوکَ کُنْتَ قَدْ وَقَیْتَهُمْ وَ إِنْ عَصَوْکَ کُنْتَ قَدْ قَضَیْتَ مَا عَلَیْک» (2)؛ «آنها را امر به معروف و نهى از منکر مى کنى، اگر از تو پذیرفتند آنها را از آتش دوزخ حفظ کرده اى و اگر نپذیرفتند وظیفه خود را انجام داده اى».
با این اوصاف، مشخص میشود که شما در ارشاد و هدایت همسرتان وظیفهای فراتر از امر به معروف و نهی از منکی بر عهده ندارید. البته برای این که شیوه رفتاری غلط همسرتان را اصلاح کنید و او را به نماز و سایر آموزههای دینی معتقد و پایبند گردانید، علاوه بر گفتگو و تقویت بُعد شناختی قضیه، راههای متعدد دیگری نیز وجود دارد که برای موفقیت در این کار بهتر است به آن راهکارها نیز توجه بفرمایید.
برای موفقیت بیشتر در ایجاد یک رفتار و ترغیب افراد به نماز و سایر آموزههای دینی باید جنبههای مختلف مرتبط با آن مسئله را چه از بُعد شناختی و چه از بُعد انگیزشی- عاطفی و چه از بُعد رفتاری مورد لحاظ قرار داد. در ادامه به برخی از نکات مؤثر اشاره میشود.
1. تقویت ایمان و باورهای دینی؛
برای اهتمام همسرتان به انجام فرائض دینی از جمله نماز خواندن، ابتدا باید زیر بناهای فکری ایشان را مورد بررسی قرار داده و در اصلاح آن بکوشید. به طور حتم، دیدگاه فرد در مورد خداوند، جهان هستی، انسان، معاد و… از اموری است که نتیجهی مستقیم بر ایمان فرد دارد. تقویت و اصلاح این مبانی تأثیر زیادی بر ایمان همسرتان میگذارد و وی را نسبت به آموزههای دینی و عمل به دستورات الهی پایبند میگرداند.
2. توجه دادن همسرتان به نعمتهای الهی؛
یادآوری و ذکر نعمتهای الهی از جمله شیوههایی است که در ایجاد انگیزه برای توجه دادن فطرت انسان به صاحب نعمت و سپاسگزاری از او بسیار مؤثّر است. ذکر نعمتها میتواند زمینهی بسیار مناسبی برای رشد و تعمیق بینش الهی فرد و در نتیجه، گرایش به صاحب نعمت و زمینههای شکرگزاری را در وی فراهم سازد. مضمون روایتی از امام رضا (علیهالسّلام) اینگونه است که خداوند متعال به حضرت موسی (علیهالسّلام) وحی فرستاد که ای موسی! مردم را به من علاقهمند کن و آنان را نیز نزد من محبوب ساز؛ عرض نمود چگونه؟ وحی آمد: نعمتهای مرا برای آنان بازگو کن، آنان خود عاشق من خواهند شد». (3)
بنابراین، باید کاری کنید که محبت خدا در دل همسرتان جای بگیرد. در این صورت، وی با عشق درونی به احکام و تکالیف الهی عمل میکنند. برای رسیدن به این هدف، ضروری است از نعمتها، مهربانیت، بخشندگی و توجه خاص خداوند به بندگانش سخن بگویید.
3. بیان آثار و برکات نماز؛
توجه به آثار و پیآمدهای کارها از امور راه انداز یا ایجاد کننده مانع محسوب میشود. ذکر آثار و برکات دنیوی و اخروی نماز زمینهساز علاقهمندی به انجامدادن آن عمل میگردد.
4. الگوی عملی نماز خواندن باشید؛
اساساً مشاهده رفتار دیگران در تأثیر پذیری و الگوپذیری انسان بسیار مؤثر است؛ از این روی توصیه شده که خود افراد قبل از این که بخواهند دیگران را با رفتارهای مطلوب آشنا کنند، خودشان آن رفتارها را به نحو اَحسن و شایسته انجام دهند و با این شیوه به صورت غیر مستقیم بر دیگران تأثیر گذارند.
امام صادق (علیهالسّلام) میفرماید: «کُونُوا دُعَاةَ النَّاسِ بِغَیْرِ أَلْسِنَتِکُم» (4)؛ «مردم را با غیر زبانتان به دین دعوت کنید». شکی در این نیست که تبلیغ و دعوت عملی بهترین و تأثیرگذارترین نوع تبلیغ است به همین خاطر، اگر میخواهید همسرتان را به نماز خواندن ترغیب کنید، ابتدا سعی کنید با رفتارتان ایشان را به دین و ارزشهای دینی نظیر نماز دعوت کنید.
اگر دعوتکننده به ارزشهای دینی، خودش یک فرد بینظم و ناموفق، بیاهمیت به مسائل دینی و… باشد، مسلماً دعوت وی تأثیر چندانی نخواهد داشت.
5. به تشویق و تکریم کلامی و غیرکلامی همسرتان بپردازید؛
بر کسی پوشیده نیست که تشویق از اهمیت بسزایی در تربیت افراد برخوردار است. تشویق نه تنها در کودکان، بلکه در بزرگسالان نیز میتواند برانگیزاننده رفتاری درست و اصولی یا برحذردارنده از فعلی نادرست و غیراصولی باشد.
توصیه میشود نکات مثبت همسرتان را در همه حال به او متذکر شوید و در حضور دیگران به خوبی از او یاد کنید و بدین شیوه او را ترغیب و تشویق نمایید تا رفتارهای خوب دیگری را هم انجام دهد و آنها را در خود نهادینه سازد.
6. بیان پیامدهای منفی و مجازاتهای دنیوی و اخروی عدم پایبندی به تعالیم اسلامی؛
بدون تردید، اگر همسرتان با پیامدهای منفی نماز نخواندن به خوبی آشنا گردد، طبیعتاً ممکن است انگیزه وی برای نماز خواندن و انجام فرائض دینی بیشتر شود.
7. استفاده از قدرت نفوذ و بیان دیگران؛
گاهی همسران ممکن است از یکدیگر حرفشنوی نداشته باشند، اما از برخی از افراد فامیل، دوستان، افراد ذینفوذ و دیگران حرفشنوی دارند، در این صورت بهتر است از آنها بخواهید همسرتان را به مسائل دینی و پایبندی به آن ترغیب نمایند.
8. حضور مستمر در اماکن زیارتی و مذهبی؛
با توجه به فضایی معنویی که در اماکن مذهبی حاکم است و برنامههایی که در این گونه مکانها اجرا میشود، حضور در اماکن زیارتی و مذهبی فرصت مغتنمی است که همسرتان با فریضه نماز و سایر آموزههای دینی بیشتر آشنا گردند و به رعایت آن ملزم شود.
9. ارتباط با خانوادههایی که به مسائل مذهبی اهمیت بیشتری میدهند؛
بکوشید در رفت و آمدهای خانوادگی با خانوادههای مذهبی و متدین ارتباط بیشتری برقرار کنید، این ارتباطات به صورت غیر مستقیم بر همسرتان تأثیر میگذارد و او را به نماز و سایر فرائض دینی پایبند میگرداند.
در نهایت، اگر راهکارهایی که خدمتتان عرض کردیم نتیجه نداد و شما نتوانستید همسرتان را به مسائل دینی پایبند گردانید در این صورت میتوانید با مراجعه حضوری به مراکز مشاورهای و خدمات روانشناختی معتبر و گفتگو با مشاوران و روانشناسان از مشاورههای تخصصی کمک بگیرید و راهکارهای کارآمدتری را از مشاوران باتجربه و کارشناسان دینی بطلبید و آن را تا رسیدن به نتیجه مطلوب به کار گیرید.
البته اگر تلاشهای شما و دیگران مؤثر واقع نشد، در این فرض همان طور که عرض کردیم به غیر از امر به معروف و نهی از منکر وظیفه دیگری بر عهده ندارد. البته اعتقاد ما این است که اگر شما این وظیفه مهم را با توجه به سلسله مراتب آن و با ظرافت هر چه تمام انجام دهید به احتمال خیلی زیاد تأثیرگذار خواهد بود و همسرتان نسبت به حساسیت دلسوزانه و خیرخواهانه شما نسبت به نماز خواندن و انجام دیگر فرائض دینی واکنش مناسب انجام خواهد بود و نهایتاً حرف شما را میپذیرد و طبق آن عمل میکند.
این را هم بدانید که همسرتان چه نماز بخواند و چه نخواند و چه حرفهای شما و دیگران تأثیر بگذارد و چه تأثیر نگذارد، در هر صورت وظیفه شما بیش از امر به معروف و نهی از منکر بیشتر نیست و شما موظف هستند وظایف شرعی و قانونی خویش را در قبال همسرتان انجام دهید. هرگز نباید از این قضیه برآشفته و نگران گردید، بلکه بکوشید با حفظ آرامش راههای مختلف را امتحان کنید.
این احتمال نیز وجود دارد که نماز نخواندن همسرتان، ریشه در دوران کودکی و شیوه تربیتی غلط او داشته باشد و همچنین مشکلات زندگی، محیطی که وی در آن رشد یافته و دوستی با دوستان ناباب در افزایش آن نقش داشته است؛ در این فرض شاید تغییر و اصلاح رفتار غلط همسرتان به این سادگیها و در کوتاهترین زمان ممکن نباشد و به ناچار لازم است به گونهای با همسرتان مدارا کنید تا حداقل زندگیتان از هم نپاشد و آرامش زندگیتان حفظ گردد.
امام علی (علیهالسلام) در روایت زیبایی میفرماید:
«لَیْسَ الْحَکِیمُ مَنْ لَمْ یُدَارِ مَنْ لَا یَجِدُ بُدّاً مِنْ مُدَارَاتِه» (5)؛ «حکیم نیست کسى که مدارا ندارد با شخصى که چاره اى جز مدارا کردن با او نیست».
این را هم بدانید که همسرتان به غیر از رفتار ناپسندی که دارد در حقیقت همسر شماست و شما چه از لحاظ شرعی و قانونی و چه ار لحاظ اخلاقی وظایف دیگری نیز نسبت به او دارید و موظف هستید او را دوست بدارید و به شخصیت او احترام نمایید؛ بنابراین اگر شما با وی خوشرفتاری کنید و در گفتگوها الفاظ مهربانانه و حاکی از عشق و محبت به کار ببرید این مسئله میتواند در هدایت و ارشاد همسرتان بسیار مؤثر باشد.
در پایان، ذکر این نکته ضروری است که در آموزههای دینی و تعالیم اسلامی، حفظ و حراست از بنیان خانواده و جلوگیری از فروپاشی آن در اولویت نخست قرار دارد به طوری که پیشوایان دین همواره توصیه نمودهاند که همسران با گذشت و مدارا بر مشکلات زندگی صبر کنند و اجازه ندهند که به این سادگی شیرازه زندگیشان از هم گسسته شود.
همواره موفق و کامروا باشید.
پینوشتها:
1. تحریم(66)، آیه 6.
2. حر عاملى، محمد بن حسن ، وسائل الشیعة، قم : مؤسسة آل البیت علیهم السلام، 1409ق، ج16، ص148.
3. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار، بیروت : دار إحیاء التراث العربی، 1403ق، ج67، ص18.
4. شیخ صدوق، ابن بابویه، محمد بن على، من لا یحضره الفقیه، قم : دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1413ق ، ج2، ص96.
5. بحار الأنوار، ج75، ص57.
چگونگی هدایت و ارشاد همسر
خداوند در قرآن کریم میفرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلیکُمْ ناراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ عَلَیْها مَلائِکَةٌ غِلاظٌ شِدادٌ لا یَعْصُونَ اللَّهَ ما أَمَرَهُمْ وَ یَفْعَلُونَ ما یُؤْمَرُونَ» (1)؛ «اى کسانى که ایمان آورده اید خود و خانواده خویش را از آتشى که هیزم آن انسانها و سنگهاست نگه دارید آتشى که فرشتگانى بر آن گمارده شده که خشن و سختگیرند و هرگز فرمان خدا را مخالفت نمى کنند و آنچه را فرمان داده شده اند (به طور کامل) اجرا مى نمایند!»
بر اساس این آیه صریح قرآن کریم انسانها نسبت به خود و خانواده خویش مسئول هستند و مسئولند تا خود و خانواده خویش را از لغزشهای احتمالی و غلطیدن در پرتگاه گناه و فساد رهایی بخشند.
دستور امر به معروف و نهى از منکر، یک دستور عام است، که همه مسلمین نسبت به یکدیگر دارند، ولى از این آیه به خوبى استفاده مى شود که انسان در مقابل خانواده که شامل همسر و فرزند خویش است مسئولیت سنگین ترى دارد و موظف است تا آنجا که مى تواند در تعلیم و تربیت و ارشاد و هدایت آنها بکوشد، آنها را از گناه بازدارد و به نیکیها دعوت نماید. البته این را بدانید که در این خصوص، به غیر از امر به معروف و نهی از منکی وظیفه دیگری بر عهده شما نمیباشد.
در روایتی آمده است که هنگامى که آیه فوق نازل شد، کسى از یاران پیامبر اعظم (صلیاللهعلیهوآله) سؤال کرد: چگونه خانواده خود را از آتش دوزخ حفظ کنم:
حضرت در جواب فرموند:
«تَأْمُرُهُمْ بِمَا أَمَرَهُمُ اللَّهُ وَ تَنْهَاهُمْ عَمَّا نَهَاهُمُ اللَّهُ فَإِنْ أَطَاعُوکَ کُنْتَ قَدْ وَقَیْتَهُمْ وَ إِنْ عَصَوْکَ کُنْتَ قَدْ قَضَیْتَ مَا عَلَیْک» (2)؛ «آنها را امر به معروف و نهى از منکر مى کنى، اگر از تو پذیرفتند آنها را از آتش دوزخ حفظ کرده اى و اگر نپذیرفتند وظیفه خود را انجام داده اى».
با این اوصاف، مشخص میشود که شما در ارشاد و هدایت همسرتان وظیفهای فراتر از امر به معروف و نهی از منکی بر عهده ندارید. البته برای این که شیوه رفتاری غلط همسرتان را اصلاح کنید و او را به نماز و سایر آموزههای دینی معتقد و پایبند گردانید، علاوه بر گفتگو و تقویت بُعد شناختی قضیه، راههای متعدد دیگری نیز وجود دارد که برای موفقیت در این کار بهتر است به آن راهکارها نیز توجه بفرمایید.
برای موفقیت بیشتر در ایجاد یک رفتار و ترغیب افراد به نماز و سایر آموزههای دینی باید جنبههای مختلف مرتبط با آن مسئله را چه از بُعد شناختی و چه از بُعد انگیزشی- عاطفی و چه از بُعد رفتاری مورد لحاظ قرار داد. در ادامه به برخی از نکات مؤثر اشاره میشود.
1. تقویت ایمان و باورهای دینی؛
برای اهتمام همسرتان به انجام فرائض دینی از جمله نماز خواندن، ابتدا باید زیر بناهای فکری ایشان را مورد بررسی قرار داده و در اصلاح آن بکوشید. به طور حتم، دیدگاه فرد در مورد خداوند، جهان هستی، انسان، معاد و… از اموری است که نتیجهی مستقیم بر ایمان فرد دارد. تقویت و اصلاح این مبانی تأثیر زیادی بر ایمان همسرتان میگذارد و وی را نسبت به آموزههای دینی و عمل به دستورات الهی پایبند میگرداند.
2. توجه دادن همسرتان به نعمتهای الهی؛
یادآوری و ذکر نعمتهای الهی از جمله شیوههایی است که در ایجاد انگیزه برای توجه دادن فطرت انسان به صاحب نعمت و سپاسگزاری از او بسیار مؤثّر است. ذکر نعمتها میتواند زمینهی بسیار مناسبی برای رشد و تعمیق بینش الهی فرد و در نتیجه، گرایش به صاحب نعمت و زمینههای شکرگزاری را در وی فراهم سازد. مضمون روایتی از امام رضا (علیهالسّلام) اینگونه است که خداوند متعال به حضرت موسی (علیهالسّلام) وحی فرستاد که ای موسی! مردم را به من علاقهمند کن و آنان را نیز نزد من محبوب ساز؛ عرض نمود چگونه؟ وحی آمد: نعمتهای مرا برای آنان بازگو کن، آنان خود عاشق من خواهند شد». (3)
بنابراین، باید کاری کنید که محبت خدا در دل همسرتان جای بگیرد. در این صورت، وی با عشق درونی به احکام و تکالیف الهی عمل میکنند. برای رسیدن به این هدف، ضروری است از نعمتها، مهربانیت، بخشندگی و توجه خاص خداوند به بندگانش سخن بگویید.
3. بیان آثار و برکات نماز؛
توجه به آثار و پیآمدهای کارها از امور راه انداز یا ایجاد کننده مانع محسوب میشود. ذکر آثار و برکات دنیوی و اخروی نماز زمینهساز علاقهمندی به انجامدادن آن عمل میگردد.
4. الگوی عملی نماز خواندن باشید؛
اساساً مشاهده رفتار دیگران در تأثیر پذیری و الگوپذیری انسان بسیار مؤثر است؛ از این روی توصیه شده که خود افراد قبل از این که بخواهند دیگران را با رفتارهای مطلوب آشنا کنند، خودشان آن رفتارها را به نحو اَحسن و شایسته انجام دهند و با این شیوه به صورت غیر مستقیم بر دیگران تأثیر گذارند.
امام صادق (علیهالسّلام) میفرماید: «کُونُوا دُعَاةَ النَّاسِ بِغَیْرِ أَلْسِنَتِکُم» (4)؛ «مردم را با غیر زبانتان به دین دعوت کنید». شکی در این نیست که تبلیغ و دعوت عملی بهترین و تأثیرگذارترین نوع تبلیغ است به همین خاطر، اگر میخواهید همسرتان را به نماز خواندن ترغیب کنید، ابتدا سعی کنید با رفتارتان ایشان را به دین و ارزشهای دینی نظیر نماز دعوت کنید.
اگر دعوتکننده به ارزشهای دینی، خودش یک فرد بینظم و ناموفق، بیاهمیت به مسائل دینی و… باشد، مسلماً دعوت وی تأثیر چندانی نخواهد داشت.
5. به تشویق و تکریم کلامی و غیرکلامی همسرتان بپردازید؛
بر کسی پوشیده نیست که تشویق از اهمیت بسزایی در تربیت افراد برخوردار است. تشویق نه تنها در کودکان، بلکه در بزرگسالان نیز میتواند برانگیزاننده رفتاری درست و اصولی یا برحذردارنده از فعلی نادرست و غیراصولی باشد.
توصیه میشود نکات مثبت همسرتان را در همه حال به او متذکر شوید و در حضور دیگران به خوبی از او یاد کنید و بدین شیوه او را ترغیب و تشویق نمایید تا رفتارهای خوب دیگری را هم انجام دهد و آنها را در خود نهادینه سازد.
6. بیان پیامدهای منفی و مجازاتهای دنیوی و اخروی عدم پایبندی به تعالیم اسلامی؛
بدون تردید، اگر همسرتان با پیامدهای منفی نماز نخواندن به خوبی آشنا گردد، طبیعتاً ممکن است انگیزه وی برای نماز خواندن و انجام فرائض دینی بیشتر شود.
7. استفاده از قدرت نفوذ و بیان دیگران؛
گاهی همسران ممکن است از یکدیگر حرفشنوی نداشته باشند، اما از برخی از افراد فامیل، دوستان، افراد ذینفوذ و دیگران حرفشنوی دارند، در این صورت بهتر است از آنها بخواهید همسرتان را به مسائل دینی و پایبندی به آن ترغیب نمایند.
8. حضور مستمر در اماکن زیارتی و مذهبی؛
با توجه به فضایی معنویی که در اماکن مذهبی حاکم است و برنامههایی که در این گونه مکانها اجرا میشود، حضور در اماکن زیارتی و مذهبی فرصت مغتنمی است که همسرتان با فریضه نماز و سایر آموزههای دینی بیشتر آشنا گردند و به رعایت آن ملزم شود.
9. ارتباط با خانوادههایی که به مسائل مذهبی اهمیت بیشتری میدهند؛
بکوشید در رفت و آمدهای خانوادگی با خانوادههای مذهبی و متدین ارتباط بیشتری برقرار کنید، این ارتباطات به صورت غیر مستقیم بر همسرتان تأثیر میگذارد و او را به نماز و سایر فرائض دینی پایبند میگرداند.
در نهایت، اگر راهکارهایی که خدمتتان عرض کردیم نتیجه نداد و شما نتوانستید همسرتان را به مسائل دینی پایبند گردانید در این صورت میتوانید با مراجعه حضوری به مراکز مشاورهای و خدمات روانشناختی معتبر و گفتگو با مشاوران و روانشناسان از مشاورههای تخصصی کمک بگیرید و راهکارهای کارآمدتری را از مشاوران باتجربه و کارشناسان دینی بطلبید و آن را تا رسیدن به نتیجه مطلوب به کار گیرید.
البته اگر تلاشهای شما و دیگران مؤثر واقع نشد، در این فرض همان طور که عرض کردیم به غیر از امر به معروف و نهی از منکر وظیفه دیگری بر عهده ندارد. البته اعتقاد ما این است که اگر شما این وظیفه مهم را با توجه به سلسله مراتب آن و با ظرافت هر چه تمام انجام دهید به احتمال خیلی زیاد تأثیرگذار خواهد بود و همسرتان نسبت به حساسیت دلسوزانه و خیرخواهانه شما نسبت به نماز خواندن و انجام دیگر فرائض دینی واکنش مناسب انجام خواهد بود و نهایتاً حرف شما را میپذیرد و طبق آن عمل میکند.
این را هم بدانید که همسرتان چه نماز بخواند و چه نخواند و چه حرفهای شما و دیگران تأثیر بگذارد و چه تأثیر نگذارد، در هر صورت وظیفه شما بیش از امر به معروف و نهی از منکر بیشتر نیست و شما موظف هستند وظایف شرعی و قانونی خویش را در قبال همسرتان انجام دهید. هرگز نباید از این قضیه برآشفته و نگران گردید، بلکه بکوشید با حفظ آرامش راههای مختلف را امتحان کنید.
این احتمال نیز وجود دارد که نماز نخواندن همسرتان، ریشه در دوران کودکی و شیوه تربیتی غلط او داشته باشد و همچنین مشکلات زندگی، محیطی که وی در آن رشد یافته و دوستی با دوستان ناباب در افزایش آن نقش داشته است؛ در این فرض شاید تغییر و اصلاح رفتار غلط همسرتان به این سادگیها و در کوتاهترین زمان ممکن نباشد و به ناچار لازم است به گونهای با همسرتان مدارا کنید تا حداقل زندگیتان از هم نپاشد و آرامش زندگیتان حفظ گردد.
امام علی (علیهالسلام) در روایت زیبایی میفرماید:
«لَیْسَ الْحَکِیمُ مَنْ لَمْ یُدَارِ مَنْ لَا یَجِدُ بُدّاً مِنْ مُدَارَاتِه» (5)؛ «حکیم نیست کسى که مدارا ندارد با شخصى که چاره اى جز مدارا کردن با او نیست».
این را هم بدانید که همسرتان به غیر از رفتار ناپسندی که دارد در حقیقت همسر شماست و شما چه از لحاظ شرعی و قانونی و چه ار لحاظ اخلاقی وظایف دیگری نیز نسبت به او دارید و موظف هستید او را دوست بدارید و به شخصیت او احترام نمایید؛ بنابراین اگر شما با وی خوشرفتاری کنید و در گفتگوها الفاظ مهربانانه و حاکی از عشق و محبت به کار ببرید این مسئله میتواند در هدایت و ارشاد همسرتان بسیار مؤثر باشد.
در پایان، ذکر این نکته ضروری است که در آموزههای دینی و تعالیم اسلامی، حفظ و حراست از بنیان خانواده و جلوگیری از فروپاشی آن در اولویت نخست قرار دارد به طوری که پیشوایان دین همواره توصیه نمودهاند که همسران با گذشت و مدارا بر مشکلات زندگی صبر کنند و اجازه ندهند که به این سادگی شیرازه زندگیشان از هم گسسته شود.
همواره موفق و کامروا باشید.
پینوشتها:
1. تحریم(66)، آیه 6.
2. حر عاملى، محمد بن حسن ، وسائل الشیعة، قم : مؤسسة آل البیت علیهم السلام، 1409ق، ج16، ص148.
3. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار، بیروت : دار إحیاء التراث العربی، 1403ق، ج67، ص18.
4. شیخ صدوق، ابن بابویه، محمد بن على، من لا یحضره الفقیه، قم : دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1413ق ، ج2، ص96.
5. بحار الأنوار، ج75، ص57.