قوام هر عمل به نیت وانگیزه عمل بستگی دارد.«یا ایها الناس انما الاعمال بالنیات,وانمالکل امرء ما نوی…»پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله.ای مردم ,جز این نیست که اعمال به نیت هاست ودر حقیقت برای هر کس آن چیزی است که نیت می کند.
«النیه اساس العمل»علی علیه السلام.نیت , شالوده کار است.میزان الحکمه,ترجمه حمید رضا شیخی,ج13ص6570ح20961وص6560ح20947
نیت به عمل شکل می دهد وحاکی از درون آدمی است وبه مقدار پاکی نیت ها پاداش واجر داده می شود
قوام و پختگی انسان در عمل از طریق تجربه عملی و مداومت حاصل می شود. در صورتی که منظور شما قوام در عمل اخلاقی است در این زمینه گفتنی است: ثبات شخصیت و عمل در این حوزه نیز در گرو مداومت بر اعمال نیک است. موضوع عمل و مداومت بر آن از مباحثی است که در حوزه علوم اسلامی خصوصا علم اخلاق، تربیت و خودسازی، مورد بررسی و تأکید فراوان است. نکته اساسی ای که در پاسخ به این سؤال باید نسبت به آن عنایت نمود، چگونگی ساخت و شکل گیری شخصیت انسان است.
شخصیت انسان تحت تأثیر و تعامل میان عوامل گوناگون شکل می گیرد. عوامل و مؤلفه های تأثیرگذار در تحقق و تشخص شخصیت انسان عبارتند از: دانش، بینش، انگیزش، گرایش، کنش و منش. از این میان، مباحث مربوط به منش که شامل صفات اخلاقی می شود، نقش اساسی را به عهده دارد. به عبارتی شخصیت هر کس حاصل خلقیات و صفاتی است که در روح و نفس او تشخص می یابد.
هدف علم اخلاق ساخت شخصیت انسانی انسان است، بنابراین اگر به عمل نیک و پیگیری مداوم آن فرمان می دهد، به این دلیل است که بدون عمل هیچگونه ساخت و سازی صورت نمی پذیرد و بدون مداومت نیز صفات خلقی رسوخ نمی یابند و در صورت ترک عمل زایل خواهند شد.
باید توجه داشت که سایر مؤلفه های مذکور که عبارت بودند از دانش، بینش، گرایش و انگیزش، همگی مقدمه و زمینه های پیدایش کنش و در نتیجه تحقق منش و تشخص شخصیت انسان هستند. هدف دین و اخلاق نیز هدایت انسان تا مرحله کنش است، زیرا آدمی با عمل و رفتار است که شاکله روح خویش را به صورت شخصیتی باثبات و انسانی متعالی و معنوی و یا خدای ناکرده به عکس آن به صورت آدمی پست، دنیوی و مادی شکل می دهد.
حال با توجه به این نکته باید خدمتتان عرض کنیم، رسیدن به مرحله ثبوت در اخلاق چیزی نیست که خود به خود صورت گیرد، باید فرد عزم و تصمیم جدی برای این کار داشته باشد و برای ادامه آن هرگونه سختی را تحمل کند. در این مرحله شما باید سعی کنید احساسات خود را تحت مدیریت عقل در آورید. رسیدن به مرحله بلوغ عقلی و روانی که در سن جوانی حاصل می شود و بزرگترین تحول در زندگی آدمی است همین حالت است. البته همانطور که گفتیم این کار نیازمند عزم و تصمیم و جدیت است. اگر کمی فکر کنیم و به خود بگوییم: من دیگر بچه نیستم، بلکه من انسانی بالغ و عاقل هستم، دیگر نباید هر چه دلم خواست انجام دهم، موقعیت من طوری شده که اگر بخواهم تفکرم را عوض نکنم جایگاهی در جامعه نخواهم داشت، پس از همین امروز و برای آخرین بار بر خود لازم می کنم زود عصبی نشوم، بی جهت ناامید نشوم و آرامش خود را حفظ کنم و اعمالی که در برنامه خودسازی برای خود تنظیم کرده ام با دقت و پافشاری انجام دهم. شما با این گفتگوی دوستانه با خود، می توانید به تدریج مشکلتان را حل کنید به شرطی که واقعا تصمیم بگیرید و حرکت کنید.
ر.ک : خود سازی یا تهذیب نفس ، استاد ابراهیم امینی
«النیه اساس العمل»علی علیه السلام.نیت , شالوده کار است.میزان الحکمه,ترجمه حمید رضا شیخی,ج13ص6570ح20961وص6560ح20947
نیت به عمل شکل می دهد وحاکی از درون آدمی است وبه مقدار پاکی نیت ها پاداش واجر داده می شود
قوام و پختگی انسان در عمل از طریق تجربه عملی و مداومت حاصل می شود. در صورتی که منظور شما قوام در عمل اخلاقی است در این زمینه گفتنی است: ثبات شخصیت و عمل در این حوزه نیز در گرو مداومت بر اعمال نیک است. موضوع عمل و مداومت بر آن از مباحثی است که در حوزه علوم اسلامی خصوصا علم اخلاق، تربیت و خودسازی، مورد بررسی و تأکید فراوان است. نکته اساسی ای که در پاسخ به این سؤال باید نسبت به آن عنایت نمود، چگونگی ساخت و شکل گیری شخصیت انسان است.
شخصیت انسان تحت تأثیر و تعامل میان عوامل گوناگون شکل می گیرد. عوامل و مؤلفه های تأثیرگذار در تحقق و تشخص شخصیت انسان عبارتند از: دانش، بینش، انگیزش، گرایش، کنش و منش. از این میان، مباحث مربوط به منش که شامل صفات اخلاقی می شود، نقش اساسی را به عهده دارد. به عبارتی شخصیت هر کس حاصل خلقیات و صفاتی است که در روح و نفس او تشخص می یابد.
هدف علم اخلاق ساخت شخصیت انسانی انسان است، بنابراین اگر به عمل نیک و پیگیری مداوم آن فرمان می دهد، به این دلیل است که بدون عمل هیچگونه ساخت و سازی صورت نمی پذیرد و بدون مداومت نیز صفات خلقی رسوخ نمی یابند و در صورت ترک عمل زایل خواهند شد.
باید توجه داشت که سایر مؤلفه های مذکور که عبارت بودند از دانش، بینش، گرایش و انگیزش، همگی مقدمه و زمینه های پیدایش کنش و در نتیجه تحقق منش و تشخص شخصیت انسان هستند. هدف دین و اخلاق نیز هدایت انسان تا مرحله کنش است، زیرا آدمی با عمل و رفتار است که شاکله روح خویش را به صورت شخصیتی باثبات و انسانی متعالی و معنوی و یا خدای ناکرده به عکس آن به صورت آدمی پست، دنیوی و مادی شکل می دهد.
حال با توجه به این نکته باید خدمتتان عرض کنیم، رسیدن به مرحله ثبوت در اخلاق چیزی نیست که خود به خود صورت گیرد، باید فرد عزم و تصمیم جدی برای این کار داشته باشد و برای ادامه آن هرگونه سختی را تحمل کند. در این مرحله شما باید سعی کنید احساسات خود را تحت مدیریت عقل در آورید. رسیدن به مرحله بلوغ عقلی و روانی که در سن جوانی حاصل می شود و بزرگترین تحول در زندگی آدمی است همین حالت است. البته همانطور که گفتیم این کار نیازمند عزم و تصمیم و جدیت است. اگر کمی فکر کنیم و به خود بگوییم: من دیگر بچه نیستم، بلکه من انسانی بالغ و عاقل هستم، دیگر نباید هر چه دلم خواست انجام دهم، موقعیت من طوری شده که اگر بخواهم تفکرم را عوض نکنم جایگاهی در جامعه نخواهم داشت، پس از همین امروز و برای آخرین بار بر خود لازم می کنم زود عصبی نشوم، بی جهت ناامید نشوم و آرامش خود را حفظ کنم و اعمالی که در برنامه خودسازی برای خود تنظیم کرده ام با دقت و پافشاری انجام دهم. شما با این گفتگوی دوستانه با خود، می توانید به تدریج مشکلتان را حل کنید به شرطی که واقعا تصمیم بگیرید و حرکت کنید.
ر.ک : خود سازی یا تهذیب نفس ، استاد ابراهیم امینی