فرارو- نتایج پژوهشها نشان میدهند سرطان کولورکتال (روده بزرگ) به خصوص در میان جوانان در حال افزایش است. این در حالی است که میتوانید با تغذیه سالم و ورزش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهید.
به گزارش فرارو به نقل از اینسایدر، با این وجود، عوامل غیرقابل کنترل مانند ژنتیک اهمیت انجام غربالگری منظم را دو چندان میسازند. طبق گفته انجمن سرطان آمریکا سرطان کولورکتال سومین تشخیص شایع سرطان در ایالات متحده است و عواملی مانند سبک زندگی، عادات غذایی و خانواده همگی در میزان خطر ابتلای فرد به این نوع از سرطان نقش دارند.
در حالی که افراد بالای ۵۰ سال بیشتر در معرض خطر قرار دارند شواهد نشان میدهند که میزان ابتلا به سرطان روده بزرگ در میان افراد جوان در حال افزایش است که تا حدی به دلیل برخی عوامل خطرزای قابل پیشگیری از جمله رژیم غذایی است. بهترین راه برای محافظت از خود در برابر سرطان روده بزرگ غربالگری مناسب است.
با این وجود، تغییراتی در سبک زندگی وجود دارد که میتواند خطر ابتلا به پولیپ و سرطان روده بزرگ را کاهش دهد.
بر اساس آخرین شواهد، خوردن بیشتر غذاهای گیاهی سرشار از فیبر، کاهش مصرف مشروبات الکلی و گوشت قرمز و فعال ماندن ممکن است راههای مفیدی برای جلوگیری از سرطان روده بزرگ محسوب شوند اگرچه برخی از عوامل مانند ژنتیک ممکن است خارج از کنترل شما باشند.
در ادامه به چندین عامل خطرناک که احتمال ابتلا به سرطان روده را افزایش میدهند خواهیم پرداخت:
۱-سبک زندگی بیتحرک ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهد
بر اساس تحقیقات صورت گرفته زیاد نشستن به مدت طولانی یک عامل خطرزا برای ابتلا به سرطانهای متعدد از جمله سرطان روده بزرگ است.
در مقابل، پژوهشها نشان میدهند که فعالیت بدنی اثر محافظتی دارد و به کاهش خطر ابتلا به سرطان روده کمک میکند. شواهد مستدلی وجود دارند مبنی بر آن که وضعیت قلبی عروقی بهتر با خطر کمتر ابتلا به سرطان روده بزرگ و هم چنین مرگ ناشی از آن مرتبط است. در حال حاضر متخصصان توصیه میکنند که هر هفته چند ساعت ورزش کنید چه پیاده روی، چه ورزش یا وزنه برداری و هر فعالیت دیگری که ضربان قلب شما را افزایش میدهد. فعالیت بدنی خود را افزایش دهید دست کم ۱۵۰ دقیقه فعالیت با شدت متوسط یا ۷۵ دقیقه فعالیت با شدت زیاد در هفته انجام دهید.
۲-کمبود فیبر، میوهها و سبزیجات در رژیم غذایی شما میتواند برای سلامت روده مضر باشد
آن چه میخورید نیز عامل مهمی در احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ است. شواهد نشان میدهند که خوردن مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل میتواند به شما کمک کند فیبر کافی دریافت کنید که یک ماده مغذی مهم برای پیشگیری از بیماریهای مزمن مانند سرطان محسوب میشود.
فیبر مهم است، زیرا باعث کارکرد بهتر سیستم گوارش شده و التهاب را کاهش میدهد التهابی که میتواند منجر به ابتلا به سرطان و سایر بیماریها شود. نتایج پژوهشهای صورت گرفته نشان میدهند که رژیمهای غذایی فاقد فیبر و غذاهای گیاهی مانند رژیم غذایی آمریکایی که سرشار از غذاهای فرآوری شده، غلات تصفیه شده و شکر است با خطر بالاتر ابتلا به سرطان مرتبط هستند.
خوب غذا خوردن میتواند به فرد کمک کند در صورت ابتلا به سرطان شانس بیشتری برای غلبه بر سرطان داشته باشد. رژیم غذایی نه تنها در پیشگیری از سرطان، بلکه بر درمان و بقا نیز تاثیر میگذارد. ترکیب رنگارنگ میوه ها، سبزیجات، غلات، آجیل و دانهها میتواند به فرد در دریافت انواع مواد مغذی و فواید سلامتی کمک کند.
۳-مصرف زیاد گوشت قرمز و چربیهای اشباع شده ممکن است خطر سرطان را افزایش دهد
در حالی که به نظر میرسد غذاهای گیاهی مانند سبزیجات باعث محافظت از فرد در برابر سرطان روده بزرگ میشوند برخی شواهد نشان میدهند که محصولات حیوانی مانند گوشت قرمز و فرآوری شده اثر معکوس دارند و خطر ابتلا به سرطان روده را افزایش میدهند به ویژه گوشت فرآوری شده به طور مداوم با پیامدهای بدتر سلامتی برای چندین بیماری، از جمله بیماری قلبی و همچنین سرطان روده بزرگ مرتبط است.
وضعیت برای گوشت قرمز مبهمتر است. نتایج برخی از پژوهشها نشان میدهند که مصرف بیش از حد آن ممکن است ناسالم باشد و نتایج برخی دیگر از پژوهشها نشان میدهند که میتواند در حد اعتدال خوب باشد.
ممکن است نیازی به قطع کامل گوشت نداشته باشید، اما کارشناسان توصیه میکنند مصرف گوشت قرمز را به چند وعده در هفته محدود کنید و غذاهایی مانند بیکن، سوسیس و کالباس را از رژیم غذاییتان حذف کنید.
اگر گوشت قرمز را انتخاب میکنید بیش از ۳۴۰ گرم تا ۵۱۰ گرم در هفته مصرف نکنید و تا حد امکان از مصرف گوشتهای فرآوری شده خودداری کنید.
هم چنین، مراقب نحوه تهیه گوشت خود باشید، زیرا شواهد نشان میدهند که دمای بالا میتواند سطح ترکیبات سرطانزا در گوشت را افزایش دهد.
۴-نوشیدن مشروبات الکلی خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهد
شواهد قانع کنندهای وجود دارند که نشان میدهند عدم مصرف الکل میتواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال کمک کند.
به گفته انجمن سرطان آمریکا الکل مادهای سرطان زا است که میتواند خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان را افزایش دهد. نکته کمتر واضح آن است که چه میزان الکل بیخطر میباشد.
با این وجود، برخی از مطالعات نشان دادهاند که هیچ مقدار مطمئنی از الکل وجود ندارد و حتی یک یا دو نوشیدنی روزانه نیز میتواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد.
۵-سیگار یک عامل خطرزای سرطان است
دانش عمومی نشان میدهد که سیگار میتواند باعث ابتلا به سرطان شود، اما تنها ریههای شما در معرض خطر نیستند، زیرا استعمال دخانیات خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را نیز به میزان قابل توجهی افزایش میدهد. یکی از بهترین کارهایی که میتوانید انجام دهید آن است که به طور کامل از سیگار کشیدن خودداری نموده یا در صورت امکان آن را ترک کنید.
۶-شاخص توده بدنی (BMI) با سرطان روده بزرگ مرتبط است
شاخص توده بدنی (BMI) یا نسبت قد به وزن نیز در صورت بالا بودن میتواند یکی دیگر از عوامل خطرناک باشد که احتمالا ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش میدهد.
مطالعات متعدد نشان دادهاند که خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ با داشتن شاخص توده بدنی بالاتر از ۲۵ (که «اضافه وزن» قلمداد میشود) یا ۳۰ (در محدوده «چاقی») مرتبط است. برخی شواهد نشان میدهند که این خطر در افراد با شاخص توده بدنی بالاتر تقریبا دو برابر بیشتر است.
پژوهشها نشان میدهند که مدیریت وزن میتواند از فرد در برابر خطر سرطان روده بزرگ به ویژه در ارتباط با سایر تغییرات سبک زندگی مانند رژیم غذایی، ورزش، سیگار کشیدن و مصرف مشروبات الکلی محافظت کند. برخی شواهد نشان میدهند که چه میزان چربی در بدن دارید و این میزان در کدام ناحیه واقع شده است. این موضوع عامل مهمی قلمداد میشود و به نظر میرسد چربی شکم بزرگترین عامل خطرزا است. توصیه میشود وزن بدن خود را سالم نگه دارید و مانع از ایجاد چربی کلی بدن به خصوص چربی دور کمر شوید.
۷-سایر شرایط پزشکی مانند دیابت نوع ۲ یا مشکلات گوارشی ممکن است از عوامل خطرزا برای ابتلا به سرطان باشند
سلامت کلی فرد و به طور خاص سلامت گوارشی نیز میتواند بر احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ تاثیر بگذارد. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها در امریکا اشاره کرده که بیماری التهابی روده، بیماری کرون (که با التهاب دیواره روده مشخص میشود) و کولیت اولسراتیو (که باعث التهاب و زخمهای طولانی مدت در دستگاه گوارش میشود) همگی بر رودهها تاثیر میگذارند و میتوانند فرد را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان روده بزرگ قرار دهند.
ابتلا به دیابت نوع ۲ نیز عاملی خطرزا است که میتواند باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری سرطان حتی مستقل از عوامل خطرزای دیگر مانند شاخص توده بدنی و عادات ورزشی شود.
۸-ژنتیک نیز در خطر ابتلا به سرطان نقش دارد
با این وجود، همه عوامل خطرزا برای ابتلا به سرطان روده بزرگ را نمیتوان تغییر داد. وجود سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان روده بزرگ یا پولیپ روده بزرگ میتواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را در فرد افزایش دهد. افراد سیاه پوست نیز در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند اگرچه کارشناسان کاملا مطمئن نیستند که علت آن چیست.
نتیجه پژوهشی در سال ۲۰۲۰ میلادی نشان داد سیاه پوستان آمریکایی به طور قابل توجهی بیشتر در معرض خطر مرگ ناشی از سرطان روده بزرگ قرار دارند، زیرا احتمال کمتری برای دریافت درمانهای ضروری برای نجات زندگیشان نسبت به همسالان سفیدپوست دارند.
به دلیل عوامل ژنتیکی و سایر عوامل حتی اگر فرد سبک زندگی سالمی داشته باشد امکان دارد به سرطان روده بزرگ مبتلا شود. بنابراین، هم چنان مهم است که نسبت به عوامل خطرزا آگاه باشید و به طور منظم غربالگری شوید.