فرارو- در این گزارش به کارهایی برای نحوه بهبود وضعیت حافظه و یادآوری مسائل در هر سنی خواهیم پرداخت:
معکوس کردن “منحنی فراموشی”
منحنی فراموشی یک نمایش بصری از این موضوع است که اگر سعی نکنیم چیزهایی که یاد گرفتهایم را حفظ کنیم تا چه اندازه فراموش خواهیم کرد. برای مقابله با آن، بسیار مهم است که یادآوری خود را در فواصل زمانی آزمایش کنید. نیازی نیست چیز خاصی را به خاطر بسپارید. “نیشانت کاسیبهاتلا” کارشناس و استاد بزرگ حافظه و دارنده رکورد گینس میگوید که میتوانید با تمرین یادآوری در هر زمانی حافظه خود را بهبود ببخشید. پس از خوردن قهوه امتحان کنید:”افراد در صف چه کسانی بودند؟ آن پوستر چه رنگی بود؟ چه چیز دیگری در منو بود”؟
حتما به اندازه کافی بخوابید
این موضوع تنها مرتبط با بهداشت اولیه زندگی نیست. به نظر میرسد تحقیقات اخیر نقش حیاتی خواب را در تقویت حافظه تایید میکنند. برخی از مراحل خواب برای مرتب کردن خاطرات بسیار مهم هستند: انتخاب اینکه چه چیزی را نگه دارید و چه چیزی را دور بیاندازید.
از فلش کارت استفاده کنید
اگر در حال یادگیری چیزی هستید فلش کارتها ابزاری عالی برای “یادآوری با فاصله” هستند: زمانی که کارتها را ایجاد میکنید یاد میگیرید سپس از فلش کارتها در فواصل زمانی برای آزمایش خود استفاده کنید.
اهل بازی و سرگرمی شوید
بازیهای حافظه با کارتهای منطبق با پلمانیسم نوعی سیستم آموزش مغز که در نیمه اول قرن بیستم در بریتانیا رایج بود میتواند تمایل به سستی و کارآمدی مغز را تصحیح کند. تحقیقات نشان میدهند که فلش کارتها برای عملکرد شناختی خوب هستند.
این سیستم که در ابتدا به عنوان یک سیستم حافظه در دهه ۱۸۹۰ میلادی توسط ویلیام جوزف انور ابداع شد از طریق مکاتبهای از موسسه پلمن در لندن (به نام کریستوفر لوئیس پلمن) آموزش داده شده بود و به عنوان یک سیستم آموزش علمی – ذهنی تبلیغ میشد که ذهن فرد را تقویت کرده و توسعه میبخشد همان طور که تمرین بدنی بدن شما را تقویت میکند.
یک “کاخ ذهن” بسازید
مکانها یا کاخهای ذهنی مانند کاخ شرلوک تکنیکی است که هنوز توسط ورزشکاران حافظه رقابتی تا به امروز استفاده میشود و اساسا آن چه را که میخواهید به خاطر بسپارید در طول یک “سفر” قرار میدهید. “کتی کرمود” ورزشکار حافظه رقابتی که از خانههای قبلی و تعطیلات در ایالات متحده برای خانه خود استفاده میکند، میگوید:”به دنبالهای از مکانهایی که واقعا خوب میشناسید مانند اتاقهای خانه یا مکانهای شهرتان فکر کنید. سپس اشیاء را در آن مکانها قرار دهید. سپس وقتی میخواهید آنها را به خاطر بیاورید سفر خود را طی میکنید و فکر میکنید “چه شیئی اینجا بود”؟
تاریخها و رویدادها را بصری کنید
برای تولدها و سایر تاریخها “کرمود” پیشنهاد میکند یک شی به هر ماه نسبت دهید (اکتبر ممکن است کدو تنبل باشد، فوریه یک قلب عاشقانه) و یک تصویر به روز. کرمود برای به یاد آوردن یک تولد در ۴ فوریه این پیشنهاد را دارد:”می تواند به همان سادگی باشد که عدد ۴ شبیه یک قایق بادبانی است. بنابراین، میتوانید تصور کنید که آنان واقعا عاشق قایق هستند”. اگر میخواهید برنامه خود را به خاطر بسپارید هر روز از هفته را با یک رویداد یا مکان مرتبط کنید: “چهارشنبه میتواند مراسم ازدواجی باشد که شما در آن بوده اید. بنابراین، تمام کارهایی که قرار است در روز چهارشنبه انجام دهید میتوانید تصور کنید که در آن روز اتفاق میافتد. آن مراسم ازدواج”.
نقش هورمون
طبق تحقیقات دانشگاه کلمبیا “استئوکلسین” هورمونی که توسط استخوانها ترشح میشود و میتوان آن را با وزنه برداری تقویت کرد به نظر میرسد نقش کلیدی در حفظ خاطرات در دوران پیری دارد.
یک قلاب برای نامها پیدا کنید
کرمود که چهار رکورد جهانی او شامل به خاطر سپردن ۲۲۴ نام در ۱۵ دقیقه است میگوید:”اسمها معمولا معنایی ندارند. این بدان معناست که شما باید آنها را برای خود معنادار کنید. وقتی به کسی معرفی میشوید “چیزی شبیه به آن کلمه یا چیزی که با آن همخوانی دارد بیایید”. برایان میتواند “مغز” (Brain) باشد یا دومینیک میتواند دومینو باشد.
مثل یک پیانیست فکر کنید
تکنوازان کلاسیک ساعتها موسیقی زنده را از روی حافظه اجرا میکنند. از طریق تکرار، یادآوری بصری صفحات موسیقی و آن چه میتوان آن را “درک فکری از شکل موسیقی” نامید: دانستن چگونگی یک قطعه ساختار یافته است. این میتواند برای سخنرانی عمومی نیز مفید باشد: شکل منطقی آن چه را که میخواهید بگویید تجسم کنید که از نظر فیزیکی در صفحه خود کجا هستید و با مخاطبان تمرین کنید. حضور افراد دیگر کارهای خارق العادهای برای آگاهی شما انجام میدهد و باید یاد بگیرید که با آن کنار بیایید تا دچار مشکل نشوید.
حافظه خود را دوباره قاب کنید
کاسیبهاتلا میگوید وقتی حافظهتان از کار میافتد به خودتان بگویید:”اشکال ندارد دفعه بعد آن را به خاطر میآورم”، زیرا ایجاد استرس در اطراف حافظه تان ناگزیر اوضاع را بدتر میکند. برعکس، وقتی چیزی را به یاد میآورید و ما هر روز از آن یاد میکنیم حتی اگر اشعار یک آهنگ شگفت انگیز از سال ۱۹۸۶ میلادی باشد به خود بگویید “من یک حافظه عالی دارم”. کاسیبهاتلا میگوید:”همه ما موفقیتهای حافظهای داریم. شما برای این موضوع به خودتان اعتبار نمیدهید. این ناعادلانه است”.
یادگیری شعر
حافظه میتواند لذت خالص باشد: با یادگیری یک شعر به خود یادآوری کنید. “استر سندیس” معلم زبان انگلیسی و طرفدار و علاقمند به شعر میگوید:”یکی از چیزهای کاملا زیبا در مورد شعر فرم است و فرم به خوبی به یادگیری کمک میکند”. راهنماییهای او چیست؟ یک شعر را در تکههای کوچک یاد بگیرید شعری را که دوست دارید انتخاب کنید (این قرار است بخشی از شما شود احتمالا تا آخر عمر) و کمکهای حافظه دیداری، شنیداری و جنبشی را ترکیب کنید. این میتواند به معنای تایپ مجدد شعر با طرح بندی مفید، ضبط آن بر روی تلفن همراه با فاصله بین خطوط و به خاطر آوردن آن حین راه رفتن، اتو کردن، رانندگی یا شستشو باشد.
از تصاویر بصری قابل توجه استفاده کنید
کتاب صوتی حافظه “درن براون” یک مثال عالی از این موضوع را ارائه میدهد: کمد پر از پروانه غبارآلود که مغز من در دوران یائسگی است هنوز میتواند فهرست ۱۲ کلمه تصادفی او را به یاد بیاورد (تلفن، سوسیس، میمون، دکمه، کتاب، کلم، شیشه، موش، معده، مقوا، کشتی و کریسمس). این به لطف تصاویر عجیب و غریبی است که براون ترسیم میکند و هر کلمه را با کلمه بعدی مرتبط میسازد: شماره گیری یک تلفن چرخشی با یک سوسیس فرانکفورتر! میمونی که دکمههای پیراهن شما را میبندد! قانون این کار: تصاویر واضحتر را انتخاب کنید هر چه عجیبتر باشد بهتر خواهد بود. شما باید درگیری عاطفی را احساس کنید (کار خنده دار یا منزجر کننده به خوبی انجام میشود) و این دو عنصر باید در صورت امکان فعالانه در تصویری که ایجاد میکنید تعامل داشته باشند.
بهبود حافظه در هر سنی
بزرگترین چالش “یادگیری برای یادگیری” است. هیچ جادویی در کار نیست:”تکرار، تکرار، تکرار”
اشتباه کنید
نتیجه پژوهشی که در اوایل سال جاری منتشر شد “اثر خطا” (خطای عمدی) را بررسی میکند: ایجاد خطاهای آگاهانه میتواند باعث درک عمیقتر و یادآوری بهتر شود به طوری که یادگیرندگانی که اشتباهات عمدی را وارد کرده و سپس تصحیح میکنند تقریبا دو برابر کسانی هستند که برای اولین بار پاسخ درست را میدهند. واقعا ذهن و حافظه اسرار آمیز است.
منبع: گاردین