مذهبی

 اولاً: سن بلوغ در احكام شرعيه هفت سالگي است نه در امور عقليه، ايمان بخدا و يگانگي او و تصديق رسالت از امور عقلي است نه از تكاليف شرعي.ثانياً: فزوني قوه مميزه و عقل آدمي در سنين بالا كليت ندارد و چه بسا كسي در سالهاي اوليه عمر، عقل و منطقش قوي تر از كسي باشد كه در سنين چهل ...

واقعة غدير خم از مسلمات تاريخ اسلامي است كه به گفتة ضياء الدين مقبلي (م ـ 1108) از عالمان اهل سنت، اگر حديث غدير خم مسلم نباشد، هيچ امر مسلّمي در اسلام وجود ندارد.حديث غدير نيز از احاديث متواتر است كه شيعه و سني بر صحّت و تواتر آن اتفاق دارند. طبري، از عالمان بزرگ سنّي در كتاب «الولاية في ...

جانشيني پس از وفات پيامبر را نمي کند. چون وصي حضرت موسي پس از مرگ ايشان حضرت يوشع بود نه حضرت هارون؟ درپاسخ به سئوال لازم است به نکاتي اشاره نماييم:الف: حديث منزلت در منابع روائي شيعه و سني آمده است و از دلائل نقلي و از جمله نصوصي است که به صراحت بر امامت و خلافت بلافصل علي ـ عليه ...

امامت و خلافت امير المؤمنين ـ عليه السلام ـ دلائل نقلي خدشه ناپذيري دارد که در کتب تاريخي و حديثي معتبر اهل سنت هم موجود است. بنابر اين اين تصوّر که علاوه بر دلائل معتبر و قطعي موجود، اگر امير المؤمنين ـ عليه السلام ـ و آن هم در دوران کوتاه بيماري پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله ...

1. علي در حالت نماز، پيکان از قدم مبارکش بيرون کشيدند، متوجه نشد، چگونه در حال نماز متوجه سائل شد؟! يعني صداي سائل از درد بيرون کشيدن تير موثرتر هست؟!2. حالت رکوع از حالاتي هست که ايما و اشاره در آن ممکن نيست، زيرا دو دست بر زانو قرار دارند و سر نيز خم شده و پايين هست، از اين ...

رفتار سياسي امام ـ عليه السلام ـ در دوران سخت و طاقت فرساي حكومت 25 ساله خلفاء همه جا نشان از هوشياري و تقواي الهي دارد. هر چند برخي از مخالفان اسلام از جمله ابوسفيان در صدد برآمدند تا از شرايط بوجود آمده بهره جسته و كينه خود را از اسلام و مسلمين باز ستانند، ولي امام دست ردّ بر ...

امامت و خلافت داراي واقعيتي است و مقام ظهور و بروز: واقعيت آن از سوي خدا و به وسيله پيامبر ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ تعيين مي شود، ولي ظهور و بروز آن و تدبير و تصرّف در امور مسلمين و جامعه اسلامي، منوط به اين است که در مردم آمادگي وجود داشته باشد و يار ...

چرا سند مكتوبي را در مورد جانشين و امام و زمامدار مسلمين پس از خود ننوشته و به امضاي بزرگان عرب (به عنوان شاهد) نرساندند؟دقت در زندگي پيامبر اسلام(ص) ـ از روزي كه مأمور شد شريعت خود را به بستگان نزديك و سپس به كل مردم اعلام كند، تا لحظه رحلت آن حضرت ـ اين مطلب را قطعي مي سازد ...

ما منكر معاني فوق نيستيم در موارد ياد شده لفظ ولي به همان معاني است كه ذكر فرموده ايد. و اين معاني هيچ تعارضي با حديث شريف غدير ندارد، زيرا كلمه ولي در لغت عرب داراي هشت معنا است،[1] و از اين لحاظ مشترك لفظي است كه يكي از معاني آن اولي بودن در تصرف است. مثلا «ولي نكاح» به ...

در پاسخ اين سؤال مي توان به سه نكته اشاره كرد:1ـ مخالفان خلافت امام علي ـ عليه السلام ـ را مي توان به سه گروه تقسيم كرد.الف: منافقان: يعني همان كساني كه به تعبير قرآن كريم[1] هرگز حقيقت ايمان در دل آنها نفوذ و رسوخ نكرد، چون قدرت و سلطه اسلام را ديدند مسلمان شدند يعني در برابر قدرت اسلام ...

از جمله اقدامات عملي حضرت اين بود تا زماني كه ممكن بود با ابوبكر بيعت نكرد و بنا به رواياتي تا زماني كه حضرت فاطمه ـ عليها السلام ـ زنده بود بيعت نكرد و پس از آن هم اگر بيعت كرده با اكراه و اجبار بوده است نه از روي اختيار[1].علاوه بر اين امام ـ عليه السلام ـ حضرت فاطمه ...

در مورد حديث شريف «منزلت» ابتدا كلام خود حضرت را نقل مي‏كنيم و سپس به كلمات ديگران در اين مورد اشاره مي نماييم:اميرالمؤمنين حضرت علي-‏عليه السلام- در جريان احتجاج با ابوبكر فرمود: تو را به خداوند سوگند مي‏دهم كه بگويي آيا رسول خدا -صلي الله عليه وآله- نفرمود: (يا علي) مَثَل تو نسبت به من همانند هارون نسبت به موسي ...

اين مطلب مسلم است که اقدامات امام معصوم عليه السلام بر اساس مصالح امور مسلمانان و اداي وظيفه الهي مي باشد, وقتي امام(ع) کاري را انجام مي دهد مثلاً اقدام به جهاد و مبارزه در برابر ظلم و ستم مي کند به معناي اين است که وظيفه الهي و شرعي اش بوده و نيز وقتي هم که سکوت مي کند ...

خلافت اسلامي در فضايي ناعادلانه به ابوبكر رسيد. و علي ـ عليه السلام ـ از آنجا كه خود را از هر نظر شايسته خلافت مي ديد، ابتدا از بيعت باابوبكر امتناع نمود.[1] و سرانجام ناچار شد در يك سياست حق مدارانه، باابوبكر بيعت كند.محققين اهل سنت،اجبار علي ـ عليه السلام ـ را در پذيرش چنين بيعتي پذيرفته اند.[2] ولي دربارة ...

کتب تاريخ و سيره مملو از بيان و شرح و تفصيل علل و عوامل حوادث و وقايع دوران حيات پر بار امير المؤمنين علي ـ عليه السلام ـ بعد از رحلت پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله وسلم ـ تا زمان شهادت مظلومانه آن امام همام مي باشند و علماء و بزرگان شيعي و ديگر انديشمندان منصف از ...

در مورد ازدواج دختران حضرت با خلفا، تنها موردي که در برخي کتاب ها از آن سخن به ميان آمده است،  شايعة ازدواج ام كلثوم دختر امام علي ـ عليه السّلام ـ با خليفه دوم است.دراين خصوص نيز، دو ديدگاه وجود دارد. برخي از علماي شيعه مانند شيخ مفيد وقوع اين ازدواج را از اساس منكر شده و اين شايعه ...

در مورد سئوال توجه به چند نکته لازم است:1. اگر دو واجب داشته باشيم که امکان ندارد هر دو را در آن واحد با يکديگر انجام دهيم بلکه ناچاريم يکي از آن دو را انتخاب کنيم، در اين صورت اگر يکي از آن دو واجب، از ديگري مهم تر است قطعا «اهم» (مهم تر) را بايد انتخاب کنيم. اگر شخص ...

عمر تعيين خليفه پس از خود را در ميان شش نفري گذاشت با اين توجيه که پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ـ  هنگام رحلتش از اين شش نفر راضي بوده است. اين افراد عبارت بودند از: علي ـ عليه السلام ـ عثمان، طلحه، زبير، سعد وقاص، عبدالرحمن بن عوف.شيوه انتخاب خليفه ازميان اين شش نفر را نيز خود ...

در مورد قسمت اول سؤال، فلسفه سکوت حضرت را مي توان در اظهارات و موضع گيري خود آن حضرت جستجو نمود که قبلا به مواردي از آن اشاره مي گردد:1. وقتي علي ـ عليه السلام ـ  با ديدگان خود مشاهده مي‌كرد  كه خلافت و رهبري اسلامي از محور اصلي خود خارج مي شود، تشخيص داد كه سكوت مطلق تأييد بر ...

آنچه از سيره و روش و عمل امام علي ـ عليه السلام ـ در دست است، نشان مي دهد كه آن حضرت در هيچ شرايطي با ابابكر بيعت نكرده است، و اگر بنابرنقل برخي مورخين و محدثين پس از مدت شش ماه بيعت نموده[1] از روي اكراه و اجبار بوده است نه با ميل و اختيار. امام را با زور ...

آنچه در «نهج البلاغه» در مورد «خلفا» آمده است انتقادهاي شديد و تندي است كه امام از آنها كرده است. مفاد و مضمون برخي از آنها در حقيقت اشاره دارد به اين مطلب كه آنان غاصب خلافت بودند، زيرا خلافتي كه از آنِ ديگري (امام) بوده آنان آن را تصاحب كردند و به خود اختصاص دادند و اين همان معناي ...

بعد از رحلت پيامبر ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ و امام ـ عليه السلام ـ در برابر اقدام اهل سقيفه بين دو امر قرار گرفته بود. از يك طرف حق خود و خاندانش مطرح بود و از سوي ديگر حفظ دين و پاسداري از دستاوردهاي اسلام، برايش مطرح بود، امام ـ عليه السلام ـ حق خود ...

اگر كسي تاريخ اسلام و به خصوص دوران نخستين از هجرت را بررسي نمايد، متوجه خواهد شد كه مؤمنان به پيامبر اسلام، بسيار اندك بودند. بر اثر پيروزي اسلام د رجنگ ها و به خصوص پيروزي بر قوم يهود و پس از تغيير «قبله» از «بيت المقدس» به سمت «كعبه» كه مورد احترام اعراب مشرك نيز بود و از همه ...

از آنجا كه موضوع خلافت و جانشيني رسول اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ اساس اختلاف ميان شيعه و سني است. شايسته است كه براي فضيلت و شخصيت و مناقب امير المومنين ـ عليه السّلام ـ از كلام اهل سنت بهره جسته و در چندمحور به بحث پرداخته شود.در روايتي از رسول اكرم ـ صلّي الله عليه و ...

و كـم لله مـن لـطف خـفييـدق خفاه عن فهم الزكيو كـم يسر أتي من بعد عسرو فرج كربة القلب الشجيو كـم امـرتساء بـه صـباحـاو تـأتيـك المسفرة بالعشيإذا ضاقت بك الاحوال يـومافثق بالواحـد الفرد الـعليتـوسل بـالنبيّ فـكل خـطبيـهون إذا تـوسل بـالنبيو لا تجزع اذا ما ناب خطبفكم لله مـن لـطف خـفيتوجه: عبارت «بالأطهار اهل البيت حقاً هم الزهراء و ابناؤها العلي)در ...

همّام بن شريح يكي از شاگردان ممتاز امام علي ـ عليه السّلام ـ به امام عرضه مي دارد «صف لي المتقين» پارسايان را برايم توصيف نما. ابتدا حضرت امتناع ورزيده و درخواست او را با جمله اي كوتاه پاسخ گفتند و فرمودند: «يا همّام، اتق الله و احسن فإن الله مع الذين اتقوا والذين هم محسنون» اي همّام! از خدا ...

در انديشه کلامي شيعه، امامت منصبي است الهي، شخصي كه اين مسئوليت عظيم را بر عهده مي گيرد از جانب خداوند تعيين مي گردد و وظايف مهمي بر عهده دارد مانند:توضيح و تبيين كامل احكام و دستورات اسلام كه پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ به خاطر كمي فرصت و نبود زمينة مناسب بيان نكردند. پاسداري از ...

اولا؛ً از آنجا كه دين مبين اسلام براي رشد و تعالي و هدايت بشر، در اين دنيا تشريع شده است و از آنجا كه جايگاه عمل به احكام ديني آن، در همين دنيا بوده و آخرت جاي برداشت اعمال نيك و بد است، از اين روي تنها آخرت جايگاه بازيابي و نتيجه اعمال مي باشد. با اين بيان حساب و ...

از روايات به دست مي‌آيد كه، لفظ اميرالمؤمنين شايستة شخص حضرت علي ـ عليه السلام ـ بوده وكس ديگري را نمي‌توان به اين عنوان مورد خطاب قرار داد؛ و صراحت كلام معصومين ـ عليهم السلام ـ دالِّ بر اين مطلب است.در صراحت و اثبات اين كلام شايسته است از فضيلت مخصوص اميرالمؤمنين ـ عليه السلام ـ نام ببريم تا حق ...

در حالات ائمه معصومين ـ عليهم السلام ـ قضاياي بسياري نقل شده است كه ايشان در هنگام نماز و ارتباط با خدا به طور كلي از عالم دنيا و اطراف خودشان غافل مي شدند و فقط متوجه پروردگار عالم مي شدند.از جمله مرحوم شيخ عباس قمّي ـ رحمة الله عليه ـ در منتهي الآمال دربارة عبادت حضرت علي ـ عليه ...

شيعه در لغت به معناي تابع و پيرو، و در اصطلاح متكلّمين و فِرَق و مذاهب به گروهي از مسلمانان گفته مي‌شود كه اعتقاد به امامت و خلافت بلا فصل علي بن ابيطالب ـ عليه السّلام ـ و يازده فرزند پاكش دارند. و به همين معناي لغوي چهار بار لفظ شيعه در قرآن آمده است ازآن جمله«وَ انَّ مِنْ شيعتهِ ...

رؤيت يک شخص سه حالت دارد:1. رؤيت با چشم بصري و ظاهري،2. رؤيت با كشف و شهود3. رؤيت در خواب.امّا رؤيت باچشم ظاهري.ديدن و رؤيت امام علي ـ عليه السّلام ـ قبل از ولادت با چشم ظاهري و معمولي براي هيچ كس ممكن نيست، و آيه و روايتي دال بر اين مطلب نداريم و امّا بعد از شهادت آن حضرت ...

براي روشن شدن پاسخ سوال فوق، توجه به مطالب زير لازم است:اگر علي ـ عليه السلام ـ در جريان هجوم بر منزل خود وآتش زدن درب آن، عکس العمل نشان مي داد، و با استفاده از شمشير وارد نبرد و پيکار مي شد، اين عکس العمل آن چنان پي آمد خطرناکي را به دنبال داشت، که نه تنها امام معصومي ...

پيش از آن که به پاسخ تفصيلي به سئوال مورد نظر بپردازيم لازم است به دو نکته مهم اشاره نمائيم که پاسخ اجمالي سوال نيز در آن دو نکته نهفته است: الف: مسبِب به کسي و يا گروهي گفته مي شود که اسباب يک کاري را فراهم نمايد و سبب وقوع حادثه و يا اتفاقي بشود، فرق نمي کند چه عملا ...

براي رسيدن به يک پاسخ منطقي و قانع کننده لازم است ابتدا اصل خطبه امير المومنين ـ عليه السلام ـ را که بعد از جنگ جمل ايراد شده است ترجمه نموده و سپس به تفصيل و تشريح آن بپردازيم: بر اساس اين خطبه علي ـ عليه السلام ـ مي فرمايد: «اي مردم، زنان از نظر ايمان و بهره اقتصادي و موهبت ...

بدون شك از بزرگترين امتيازات شيعه بر ساير مذاهب اين است كه پايه و زيربناي اصلي آن، «محبت» است. از زمان نبي اكرم(ص) كه اين مذهب پايه گذاري شده است زمزمه محبت و دوستي در آن بوده است. آنجا كه در فرمايش نبوي جمله (عليٌ و شيعته هم الفائزون)[1] را مي شنويم، گروهي را در گرد مولي علي مي بينيم ...

1- ابتدا بايد به اين نكته توجه داشت كه پيامبران و اوصياء الهي طبق مقرّرات و فرامين الهي عمل مي‏نمودند. لذا نمي‏توان به آنان ايراد گرفت كه چرا اقدام به جنگ ننمودند؟! يا چرا سكوت كردند؟! اگر به تاريخ انبياء نظري بيافكنيم، از اين قبيل جريانات بسيار است. از آيات قرآن كريم استفاده مي‏شود كه بعضي از پيامبران به واسطه ...

پاسخ اين پرسش متوقف است بر شناخت شرايط اجتماعي و امكاناتي كه در اختيار حكومت حقه در زمان و موقعيت امام علي ـ عليه السلام ـ بود، بدون توجه به اين شرايط به پاسخ صحيح دست نخواهيم يافت، بنابراين براي درک صحيح شرايط آن روز ناچار به ذكر نکاتي در مورد وضعيت حاکم در دوران حاکميت امير المؤمنين ـ عليه ...

مجموع نامه هاي آن حضرت كه در نهج البلاغه آمده 79 نامه است، تنها در تعداد محدودي از آنها امام كلمه «امير المؤمنين» را به كار برده است: كه عبارتند از نامه هاي 1، 3، 5، 38، 50، 51، 60، 63، و 75 و در ما بقي امام ـ عليه السلام ـ به صورت عادي نامه نوشته است.آنچه مورد اعتراض ...

اگر علي (ع) براي حق به تاراج رفته خويش اقدامي ننموده به جهت وصيت و سفارش رسول خدا (ص) بود كه خود حضرت در چند جاي از نهج البلاغه علت اين صبر و بردباري را بيان فرموده از جمله: خطبه 16، خ/97، خ/3، خ/26، خ/74 و خ/4. در اين موارد حضرت علت صبر را نداشتن يار و ياور، وصيت پيامبر، ...

با نگاه به كلمات علي ـ عليه السلام ـ بعد از رحلت رسول الله ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ تا هنگام خلافت ظاهري حضرت و بعد از آن مي توان دريافت كه حضرت هيچگاه آرام نگرفت و در مواقع مقتضي اشاره به حق غصب شده خويش مي فرمود: دليل اين مدعا احتجاج و گفتگو در امر ...

اولا: بايد ببينيم كساني كه با امام بيعت كردند، چه كساني بودند و بر اساس چه بينش و شناختي با امام بيعت كردند؟ آنها كساني بودند كه خلافت سه خليفه قبل از علي «عليه السلام» را آزموده بودند و همچنين رفتار و سلوك ديگر اصحاب رسول الله را هم در طول بيست و پنج سال تجربه نمودند، آنها متوجه شدند ...

آنچه در سؤال آمده اين است كه اميرالمؤمنين ـ عليه السلام ـ پس از جنگ جمل در سال 36 هجري قمري توسط جرير بن عبدالله، نامه اي براي معاويه فرستاد، متن آن چنين است:«همانا كساني كه با من بيعت كرده اند با ابابكر و عمر و عثمان با همان شرايط بيعت كرده اند، پس آن كه در بيعت حضور داشت ...

اولا استدلال امام ـ عليه السلام ـ با معاويه «جدال احسن» بوده، يعني از مقدماتي استفاده شده كه مورد قبول خصم مي باشد، زيرا معاويه حاكميت ابوبكر، عمر و عثمان را از راه انتخاب مردم قبول داشت.ثانيا اينكه در حاكميت دو بحث مطرح است «مشروعيت» كه از جانب خداست و «مقبوليت» كه از طرف مردم است. و سخن امام ـ ...

از مجموع سخنان اميرالمؤمنين ـ عليه السلام ـ چنين نتيجه گيري مي شود كه امام از ابتداء با جريان «حكميت» و شخص «ابو موسي اشعري» مخالف بوده است بلكه حضرت «ابن عباس» و «مالك اشتر» را پيشنهاد نمود ولي با اصرار اصحاب نادان امام مجبور شد تن به حكميت «اشعري» دهد در عين حال فرمود ما مردان را حاكم قرار ...

گرفتن حق واجب است و به قول معروف حق گرفتني است اما اين که علت سكوت و ترك قيام علي (ع) چيست؟ در جاهاي مختلف نهج  البلاغه فلسفه سكوت بيان شده. علي (ع) از طرح دعوي خود و مطالبه آن و از تظلم در هر فرصت مناسب خودداري نكرده علي از اين سكوت به تلخي ياد مي كند و آن ...

اولاً علماي اهل سنت در مورد ترتيب برتري و فضيلت خلفاي چهارگانه،اتقاق‌نظر ندارند بلكه بسياري از آنها ترتيب فوق را براي فضيلت آنها قبول ندارند. اين حجر هيتمي در كتاب الصوعق المحرقه كه در بيان ترتيب فضيلت خلفاي چهارگانه براساس ترتيب خلافت آنها بدين نكته معترف است كه اكابري از علماي اهل سنت اين ترتيب را قبول ندارند او در ...

راههاي شناخت يك شخصيت عبارتنداز:1ـ قضاوت و اظهار نظر دشمنان او، و به قول معروف:خوشتر آن باشد كه وصف دلبران.گفته آيد بر زبان ديگران.2ـ اظهار نظر دوستان، ياران و شاگردان.3ـ آثار و نشانه هاي شخصيتي خود آن شخصيت و بررسي محتواي سخنان او.پس از اين مقدمه كوتاه در رابطه با سئوال فوق مي گوئيم: بيشتر موارد ياد شده در سئوال ...

شکل گيري و قوام شخصيت انسان به مقدار بسيار زيادي ارتباط با نقش تربيتي مادر و نوع رفتار و آداب و شخصيت او دارد.در طول تاريخ فراوان ديده شده كه هرگاه فردي به نخبگي و فرزانگي سر برآورده بدون شك از مادري با فضيلت و كاردان بهره‌مند بوده اند. پيشوايان معصومين(عليهم السلام) به عنوان گوهرهاي ناب و بي‌‌بديل عالم خلقت، ...

براي تبيين پاسخ اين پرسش، توجه به چند نكتة اساسي،‌ حائز اهميت است:نکته اول. توجه به معناي پدر معنوي در کاربرد روايات است. گرچه در روايات عنوان پدر معنوي، در خصوص پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ و اميرالمؤمنين ـ عليه السّلام ـ وارد شده است و بيشتر اين روايات نيز از خود پيامبر ـ صلّي الله ...