انسان در صورتی می تواند مسیر کمال را طی کند که بر اساس آموزه های دینی کلیه نیازهای خود از جمله غرایز جنسی و عاطفی را در حدّ اعتدال تأمین و ارضا کند؛ زیرا اگر این غریزه به شکل صحیح ارضا نشود پیامدها و ضررهای زیادی به انسان وارد می شود. بقاء نسل سالم به مخاطره می افتد، انحرافات اخلاقی شیوع پیدا می کند، کانون خانواده به عنوان اصیل ترین نهاد اجتماعی آسیب جدی دیده، بیماری های روانی گسترش پیدا نموده و به طور کلّی آسیب های اساسی بر پیکر فرد و جامعه وارد می شود.

امام رضا (علیه السلام) فرموده اند: «همانا از ویژگی های اخلاقی پیامبران، پاکیزگی و عطر زدن و خوشبو بودن و زدودن و تراشیدن مو و فراوانی آمیزش بوده است»[ «ان من اخلاق الانبیاء التنظف والتطیب و حلق الشعر و کثرة الطروقه»؛ کافی، ج 5، ص 567؛ وسایل الشیعه، ج 20، ص 243.].

ارتباط جنسی در پرتو ازدواج، آثار و برکات زیادی در زندگی مادی، معنوی، تربیتی و روان شناختی انسان دارد که نمونه هایی از آن عبارت است از:

1. زمینه ساز کمالات معنوی

رسول گرامی اسلام حضرت محمّد (صلی الله علیه و آله) در حدیث دیگری فرمودند: «هرگاه مرد مؤمنی با همسرش آمیزش می کند، دو فرشته آنها را ملازم و مراقب می شوند و این مرد مانند مجاهد راه خدا ثواب می برد. وقتی از آمیزش فارغ می شود، گناهانش می ریزد مانند ریزش برگ درختان در فصل خزان، وقتی غسل می کند از گناهان جدا می شود». زنی سؤال کرد یا رسول الله پدر و مادرم به فدایت، این پاداش ها مربوط به مرد بود، ثواب زنان و سهم آنان چیست؟ حضرت فرمود: «وقتی زنان حامله می شوند پاداش روزه دار و شب زنده دار را می برند و وقتی درد زایمان را تحمل می کنند پاداش بی نهایتی دارند و وقتی بچه ها را شیر می دهند ثواب زیادی برده و گناهانشان محو می شود».[ همان، ص 155.]

2. زمینه عفت و دوری از گناه

ارضای میل جنسی در پرتو ازدواج موجب می گردد فرد، تا حدّ زیادی از روابط جنسی نامشروع مصون مانده و دامن خود را به گناه آلوده نسازد، به همین دلیل در مسیر کمال و خودسازی معنوی قدم می گذارد.

حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) در این زمینه می فرماید: «ای گروه جوانان! هر یک از شما که می تواند ازدواج کند، اقدام نماید؛ زیرا ازدواج موجب می گردد تا چشم و دامن انسان از گناه باز داشته شود و عفت انسان حفظ گردد».[ «یامعشر الشباب من استطاع منکم الباه فلیتزوج فانّه اغضّ للبصر و احصن للفرج»؛ همان، ص153.]

3. زمینه آرامش و رضایت خاطر

مهم ترین نیازی که در پرتو ازدواج و ارتباط جنسی، برآورده و تأمین می گردد، نیاز به آرامش و امنیت خاطر است. این نیاز، که در سرشت انسان ریشه دارد، چنان قابل توجه است که خداوند در قرآن کریم، ایجاد آرامش خاطر از طریق ازدواج را یکی از آیات خود معرفی کرده است.[ «وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکمْ مِنْ أَنْفُسِکمْ أَزْواجاً لِتَسْکنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَکمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً»؛ «از آیات و نشانه های خداوندی این است که برای شما از جنس خودتان جفتی بیافرید، که در کنار او آرامش یابید، و میان شما عشق و محبت و مهربانی قرار داد». روم (30، آیه 21).]

چنانچه نیازهای جنسی همسران ارضاء نشود و یا به صورت مطلوب برآورده نگردد، اختلاف های زیادی به وجود می آورد. تحقیقات نشان می دهد که همسرانی که روابط جنسی مطلوبی دارند، رضایت خاطرشان از زندگی بیشتر است و همچنین اثبات شده که ردّ درخواست های جنسی مرد از سوی همسر، آشفتگی زیاد مرد را به همراه دارد.[ حسین بستان، اسلام و جامعه شناسی خانواده، ص182.]

همچنین تحقیقات زیادی اثبات کرده که روابط خوب جنسی یکی از عوامل رضایت از تشکیل خانواده و رضامندی زناشویی است.

مطالعات نشان می دهد که 44درصد از اختلافات خانوادگی و زناشویی ناشی از مشکلات روابط جنسی بوده و حدود 25درصد نیز به عللی با روابط جنسی ارتباط دارد.[ جعفر جدیدی، بررسی رابطه رضامندی زناشویی براساس معیارهای دینی با ثبات هیجانی، پایان نامه کارشناسی ارشد، ص72.]

در مطالعات طولی ادوارد وبوث مشخص شد که کاهش رضایت جنسی و ارتباط جنسی با احتمال وقوع طلاق و اختلافات همبستگی دارد.

همچنین تحقیقات نشان می دهد که رضایت جنسی در پایداری زناشویی سهیم است.[ همان.]

در تحقیقی که توسط لومن انجام شد این نتیجه به دست آمد که رضایت جنسی با تعداد دفعات فعالیت جنسی همبستگی دارد و زوجینی که دفعات بیشتری به ارتباط جنسی می پردازند، رضایت بیشتری دارند.[ همان، ص74.]

در تحقیق دیگری که توسط گریلی انجام شد، چنین به دست آمد که نارضایتی جنسی باعث گرایش به فحشا و بی عفّتی و همچنین سردی روابط می گردد.[ همان، ص77.]

4. تأمین نیازهای عاطفی

روابط جنسی همسران علاوه بر تأمین نیازهای جنسی و زیستی زوجین، نیازهای عاطفی آنان را نیز تأمین می کند. زیرا وقتی رابطه جنسی واقعی و عمیق برقرار می شود در ضمن آن، رابطه عاطفی صمیمی نیز وجود دارد. وقتی همسران با همدیگر هم آغوش می شوند و تمایل به برقرای ارتباط جنسی پیدا می کنند، در کنار همدیگر خوابیده و با اظهار علاقه و محبت، یکدیگر را نوازش نموده و نسبت به همدیگر اظهار عشق و علاقه مندی می نمایند. این اظهار محبت و علاقه، نقش زیادی در آرامش روانی آنان دارد. به طوری که عده ای از خانم ها ارتباط عاطفی را به ارتباط جنسی ترجیح می دهند و حتی ارتباط جنسی را بیشتر به دلیل نیازهای عاطفی می خواهند.[ مسعود آذربایجانی و همکاران، روان شناسی عمومی، ص222.]

داده ها و تحقیقات حاکی از آن است که افراد متأهل به طور کلی از لحاظ جسمانی و روانی نسبت به افراد مجرد کارکرد بهتری دارند و این به خاطر حمایت عاطفی و روانی که در ازدواج و رابطه زناشویی وجود دارد، به وجود آمده. همچنین تحقیقات ثابت کرده، افرادی که رابطه زناشویی موفق و صحیحی دارند، با نشاط تر و شاداب تر بوده و رضایت مندی آنان از زندگی بیشتر است و کمتر گرفتار افسردگی و اضطراب می شوند.[ جعفر جدیدی، بررسی رابطه رضامندی زناشویی براساس معیارهای دینی با ثبات هیجانی، پایان نامه کارشناسی ارشد، ص 1213.]

5. ایجاد سلامتی جسمانی

نتایج مطالعات نشان می دهد، افراد متأهلی که زندگی شان پایدار بوده و رضایت جنسی داشته اند، عموماً عمر طولانی دارند، از نظر جسمانی سالم تر و کمتر مبتلا به سرطان می شوند. از سوی دیگر اختلاف زناشویی و عدم رضایت از روابط جنسی، با سطح سلامت پایین تر و بیماری های جسمانی خاص نظیر سرطان، بیماری قلبی و درد مزمن، رابطه دارد.

بررسی های مربوط به تعامل زناشویی حاکی از احتمال وجود مکانیزم هایی است که نشان می دهند رفتارهای خصمانه و اختلاف در طول مدت زندگی زناشویی، با کارکردهای ایمنی غدد درون ریز و قلبی عروقی ارتباط دارد.

(کریگهد و نمروف)[ همان، ص 13.]، بلوم، اشر و وایت[ Bloom Asher and White.] نیز در بررسی های خود به این نتیجه رسیده اند که میان ناآرامی های زناشویی و اختلال جسمانی و عاطفی یک رابطه آشکار وجود دارد.[ همان.]

6. باعث شادی و نشاط

بسیاری از مطالعات نشان داده که افراد متأهل شادتر از افراد مجرد هستند.

بررسی های تحلیلی که توسط اینگل هارت[ Ingle hart.] بر روی نمونه بزرگی حدود163000 نفر انجام شد. نشان داده که کسانی که ازدواج کرده و رضایت از رابطه زناشویی دارند، به طور متوسط شادتر و بانشاط تر از دیگران هستند.

وود[ Wood.] و همکاران در یک مطالعه فراتحلیلی بر روی 93 مطالعه، دریافتند کهازدواج و رضایت جنسی، مفیدترین شادی و رضایت را برای زنان ایجاد می کند.[ مایکل آرگایل، روان شناسی شادی، ترجمه مسعود گوهری انارکی و همکاران، ص 129.]

7. باعث عزت نفس

فرایندهای شناختی زیادی وجود دارد که باعث افزایش عزت نفس و احساس ارزشمندی افراد می شود. محبوب بودن و تمجید شدن از عواملی هستند که عزت نفس را بالا می برند، این دو ویژگی در همسرانی که رضایت جنسی دارند و رابطه جنسی خوبی برقرار می کنند، به وفور یافت می شود؛ یعنی، آنان با اظهار علاقه و عشق نسبت به همدیگر و با رعایت احوال آمیزش، آن را رضایت مند می کنند و در نتیجه یک دیدگاه مطلوب نسبت به خود و دیگران پیدا می کنند و از تعارض و خودبینی خارج می شوند و به طرف واقعیت ها میل پیدا می کنند.[ همان، ص128.]

با توجه به مطالب ذکر شده مشخص می شود که رابطه زناشویی، سنگ زیربنایی عملکرد خوب خانواده است که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با عملکرد والدین ارتباط دارد. همسرانی که تحت تأثیر رابطه جنسی موفق از سلامتی عاطفی، جسمانی و روان شناختی، برخوردار باشند، روابطشان با همدیگر و با فرزندان، رضایت بخش بوده و این خانواده از استحکام و پویایی برخوردار خواهد بود. علاوه بر اینکه فرزندان این خانواده، سالم تر، پویاتر، موفق تر و از نظر روحی و جسمانی، بهنجار خواهند بود.

تحقیقات ثابت کرده که اختلاف و تعارض زناشویی پدر و مادر موجب بزه کاری فرزندان شده است (کریگهد و نمروف). همچنین اختلاف والدین بر تحصیلات، روابط اجتماعی، همسرداری، صمیمیت، اظهار محبت، تعارضات زناشویی، فساد و فحشا و… فرزندان تأثیر زیادی داشته است.[ همان، ص1516.]