جهنم، عقوبت و عقاب، نقمت به شمار می رود پس چرا قرآن مجید در حالی که سخن از دوزخ و عذاب به میان می آورد؟ نظیر: «یرسل علیکما شواظ من نار …» و یا در «هذه جهنم التی یکذب بها المجرمون» می فرماید: «فبای آلاء ربکما تکذبان»؟

[سوره الرحمن (55): آیات 31 تا 36]سَنَفْرُغُ لَکُمْ أَیُّهَ الثَّقَلانِ (31) فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبانِ (32) یا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَنْ تَنْفُذُوا مِنْ أَقْطارِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ فَانْفُذُوا لا تَنْفُذُونَ إِلاَّ بِسُلْطانٍ (33) فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبانِ (34) یُرْسَلُ عَلَیْکُما شُواظٌ مِنْ نارٍ وَ نُحاسٌ فَلا تَنْتَصِرانِ (35)فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبانِ (36)

31- به زودى به حساب شما مى پردازیم اى دو گروه انس و جن.32- پس کدامین نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟33- اى گروه جن و انس! اگر مى توانید از مرزهاى آسمانها و زمین بگذرید، ولى هرگز قادر نیستید مگر با نیرویى (الهى).34- پس کدامین نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟35- شعله هایى از آتش بى دود، و دودهایى متراکم، بر شما مى فرستد، و نمى توانید از کسى یارى بطلبید! تفسیر نمونه، ج 23، ص: 146

36- پس کدامین نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟!نعمت های الهی بسیار گسترده و فرا گیر است و تنوع و گوناگونی فراوانی دارد . برخی از نعمت ها مادی و برخی معنوی است. بعضی از آنها وجودی وبعضی عدمی است . دفع شدن بلا و دور ماندن از آفات و بلا ها خود نعمتی بزرگ است .

هشدار دادن نسبت به آثار اعمال بد و زشت و جرم و جنایت در آخرت و مجازات سخت و سنگین آن و و شفاف سازی در باره آن و تهدید کردن تبهکاران از نعمت های بزرگ خداوند است زیرا آثار عمیق تربیتی و انسان سازی را در پی دارد . نعمت هایى که تا کنون در آیات این سوره مطرح شده مربوط به این جهان بوده است، ولى در آیات مورد بحث از محاسبه قیامت و بعضى دیگر از خصوصیات معاد سخن مى گوید که در عین تهدید بودن براى مجرمان وسیله تربیت و آگاهى و بیدارى و هم وسیله تشویق و دلگرمى مؤمنان است، و به همین جهت نعمت محسوب مى شود، لذا بعد از ذکر هر کدام همان سؤال را که در باره نعمتها است تکرار مى کند و می فرماید : فبای آلاء ربکما…