انسانهاى فرهیخته و خردمند در تمام امور زندگى اهل حسابگرى و دقت هستند و از انجام کارهایى که ضرر و زیان مادى و معنوى دارد ، اجتناب مى کنند . در جشن ها و عروسى ها نیز به این مسایل توجه کرده واز کارهایى که ضرر آبرویى ، مادى و معنوى دارد ، پرهیز مى نماید . در این قسمت به نمونه هایى از بایسته هاى مراسم عروسى اشاره مى شود :
. 1 رعایت حجاب
رعایت حجاب در تمام مراحل زندگى به ویژه در میهمانى ها و رفت و آمدها و مجالس عقد و عروسى بسیار حائز اهمیت است . اگر مجالس عقد و عروسى ، ویژه زنان باشد و به جز بانوان کسى در آن جا رفت و آمد نکند ، آرایش و پوشیدن لباس هاى نو و زیبا و آراستن خویشتن و شرکت در مجالس عروسى مانعى ندارد ولى چنانچه این مسئله باعث جلب نظر مردان نامحرم و نگاه حرام شود ، بدون شک ، کارى حرام و گناهى بزرگ است . پس بایستى ، در این گونه مجالس ، حریم هاى دینى و اخلاقى را حفظ کرد .
. 2 جلوگیرى از ختلاط زن و مرد
سزاوار و پسندیده آن است که جلسه عقد و عروسى به گونه اى ترتیب داده شود که به کلى از هم جدا باشند و در مجلسى که خانم هاى آرایش کرده حضور دارند و حجابشان کامل نیست ، مردان نا محرم وارد نشوند .
. 3 پرهیز از رقص و طنازى
طبق فتواى حضرت امام خمینى ( ، آیت الله گلپایگانى ، آیت الله اراکى و سایر مراجع اسلام ، رقص حرام است چه رقص مرد و چه رقص زن ، چه در مجلس زنانه و چه در مجلس مردانه ، تنها یک مورد ، استثنا شده است و آن رقص زن براى شوهرش است .
. 4 پرهیز از نواختن موسیقى حرام
موسیقى و ترانه و سرودهاى مبتذل و احیاناً پخش آن از بلندگو ، از دو جهت حرام و نادرست است : یکى به دلیل همسایه آزارى و ناراحت شدن دیگران ، اگرچه مزاحمت براى یک نفر باشد ، که این زشت ترین گناه است . دلیل دیگر این است که این گونه موسیقى ها ، لهو و باطل وحرام مى باشد و در شأن یک مسلمان نیست . متأسفانه ، بعضى گمان مى کنند که اگر این گونه مسائل در عروسى نباشد ، مجلس عروسى شاد نیست ، در صورتى که این گونه شادى ها ، خشم و غضب خداوند و اولیاى دین را در پى دارد . مگر شادى ، منحصر در انجام کار حرام است ؟ آیا ائمه ( ، ما نفرمودند : « مؤمن ، کسى است که رضاى خداوند را بر تمایلات و خواسته هاى خود مقدّم دارد ؟ » پس آن همه احادیث و روایات در مذمّت موسیقى براى چه کسى آورده شده است ؟ آیا شیعه نباید به آن پایبند باشد ؟ ! آیا ملائکه خداوند و ارواح پاک امامان ( ، از چنین مجلس عروسى اى راضى اند ؟ !
از پیامبر نقل است که فرمود : خانه اى که در آن ، موسیقى باشد ، از مرگ و مصیبت در امان نیست و در آن خانه دعا مستجاب نمى شود و فرشته داخل آن نمى گردد . 1
همچنین حضرت فرمودند : در مجلسى که موسیقى باشد ، خداوند به اهل آن مجلس نظر رحمت نخواهد کرد . 2
اکنون شما ، دختر و پسر جوان ، شما فرزندان اسلام و على ( علیه السلام ) ، چگونه به خود اجازه مى دهید در مجلسى که آغاز زندگى شما است عملى انجام شود که روح آن بزرگواران از شما افسرده و ناراحت گردد ؟ !
. 5 پرهیز از همسایه ازارى
بعضى افراد که مجلس عقد یا عروسى دارند یا بالعکس مجلس عزا دارند ، فکر مى کنند تمام کوچه و محله باید در مراسم آنان شریک باشند و از خواب و استراحت خود مایه بگذارند و گاهى تا نزدیک سحر مزاحمت و سر و صداى مجلس عروسى ، خواب را از چشم همسایگان و بسا بیماران و غصه داران مى رباید . آن کارگرى که خسته به خانه آمده و درحال استراحت و تجدید قوا براى کار فردا است تا به دنبال لقمه نانى برود ، چه گناهى دارد که باید فداى عروسى شما بشود . شما خود را جاى او بگذارید ، چه خواهید کرد ؟ بدیهى است هر کس فقط در خانه خود آزاد است ، آن هم در حدّى که از دیگران سلب آزادى نکند . بنابراین ، سر و صداى بیش از حدّ و عدم رعایت حقوق و حرمت دیگران و آزار اطرافیان ، گناه بزرگى است که بى برکتى و نفرین و ناله را از همان قدم اول ، همراه زندگى خواهد کرد .
حضرت فاطمه زهرا ( سلام الله علیها ) ، فرمود : « اَلجّارُ ثُمَّ الدّارُ 3 اول باید حق همسایه رعایت شود ، آن گاه اهل خانه » .
امام على ( علیه السلام ) ، فرمود : « آن قدر پیامبر سفارش همسایه را مى کرد که ما فکر کردیم همسایه هم حق ارث پیدا مى کند » . 4
امام صادق ( علیه السلام ) ، فرمودند : اگر یک نفر یهودى هم همسایه و همنشین شما باشد با او خوش رفتارى کنید . 5 وقتى چنین است مى باید حرمت همسایه مسلمان را بیشتر حفظ نمود . بنابراین ، در عروسى ها مواظب حقوق و حدود و حرمت همسایه ها باشید و نفرین و ناله آن ها را براى خود نخرید . مواظب باشید حقّى از کسى ضایع نشود و روز قبل اجازه بگیرید . حتى اگر خواستید میخى به دیوار بکوبید یا پرچم یا لامپى نصب کنید ، از آن ها اجازه بگیرید .
. 6 پرهیز از خرج هاى بیهوده
بسیارى از خرج هاى مراسم عقد و عروسى ، حتى مراسم ختم ، از روى هوا و هوس و چشم و هم چشمى و رقابت و خودنمایى است و فایده اى جز اسراف و تبذیر و گناه ندارد .
اگر شما ، دختر و پسر جوان ، به فکر آینده خود هستید و مى خواهید زندگى تان با قرض و عقب افتادگى و عقده و کینه همراه نباشد از خرج هاى بیهوده ، اسراف و تزیینات بى فایده پرهیز کنید و خود را اسیر هوا و هوس و ولخرجى ها نکنید . بسیارى از خرج هاى مجلس عقد و خریدهاى تحمیلى ، که هر کدام از خانواده ها مى خواهند بر دیگرى تحمیل کنند ، غیرضرورى است .
امام على ( علیه السلام ) ، مى فرماید : کسى که در خرج زندگى میانه روى کند ، فقیر نخواهد شد » . 6
اسراف و ولخرجى ، ثروت هاى کلان را نابود مى کند » . 7
امام صادق ( علیه السلام ) ، نیز فرمودند : اسراف ، بى برکتى به همراه دارد . 8
پى نوشت ها
. 1 بَیتُ الغِناء لا تُؤمَنُ فیه الفجیعهُ وَ لا تُجابُ فیهِ الدَّعْوَهُ و لا یدْخُلُهُ الملکُ ؟ ( کلینى ، کافى ، ج 6 ، ص 433 ) .
. 2 اَلغِناءُ مَجْلِسٌ لا ینْظُرُ إلى اَهْلِهِ ( همان ) .
. 3 وسائلالشیعه ، ج 7 ، ص . 114
. 4 نهجالبلاغه ، صبحى صالح ، ص . 969
. 5 وَ اِنْ جالسَکَ یهُودى فَأحْسِنْ مُجالَسَتَهُ ( الحرالعاملى ، وسایلالشیعه ، ج 12 ، ص 121 ) .
. 6 ما عالَ مَن اقتَصَدَ ( مجلسى ، بحارالانوار ، ج 75 ، ص 203 ) .
. 7 اَلاسرافُ یفنى الجزیل ( غررالحکم ، ص 359 ) .
. 8 اِنَّ مَعَ الاِسرافِ مِلَّهَ البَرَکَهِ ( کلینى ، کافى ، ج 4 ، ص 55 ) .
. 1 رعایت حجاب
رعایت حجاب در تمام مراحل زندگى به ویژه در میهمانى ها و رفت و آمدها و مجالس عقد و عروسى بسیار حائز اهمیت است . اگر مجالس عقد و عروسى ، ویژه زنان باشد و به جز بانوان کسى در آن جا رفت و آمد نکند ، آرایش و پوشیدن لباس هاى نو و زیبا و آراستن خویشتن و شرکت در مجالس عروسى مانعى ندارد ولى چنانچه این مسئله باعث جلب نظر مردان نامحرم و نگاه حرام شود ، بدون شک ، کارى حرام و گناهى بزرگ است . پس بایستى ، در این گونه مجالس ، حریم هاى دینى و اخلاقى را حفظ کرد .
. 2 جلوگیرى از ختلاط زن و مرد
سزاوار و پسندیده آن است که جلسه عقد و عروسى به گونه اى ترتیب داده شود که به کلى از هم جدا باشند و در مجلسى که خانم هاى آرایش کرده حضور دارند و حجابشان کامل نیست ، مردان نا محرم وارد نشوند .
. 3 پرهیز از رقص و طنازى
طبق فتواى حضرت امام خمینى ( ، آیت الله گلپایگانى ، آیت الله اراکى و سایر مراجع اسلام ، رقص حرام است چه رقص مرد و چه رقص زن ، چه در مجلس زنانه و چه در مجلس مردانه ، تنها یک مورد ، استثنا شده است و آن رقص زن براى شوهرش است .
. 4 پرهیز از نواختن موسیقى حرام
موسیقى و ترانه و سرودهاى مبتذل و احیاناً پخش آن از بلندگو ، از دو جهت حرام و نادرست است : یکى به دلیل همسایه آزارى و ناراحت شدن دیگران ، اگرچه مزاحمت براى یک نفر باشد ، که این زشت ترین گناه است . دلیل دیگر این است که این گونه موسیقى ها ، لهو و باطل وحرام مى باشد و در شأن یک مسلمان نیست . متأسفانه ، بعضى گمان مى کنند که اگر این گونه مسائل در عروسى نباشد ، مجلس عروسى شاد نیست ، در صورتى که این گونه شادى ها ، خشم و غضب خداوند و اولیاى دین را در پى دارد . مگر شادى ، منحصر در انجام کار حرام است ؟ آیا ائمه ( ، ما نفرمودند : « مؤمن ، کسى است که رضاى خداوند را بر تمایلات و خواسته هاى خود مقدّم دارد ؟ » پس آن همه احادیث و روایات در مذمّت موسیقى براى چه کسى آورده شده است ؟ آیا شیعه نباید به آن پایبند باشد ؟ ! آیا ملائکه خداوند و ارواح پاک امامان ( ، از چنین مجلس عروسى اى راضى اند ؟ !
از پیامبر نقل است که فرمود : خانه اى که در آن ، موسیقى باشد ، از مرگ و مصیبت در امان نیست و در آن خانه دعا مستجاب نمى شود و فرشته داخل آن نمى گردد . 1
همچنین حضرت فرمودند : در مجلسى که موسیقى باشد ، خداوند به اهل آن مجلس نظر رحمت نخواهد کرد . 2
اکنون شما ، دختر و پسر جوان ، شما فرزندان اسلام و على ( علیه السلام ) ، چگونه به خود اجازه مى دهید در مجلسى که آغاز زندگى شما است عملى انجام شود که روح آن بزرگواران از شما افسرده و ناراحت گردد ؟ !
. 5 پرهیز از همسایه ازارى
بعضى افراد که مجلس عقد یا عروسى دارند یا بالعکس مجلس عزا دارند ، فکر مى کنند تمام کوچه و محله باید در مراسم آنان شریک باشند و از خواب و استراحت خود مایه بگذارند و گاهى تا نزدیک سحر مزاحمت و سر و صداى مجلس عروسى ، خواب را از چشم همسایگان و بسا بیماران و غصه داران مى رباید . آن کارگرى که خسته به خانه آمده و درحال استراحت و تجدید قوا براى کار فردا است تا به دنبال لقمه نانى برود ، چه گناهى دارد که باید فداى عروسى شما بشود . شما خود را جاى او بگذارید ، چه خواهید کرد ؟ بدیهى است هر کس فقط در خانه خود آزاد است ، آن هم در حدّى که از دیگران سلب آزادى نکند . بنابراین ، سر و صداى بیش از حدّ و عدم رعایت حقوق و حرمت دیگران و آزار اطرافیان ، گناه بزرگى است که بى برکتى و نفرین و ناله را از همان قدم اول ، همراه زندگى خواهد کرد .
حضرت فاطمه زهرا ( سلام الله علیها ) ، فرمود : « اَلجّارُ ثُمَّ الدّارُ 3 اول باید حق همسایه رعایت شود ، آن گاه اهل خانه » .
امام على ( علیه السلام ) ، فرمود : « آن قدر پیامبر سفارش همسایه را مى کرد که ما فکر کردیم همسایه هم حق ارث پیدا مى کند » . 4
امام صادق ( علیه السلام ) ، فرمودند : اگر یک نفر یهودى هم همسایه و همنشین شما باشد با او خوش رفتارى کنید . 5 وقتى چنین است مى باید حرمت همسایه مسلمان را بیشتر حفظ نمود . بنابراین ، در عروسى ها مواظب حقوق و حدود و حرمت همسایه ها باشید و نفرین و ناله آن ها را براى خود نخرید . مواظب باشید حقّى از کسى ضایع نشود و روز قبل اجازه بگیرید . حتى اگر خواستید میخى به دیوار بکوبید یا پرچم یا لامپى نصب کنید ، از آن ها اجازه بگیرید .
. 6 پرهیز از خرج هاى بیهوده
بسیارى از خرج هاى مراسم عقد و عروسى ، حتى مراسم ختم ، از روى هوا و هوس و چشم و هم چشمى و رقابت و خودنمایى است و فایده اى جز اسراف و تبذیر و گناه ندارد .
اگر شما ، دختر و پسر جوان ، به فکر آینده خود هستید و مى خواهید زندگى تان با قرض و عقب افتادگى و عقده و کینه همراه نباشد از خرج هاى بیهوده ، اسراف و تزیینات بى فایده پرهیز کنید و خود را اسیر هوا و هوس و ولخرجى ها نکنید . بسیارى از خرج هاى مجلس عقد و خریدهاى تحمیلى ، که هر کدام از خانواده ها مى خواهند بر دیگرى تحمیل کنند ، غیرضرورى است .
امام على ( علیه السلام ) ، مى فرماید : کسى که در خرج زندگى میانه روى کند ، فقیر نخواهد شد » . 6
اسراف و ولخرجى ، ثروت هاى کلان را نابود مى کند » . 7
امام صادق ( علیه السلام ) ، نیز فرمودند : اسراف ، بى برکتى به همراه دارد . 8
پى نوشت ها
. 1 بَیتُ الغِناء لا تُؤمَنُ فیه الفجیعهُ وَ لا تُجابُ فیهِ الدَّعْوَهُ و لا یدْخُلُهُ الملکُ ؟ ( کلینى ، کافى ، ج 6 ، ص 433 ) .
. 2 اَلغِناءُ مَجْلِسٌ لا ینْظُرُ إلى اَهْلِهِ ( همان ) .
. 3 وسائلالشیعه ، ج 7 ، ص . 114
. 4 نهجالبلاغه ، صبحى صالح ، ص . 969
. 5 وَ اِنْ جالسَکَ یهُودى فَأحْسِنْ مُجالَسَتَهُ ( الحرالعاملى ، وسایلالشیعه ، ج 12 ، ص 121 ) .
. 6 ما عالَ مَن اقتَصَدَ ( مجلسى ، بحارالانوار ، ج 75 ، ص 203 ) .
. 7 اَلاسرافُ یفنى الجزیل ( غررالحکم ، ص 359 ) .
. 8 اِنَّ مَعَ الاِسرافِ مِلَّهَ البَرَکَهِ ( کلینى ، کافى ، ج 4 ، ص 55 ) .