خارش پستان دلایل مختلفی دارد. در بسیاری از موارد ممکن است دانه و یا جوش پوستی هم وجود داشته باشد مثلا در  اگزما یا پسوریازیس، خارش با دانه‌ها و جوش‌های پوستی همراه است. گاهی هم همراه  خارش جوش پوستی هم ایجاد نمی‌شود. 

گاهی خارش پستان جز علائم اولیه‌ی التهاب سرطان سینه و یا بیماری پاژه‌ی پستان (Paget’s disease) است‌. با این همه این شرایط نادر بوده و در این موارد خارش پوست سینه با جوش‌های پوستی، تورم، قرمزی یا تحریک پذیری ناحیه سینه همراه است.

برخی از دلایل خارش پستان را در ادامه با هم بررسی کرده و در مورد چگونگی درمان آن در خانه و زمان مراجعه به پزشک هم اطلاعاتی ارائه خواهیم داد.
 

↑چه عواملی باعث خارش پوست سینه می‌شود؟

دلایل زیادی منجر به خارش قسمت رویی، زیرین و یا بین سینه‌ها می‌شود. اگر علاوه بر خارش دانه‌های پوستی و یا مناطق تحریک شده‌ی قرمز رنگی هم مشاهده شود، فرد ممکن است با مشکلات زیر رو به رو باشد:
 

عفونت قارچی

عفونت‌های قارچی معمولاً در مناطق گرم و مرطوب زیر سینه‌ها رخ می‌دهند. این نواحی معمولاً قرمز و ملتهب بوده و خارش بسیار زیادی را ایجاد می‌کند. 

احتمالا دربارهٔ عفونت قارچی واژن شنیده‌اید، اما بروز این عفونت زیر سینه‌ها نیز تقریبا رایج است. رطوبت می‌تواند زیر سینه‌ها باقی بماند و باعث به وجود آمدن محیط مناسبی برای رشد قارچ‌ها شود. در نتیجه، با پدیدهٔ خارش سینه روبرو می‌شویم. برای درمان، باید این قسمت از بدن را خشک نگه داشت. استفاده از داروهای ضد قارچ نیز مؤثر خواهد بود.
 

اگزما

درماتیت آتوپیک یا اگزما معمولاً ناشی از یک دانه‌ی پوستی در اطراف سینه و یا دیگر نواحی پوست است. معمولا این حالت زمانی ایجاد می‌شود که پوست قادر به حفظ رطوبت طبیعی خود نبوده و باکتری‌های طبیعی پوست هم در این شرایط قادر به انجام کارهای خود نخواهند بود. 

اگزما یک بیماری مزمن پوستی است که باعث خشکی پوست و التهاب پوست به همراه خارش و قرمزی پوست می‌شود. طبق گفتهٔ دکتر جک جاکوب (Jack Jacoub) متخصص انکولوژی، اگر مدتی است که دچار خارش سینه شده‌اید و نمی‌توانید علت آن را تشخیص دهید، احتمالا دچار اگزما شده‌اید. دکتر گولدنبرگ پیشنهاد می‌دهد کرم‌ استروئید موضعی (topical steroid cream) را برای تسکین خارش سینه بر اثر اگزما از داروخانه‌ تهیه کنید. هم‌چنین بهتر است مواد معطر که باعث تحریک پوست می‌شوند را نیز حذف کنید. اگر این پماد جواب‌گوی مشکل شما نبود، با پزشک مشورت کنید و داروی قوی‌تری بخواهید.
 

پسوریازیس

پسوریازیس ناشی از رشد کنترل نشده‌ی سلول‌های پوست بوده و باعث ایجاد نواحی خشکی در پوست به همراه سلول‌های مرده می‌شود. پوست این نواحی علاوه بر قرمزی و تحریک پذیری، با احساس خارش هم همراه هستند‌. پسوریازیس روی و زیر پستان‌ها بسیار رایج است.

پسوریازیس بیماری پوستی است که با سیگنال‌های اشتباه، باعث افزایش سرعت چرخهٔ رشد سلول‌های پوست می‌شود. این بیماری خشکی و خارش پوست را در پی دارد. متأسفانه، پسوریازیس نیز مثل اگزما می‌تواند زیر سینه پدیدار شود. دکتر گولدنبرگ باز هم استفاده از کرم‌های استروئید موضعی و دوری از مواد معطر که باعث تحریک بیشتر این بیماری می‌شود را توصیه می‌کند.

تشخیص خارش زیر، بین و روی هر دو سینه‌ی چپ یا راست بدون وجود جوش‌های پوستی کمی دشوارتر است‌. در بیش‌تر موارد علت بروز این عارضه عبارتند از:

* رشد سینه‌ها که باعث کشیدگی پوست می‌شود

* واکنش‌ آلرژیک التهاب تماسی (Contact dermatitis) یک واکنش آلرژیک است. بعضی اوقات، پوست بدن در تماس با مواد یا چیزهای جدید دچار واکنش می‌شود. خارش پوست یکی از این واکنش‌هاست.حوله، ملحفه، شامپو بدن و در کل هر چیز که با پوست بدن در تماس باشد می‌تواند موجب بروز چنین واکنشی شود. برخی عطرها نیز در این قضیه دخیل هستند. برای همین است که دکتر گولدنبرگ پیشنهاد می‌دهد اگر دچار چنین واکنش‌هایی شدیم، از مواد بدون بو و عطر (fragrance-free) استفاده کنیم.

* خشکی پوست پوست خشک نیز می‌تواند یکی از دلایل خارش سینه باشد. دکتر راس می‌گوید: “پوست خشک در هر قسمت از بدن می‌تواند باعث خارش شود”. اگر مستعد داشتن پوست خشک هستید، مرطوب کردن سینه‌ها را فراموش نکنید. طبق پیشنهاد دکتر راس، کرم‌های مرطوب‌کننده، استروئید موضعی، روغن نارگیل خالص و ژله پترولیوم (petroleum jelly که با نام وازلین شناخته می‌شود) به درمان خارش سینه کمک می‌کند.

* سوتین نامناسب سوتین‌ها از انواع مختلف پارچه تهیه می‌شوند. برخی نمونه‌های ارزان‌قیمت می‌توانند به شدت پوست سینه را تحریک کنند. دکتر گولدنبرگ با اشاره به پارچه‌های لاتکس و پولی‌استر می‌گوید: “پارچه‌هایی که از مواد مصنوعی تهیه می‌شوند یکی از بزرگ‌ترین مشکلات در این زمینه هستند”. به توصیهٔ دکتر گولدنبرگ، اگر به تازگی از سوتین جدیدی استفاده کرده و دچار خارش سینه شده‌اید، بهتر است جنس‌های طبیعی دیگر مثل پنبه را امتحان کنید.

رشد سینه‌ها

اندازه‌ی سینه‌ها به دلایل زیادی همچون بارداری، افزایش وزن و یا بلوغ تغییر می‌کند‌. این تغییر اندازه و رشد سینه‌ها منجر به این می‌شود که پوست اطراف آن‌ها کشیده شود‌. این کشیدگی پوست در نهایت می‌تواند باعث خارش سینه‌ها و بین آن‌ها شود.

اگر فرد در سن بلوغ قرار داشته باشد و یا اینکه مقدار قابل توجهی وزن اضافه کرده باشد، احتمال تغییر اندازه قفسه سینه و زیادتر شدن اندازه‌ی آن وجود دارد. در هنگام بارداری هم، هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون باعث تورم سینه‌ها می‌شوند. چرا که بدن با ترشح این هورمون‌ها قصد دارد شرایط را برای شیردهی مادر آماده کند. هر کدام از این دلایل که باعث رشد اندازه سینه شود، می‌تواند خارش سینه‌ها را هم به همراه داشته باشد.
 

خشکی پوست

خشکی پوست یکی دیگر از دلایل احتمالی خارش سینه‌ها ست. پوست به دلایل مختلفی دچار خشکی می‌شود:

– پوست به صورت طبیعی خشک است
– استفاده کردن از محصولات مراقبت پوستی نامناسب با نوع پوست
– آسیب رسیدن به پوست در نتیجه‌ی بیش‌ از حد قرار گرفتن در معرض تابش نور خورشید
– خشکی پوست منجر به خارش قسمت رویی پستان و یا زیر آن می‌شود.
 

واکنش آلرژیک 

در اثر استفاده از محصولاتی همچون صابون، پودرهای لباسشویی، دئودورانت‌ها، عطرها و مواد آرایشی پوست تحریک می‌شود.
واکنش آلرژیک پوست معمولا با ظهور دانه‌ها و جوش‌های پوستی و یا قرمزی قابل توجه همراه است ولی در همه‌ی موارد این اتفاق رخ نمی‌دهد. خارش ناشی از واکنش آلرژیک گاهی بسیار شدید بوده و گاهی هم فرد احساس می‌کند که از لایه‌های زیرین پوست منشأ می‌گیرد.
 

عرق سوز شدن یا راش گرمایی

گرما و تعریق در قسمت زیرین پستان‌ها باعث خارش، قرمزی پوست و یا ایجاد تاول‌های پوستی می‌شود‌. پوشیدن لباس های نازک و خنک تا حدود زیادی باعث رهایی سریع فرد از احساس خارش می‌شود، معمولاً بعد از گذشت یک روز این احساس ناخوشایند از بین خواهد رفت.. از طرفی دیگر امکان بروز عفونت هم به دلیل راش‌های گرمایی وجود دارد.

بارداری یا دوران شیردهی

دکتر راس می‌گوید: “در طول دوران بارداری و شیردهی، سایز سینه‌ها دو تا سه برابر بیشتر می‌شود. ترک‌های پوستی که ایجاد می‌شوند، گاهی با خارش همراه هستند”. در دوران شیردهی نیز نوک سینه‌ها ممکن است دچار خشکی و خارش شوند. برای تسکین خشکی و خارش ناشی از ترک‌های پوستی، دکتر راس پیشنهاد می‌کند از محصولات مناسب برای رفع خشکی پوست استفاده کنیم. برای نوک سینه خشک و دردناک نیز کرم لانولین بهبود زخم سینه مادر (lanolin cream) را امتحان کنید.
 

اختلال تیروئید

طبق گفتهٔ دکتر راس، زنانی که دچار کم کاری تیروئید هستند، در معرض خشکی پوست قرار می‌گیرند. این مورد نیز یکی از علت‌های خارش سینه به حساب می‌آید. کم‌کاری تیروئید زمانی رخ می‌دهد که غده تیروئید به اندازه‌ٔ کافی هورمون‌های مورد نیاز بدن را تولید نمی‌کند. باز هم، استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده، می‌تواند به کاهش خارش سینه کمک کند.

دیگر دلایل 

 در موارد نادر خارش پستان نشانه‌ای از وجود ناراحتی و مشکلی در سایر اندام‌ها و سیستم‌های بدن و احتمال وجود بیماری‌های کبدی و کلیوی است.

اگر خارش پستان‌ها شدید و بسیار دردناک بوده و یا با دیگر عوامل فیزیکی همراه باشد، باید هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کرد.
 

↑چگونگی درمان خارش پستان‌ها در خانه

اگر در ناحیه‌ی سینه احساس خارش می‌کنید ولی در عین حال هیچ جوش پوستی روی سینه و یا نواحی اطراف آن دیده نمی‌شود، احتمالاً دلیل آن یک واکنش آلرژیک ساده، خشکی پوست و یا رشد سینه‌ها ست. خوشبختانه اگر دلیل خارش سینه‌ها این عوامل باشد، به راحتی در خانه قابل درمان است.
 

کرم‌ها و ژل‌های موضعی

می‌توان از یک کرم و یا ژل ساده‌ی ضد خارش روی سینه‌ها استفاده کرد. داروهای بدون نسخه ضد خارش معمولاً دارای مواد بیحس کننده مانند پراموکسین (pramoxine) بوده که خارش در لایه‌های پوستی را سرکوب می‌کنند. کرم‌ها و ژل‌های موضعی حاوی هیدروکورتیزون (hydrocortisone) هم بدون نسخه از داروخانه‌ها قابل تهیه هستند.
 

آنتی هیستامین‌ها

برای واکنش آلرژیک یا احساس خارش در قسمت زیرین پوست پستان داروهای آنتی هیستامین بدون نیاز به نسخه پزشک در داروخانه‌ها موجود هستند، این داروها عبارتند از:
 

1. سیتریزین (cetirizine)
2. دیفن هیدرامین (diphenhydramine)
3. فکسوفنادین (fexofenadine)
4. لوراتادین (loratadine)
5. آنتی هیستامین‌ها منجر کاهش واکنش بدن به عوامل حساسیت‌زا و یا آلرژن و در نتیجه کاهش تحریک پذیری پوست و خارش می‌شوند.

هشدار: مصرف هرگونه دارو یا قطره برای درمان خارش پستان باید با تجویز پزشک صورت بگیرد. از مصرف خودسرانه هر گونه دارو به علت داشتن عوارض گوناگون، پرهیز کنید.
 

↑پیشگیری و بهداشت فردی برای جلوگیری از خارش پستان

اگر خارش پوست سینه ناشی از خشکی پوست باشد، داشتن الگوی مراقبت از پوست صحیح و اصولی تا حدود زیادی از آن جلوگیری می‌کند. از طرفی دیگر برای جلوگیری از بروز مشکلات جدی مانند عفونت‌های قارچی در این ناحیه رعایت بهداشت فردی و استفاده از محصولات مراقبت پوستی استاندارد بسیار حایز اهمیت است.

شستن و خشک کردن کامل: از یک صابون ملایم برای تمیز کردن پوست استفاده کنید و بعد از شستن همه‌ی مناطق سینه به خصوص قسمت زیری آن را خشک کنید. اگر بعد از شستن کار خشک کردن به صورت کامل انجام نشود، رطوبت زیر پستان‌ها باقی مانده و باعث بروز مشکلاتی همچون عفونت‌های قارچی می‌شود.
استفاده از مرطوب کننده: کرم‌های مرطوب کننده‌ی فاقد مواد معطر از خارش ناشی از خشکی پوست سینه‌ها و سایر نواحی بدن جلوگیری می‌کنند.

تغییر محصولات مراقبت پوستی : صابون و یا شامپو بدن معطر و یا حاوی سدیم لورت سولفات (sodium lauryl sulfate) باعث خشکی پوست سینه می‌شود. در این شرایط باید محصول مناسب پوست حساس استفاده شود.
 

↑چه زمانی برای خارش پستان به پزشک مراجعه کنیم؟

در حالی که خارش پستان‌ها معمولاً به دلایل ساده‌ای همچون خشکی و یا کشیدگی پوست سینه رخ می‌دهد اما گاهی این مشکل به دلیل وجود مشکلی جدی و زمینه‌ای رخ می‌دهد.

برای بررسی خارش سینه‌ها در صورت مشاهده‌ی هر کدام از علائم زیر هر چه سریع تر به متخصص پوست و مو مراجعه کنید:

* اگر خارش بیش‌تر از چند روز و یا چند هفته ادامه داشته باشد
* شدت خارش زیاد باشد
* سینه‌ها تحریک پذیر، متورم و یا دردناک باشد
* خارش به درمان پاسخ ندهد
* دانه‌ها و یا جوش‌های پوستی رو، زیر و یا بین سینه‌ها پدیدار شود.

تشخیص خارش در هر ناحیه‌ از پوست به خصوص سینه‌ها سخت و دشوار است. خوشبختانه، در بیش‌تر موارد خارش پوست ناشی از عوامل ساده‌ای همچون خشکی پوست، رشد سینه ها بوده و در این شرایط با کمک درمان‌های خانگی همچون استفاده از کرم‌های موضعی یا آنتی هیستامین‌ها قابل درمان است.

با این همه اگر خارش سینه‌ها به درمان جواب ندهد و یا باعث ایجاد احساس ناخوشایندی در فرد شود باید برای پیگیری بیش‌تر به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کرد.
 

↑احساس سوزش پستان چیست؟

احساس سوزش پستان، حس سوزش در یک یا هر دو پستان است که می‌تواند به علل مختلفی از سوختگی حرارتی (ناشی از آتش، بخار، مایعات یا آب جوش و یا تماس با اشیای داغ)، بیماری‌های مختلف یا مواجهه‌ی مستقیم با مواد سمی یا سرمای شدید باشد.

یکی دیگر از علل احتمالی سوزش پستان می‌تواند نوروپاتی محیطی یا آسیب دیدن اعصابی باشد که وظیفه مخابره سیگنال‌ها (پیام) از پستان به مغز و نخاع را برعهده دارند. نوروپاتی می‌تواند نتیجه برخی بیماری‌ها و اختلالات خاص از جمله دیابت و زونا (هرپس زوستر) باشد. با این حال، در برخی موارد، نوروپاتی محیطی علت مشخصی ندارد. 
 

↑علائم و نشانه‌های سوزش پستان

علائم سوزش پستان بسته به علت آن، ممکن است که تنها در پستان‌ها یا در نواحی دیگر بدن بروز پیدا کنند. سوزش ممکن است تنها علامتی باشد که بروز پیدا کند، اما ممکن است که سوزش با گزگز (سوزن سوزن شدن) و بی‌حسی نیز همراه باشد.

مدت و دوره‌ی سوزش پستان به بیماری زمینه‌ای بستگی دارد. علائم و نشانه‌های ناشی از سوختگی، شروع ناگهانی دارند، اما علائم سوزش پستان به علت نوروپاتی محیطی به آرامی شروع شده، به همان شدت تداوم یافته یا بدتر می‌شوند.  

در صورت بروز سوزش ناگهانی پستان به همراه درد یا فشار بر قفسه‌سینه، دشواری در تنفس، گیجی و منگی یا حسِ بسته شدن بندی محکم و تنگ دور سینه بهتر است هر چه سریع‌تر با فوریت‌های پزشکی و اورژانسی تماس بگیرید، این علائم می‌توانند نشانه‌ی حمله قلبی باشند. 

در صورتی هم که سوزش پستان تداوم داشته باشد یا اینکه موجب نگرانی شود نیز بهتر است که در اسرع وقت به فوریت‌های پزشکی مراجعه کنید.

احساس سوزش پستان ممکن است بسته به بیماری زمینه‌ای، اختلال یا سایر عوارض، علائم و نشانه‌های متفاوتی داشته باشد. علت سوزش پستان ممکن است روی سایر بافت‌ها و اندام‌های بدن نیز تاثیر بگذارد.  
 

↑علائم و نشانه‌های همراه با سوزش پستان

سوزش پستان ممکن است علائم دیگری نیز داشته باشد که روی پستان اثر بگذارند، این علائم عبارتند از:
 

1. خونریزی
2. تاول
3. بی‌حسی
4. درد
5. گزگز (سوزن سوزن شدن)
6. تورم، گرمی، قرمزی  

سوزش پستان ممکن است که همراه با علائم مربوط به سایر نواحی بدن نیز باشد که عبارتند از:

** تغییر حس‌ها 
** حساسیت شدید به کوچک‌ترین لمس
** ضعف عضلانی
** دردهای عصبی
** درد در هنگام راه رفتن
** کاهش توانایی در احساس تغییر دما
** درد تیز و خنجری
** گزگز یا بی‌حسی
 

↑علائم مهمی که در مورد سوزش پستان می توانند نشانه‌ی یک بیماری تهدید کننده زندگی باشند

چنانچه شما یا فرد دیگری دارای حس سوزش پستان به همراه یکی از علائم زیر بودید، بهتر است هرچه سریع‌تر با فوریت‌های پزشکی نزدیک به محل زندگی خود تماس بگیرید؛ این علائم عبارتند از:

* تغییر میزان هوشیاری و سطح آگاهی از جمله بیهوشی یا از دست دادن آگاهی
* درد یا فشار در قفسه‌سینه
* دشواری در تنفس
* گیجی و منگی
* احساس بسته شدن بندی محکم به دور سینه 
 

↑علت سوزش پستان چیست؟

احساس سوزش پستان می‌تواند ناشی از آسیب پوستی به پستان و بافت‌های اطراف آن باشد. به عنوان مثال، سوختگی و مواجه با مواد سمی یا مضر می‌تواند به اعصاب پوست آسیب رسانده و باعث احساس سوزش پستان شود. 

آسیب به اعصاب محیطی (نوروپاتی محیطی) هم می‌تواند منجر به احساس سوزش پستان شود. نوروپاتی محیطی ممکن است به دلیل بیماری‌ها یا عارضه‌های خاصی مانند دیابت یا وابستگی به الکل باشد که می‌تواند روی سلامت اعصاب تاثیر بگذارد و همین‌طور ممکن است که علت مشخصی نداشته باشد. با این حال، خوشبختانه درصد کمی از زنانی که دچار درد ناگهانی پستان می‌شوند، به سرطان پستان مبتلا هستند. 
 

↑دلایل جسمی احساس سوزش پستان

احساس سوزش پستان ممکن است که به دلایل جسمی بروز پیدا کند که عبارتند از:

** صدمه یا آسیب به پستان
** سوختگی از جمله آفتاب سوختگی
** مواجهه با سرمای شدید
** مواجهه با ترکیبات مضر و سمی
** آسیب اعصاب
** وارد شدن فشار روی عصب
 

↑بیماری‌ها یا اختلالاتی که منجر به سوزش پستان می‌شوند

احساس سوزش پستان ممکن است که به دلیل بیماری زمینه‌ای یا اختلال خاصی باعث آسیب عصبی می‌شود بروز پیدا کند، این بیماری‌ها عبارتند از: 

* نوروپاتی الکلی (آسیب‌دیدگی اعصاب محیطی بر اثر مصرف بیش از حد الکل)

* سرطان پستان

* تحریک هورمون حلقوی

* نوروپاتی دیابتی (آسیب عصبی که به دلیل بالا رفتن قند خون در اثر دیابت به وجود می‌آید) 

* گشاد شدن مجرای شیری 

* بیماری فیبروکیستیک پستان

* بارداری

* روماتیسم مفصلی (بیماری خود ایمنی مزمنی است که موجب التهاب مفاصل می‌شود)

* زونا (فعالیت مجدد و تکثیر ویروس‌های زوﻧﺎ ﻳﺎ ﻫﺮﭘﺲ زوﺳﺘﺮ که پس از بیماری آبله مرغان در حالت خفته قرار داشتند)  نخستین نشانه زونا اغلب دردی سوزناک است که گاهی اوقات با بی حسی یا خارش همراه است. این علائم به طور معمول تنها در یک سمت بدن ظاهر می شوند و معمولا پهلوها، کمر، سینه و سر را تحت تاثیر قرار می دهند.پس از یک تا پنج روز، فرد با بروز راش پوستی در منطقه تحت تاثیر قرار گرفته مواجه خواهد شد. پس از گذشت چند روز دیگر، راش ها به تاول تبدیل می شوند. زمانی که راش پوستی از بین می رود، افراد ممکن است دردی پایدار که به نام پست هرپتیک نورالژیا شناخته می شود را در مکان های تحت تاثیر قرار گرفته تجربه کنند.

* سندرم شوگرن (اختلال خود ایمنی که موجب آسیب‌دیدگی غدد اشکی و بزاقی می‌شود)

* لوپوس اریتماتوس سیستمیک (اختلال خود ایمنی که در آن سیستم دفاعی بدن به سلول‌ها و بافت‌های سالم خودی حمله می‌کند)

* کمبود ویتامین
 

↑علل جدی و تهدید کننده زندگی احساس سوزش پستان

از آنجایی که احساس سوزش پستان ممکن است ناشی از بیماری‌های جدی باشد، بدون درمان رها شدن آن می‌تواند منجر به عوارض و آسیب‌های جدی و دائمی شود. پس از تشخیص علل احساس سوزش پستان، مهم است که بیمار نکات و دستورالعمل‌های سلامتی را به درستی رعایت کند تا خطر عوارض احتمالی مختلف را کاهش دهد که عبارتند از:

** نارسایی قلب
** آسیب دائمی به عصب
** گسترش سرطان
** گسترش عفونت
 

فردی که همراه با خارش سینه با علائم زیر مواجه است نیز باید به پزشک مراجعه کند:

– ظاهر پوست پرتقالی پوست سینه یا دیگر تغییرات پستان، مانند بروز توده های جدید یا ترشح از نوک پستان
– پوسته پوسته شدن شدید پوست
– قرمزی یا التهاب ناگهانی روی پوست
– کاهش یا افزایش وزن ناخواسته
– تعریق، تب، و لرز شبانه

منبع: سایت دکتردکتر
سایت چطور
سایت عصر ایران