جایگاه حلیه المتقین و بحارالانوار
۱۳۹۶/۰۹/۱۲
–
۲۰۵ بازدید
جایگاه کتاب حلیه المتقین و بحارالانوار و احادیثی که در آن به کار رفته است را در مقایسه با منابع روایی اربعه شیعه می خواستم بدونم ؟ چه کار مهمی علامه مجلسی در مقایسه با علامه حلی و علامه طباطبایی کرده که بهش می گویند علامه ؟ مقتل ایشان هم که هیچ جا ازش یاد نمیشه ؟ صرفا کسی که هرچی حدیث درست و اشتباه جمع کند می شود علامه ؟
علامه مجلسی (رحمت الله علیه) و کسانی که همانند ایشان بوده و هستند، دو گونه کار در زمینه احادیث انجام داده اند :1- گردآوری و طبقه بندی ، 2- نقد و بررسی . کسی که اندک اطلاعی در مورد آثار علامه مجلسی (ره ) داشته باشد به آسانی در می یابد که روش آن مرحوم در بحارالانوار گردآوری و طبقه بندی بوده است . کاری که هر محققی در آغاز کار تحقیق باید به آن بپردازد. کار علامه مجلسی در زمان خود کار بسیار لازم و ضروری بوده است، چرا که شیعه قرن ها در تحت فشار دستگاه های حکومتی بوده و از همین رو بسیاری از احادیث و آثار آن نابود شده بود و یا در خطر نابودی قرار داشت . بقای کتاب و حدیث نیز در آن زمان به نوشتن و انتشار دستی وابسته بوده است . از این رو اگر کتابی نوشته نمی شد و از روی آن نسخه های متعدد منتشر نمی گردید، از بین می رفت ، چنان که آثار فراوانی از بزرگان عالم اسلام به همین دلیل و به دلیل حوادث و پیشامدها، از بین رفته است . علامه مجلسی(ره) در روزگار کوتاهی که فرصتی برای شیعه پدید آمده بود( نسبت به تاریخ اسلام ) همت نهاد و کتاب های رو به نابودی شیعه را از اقصی نقاط عالم اسلام گردآوری و به طبقه بندی احادیث و تبویب آنها همت گماشت , حاصل این کار مجموعه گران قدر ” بحارالانوار الجامعه لدرراخبار ائمة الاطهار (ع) ” که به حق به عنوان ارزشمندترین اثر حدیثی عصر خود و در مقایسه با منابع روایی شیعه به عنوان دائرة المعارف بزرگ احادیث شیعه لقب گرفته است.
هر چند عده ای سعی دارند مجلسی و آثارش را در مقایسه با دیگران کم ارزش تلقی نمایند ولی مجلسی در طول تاریخ اسلامى از حیث جامعیت در علوم و فنون گوناگون بىنظیر است شهرت او در علوم مختلف محتاج هیچ بیان و توضیحى نیست نام او چون آفتابى بر آسمان فقاهت و اجتهاد مىدرخشد آثار ارزشمندش همچون کتاب شریف “مرآه العقول” که شرح و نقد علمی و دقیق کتاب گران قدر کافی است این جایگاه علامه را به روشنی آشکار میسازد. متأسفانه برخی که از وادی تحقیق دورند، تنها یک چهره کار را دیده اند، گرچه آن نیز در جای خود کاری لازم و ضروری بوده است (گردآوری) و اگر بنا باشد محدث روایاتی را که فقط به نظر او صحیح می رسد گردآوری کند، این کار عوارض بسیار نامطلوبی را در پی میداشت : اولا، بسیاری از احادیث به دلیل عدم نقل (به ویژه در گذشته ها) متروک و محجور می ماند و کم کم از بین می رفت . ثانیاً، نظر محدث نوعاً نظری است اجتهادی که بر طبق مبانی خود آن را برمی گزیند. چه بسیار مواردی که محدثی حدیثی را صحیح می داند ولی محدث دیگر بر طبق ادله آن را رد می کند و بر عکس . بنابر این حذف روایات ، بستن راه تحقیق به روی دیگران است. چه بسا امروز حدیثی فهمیده نشود، ولی فردا همان حدیث راه گشای آیندگان باشد.
همچنین ایشان در کتاب حلیه المتقین روایات نقل شده را معتبر و قابل استناد دانسته و بنایش بر جمع آوری هر روایتی نبوده البته نمی توان حکم به صحت تمامی روایات این کتاب نمود ولی اصل بر اعتبار روایات این کتاب است و می توان به آن مراجعه کرد مگر آن که در موردی روایتی به حسب محتوایی دارای اشکال باشد که مخالف با بدیهیات دینی و یا حکم عقل باشد.
مقتل بحارالانوار علامه مجلسی کلیه وقایع مربوط به حضرت امام حسین(ع) را از شروع امامت آن بزرگوار تا کلیه وقایع کربلا به تفضیل بیان می نماید. این مقتل یکی از مقاتل حضرت سیدالشهداء(ع) می باشد که با توجه به مؤلف آن از سندیت زیادی برخوردار می باشد.
در ضمن کارهای علمی ارزشمند و بزرگی را که علامه مجلسی در آن روزگار با جدیت به انجام رسانید به او این شایستگی را داد که لقب علامه به او داده شود.
هر چند عده ای سعی دارند مجلسی و آثارش را در مقایسه با دیگران کم ارزش تلقی نمایند ولی مجلسی در طول تاریخ اسلامى از حیث جامعیت در علوم و فنون گوناگون بىنظیر است شهرت او در علوم مختلف محتاج هیچ بیان و توضیحى نیست نام او چون آفتابى بر آسمان فقاهت و اجتهاد مىدرخشد آثار ارزشمندش همچون کتاب شریف “مرآه العقول” که شرح و نقد علمی و دقیق کتاب گران قدر کافی است این جایگاه علامه را به روشنی آشکار میسازد. متأسفانه برخی که از وادی تحقیق دورند، تنها یک چهره کار را دیده اند، گرچه آن نیز در جای خود کاری لازم و ضروری بوده است (گردآوری) و اگر بنا باشد محدث روایاتی را که فقط به نظر او صحیح می رسد گردآوری کند، این کار عوارض بسیار نامطلوبی را در پی میداشت : اولا، بسیاری از احادیث به دلیل عدم نقل (به ویژه در گذشته ها) متروک و محجور می ماند و کم کم از بین می رفت . ثانیاً، نظر محدث نوعاً نظری است اجتهادی که بر طبق مبانی خود آن را برمی گزیند. چه بسیار مواردی که محدثی حدیثی را صحیح می داند ولی محدث دیگر بر طبق ادله آن را رد می کند و بر عکس . بنابر این حذف روایات ، بستن راه تحقیق به روی دیگران است. چه بسا امروز حدیثی فهمیده نشود، ولی فردا همان حدیث راه گشای آیندگان باشد.
همچنین ایشان در کتاب حلیه المتقین روایات نقل شده را معتبر و قابل استناد دانسته و بنایش بر جمع آوری هر روایتی نبوده البته نمی توان حکم به صحت تمامی روایات این کتاب نمود ولی اصل بر اعتبار روایات این کتاب است و می توان به آن مراجعه کرد مگر آن که در موردی روایتی به حسب محتوایی دارای اشکال باشد که مخالف با بدیهیات دینی و یا حکم عقل باشد.
مقتل بحارالانوار علامه مجلسی کلیه وقایع مربوط به حضرت امام حسین(ع) را از شروع امامت آن بزرگوار تا کلیه وقایع کربلا به تفضیل بیان می نماید. این مقتل یکی از مقاتل حضرت سیدالشهداء(ع) می باشد که با توجه به مؤلف آن از سندیت زیادی برخوردار می باشد.
در ضمن کارهای علمی ارزشمند و بزرگی را که علامه مجلسی در آن روزگار با جدیت به انجام رسانید به او این شایستگی را داد که لقب علامه به او داده شود.