فرارو- بدترین موج گرمای تاریخ چین باعث فلج شدن منابع و نیروگاههای عرضه برق شده است. نحوه واکنش به این موضوع روی همه ما تاثیر خواهد گذاشت.
به گزارش فرارو به نقل از سی ان ان، هفتههاست که بحران برق ناشی از موج گرمای بیسابقه و خشکسالی همراه آن سیچوان استانی با ۸۰ میلیون نفر در جنوب غربی چین را به ویرانی کشانده است.
آسمان خراشها تاریک و بدون نور شده؛ کارخانهها تعطیل و متروها تاریک شده و خانهها و ادارات در خاموشیهای بی رویه فرو رفتهاند. هزاران مرغ و ماهی در مزارع پرورشی نیز تحت تاثیر قطع برق قرار گرفته و تلف شدهاند.
این تاثیر در نقاط دیگر نیز احساس شده است: از چونگ کینگ کلان شهر همسایه تا استانهای شرقی در امتداد رودخانه یانگ تسه تا مرکز مالی شانگهای؛ جایی که در هفته جاری برای صرفه جویی در مصرف انرژی با قطع برق و خاموشی مواجه شد.
در کشوری که به رشد و ثبات اقتصادی افتخار میکند کمبود شدید برق برای ساکنانی که در دهههای اخیر به بهبود شرایط زندگی و زیرساختها عادت کردهاند امری بهتآور بود. برای بسیاری از چینیها قطعی برق طولانی مدت، خاطرات گذشتههای دور را زنده میکند دوران گذشته پیش از آن که رشد اقتصادی چین در کلان شهرهای پر زرق و برق آغاز شود و میلیونها نفر را از فقر نجات دهد.
اکنون تغییرات اقلیمی، این احساس امنیت و رشد اقتصادی را تهدید میکند. موج گرمای جاری بدترین موجی است که چین در شش دهه گذشته تجربه کرده است. موج گرمای رکورددار اخیر چین بیش از ۷۰ روز به طول انجامیده و مناطق وسیعی از آن کشور را فرا گرفته و رکوردهای دما را در صدها ایستگاه هواشناسی شکسته است.
بزرگی اقتصاد و جمعیت چین بدان معناست که هرگونه اختلال عمده در تأمین برق این کشور میتواند باعث زیان و رنج عظیم شود.
“لی شو” مشاور آب و هوای صلح سبز در پکن به “سی ان ان” میگوید: «تغییرات شدید آب و هوایی تاثیر بیشتری بر زندگی و تامین برق ما خواهند داشت. شاید همه ما نیاز به بازنگری داشته باشیم که آیا این رویدادهای شدید تبدیل به یک امر عادی تازه میشوند یا خیر».
کارشناسان میگویند بحران برق سیچوان نمونهای است که نشان میدهد سیستم انرژی چین به مراتب ضعیفتر از آن چیزی است که آن کشور برای رویارویی با چالشهای فزاینده ناشی از تغییرات آب و هوایی به آن نیاز دارد.
برخی بر این باورند که صنعت چین در مسیر درستی به سمت اصلاح پیش میرود در حالی که برخی دیگر نگران هستند که چین به ساخت نیروگاههای زغالسنگ بیشتری برای تامین انرژی خود روی آورد و این موضوع تهدیدی برای تعهدات چین به منظور رسیدن به نقطه اوج کربن در سال ۲۰۳۰ میلادی و بی طرفی کربن تا سال ۲۰۶۰ میلادی باشد.
بحران برق در چین چگونه رخ داد؟
سیچوان که در امتداد بخش بالایی یانگ تسه، طولانیترین و بزرگترین رودخانه چین قرار دارد به دلیل منابع آب غنیاش معروف است و بیشتر به انرژی آبی متکی میباشد. در میان دماهای سوزان و خشکسالی طولانی مدت، مخازن در سراسر سیچوان در حال خشک شدن هستند و این موضوع باعث فلج نیروگاههای برق آبی شده که تقریبا ۸۰ درصد از ظرفیت تولید برق آن استان را تشکیل میدهند.
طبق اعلام نظر دولت چین سیچوان در ماه جاری شاهد کاهش ۵۰ درصدی ظرفیت برق آبی خود بوده است. در همین حال، موج گرمای بیامان تقاضای برق را به بالاترین حد بیسابقه رسانده و صاحبان مشاغل از ایرکاندیشن (تهویه مطبوع) برای خنک ماندن استفاده میکنند.
تقاضای برق چین در گذشته به طرز باورنکردنی ثابت بوده است، زیرا بخش زیادی از آن از صنعت تامین شده است نه از خانوادهها یا خدمات. با این وجود، اکنون با متداول شدن استفاده از سیستمهای تهویه مطبوع تقاضا برای برق در چین در حال افزایش است.
با این وجود، بارندگیهای شدید و دورههای خشکسالی باعث میشوند که برق آبی به عنوان منبع ظرفیت موجود چین برای تامین انرژی بسیار کمتر از قبل قابل اعتماد باشد.
“دیوید فیشمن” تحلیلگر انرژی چین در گروه مشاوره The Lantau میگوید: «بدتر از همه آن است که سیچوان به طور سنتی صادرکننده بزرگ انرژی در فصول بارندگی است و حدود یک سوم تولید برق آبی خود را به استانهای شرق چین میفرستد».
“فیشمن” میافزاید: «علیرغم ظرفیت تولید برق فلج شده، سیچوان کماکان باید به قراردادهای صادرات برق خود به استانهای دیگر احترام بگذارد کاری که در شرایط فعلی بغایت دشوار است».
برای کاهش بحران انرژی، سیچوان نیروگاههای زغال سنگ خود را راهاندازی میکند و نگرانیهای دوستداران محیط زیست را در مورد افزایش احتمالی انتشار گازهای گلخانهای افزایش داده است.
نیروگاه برق “سیچوان گوانگان” بزرگترین نیروگاه زغال سنگ آن منطقه به مدت ۲۱ روز متوالی با ظرفیت کامل کار میکند. به گفته مسئولان آن نیروگاه، انتظار میرود تولید برق آن در ماه آگوست نسبت به سال قبل ۳۱۳ درصد افزایش یابد.
این استان هم چنین در حال استخراج بیشتر زغال سنگ است. گروه صنعت زغال سنگ سیچوان کنترل کننده بزرگترین معدن زغال سنگ آن ناحیه؛ تولید زغال سنگ حرارتی خود را از اواسط آگوست بیش از دو برابر افزایش داده و هفته گذشته سیچوان اولین ذخیره ملی زغال سنگ خود را افتتاح کرد.
بر اساس گزارش کمیسیون توسعه و اصلاحات ملی، مصرف روزانه زغال سنگ در نیروگاهها در سراسر چین در دو هفته نخست آگوست نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۵ درصد افزایش یافته است.
“هان ژنگ” معاون نخست وزیر چین هفته گذشته اعلام کرد که دولت آن کشور حمایت از نیروگاههای زغال سنگ را افزایش خواهد داد تا تامین برق پایدار را تضمین کند.
در حالی که افزایش مصرف زغال سنگ احتمالا یک راه حل موقت است “لی” مشاور صلح سبز نگران است که بحران برق آبی توسط گروههای زغال سنگ برای لابی کردن به منظور افزایش نیروگاههای فعال با سوخت زغال سنگ مورد سوء استفاده قرار گیرد.
او میگوید: «این احتمال وجود دارد که کمبود برق ناشی از رویدادهای شدید آب و هوایی آینده انگیزه تازهای برای چین به منظور تصویب پروژههای بیشتر انرژی با سوخت زغال سنگ ایجاد کند».
سال گذشته، پس از کمبود زغال سنگ که منجر به مجموعه قطعی برق در سراسر چین شد دولت آن کشور تمرکز دوباره بر روی امنیت انرژی را آغاز کرد. صلح سبز در گزارشی که ماه گذشته منتشر شد اشاره کرده بود که در سه ماهه پایانی سال ظرفیت زغال سنگ تایید شده جدید به ویژه در شرکتهای دولتی افزایش یافت.
بر اساس این گزارش در سه ماهه نخست سال جاری دولتهای استانی طرحهایی را برای افزودن مجموعا ۸.۶۳ گیگاوات نیروگاه زغال سنگ جدید تصویب کردند. در این گزارش آمده است: «امنیت انرژی به جای تامین قابل اعتماد انرژی به نوعی اسم رمز زغال سنگ تبدیل شده است».
“یو آیکون” پژوهشگر چینی در گروه Global Energy Monitor روی آوردن به زغال سنگ بزرگترین عامل گرمایش جهانی برای امنیت انرژی را به “رفع تشنگی با سم” تشبیه کرد.
او به “سی ان ان” گفت: «چین به تامین انرژی از طریق زغال سنگ علاقه دارد. یک حس وابستگی بسیار قوی در چین در این باره وجود دارد. هر زمان که مشکل انرژی رخ میدهد چین همواره تلاش کرده پاسخی را از انرژی زغال سنگ بجوید. این موضوع در مغایرت با اهداف آب و هوایی تعیین شده چین است».
چالش بزرگ
واکنش چین به بحران انرژی بر سایر نقاط جهان تاثیر خواهد گذاشت. این کشور ۱.۴ میلیارد نفری بزرگترین تولید کننده دی اکسید کربن در جهان است که ۲۷ درصد از انتشار جهانی آلایندهها را به خود اختصاص میدهد.
با این وجود، برخی تحلیلگران میگویند افزایش ظرفیت زغال سنگ تنها بخشی از پاسخ چین به اصلاحات انرژی است که بسیار مورد نیاز است. این طیف از کارشناسان اشاره میکنند که به دنبال کمبود برق در سال گذشته، دولت چین اقدامات مهمی را برای افزایش انعطاف پذیری قیمت گذاری و سودآوری انرژی پاک انجام داده است.
از دید آنان چالش بزرگ در سیستم چین این است که شبکه به روشی بسیار سفت و سخت اداره میشود استانهای مختلف ظرفیت خود را به اشتراک نمیگذارند و از ظرفیت خود به نحو مطلوب برای متعادل کردن بارهای منطقه استفاده نمیکنند. از دید این طیف اگر شبکه برق چین را بتوان به طور کارآمدتر و انعطافپذیرتر مدیریت کرد نیاز به ساخت نیروگاههای حرارتی بیشتر میتواند به میزان قابل توجهی کاهش یابد.
چین علاوه بر نیروگاه زغال سنگ جدید فراهمسازی انرژیهای تجدیدپذیر را نیز افزایش میدهد ظرفیت نصب شده انرژی خورشیدی و بادی آن اکنون ۳۵ تا ۴۰ درصد از کل انرژی جهانی را تشکیل میدهد.
“فیشمن” مشاور انرژی میگوید که نیروگاههای زغال سنگ تازه، لزوماً مورد استفاده قرار نمیگیرند. او میافزاید: «در عوض، این نیروگاهها به عنوان پشتیبان برای بخشهای انرژیهای تجدیدپذیر سریعاً در حال گسترش ساخته شدهاند تا در صورت بروز مشکلاتی مانند خشکسالی مداوم در سیچوان مورد استفاده قرار گیرند.
در حال حاضر، من افزایش ظرفیت زغال سنگ را برای چین متصور هستم که در اکثر موارد توانایی پشتیبانی از انرژی تامین شده از باد و خورشید را هدف قرار میدهد».
او میگوید: «موج گرمای بی سابقه و بحران برق در سیچوان نیاز به اصلاح سیستم شبکه را برجسته میکند، زیرا بدون اصلاحات در آن زمینه این رویدادی است که میتواند هر پنج یا ده سال یکبار یا شاید حتی مدت زمانی بیشتر رخ دهد و تولید برق را فلج سازد».