علوی – مرز توحید و شرک چیست؟

مرز توحید و شرک در رابطة خدا و انسان و جهان، « از اویی» و «به سوی اویی» است. مرز توحید و شرک در توحید نظری «از اویی» است (انّا لله). هر حقیقتی و هر موجودی مادام که او را در ذات و صفات و افعال، با خصلت و هویّت «از اویی» بشناسیم، او را درست و مطابق با واقع و با دید توحیدی شناخته ایم، خواه آن شیء دارای یک اثر یا چند اثر باشد یا نباشد و خواه آنکه آن آثار جنبة مافوق الطّبیعی داشته باشد یا نداشته باشد؛ زیرا خدا تنها خدای ماوراء الطّبیعه، خدای آسمان، خدای ملکوت و جبروت نیست، خدای همة جهان است؛ او به طبیعت همان اندازه نزدیک است و معیّت و قیّومیّت دارد که به ماوراء الطّبیعه، و جنبة ماوراء الطّبیعه ای داشتن یک موجود به او جنبة خدایی نمی دهد.
پس مرز توحید نظری و شرک نظری «از اویی» است. اعتقاد به وجود موجودی که موجودیّتش «از او» نباشد، شرک است. اعتقاد به تأثیر موجودی که مؤثّریّتش «از او» نباشد، باز هم شرک است، خواه اثر، اثر مافوق الطّبیعی باشد مثل خلقت همة آسمانها و زمینها و یا یک اثر کوچک بی اهمیّت باشد مثل زیر و رو شدن یک برگ.
مرز توحید و شرک در توحید عملی «به سوی اویی» است (انّا الیه راجعون). توجّه به هر موجود ـ اعمّ از توجّه ظاهری و معنوی ـ هرگاه به صورت توجه به یک راه برای رفتن به سوی حق باشد و نه یک مقصد، توجه به خداست. در هر حرکت و مسیر، توجه به راه از آن جهت که راه است و توجه به علامتها و فلشها و نشانه های راه برای گم نشدن و دور نیفتادن از مقصد از آن جهت که اینها علامتها و نشانه ها و فلشها هستند، «به سوی مقصد» بودن و «به سوی مقصد رفتن» است.
[انبیاء و اولیاء راههای خدا هستند]: «اَنْتُمُ السَّبیلُ الْاَعْظَمُ وَ الصِّراطُ الْاَقْوَمِ» (از فقرات زیارت جامعة کبیره.).
[آنان علامتها و نشانه های سیر الی الله هستند]: «وَ اَعْلاماً لِعِبادِهِ وَ مَناراً فی بِلادِهِ وَ اَدِلاّءَ عَلی صِراطِهِ» (از فقرات زیارت جامعة کبیره.).
[هادیان و راهنمایان به سوی حق می باشند]: «…. اَلدُّعاةُ اِلِی اللهِ وَ الْاَدِلاّءُ عَلی مَرْضاةِ اللهِ» (از فقرات زیارت جامعة کبیره.)
مجموعه آثار شهید مطهری ج2 –جهان بینی توحیدی، شهید مطهری
به نقل از سایت تبیان