پاسخ:
دست ناتوان گرفتن جزو مرام وروش مسلمانان است . خواه ناتوانی در اعضای ظاهری بدن باشد وخواه ناتوانی در ذهن باشد! دست گیری یک ناتوان همان کمک کردن به همنوع است که از اخلاق ستوده است ! وموجب شادی ومسرت خدا ورسول خدا واهل بیت او علیهم السلام می شود امام کاظم علیه السّلام فرمودند: کمک به ناتوان از بهترین صدقه است .
در این خصوص به هفت نکته زیر توجه کنید:
1- پاسخ این سؤال در سوره «الضحی » آمده است : (…وَ أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ….)
یعنى سؤال کننده و گدا را محروم نکن و هر وقت آمد نزد تو، او را با دست خالى بر مگردان زیرا که تو هم فقیر بودى پس ؛ یا او را اطعام کن و یا او را با دل خوش و ملاطفت روانه کن و در حدیث از انس بن مالک رسیده که گفت :رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمود: هر گاه سائلى نزد تو آمد که بر اسب سوار بود و دستش دراز، پس براى او حقّى لازم است گرچه بیک نصفه خرما باشد. ( شاید منظور حضرت این بوده که اسب سوار بااینکه به ظاهر دارای ثروتی است ، بااین وجود به دلیل سؤال کردن ودرخواستش به او مرحمتی بکن) ابو مسلم گوید: چنانچه خدا تو را ترحّم نموده و عطا کرد و تو عیالمند و بى مال بودى، پس بسائلت ترحم کن و چیزى باو بده.
جبائى گوید: مقصود آیه؛ تمام مکلّفین است گرچه خطاب به پیغمبر «ص» است،یعنی برهمه مسلمانان است که به سائل کمک کنند ومقید نشده که حتما سائل باید نیازمند باشد ، بلکه اگراحتمالا، بی نیاز هم بود وشما به حکم این آیه عمل کردید، پاداش دارید.

2- در صورت تمکن ،تکدی گری کار درستی نیست و از بین برنده عزت و آبروی انسان است و در صورت نیازد تکدی گری کراهت دارد. گدا پروری و تقویت تکدی گری در جامعه اسلامی امری ناصواب است وچهره ای زشت و قبیح از جامعه اسلامی به نمایش می گذارد و آثار سوء فرهنگی و اجتماعی فراوانی به دنبال دارد و در عین حال باید توجه داشت که فقراء واقعی و افراد ناتوان و درمانده فراموش نشوند و به صورت آبرومند از آنها دستگیری کرد . در اسلام از یک طرف به افراد فقیر سفارش صبر شده و از طرف دیگر به افراد متمکن سفارش رسیدگی به فقرا و انفاق و صدقه و زکات شده و تاکید شده که افراد آبرومند و فقیری که از اظهار نیازشان حیا می کنند شناسایی شوند و مورد کمک و تفقد قرار گیرند .
3- اگر نتوانستیم تشخیص دهیم که کدام یک از این افرادی که اظهار فقر و نداری میکنند و در خواست کمک دارند مستحق واقعی هستند کمک کردن واجب نیست ولی از باب اینکه گفته اند سائل را محروم نکنید اگر کسی بخواهد چیز مختصری برای رضای خدا و خالصا لوجه الله به آنها بدهد اشکال ندارد. درروایت آمده :کسی که دری از سؤال بر روی خود باز کند ،دری از ذلت را بر روی خود باز کرده است.
4- کمک به محرومان و نیکوکاری، پیام جاودانه همه ادیان الهی است.در این میان، دین اسلام، تنها مکتبی است که به شکلی کاملاً متعادل بر کمک به محرومان و مستضعفان تأکید دارد. خداوند در قرآن کریم با سفارش مؤمنان به عدل و احسان می فرماید: «همانا خداوند، آفریدگان را به عدل و احسان فرمان می دهد.» کمک به محرومان در سخنان پیشوایان معصوم نیز وظیفه ای انسانی و دینی دانسته شده است. امام علی علیه السلام ، نشست و برخاست با فقیران را موجب افزایش روحیه شکرگزاری در انسان می داند و می فرماید: «هم نشین نیازمندان باش تا شکرت افزون گردد.»
5- در زندگی امامان، توجه به اصل اخلاقی گره گشایی و دست گیری از محرومان فراوان به چشم می خورد و آن بزرگواران با دست گشوده، به بینوایان و نیازمندان بذل و بخشش می کردند. رسول گرامی اسلام فرموده است: «نیازمندان را دوست بدارید، با آنان هم نشین شوید و به یاری شان بشتابید».
6- از دیدگاه اسلام، فقر، چهره ای بس زشت و ناخوشایند دارد؛ زیرا زمینه ساز بسیاری از ناهنجاری های فردی و اجتماعی است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید: «نزدیک است که فقر به کفر انجامد.» بنابراین، کمک به محرومان و نیازمندان، کاری پسندیده و بهشتی است؛ زیرا انسانی را که در پرت گاه کفر قرار می گیرد، نجات می دهد و او را از خواری در برابر ثروتمندان که به آبرو و دین وی آسیب می زند، بازمی دارد و سبب ایجاد روحیه نشاط و شادابی و حفظ کرامت و آبروی انسانی او می شود.
7- انفاق آشکار و پنهان امام حسن مجتبی علیه السلام : امام حسن مجتبی علیه السلام در طول عمر خود، دوبار تمام اموال و دارایی خویش را در راه خدا به نیازمندان بخشید و سه بار ثروت خود را به دو نیم تقسیم کرد؛ نصف آن را برای خود نگه داشت و نصف دیگر را در راه خدا بخشش کرد.
روزی مردی نیازمند نزد آن حضرت آمد، ولی از حاضران خجالت می کشید نیاز خود را به امام بازگو کند.از این رو، حضرت به او فرمود: نیازت را بر کاغذی بنویس و آن را به ما بده. چون مرد نیازش را نوشت و امام آن را خواند، با فروتنی تمام دو برابر آنچه را طلب کرده بود، به وی بخشید. برخی از کسانی که شاهد این صحنه بودند، گفتند: ای فرزند رسول خدا! این نوشته چه پربرکت بود. امام حسن علیه السلام به آنان فرمود: «برکت این نامه برای ما بیشتر است؛ زیرا خداوند ما را شایسته انجام کار نیک قرار داده است. کار نیک آن است که بدون درخواست انجام شود».