خراعی احتمالا خزاعی بوده مربوط به دعبل خزایی که اشتباهی جدا نوشته اید.1. دِعْبِل بْن عَلی خُزاعی بن رزین بن سلیمان بن تمیم بن نهشل بن خداش بن خالد بن عبد بن دعبل بن انس بن خزیمة بن سلامان بن اسلم بن حارثة بن عمرو بن عامر بن مزیقیا.[۱] (۱۴۸-۲۴۶ق)نام دعبل را محمد، حسن و عبدالرحمن[۲] ذکر کرده‌اند و کنیه‌اش ابوجعفر، [۳] یا ابوعلی[۴] است.دایه دعبل، وی را از جهت شوخ‌طبعی‌ای که در او بود، دعبل لقب داد و مقصودش ذعبل بود و ذال تبدیل به دال شد.[۵]چنانکه در دیوان دعبل آمده، وی در سال ۱۴۸ق متولد شد، ولی ابن حجر در «‌لسان»، سال تولد وی را ۱۴۲ق ذکر می‌کند. وی اصالتاً کوفی است و گفته شده که از قرقیس بوده است. او ساکن بغداد بود.[۶]
دِعْبِل بْن عَلی خُزاعی (۱۴۸-۲۴۶ق)، شاعر شیعه قرن دوم و سوم هجری. او از اصحاب امام کاظم(ع) و امام رضا(ع) بوده و محضر امام جواد(ع) را نیز درک کرده است. او در زمان حضور امام رضا (ع) در مرو به حضور ایشان رسید. زمانی که به خراسان آمد، قصیده تائیه خود را سروده بود و گفته بود که نباید کسی پیش از امام رضا(ع) آن را بشنود.
او در طعن بسیار تندزبان بود. همین امر باعث می‌شد تا همواره در حال گریز و سفر باشد. سرانجام طعن‌هایش بر خلفای عباسی باعث کشته‌ شدنش شد. از جمله کتاب‌های او «‌الواحدة فی مناقب العرب و مثالبها‌» و «‌طبقات الشعراء‌» است. دعبل از زمره راویان حدیث نیز به شمار می‌آید.
پی‌نوشت:
1. الأغانی ج۲۰ ص۱۳۱؛ به نقل دیوان دعبل الخزاعی، ص۴.
2. نک:خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۳۷۹
3. خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۳۷۹
4. امینی، الغدیر، ج۲، ص۵۲۴
5. امینی، الغدیر، ج۲، ص۵۲۵
6. دیوان دعبل الخزاعی، ص۵.
2. علی بن مهزیار اهوازی دورقی، فقیه، محدّث و از رهبران و سرشناسان شیعه در اوایل قرن سوم قمری. وی نزد امامان شیعه جایگاه والایی داشت و از یاران نزدیک امام جواد(ع) و امام هادی(ع) و وکیل ایشان در برخی نواحی بود. کنیه وی ابوالحسن و به اهوازی و دروقی مشهور بود. علی بن مهزیار در نوجوانی همراه پدرش که مسیحی بود، به اسلام روی آورد و در عبادت و علم زبانزد شد و به دفاع از مذهب اهل بیت پرداخت. وی با امامان شیعه ارتباط داشت و امام جواد(ع) در نامه ای او را ستوده است. در مورد محل دفن وی اختلاف است و دو بقعه در شهرهای جاجرم و اهواز به وی منسوب است. پدر وی به نام مهزیار، مسیحی و اهل هند بود که اسلام آورد و سپس در یکی از روستاهای اهواز سکنی گزید. علی بن مهزیار نیز همراه پدرش، در همان دوران نوجوانی به دین اسلام گروید.[۱]برخی معتقدند که وی اهل «هندیجان فارس» است.[۲] در دوره‌های گذشته «هندیجان» از شهرهای دورق قدیم – جزء فارس – محسوب می‌شد.
منابع، کنیه وی را ابوالحسن و لقب وی را اهوازی و دورقی آورده‌اند.[۳] لقب دروقی از آن جهت به وی اطلاق شده است که زادگاه وی دورق یکی از شهرهای خوزستان بوده است.[۴]
پی‌نوشت:
1. زرکلی‌، الاعلام، ج ۵، ص ۱۷۸
2. رجال نجاشی، ص۱۷۷؛ اختیار معرفةالرجال (فهرست طوسی)، ج۲، ص۸۲۵.
3. رجال ابن داود، ص۱۴۲
4. معجم‌البلدان، ج۲، ص:۴۸۳