نظریه چین واحد در مسیر تغییر

امروز که ناسیونالیسم تایوانی روز به روز تقویت می شود و بیش از گذشته بر استقلال جمهوری چین اصرار می ورزد، مناقشه چین و تایوان هم می تواند وارد مرحله جدیدی شود.

راهبرد نویسان چین در اتاق های فکر، به درستی به این جمعبندی رسیده اند که شرق آسیا یک «نظم استبدادی» با محوریت چین را در این منطقه نخواهد پذیرفت و این وضعیت، اندیشه ها و انگیزه های استقلال طلبانه را در تایوان افزایش خواهد داد. سفر نانسی پلوسی به تایوان و تلاش آمریکا برای تحریک پکن برای حمله به تایپه نیز نشان داد که چین علاقمند به ورود به یک جنگ فراگیر با تایوان نیست و ترجیح می دهد تنها با انجام چند رزمایش در اطراف تنگه تایوان، ابراز وجود کند.

تایوان با نام رسمی جمهوری چین که با اسامی چین تایپه و چین ملی نیز شناخته می‌شود، کشوری در شرق آسیا است که در تاریخ ۱۰ اکتبر ۱۹۱۱ تشکیل شد و در ۱ ژانویه ۱۹۱۲ رسمیت یافت. دولت تایوان در اوایل دوران جنگ سرد از سوی بسیاری از کشورهای غربی و سازمان ملل متحدبه عنوان تنها دولت مشروع چین شناخته می‌شد. این دولت از اعضای مؤسس سازمان ملل بود و تا سال ۱۹۷۱ عضویت دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد را داشت. جمهوری خلق چین این حکومت را غیرقانونی خوانده و خواهان بازگشت این سرزمین به خاک اصلی چین است. سالهاست که اختلافات این دو دولت بر وضعیت سیاسی و امنیتی شرق آسیا سایه افکنده و هر گونه تلاشی برای اعلام استقلال تایوان با تهدید پکن مواجه شده است.

در طول دهه های گذشته مردم تایوان با اتکا به ناسیونالیسم چینی به دنبال ایجاد یک دموکراسی بالغ و نهادینه شده، بوده و پیوستن به دولت اقتدارگرای پکن را برنمی تابند. از سوی دیگر، با گذشت زمان، نسل های جدید تایوانی، با خاطرات گذشته و وقوع انقلاب کمونیستی در چین بیگانه شده اند و مفهوم اتحاد سیاسی با سرزمین اصلی را درک نمی کنند. امروز جوانان تایوانی با شعار”ما یک کشور مستقل هستیم” بیش از گذشته مانوس هستند و با انکار “سرزمین مادری” به طور گسترده و حداکثری از استقلال رسمی کشورحمایت می کنند.

از سال ۲۰۱۶ که تسای اینگ- وِن، رئیس جمهور تایوان شد، انگیزه های ملی گرایی در این کشور رشد کم نظیری داشت و ارتش تایپه که یک زمان توانایی لازم برای دفاع از تایوان را نداشت، به یک نیروی مدرن و توانمند تبدیل شده است.

اگرچه اکثر کشورهای جهان، جمهوری خلق چین را به عنوان تنها دولت قانونی چین به رسمیت می‌شناسند، اما به دلیل ظرفیت های اقتصادی تایوان،بطور غیررسمی با این کشورهمکاری های اقتصادی دارند. آنها به خوبی می دانند که تایوان با رشد چشمگیر اقتصادی به یکی از قدرت های حوزه اقیانوس آرام تبدیل شده و ورود حجم عظیم ارز خارجی به تایوان نشانگر وضعیت خوب این کشور است. از عمده صادرات تایوان می توان به ماشین آلات، قطعات الکترونیکی، فلزات، محصولات پلاستیکی و مواد شیمیایی اشاره کرد و عمده واردات این کشور نیز بیشتر نفت خام و مواد معدنی است.

پکن اگر چه هنوز با حفظ روایت خود از علایق مردم تایوان که مشتاق پیوستن به سرزمین مادری چین هستند، زندگی می کند اما نظم آینده جهان که مبتنی بر رئالیسم است، چین را متقاعد به پذیرش واقعیت ها و تجدیدنظر در تفکر سنتی خود خواهد کرد. پیش بینی می شود که بتدریج کشورهای جهان فعالانه از پکن بخواهند که به سیاست مذاکره با دولت تایوان روی آورده با یافتن یک راه حل صلح آمیز، به مردم تایوان برای تعیین سرنوشت خود احترام بگذارد. پکن چاره ای جز مذاکره با تایپه نخواهد داشت.

۶۵۶۵