اشاره شما به این حدیث است که امام صادق (علیه السلام) می فرماید:«مَنْ لَمْ یَأْتِ قَبْرَ اَلْحُسَیْنِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ حَتَّى یَمُوتَ کَانَ مُنْتَقَصَ اَلْإِیمَانِ مُنْتَقَصَ اَلدِّینِ إِنْ أُدْخِلَ اَلْجَنَّةَ کَانَ دُونَ اَلْمُؤْمِنِینَ فِیهَا». (1)هر کس به زیارت قبر امام حسین علیه السلام نرود تا بمیرد، ایمانش ناتمام و دینش ناقص خواهد بود، به بهشت هم که برود پایین تر از مؤمنان در آنجا خواهد بود. خدمت شما سوال کننده محترم عرض شود که این روایت و صدها حدیث مشابه آن، در باب اهمیت و فضلیت زیارت امام حسین و سایر ائمه (علیهم السلام) در کتاب ها و منابع حدیثی و تاریخی ما به صورت فراوان از معصومین (علیهم السلام) چه در قالب روایت یا در قالب حدیث قدسی از خداوند متعال وارد شده است. و می توان گفت اغلب آنان صحیح می باشد.
در خصوص این روایت خاص باید عرض کنم به جز علامه مجلسی درکتاب ملاذالاخیار، کسی این روایت را ضعیف ندانسته است. و با توجه به تواتر معنوی، حدیث موثق می باشد و در مدلول و مفهوم آن ابهامی دیده نمی شود. باید به اضافه این نکته نیز توجه داشته باشیم که در چنین مواردی و از باب تسامح در ادله سنن نیاز به صحت سند روایت هم نیست.
اما ضروری است نکات زیر را درباره چنین احادیثی مورد نظر داشته باشیم:
1. باید توجه داشت که این دسته روایات به دنبال سخت گیری برای زیارت امام حسین(علیه السلام) نبوده، و در راستای تبیین جایگاه امام حسین(علیه السلام) و زیارت آن حضرت است که حکمت عمیقی در ورای آن وجود دارد.
2. قطعاً منظور این روایت کسی است که بدون عذر زیارت سیدالشهدا(علیه السلام) را ترک کند، وگرنه کسی که دلش مملو از عشق به امام حسین(علیه السلام) است اما به خاطر موانعی نمی تواند مشرف شود و همیشه در حسرت زیارت است که نشان از عمق ایمان و معرفت او دارد و در آخرت نیز، به خاطر همین حسرت، پاداش هایی به او می دهند، نه اینکه او را توبیخ و ایمانش ناقص تلقی شود.
3. علی رغم جایگاه عظیمی که این روایات برای زیارت سیدالشهدا(علیه السلام) ترسیم می کنند این روایت هم سخن از مواخذه و عذاب هم ندارند؛ در این روایت سخن از نقصان ایمان است، طبیعتاً کسی که زیارت امام حسین(علیه السلام) را بدون عذر ترک کند نشان از ضعف ایمان او نسبت به جایگاه امام حسین(علیه السلام) است. و بیان چنین هشدارهایی برای تنبیه نیست، بلکه علامتی برای نشان دادن ضعف و قوت ایمان است.
4. در برخی روایات هم اشاره شده که اگر کسی به زیارت امام حسین (علیه السلام ) نرود از شیعیان ما نیست، روشن است که شیعه در اینجا به معنای لغوی خود یعنی پیرو است، یعنی به لحاظ اعتقادی شیعه است، اما به لحاظ عملی و رفتاری پیرو و شیعه ائمه(علیهم السلام) نیست، چرا که ایشان تأکید فراوانی بر زیارت سیدالشهداء(علیه السلام) داشته اند.
5. تأکید بر برخی عبادات و مستحبات مانند زیارت امام حسین (علیه السلام) به خاطر آثار آن هاست، و هر آن چه آن عمل و عبادت مستحبی مهمتر باشد تأکید بر آن بیشتر است.
6. در حقیقت فلسفه این تأکیدات فراوان در باب زیارت سیدالشهدا(علیه السلام) هم این است که این زیارت ها، همان ادامه راه حضرت زینب(علیه السلام) بوده و باید قیام امام برای همیشه زنده نگه داشته شود و روز به روز بر رونق و قلمرو جغرافیایی پیام عاشورا افزوده شود،لازم است شیعیان پیام عاشورا و قیام امام را به همه دنیا برسانند، زیارت سیدالشهدا(علیه السلام) و زیارت اربعین هم گامی در این مسیر به شمار می رود.
7. امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) هم که ظهور می کنند خود را به عنوان پسر امام حسین(سلام الله علیه) معرفی می کنند، شناساندن امام حسین(علیه السلام) به جهانیان، و جلب قلوب جهانیان به این مغناطیس عظیم الهی گامی در جهت زمینه سازی ظهور به شمار می رود، لذا کسی که متوجه این مسئله باشد نشانه عمق ایمان اوست، و کسی که متوجه این جایگاه و این پیام نباشد چنین بی اهمیتی­ای نشان از ضعف ایمان او دارد.
پاورقی:
(1) وسائل الشیعه، ج 10، ص 335.