پرسشگر گرامی ، جهت دریافت پاسخ به نکات زیر توجه نمایید :
الف ) به­‌لحاظ علمی، بدحجابی، در زمره­‌ی گناهان صغیره قرار گرفته و غیر از برخی مبانی مانند مبنای مرحوم صاحب مجمع­‌البیان[۱] که همه­‌ی مناهی شریعت را گناه کبیره می­‌دانند (که جدای از مخالفت با ظهور آیه­‌ی «إن تجتنبوا کبائر ما تنهون عنه نکفّر عنه سیّئاتکم»، طرف­داران چندانی هم ندارد)، بنا بر سایر ضوابطی که برای تشخیص گناه صغیره از کبیره بیان شده است، در زمره­‌ی گناهان کبیره محسوب نمی­‌شود.
مرحوم طباطبایی قدس سره در ذیل آیه­‌ی فوق از سوره­‌ی نسا، به ۹ نظریه در باب تشخیص گناه کبیره از صغیره اشاره می­‌کنند. برخی گناهان کبیره را بنا بر روایتی که در این رابطه وارد شده است، مختص به گناهانی می­‌دانند که در قرآن کریم بر انجام آن‌ها وعده­‌ی عذاب الهی داده شده است. برخی دیگر نیز گناه کبیره را گناهی می‌انگارند که از روی استخفاف امر الهی مورد ارتکاب قرار گرفته باشد، در مقابل گناه صغیره که به گناهی اطلاق می­شود که از روی ضعف نفس و غلبه­‌ی هوا و هوس انجام شود.[۲] واضح است که با این مبانی، نمی­‌توان بدحجابی را گناه کبیره دانست.
مرحوم امام قدس سره نیز در ضمن شمارش گناهان کبیره، بدحجابی را در زمره­‌ی این گناهان ذکر نمی­‌کنند. مرحوم دستغیب قدس سره نیز که کتاب «گناهان کبیره» را به همین منظور تألیف نموده­‌اند، عدم پوشش مناسب بانوان را گناه کبیره ندانسته­‌اند.[۳]در بررسی روایاتی که بیانگر فهرست گناهان کبیره هستند نیز اثری از پوشش نامناسب بانوان به­‌عنوان گناه کبیره به چشم نمی­‌خورد.[۴]بنابراین ترک این واجب الهی، به‌­عنوان گناه کبیره روشن نبوده و دلیل متقنی بر آن وجود ندارد.
ب) نکته ای که لازم است در اینجا تذکر داده شود این است که اصرار بر گناه صغیره یعنی تکرار عملی گناه بدون پشیمان شدن به طوری که در عرف گفته شود مداومت بر آن گناه دارد ، موجب تبدیل شدن گناه صغیره به کبیره است ،
در روایتی آمده است، هیچ گناه صغیره ای همراه با اصرار نیست و هیچ گناه کبیره ای همراه با استغفار نیست.[کافی، ج 2، ص 282، بابُ الْإِصْرَارِ عَلَى الذَّنْبِ، حدیث 1] یعنی اگر کسی اصرار بر گناه داشت اگر چه گناهش صغیره باشد تبدیل به کبیره می شود و اگر کسی توبه و استغفار کند اگر گناهش کبیره هم باشد از کبیره بودن خارج می شود.
بنابراین اصرار بر گناه بد حجابی باعث تبدیل آن به گناه کبیره می شود .
ج )گناهان شخصی و اجتماعی
معصیت و تخلف و نافرمانی از امر خدا یک وقت شخصی است ; مثل این که کسی آنچه را خدا نهی کرده مرتکب می شود( در گوشه اتاق خود گناهی را انجام دهد ) ا گرچه کارهای شخصی هم در جامعه بی اثر نیست – اما به نحوی نیست که جامعه را به انحراف بکشاند، بلکه در گوشه ای فسادی پیدا شده و فردی فاسد شده است که این گناه فردی است . اما اگر در کارهای اجتماعیفردی گناهی انجام دهد و دودش به چشم جامعه می رود، ضررش به همه جامعه می خورد; و موجب به انحراف کشیدن دیگران شود ، مثلا اگر شخصی با بد حجابی خود موجب به گناه افتادن دیگران شود ، این یک گناه اجتماعی است و ضرر آن بیشتر از گناهان فردی ای است که شخص در خانه خود انجام می دهد.به طور کلی گناهانی که بازتاب اجتماعی دارند و یا بازخورد اجتماعی آن ها بیشتر از گناهان کاملا فردی و پنهانی است، بدتر و آسیب رسان تر هستند و متناسب با آن عقاب اینگونه اعمال در آخرت نیز بیشتر و دردناکتر خواهد بود، اگر چه هر گناهی مخالفت با خداوند و اقدام علیه خود انسانی و الهی خویش است و زمینه شقاوت و عذاب آخرتی آدمی را فراهم می آورد.
* حضرت آیت الله بهجت رحمه الله علیه می‌فرمایند: «خدا نکند انسان معصیت کند و اگر کرد، خدا نکند معصیت اجتماعی بکند و اگر کرد خدا رحم بکند که اضلال مردم در آن باشد.»
و نیز فرمودند: «در قیامت که نامه عمل را به دست انسان می‌دهند، در نامه بعضی‌ها نوشته شده که فلان فرد را تو کشته‌ای. می‌گوید: خدایا، من کی او را کشتم؟ من کجا قاتل بودم؟ من اصلاً خبر ندارم که قاتلش چه کسی است.
در جواب می‌گویند: در فلان مجلس فلان کلمه را گفتی، این کلمه نقل شد به مجلس دیگری و از آن‌جا دوباره به مجلس دیگر که قاتل در آن مجلس بود، رسید و او این را شنید و رفت او را کشت و تو سبب این قتل شدی. این جور سببیت است که انسان باید احتیاط کند و حواسش را جمع کند. آیا کسی می‌تواند متوجه باشد که این کلمه‌اش به ده واسطه خرابکاری نکند؟ قهرا باید هر کاری که بالفعل برای خودش جایز می‌داند با طلب توفیق از خدا و طلب نجات از خدا آن را انجام دهد تا عواقبش چیزی نشود که برایش مسئولیت بیاورد.»
باری تقوای در رفتار و گفتار، تقوای در خانواده و جامعه، تقوای علمی و عملی، اخلاقی و معنوی حد و مرز ندارد و رعایت تقوا و ترک گناه در هیچ مرحله‌ای از انسان ساقط نیست بلکه برای هر کسی در شأن و مرتبه خودش لازم است و چنین است که آیت الله بهجت می‌فرمایند: «ترک معصیت در اعتقادات و اعمال و نماز اول وقت کافی و وافی است برای وصول به مقامات عالیه اگر چه هزار سال باشد.»
د ) هر یک از گناهان کبیره دارای مجازات خاص به خود و دارای شدت و ضعف هستند ، برای مطالعه بیشتر در این زمینه به کتاب گناهان کبیره از شهید آیت الله دستغیب مراجعه نمایید .

پی نوشتها :
[۱]. فضل بن حسن طبرسی، مجمع‌البیان، بیروت، مؤسسه الاعلمی، ۱۴۱۵ ق، ج ۵، ص ۷۰٫
[۲]. سید محمدحسین طباطبایی، تفسیر المیزان، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ پنجم، ۱۳۷۲، ج ۴، ص ۳۴۵ ـ ۳۵۵٫
[۳]. عبدالحسین دستغیب، گناهان کبیره، تهران، انتشارات جهان، چاپ ششم، بی‌تا، ج ۱، ص ۲۶ ـ ۲۸٫
[۴]. محمد بن یعقوب کلینی، کافی، باب الکبائر.