دانشجوی محترم ضمن تشکر از اینکه این مرکز را به منظور دریافت پاسخ سوالات خویش انتخاب کرده اید، در پاسخ به این سوال ابتدا لازم است در مورد شخصیت و عملکرد مقتدی صدر توضیحاتی خدمتتان ارائه دهیم.
مقتدی صدر فرزند کوچک آیت الله سید محمد صادق صدر از علمای برجسته وبا نفوذ عراق است . پدر مقتدی و پسر عموی پدرش آیت الله سید محمد باقرصدر (از مراجع پیشین تقلید شیعیان عراق ) به همراه دو برادر دیگرش در دوران رژیم بعثی صدام حسین به خاطر نقش محوری که در مبارزه مردم این کشور علیه صدام داشتند , به شهادت رسیدند. پس از این حادثه , مقتدی مخفی شد وبه زندگی پنهانی وزیرزمینی روی آورد . مقتدی پس از آنکه پدرش در 29 بهمن 1377 به شهادت رسید فعالیت خود را صرف بازیابی روابط با بخشی از طرفداران پدرش که همچنان پیرو وی باقی مانده بودند , کرد.
این گروه که عمدتا از جوانان پرشور تشکیل شده بود , هسته اولیه تشکلی شد که اکنون با عنوان « جماعت صدرثانی » به طرفداری از مقتدی صدر فعالیت می کنند . مقتدی صدر اگر چه تحصیلات حوزوی زیادی را طی نکرده و از هیچ مرجع تقلیدی اجازه اجتهاد ندارد , اما اعتقادات سیاسی و مذهبی و سخنرانی های آتشین او که همگی علیه اشغالگران و برله برپایی حکومت اسلامی در عراق است , توانسته صدها هزار نفر از طیف های پرشور شهرهای شیعی عراق بویژه « شهرک صدر » در حومه بغداد را به سوی خود جذب کند.
پس از سقوط صدام , مقتدی صدر با برخی اقدامات گسترده , موسسات خیریه و دفاتر پدرش در شهرهای مختلف عراق را دوباره فعال ساخت و اشخاص مهم و تاثیرگذاری همچون شیخ محمد یعقوبی را که مقلد صدر پدر بود , سازماندهی کرد و اطراف خود جمع نمود. سپس با تدوین مرامنامه ای که در آن به لزوم تشکیل حکومتی براساس احکام اسلامی و اقامه حدود شرعی برای آینده عراق تاکید شده وارد صحنه سیاسی و اجتماعی این کشور شد.
مقتدی صدر داماد « آیت الله شهید سید محمد باقر صدر » نیز هست . همین امر باعث شده که در حال حاضر به عنوان مهمترین میراث خاندان صدر مطرح باشد. مقتدی صدر به پیروی از پدرش حوزه های علمیه را به دو بخش « فعال و سخنگو » و « منفعل و ساکت » تقسیم کرده و خود را نماینده بخش فعال حوزه های علمیه عراق می داند. همین طرز فکر و موضعگیری سبب شده تا میان وی و آیت الله سیستانی و برخی علمای دیگر حوزه های علمیه نجف و کربلا فاصله ایجاد گردد و روش های سیاسی ایشان زیر سوال برود. مقتدی صدر از حامیان آیت الله سیستانی است ولی از اینکه ایشان فعالانه پنجه در پنجه اشغالگران آمریکائی نمی افکند و حاضر نیست در فعالیت های سیاسی مداخله گسترده وجدی داشته باشد ودر قبال مسائل روزمره سیاسی موضعگیری نماید چندان خشنود نیست . مقتدی صدر به پیروی از پدرش بر این اعتقاد است که مرجع تقلید بر همه امور مقلدانش ولایت دارد و باید در همه امور سیاسی و غیر سیاسی حضور فعال و تعیین کننده داشته باشد و در مواقع حیاتی به مرکزیتی برای هدایت مقلدان مذهبی در دفاع از ارزشهای دینی و ملی بدل گردد.
مقتدی صدر 17 ساله بود که انتفاضه شیعیان جنوب عراق در سال 1370 توسط صدام سرکوب شد و 24 ساله بود که پدرش سید محمد صادق صدر را به شهادت رساندند. وی گروه «سپاه المهدی» را تشکیل داد. قبل از حمله آمریکا به عراق و سقوط صدام , مقتدی صدر و گروهش نزد برنامه ریزان آمریکایی از لحاظ توان سیاسی و حوزه نفوذش میان شیعیان عراق ناشناخته بود و سایر گروه های معارض عراقی نیز که برای ساقط کردن صدام به ضرورت تشریک مساعی سیاسی با یکدیگر پی برده بودند از وجود جنبش مقتدی صدر در داخل عراق که نماینده بخش اعظم شیعیان پرشور این کشور بود , غافل و بی خبر بودند. به همین علت بود که آمریکا نیز قبل از حمله به عراق در چارچوب تلاش های خود برای جلب همکاری گروه های مختلف شیعی این کشور با جنبش مقتدی صدر هیچگونه مذاکره و تعاملی نداشت . از این رو است که هم آمریکایی ها و هم گروه های عراقی با ظهور جنبش جوانان پرشور شیعه به رهبری مقتدی صدر غافلگیر شدند.
از سوی دیگر حرکت های افراطی وی خصوصا درگیری با دولت و نیروهای طرفدار آیت الله سیستانی باعث شده است تا جریان صدر به عنوان منشا شکاف و دودستگی میان شیعیان عراق باشد. (منبع : مقتدی صدر کیست و چه افکاری دارد؟ در عراق فعلی حق با کیست؟ ، روزنامه جمهوری اسلامی 12 /3 /1383 ص 6 )
شایان ذکر است در طی سال های اخیر ، در عمده تحولات عراق نقش جریان صدر و علی الخصوص مقتدا صدر را می توان مشاهده کرد و این نقش آفرینی ها اعوجاجات فراوانی داشته است به عنوان مثال رهبر این جریان روزی از دولت این کشور حمایت می کند ، روزی دیگر بر علیه آن موضع گیری می کند و حتی با کردها ، اهل سنت ، جناح لیبرال همچون ایاد علاوی و طارق الهاشمی تروریست بر علیه نخست وزیر ائتلاف می کند . یکی دیگر از اعوجاجاتی که در زندگی صدر وجود دارد مربوط به حضور او در ایران یا عراق می باشد . به طوری که زمانی اعلام می شود که وی در عراق است و زمانی دیگر گفته می شود که وی قصد دارد تا مدت ها در ایران ساکن باشد و باز چند روز بعد از بازگشت دائمی وی به عراق خبر داده می شود و همینطور رفت و آمدها و شایعات ادامه پیدا می کند . همچنین نوع ارتباط وی با ایران نیز از این موضوع مستثنا نیست به طوری که روزی به دیدار رهبر انقلاب می رود و روزی دیگر با حضور در شبکه الجزیره ، جمهوری اسلامی ایران را متهم به دخالت در عراق می نماید و باز شاهد فعالیت مجدد وی در دفترش در ایران می شویم . همچنین در طی این مدت هزاران شایعه در رسانه های مختلف در مورد مقتدا صدر و مسائل مربوط به او انتشار یافته است که قضاوت نهایی را در مورد اخباری که در باره وی منتشر می شود ، بسیار دشوار می سازد که البته علت این امر نیز به رفتارهای عجیب و غریب خود او باز می گردد. جدیدترین مواضع حاشیه ساز صدر هم مربوط به مواضع وی در قبال دولت عربستان می باشد، وی که پس از حمله عربستان به بحرین و به ویژه پس از به شهادت رساندن شیخ نمر به دست رژیم سعودی، این کشور را به شدت مورد تهدید قرار داده بود اخیرا با مسافرت به این کشور مورد استقبال سران این کشور قرار گرفته و حتی شنیده شده است دستور پاکسازی شعارهای ضد سعودی در این کشور را داده است، چنانکه مواضع ضد و نقیض وی در مورد ایران نیز همچنان ادامه دارد. البته برخی اخبار حاکی از این است که جریان هایی تلاش می کنند تا با سوء استفاده از این مواضع پر اعوجاج، به اختلافات میان گروه های شیعی به ویژه جریان صدر با ایران دامن بزنند چنانکه در حاشیه یکی از تجمعاتی که توسط این جریان در بغداد برگزار شده بود شعارهایی بر علیه ایران سر داده شده بود که چنانکه مسئولان عراقی و از جمله نزدیکان به جریان صدر نیز اعلام کردند دست عناصر بعثی در این شعار دادن ها در کار بوده است(به عنوان مثال رک: خبرگزاری فارس، http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13950214001161 )
به هر حال اولا در مورد مقتدا صدر و جریان متبوع وی همواره اخباری شنیده می شود که برخی راست و برخی دیگر شایعه سازی است و به همین دلیل بهتر است برای دریافت صحت و سقم این قبیل شایعه سازی ها با دفتر خود ایشان تماس گرفته شده و یا موضوع را از طریق سایت ها و پایگاه های اطلاع رسانی معتبر پیگیر شوید. ثانیا مصالح کلی جهان اسلام به ویژه در شرایط حساس کنونی اقتضا می کند که گروه های مسلمان و از جمله گروه هایی که در خط مقاومت قرار دارند به سمت همگرایی هر چه بیشتر حرکت کرده، از هر گونه تفرقه پرهیز کنند و حتی اگر برخی گروه ها و اشخاص در این مسیر اشتباهاتی انجام داده و در مسیری دیگر حرکت کردند تلاش نماییم تا با سعه صدر، این گروه ها و اشخاص را متوجه اشتباهاتشان کرده و بار دیگر به مسیر اصلی برگردانیم و همان موضعی را که مقام معظم رهبری بارها در مقابل جریانات داخلی عنوان می کند یعنی «جذب حداکثری و دفع حداقلی» در مقابل گروه های فراملی نیز عملی سازیم تا مبادا دشمنان جریان مقاومت از اختلافات کوچک ما سوء استفاده کرده و به جذب نیروهایی که همچنان خودی محسوب می شوند بپردازند.