بررسی مبانی دیدگاه ها و مواضع مقام معظم رهبری حاکی از آن است که ایشان در عین اینکه فردی آرمان گرا می باشند اما هرگز بدون در نظر گرفتن واقعیات، به اظهار نظر و تحلیل نمی پردازند، به طوری که می توان مبنای فکری ایشان را آرمان گرایی واقع بینانه عنوان نمود که بارها در فرمایشاتشان نیز به آن تصریح نموده اند: «در نگاه به مسائل کشور – که در مورد مسئولیت شما، به شکل قانون و قانونگذارى تجلى میکند – بایستى دو خصوصیت «آرمان‌گرائى» و «واقع‌بینى» را در نظر داشت. نگاهتان نگاه آرمان‌گرا باشد. از آرمانها پائین نیائید، کوتاه نیائید. نگاه باید نگاه آرمانى باشد، منتها با توجه به واقعیت»(بیانات در دیدار با نمایندگان مجلس شورای اسلامی ، 18/3/89)از این روی، واقع بینی و پرهیز از خوش بینی یا بدبینی نابجا بر اساس محاسبات غیر واقعی، یکی از ویژگی های تفکر مقام معظم رهبری می باشد، از این روی ایشان هرگز منکر آثاری که تحریم ها بر ملت ایران بر جای می گذارد نبوده و نیستند، اما مساله این است که این تحریم ها نتوانسته آثاری را که غرب ادعا می کرد به دنبال خواهد داشت را به دنبال آورد . به عنوان مثال سران غرب بارها از عبارت تحریم های فلج کننده برای این تحریم ها استفاده می کردند که معنا و مفهوم آن این بود که نتیجه این تحریم ها برای جمهوری اسلامی ایران فلج شدن کشور و فروپاشیده شدن شیرازه آن از همدیگر خواهد بود و حال آنکه اولا پس از مدتی مشخص شد که این تحریم ها نتوانسته است چنین نتیجه ای رابه همراه داشته باشد و ثانیا جمهوری اسلامی ایران در مواردی توانسته همین تحریم ها را به فرصتی برای پیشرفت تبدیل کند و اگر همین رویه طبق دیدگاه مقام معظم رهبری ادامه می یافت، تحریم ها به صورت کلی بی اثر می شد، بنابراین اگر مقام معظم رهبری از بی اثر بودن تحریم ها سخن به میان می آورند اشاره به همین نکته اساسی دارند: «بنده انکار نمیکنم که این تحریمهای ظالمانه‌ای که دشمنان ملّت ایران و دشمنان انقلاب بر ملّت ایران تحمیل کرده‌اند تأثیر دارد؛ بلاشک بی‌تأثیر نیست، منتها این را من انکار میکنم که این تحریمها بتواند جلوی یک تلاش عمومی سازمان‌یافته‌ی برنامه‌ریزی‌شده برای رونق تولید را بگیرد؛ این را من قبول ندارم.»( بیانات در دیدار جمعى از کارگران سراسر کشور، 9/2/1394.)«آنها گفتند تحریمهای هوشمند یا تحریمهای فلج‌کننده؛ اما میبینیم که این تحریمها نه آنچنان هوشمند بود، نه فلج‌کننده بود. خب، همین تحریمها موجب شد که در بسیاری از چیزهائی که خودکفائی نداشتیم، به خودکفائی برسیم؛ تحرک خوبی را در زمینه‌های علمی به وجود بیاوریم؛ کارهائی بزرگی را در زمینه‌ی تولیدات صنعتی و نظامی و غیرنظامی در کشورمان شاهد باشیم؛ و به راه‌های گوناگونی برای اینکه این تحریم را خنثی کنیم، برسیم…. آن چیزی که اینها در اول امسال گفتند فلجکننده، توقع خودشان این بود که در ظرف سه چهار ماه واقعاً به فلج برسد. این سه چهار ماه، بیشتر هم گذشت، به فلج که نرسید، هیچی، بحمداللَّه به تحرک بهتر ما انجامیده.»(بیانات در دیدار رئیس جمهور و اعضای هیات دولت، 6/6/1390)
نکته دیگری که در همین راستا لازم است مورد دقت قرار گیرد این است که اهداف آمریکا از تحریم های ظالمانه بر علیه ملت های جهان و به ویژه ملت ایران، به زانو در آوردن آنها در مقابل نظام سلطه و براندازی نظام جمهوری اسلامی می باشد و در واقع، امروزه تحریم های اقتصادی تبدیل به یک سلاح کشنده در مقابله و مواجهه با ملت های آزاده شده است، با این حال جمهوری اسلامی ایران ظرفیت های درونزایی دارد که با بهره گیری از آنها امکان بی اثر کردن و یا حداقل، به حداقل رساندن آسیب های ناشی از تحریم ها وجود دارد که از منظر مقام معظم رهبری «اقتصاد مقاومتی» موثرترین راهکار برای دست یابی به این هدف اساسی می باشد و اگر توصیه های معظم له در این زمینه مورد توجه قرار گیرد، قطعا خواب های آمریکا برای ملت ایران تعبیر نخواهد شد، چنانکه علیرغم برخی آثار تحریم ها که هیچ کسی هم منکر آن نیست، در پیش گرفتن همین رویه، مانع از فلج شدن کامل کشور در برابر تحریم هایی که به قول آمریکایی ها، فلج کننده ترین و بی سابقه ترین تحریم ها بر علیه یک ملت می باشد، شده است و به همین دلیل اگر مقام معظم رهبری، با خوش بینی در مقابل تحریم ها سخن می گویند، به معنای آن نیست که اساسا اعتقادی به آثار تحریم ها ندارند، بلکه معتقدند که اگر از ظرفیت ها و راهکارهای موجود بهره گرفته شده و به جای اینکه مشکلات را به تحریم ها گره بزنیم از طریق توانمندی های داخلی حل و فصل نماییم، طبیعتا دشمن هم هیچ کاری از پیش نخواهد برد و جمهوری اسلامی ایران بالنده تر از قبل حرکت خود را ادامه خواهد داد، چنانکه تجربه سیاست های خصمانه گذشتگان رژیم آمریکا نیز موید همین مساله است و جمهوری اسلامی ایران که از همان سالهای نخست پیروزی انقلاب اسلامی، در معرض انواع تهدیدهای فلج کننده بود، همچنان به حیات خود ادامه داده است و این تعبیر فرمایش گوهربار حضرت امام راحل می باشد که فرمود: «آمریکا هیچ غلطی نمی تواند بکند» و مقام معظم رهبری نیز به تعابیر دیگری آن را مطرح کرده و از حیات جمهوری اسلامی ایران علیرغم عدم حضور امثال ترامپ بر این آب و خاک سخن رانده اند:
«رفتارهای زشت و سخیف این رئیس‌جمهور کنونی آمریکا، هیچ خلاف انتظار ما نیست؛ اینها کارهایی است که از اوّل هم میکردند؛ در دوران دولت گذشته‌ی آمریکا یک‌جور بود، حالا یک‌جور است؛ دوران قبل از او -دوران بوش پسر- یک‌جور بود؛ در هر دوره‌ای یک‌جوری اینها خباثتهای خودشان را، دشمنی‌های خودشان را، مَلعَنَت(شرارت) خودشان را نشان دادند نسبت به ملّت ایران و ملّت ایران هم با قدرت در مقابل همه‌ی اینها ایستاده. خیلی‌ از آنها استخوانهایشان هم خاک شد، بدنشان هم در زیر خاک خوراک کرم و مور و مار شد، [امّا] جمهوری اسلامی بحمدالله با قدرت سینه سپر کرده ایستاده؛ این آقا هم بدنش خاک خواهد شد، خوراک مار و مور خواهد شد، جمهوری اسلامی همچنان خواهد ایستاد.»(بیانات در دانشگاه فرهنگیان، 19/2/1397.)
در هر صورت مقام معظم رهبری اطلاع دقیق از وضعیت کشور و مشکلات موجود داشته و افزون بر کانال های اطلاعاتی دقیق، برخی جلسات مهم پیرامون معضلاتو آسیب های احتماعی کشور نیز در حضور ایشان تشکیل می شود(ر.ک: برگزاری جلسه شورای اجتماعی کشور در حضور رهبر انقلاب در ماه جاری، www.farsnews.com/news/13970209000908 و؛ http://nasimonline.ir/Content/Detail/2071948)و با علم به توانایی های خود، راه برون رفت از مشکلات را اتکاء به درون و استفاده از ظرفیت های عظیم داخلی و تحقق اقتصاد مقاومتی می دانند، و این تنها نسخه ای است که ضمن برون رفت از مشکلات کنونی، تضمین کنده پیشرفت همه جانبه، اقتدار کشور و ناکامی توطئه های دشمنان می باشد.