چرا در سوره بقره فرموده اند: ذلک الکتاب و گفته نشده هذا الکتاب؟
ادامه مطلب »مذهبی
در چه مواردی دروغ گفتن جایز است ؟
دروغ از گناهان کبیره بشمار می رود. در چه مواقعی دروغ گفتن جایز است ؟ آیا برای حفظ جان می توان دروغ گفت؟
ادامه مطلب »چگونه سفارش به دعای برای طول عمر در روایات با امر به آرزوی مرگ در سوره جمعه، سازگار است؟
با توجه به اینکه یکی از نشانه های ایمان آرزوی لقاء بروردگار می باشد (سوره جمعه) در حالی که ما دعای طول عمر می کنیم این دو مطلب به ظاهر متفاوت را چگونه می شود جمع نمود؟
ادامه مطلب »آیا ازدواج موقت دختران باکره موجب سر خوردگی و وارد آمدن ضرباتی به احساسات وعواطف آنان و از جهت دیگر موجب کشیده شدن آنان به وادی گناه و معصیت نمی شود؟
دو اشکال در باب ازدواج موقت مطرح است:1- از جنبه روانشناسی هنگامی که یک دختر و پسر با هم رابطه دوستی برقرار می کنند، با اینکه هر دو به شدت درگیر احساسات و عواطف هستند، این دختر است که انرژی عاطفی و روحی بیشتری از خودش مصرف می کند که با توجه به ساختار روحی زن امری کاملا طبیعی است و پسرها هم هر چه قدر که بخواهند از خود ابراز احساسات کنند، در اغلب مواقع به پای دختر نمی رسند، اما این جور روابط و دوستی ها دوام و پایداری نخواهد داشت و اگر هم احیانا به ازدواج منجر شود، امکان جدایی بسیار بیشتر خواهد بود آن هم به دلایلی که فعلا نیاز به طرح آنها نیست. بعد از پایان این رابطه، این دختر است که ضربه عاطفی سختی خواهد خورد؛ چون او احساساتش درگیر بوده است و با تمام وجود ابراز احساسات می کرده است.2- اگر رابطه طرفین به صورت رابطه جنسی زناشویی باشد، دختر بعد از اتمام مدت عقد، دیگر باکره نخواهد بود و اگر دوباره نتواند پسر دیگری را پیدا کند که با او صیغه شود و یا پسر به هر دلیلی زیر بار صیغه نرود، این احتمال وجود خواهد داشت که دختر به راحتی خود را در دسترس انسان های هوسران و بیمار دل قرار دهد و هیچ ترسی نداشته باشد چون از قبل باکره بودن خود را ازدست داده است و اگر هم درآینده از جانب شوهر خود مورد مواخذه قرار گیرد، به راحتی می تواند این موضوع را به ازدواج موقت خود ارجاع دهد. و از همین جاست که شاید دختران دیگر ابایی از هوسرانی و هوسبازی بعد از ازدواج موقت نداشته باشند و ازدواج موقت بهانه باشد برای هوسرانی و بی بند و باری.لطفا از منظر روانشناسی و اجتماعی در این باب صحبت کنید. چون اشکال تراشان در این امر، غالبا قصد نشان دادن ناکارمدی دین و قوانین ناب اسلام را دارند. به همین دلیل مستندات دینی برای آنها غیر قابل قبول است. (پاسخ دو اشکال مطرح شده را برای بحث با چنین افرادی نیاز دارم.)
ادامه مطلب »آیا ملک الموت(عزرائیل) جان هر موجود زندهای را میگیرد؟
آیا ملک الموت جان هر موجود زندهای را میگیرد؟
ادامه مطلب »مسلک “اک” و یا “اکنکار” چه مسلک و مرامی است؟ آیا چنین مسلکی می تواند حق باشد؟
جوانی از خانواده های مذهبی را که گرفتار مسلک "اک" شده است، راهنمایی فرمایید، آیا چنین مسلکی می تواند حق باشد؟
ادامه مطلب »آیات قرآن که در آنها راجع به «فساد» بحث شده کداماند؟
آیات قرآن که در آنها راجع به «فساد» بحث شده کداماند؟
ادامه مطلب »معنای نزول قرآن و فلسفه تدریجی بودن نزولش چیست؟
1. معنای نزول القرآن چیست؟ 2. مرحله و مرتبه نزول القرآن چگونه است؟ 3. فلسفه تدریجی بودن نزول القرآن چیست؟
ادامه مطلب »اگر پولی به برادرم قرض بدهم و توافق کنیم همان مقدار سودی را که بانک در قبال این پول می دهد برادرم به من بدهد، چه حکمی دارد؟
مقداری پول در یکی از بانک ها داشتم که به آن سود تعلق می گرفت. برادرم از من قرض خواست، من هم مقداری از پول ها را از حساب برداشته و به وی دادم، ولی قرار شد سودی را که بانک به من می دهد، برادرم به من بدهد. در این امر چه حکمی است؟
ادامه مطلب »چگونه باید با قرآن کریم استخاره کرد؟ به عبارت دیگر، چگونه باید مفهوم آیات را در زمان استخاره فهمید؟
چگونه باید با قرآن کریم استخاره کرد؟ به عبارت دیگر، چگونه باید مفهوم آیات را در زمان استخاره فهمید؟
ادامه مطلب »آیا زیارت عاشورا معروفه جهت برآورده شدن حاجات مجرب تر است یا زیارت عاشورا غیر معروفه؟
آیا در صورت کمبود وقت و جهت برآورده شدن حاجات خواندن زیارت عاشورای معروفه با یک لعن و یک سلام بهتر و مجرب تر است یا خواندن زیارت عاشورای غیر معروفه؟
ادامه مطلب »چگونه می توان صفت رذیله ای را زدود؟
بنده دانشجوی (کارشناسی ارشد) ترم آخر رشته کلام و عقاید اسلامی هستم. هر چند وقت یک بار این سؤال برایم ایجاد می شود که چرا هنوز نتوانسته ام رذائل اخلاقی ام را به صورت مشخص و پیوسته مداوا کنم؟؛ یعنی این که بدانم الآن مثلا تا چه حد توانسته ام فلان رذیله ام را مداوا کنم و دیگر باید چه کاری در ادامه مداوا انجام دهم؟ این در حالی است که کتب مختلفی را خوانده ام و بعضا سی دی هایی در این زمینه با تفکر و دقت گوش داده ام و در آن مدت سعی کردم روی خودم کار کنم اما به سرعت و پس از مدتی هم دچار غفلت شده ام و هم احساس کردم آن چه خوانده ام راه حل ریشه ای در مورد من نبوده است. و حتی مدت زیادی به دنبال این بودم که روی بحث عادت کار کنم و کتبی را خواندم اما باز جواب گوی نیازم نبود. خلاصه این که بنده معتقدم مانند بیماری های جسمانی مان که به پزشک مراجعه می کنیم، در مورد روح مان نیز بایستی این گونه باشد. اما مشکلی وجود دارد این است که عالمان اخلاق مانند پزشکان در دسترس نیستند، با این که حضورشان ضروری تر است و دیگر این که قبول دارم باید به واجبات و آن چه می دانیم عمل کرد تا راه باز شود، اما در همان مسیر مشکلی که برای بنده ایجاد می شود این که همه رذائل به هم پیوسته اند و شاید برخی ریشه دیگری هستند که در همان مسیر و حرکت معمولی ام خلل ایجاد می کنند. بنابر این بفرمایید چه بکنم و چگونه به صورت پیوسته و مشخص می توان صفت رذیله ای را با توجه به فهم تقدمش زدود؟ در ضمن سؤ ال بنده اصلا درباره چگونگی جستجوی عالم اخلاقی که بخواهد ذکر ویژه ای بگوید و ... نیست بلکه مقصودم همین ایراداتی است که بنده در مورد خودم به آنها یقین دارم.
ادامه مطلب »در رأس ارتش رومیان (در جنگ با ایران) امپراتور هراکلیوس قرار داشت. آیا این امپراتور از بندگان محبوب خدا و مؤمن است؟ و به بهشت می رود؟
در سوره روم ابتدا از شکست روم شرقی (بیزانس) که اهل کتاب بودند در برابر آتش پرستان پارسی سخن به میان آمده سپس چنین گفته شده است: در مدت کوتاهی در طی چند سال ایشان در پایین ترین جای زمین بر پارسیان غالب خواهند شد. و در همان روز مؤمنان خوشحال خواهند شد. و خدواند ظالمان را چنین مورد مجازات قرار می دهد فرمانروایی از آن خداست... . شیخ سعید نورسی در کتاب خود موسوم به "رساله نور" امپراطور هراکلیوس را تمجید نموده و نوشته که وی مسلمان شده و مسلمان از دنیا رفته است. حال سؤال من این است که در راس ارتش رومیان امپراتور هراکلیوس قرار داشت. آیا این امپراتور که چنین جنگی را رهبری کرده و سربازان گمنامی که در این جنگ جان خود را از دست داده اند از بندگان محبوب خدا هستند؟ آیا ایشان مؤمن هستند و به بهشت می روند؟
ادامه مطلب »تغییر جنسیت چه تأثیری بر تغییر عناوین خانوادگی دارد؟
هرگاه فردی تغییر جنسیت دهد، چه تأثیری بر عناوین خانوادگی، مانند: برادر، خواهر، عمو، عمه، دایی، خاله و نیز پدر و مادر دارد؟
ادامه مطلب »تغییر جنسیت پدر یا مادر چه تأثیری بر ولایت و سرپرستی کودکان خواهد گذاشت؟
تغییر جنسیت پدر یا مادر چه تأثیری بر ولایت و سرپرستی کودکان خواهد گذاشت؟ به عبارت دیگر، هرگاه پدر تغییر جنسیت دهد، آیا حق ولایت و سرپرستی کودکان را از دست می دهد؟ و هرگاه مادر تغییر جنسیت دهد، و به مرد تبدیل شود، آیا بر کودکان ولایت پیدا می کند؟
ادامه مطلب »ملاک ارث فردی که تغییر جنسیت داده، از والدین و فرزندان خود،جنسیت فعلی اوست یا جنسیت قبلی؟
فردی که تغییر جنسیت داده، از والدین خود به چه سهمی ارث می برد، آیا جنسیت فعلی او ملاک است، یا جنسیت قبل از تغییر جنسیت؟ نیز پدر و مادری که در تغییر جنسیت داده است، از فرزند خود به چه اندازه ای ارث می برد، آیا جنسیت فعلی او مورد نظر است یا جنسیت قبل از تغییر؟
ادامه مطلب »آیا زدن موهای زاید بدن لازم است؟ حکم غسل با آنها چگونه است؟
می خواستم بدانم که اگر موهای زائد هر جایی از بدن را نزنیم چه حکمی دارد آیا غسل صحیح است؟
ادامه مطلب »چرا عبدالمطلب پسرش را عبدالعزی نامید؟
چرا حضرت عبدالمطلب اسم پسرش ابولهب را عبدالعزی گذاشته بود؟ در حالی که می دانیم وی معتقد به دین حنیف بوده است.
ادامه مطلب »کدام یک از مراجع تقلید لاک روی ناخن را مانع وضو نمی داند؟
شنیده ام یکی از مراجع تقلید فرموده اند: با لاک ناخن نماز خواندن مانعی ندارد اگر امکان دارد نام مرجع مورد نظر و حکم ایشان را به طور کامل بیان می فرمایید؟
ادامه مطلب »آیا فضله پرندگان خانگی؛ مانند طوطی، مینا و مرغ عشق پاک است؟
آیا فضله پرندگان خانگی؛ مانند طوطی، مینا و مرغ عشق پاک است؟
ادامه مطلب »روش صحیح برخورد با کودک را توضیح دهید.
روش صحیح برخورد با کودک را توضیح دهید.
ادامه مطلب »در جامعه امروز نظر اسلام در مورد حقوق بشر چیست؟
در جامعه امروز نظر اسلام در مورد حقوق بشر چیست؟
ادامه مطلب »کسی در تمام زندگی اش تنها به خدا توکل کرده و از او کمک خواسته؛ چرا هنگامی که مورد ستمی قرار می گیرد، خدا از او حمایت نمی کند؟
در مورد کسی که کاملا با خدا است و در تمام زندگی اش تنها به خدا توکل کرده و از او کمک خواسته؛ چرا به یک باره و به ناحق توسط عده ای به فرض کشته می شود، یا مورد ستمی قرار می گیرد؟ توجیه این مسئله چیست؟ در این جا ظلم وارد شده به فرد اصلا به خاطر دوری او از خدا نبوده! انتظار می رود خدا در چنین مواردی از او حمایت کند.
ادامه مطلب »نظر اهل سنت در باره مصحف امام علی (ع) چیست؟
اطلاعاتی در رابطه با مصحف امام علی (ع) می خواستم و اینکه آیا این مصحف تایید شده از جانب سنی ها هم هست و یا اینکه آنها این مصحف را شبهه دار می دانند ؟ و درصورت شبهه داشتن، شیعه چگونه به آنها پاسخ داده است ؟ لطفا چند کتاب در رابطه با این موضوع معرفی کنید .
ادامه مطلب »آیا جوهر خودکار مانع وضو به حساب می آید؟
آیا جوهر خودکار مانع وضو به حساب می آید؟
ادامه مطلب »چگونه و به چه کسی باید صدقه داد؟ حداقل این صدقه باید به چه میزان باشد؟
چگونه باید صدقه داد (خارج از زکات و خمس)؟ به چه کسی باید صدقه داد؟ با چه چیزی؟ حداقل این صدقه چه میزان است؟
ادامه مطلب »آیا برنجی که چند بار گرم شده و بوی الکل گرفته نجس است؟
خوردن برنجی که بر اثر چند بار، گرم کردن بوی الکل گرفته حرام است؟ و آیا چنین غذایی نجس است؟ با تشکر
ادامه مطلب »آیا تاتو و خالکوبی برای وضو و غسل و انجام اعمال حج اشکالی ایجاد می کند؟
آیا تاتو و خالکوبی برای وضو و غسل و انجام اعمال حج، اشکالی ایجاد می کند؟
ادامه مطلب »آیا جعده از حضرت امام حسن (ع) فرزندی داشت؟
آیا جعده از حضرت امام حسن (ع) فرزندی داشت؟
ادامه مطلب »از کارهای ناپسند وهابیان حمله به شهر مقدس کربلا است. آیا این نسبت درست است ؟ و اصلا علت حمله چه بوده است؟
یکی از کارهای ناپسند که به وهابیت نسبت داده شده، حمله به شهر مقدس کربلا در سال 1226 است که در 18 ذی الحجه همان سال اتفاق افتاد. این کار بزرگ ترین فاجعه تاریخ کربلا بعد از عاشورا بود که تاریخ نویسان آن را عاشورای دوم نهادند. آیا این نسبت درست است و آیا منبع مورد اعتماد و قبول فریقین برای آن وجود دارد؟ و اصلا علت حمله چه بوده است؟
ادامه مطلب »چه دلیل شرعی برای عید نوروز وجود دارد؟
چه دلیل شرعی برای عید نوروز وجود دارد؟
ادامه مطلب »سرقت از حرز شکسته شده، چه حکمی دارد؟
در بحث سرقت حدی اگر حرز به صورت غیر عمدی شکسته شده باشد ولی مال به صورت عمدی سرقت شود با احتساب سایر شرائط آیا سارق متحمل حد خواهد شد یا خیر؟ استدلال خود را بیان کنید.
ادامه مطلب »آیا علوم کیمیا، لیمیا، هیمیا، سیمیا از علوم مورد قبول دین هستند؟
آیا علوم غریبه؛ مثل علوم کیمیا، لیمیا، هیمیا، سیمیا و ریمیا از علوم دینی و الاهی اند؟
ادامه مطلب »با کاغذهای باطله حاوی آیات قرآن و اسماء جلاله چه باید کرد؟
روزنامه هایی که در خانه جمع می شود مملو از اسماء متبرکه است ما نه رودخانه داریم نه جایی که دفن کنیم چکار کنیم؟
ادامه مطلب »آیا حکومت و امر و نهی نمودن منحصر در ذات خداوند است یا کسانی که مقام خلیفة الاهی دارند نیز می توانند اعمال ولایت نمایند؟ در آن صورت آیا نیازمند اذن شارع و از جمله مصادیق ولایت در تشریع و بر تشریع نمی باشد؟
خواهشمنداست به جمله داخل گیومه توجه کنید: «حکومت مستلزم امر و نهی است وامر و نهی منحصراً حق خداوند است و هیچکس به غیر از او حق ندارد بر دیگران امر و نهی کند».حال با توجه به گزاره فوق عده ای نتیجه گرفته اند فقط شخص یا اشخاصی می توانند بر دیگران حکومت و امر و نهی کنند که از جانب خداوند اذن داشته باشند؛ و عده ای دیگر از گزاره یاد شده نتیجه گرفته اند فقط قانون خداوند بر همه شئون مردم و انسانها تسلط دارد.1. کدامیک ازدو نتیجه گیری صحیح است؟2. آیا نتیجه اول ازخلط ولایت درتشریع (کشف حکم شرعی) و ولایت بر تشریع (حق قانون گذاری)نشآت نگرفته است؟3. آیا ولایت در تشریع از مصادیق امر و نهی بر انسانها است؟4. آیا ولایت در تشریع مستلزم اذن شارع و نصب از جانب اوست؟5. آیا اقتضای حکومت ولایت در تشریع است؟
ادامه مطلب »نمازهای نخوانده بسیار دارم، ولی نمی دانم چقدر است و چطور باید قضا کنم. وظیفه ام چیست؟
نمازهای نخوانده بسیار دارم، ولی نمی دانم چقدر است و چطور باید قضا کنم. وظیفه ام چیست؟
ادامه مطلب »در صورتی که ندانیم کدام یک از فرش های مسجد نجس شده است، چگونه باید آنها را تطهیر کرد؟
خادم مسجدی بزرگ هستم، می دانم یکی از فرشهای مسجد نجس شده است، ولی بدلیل جابجایی فرشها نمی دانم فرش نجس کدام فرش است حال آیا باید تمام فرشهای این مسجد بزرگ شسته شود؟
ادامه مطلب »راه مقابله با طلسم چیست؟
خواهشمند است بنده را در رابطه با طلسم (دعاهای منفی) راهنمایی فرمایید. توضیح این که این جانب احساس می کنم که کارهایم با توجه به فعالیت زیاد، به کندی و بدون این که کارهای مثبت من در نظر کسی باشد پیش می رود و در سال 84 به یکی از دعا نویس ها مراجعه کردم که ایشان جواب داد که 9 ساله توسط خانمی قد بلند طلسم شده ام که 3 سال آن گذشته و خودم نیز احساس کردم درست می گوید. به خاطر این موضوع دچار افسردگی روحی شدید شده ام، لذا خواهشمندم مرا از این افسردگی روحی نجات دهید.
ادامه مطلب »راه مقابله با طلسم چیست؟
خواهشمند است بنده را در رابطه با طلسم (دعاهای منفی) راهنمایی فرمایید. توضیح این که این جانب احساس می کنم که کارهایم با توجه به فعالیت زیاد، به کندی و بدون این که کارهای مثبت من در نظر کسی باشد پیش می رود و در سال 84 به یکی از دعا نویس ها مراجعه کردم که ایشان جواب داد که 9 ساله توسط خانمی قد بلند طلسم شده ام که 3 سال آن گذشته و خودم نیز احساس کردم درست می گوید. به خاطر این موضوع دچار افسردگی روحی شدید شده ام، لذا خواهشمندم مرا از این افسردگی روحی نجات دهید.
ادامه مطلب »آیا با عدالت خداوند سازگار است که افراد ضعیف و بی پناه، عزیزان و سرپرست خود را از دست دهند؟
کودک 5 ساله ای مادرش را از دست داده است. محرومیت کودک از حق داشتن مادر چه توجیهی دارد؟ آیا با عدل الهی سازگار است؟ چرا دیگران باید مادر داشته باشند ولی او محروم شود ؟تبعات منفی نداشتن مادر چگونه جبران می شود؟
ادامه مطلب »آیا با عدالت خداوند سازگار است که افراد ضعیف و بی پناه، عزیزان و سرپرست خود را از دست دهند؟
کودک 5 ساله ای مادرش را از دست داده است. محرومیت کودک از حق داشتن مادر چه توجیهی دارد؟ آیا با عدل الهی سازگار است؟ چرا دیگران باید مادر داشته باشند ولی او محروم شود ؟تبعات منفی نداشتن مادر چگونه جبران می شود؟
ادامه مطلب »نظریه وحدت وجود در برابر چالش ها و مشکلات چه پاسخی دارد؟
نظریه وحدت وجود در برابر چالش ها و مشکلات چه پاسخی دارد؟ 1. یکی از رایج ترین افکار موجود در بین مشاهیر و شعرای قدیم و جدید اعتقاد به وحدت وجود است. پس چند سوال و ایراد در این مورد آغازگر سوال های ما است. در ابتدا می خواهیم بدانیم موضع این تفکر در برابر کلمه خلقت چیست؟ و آن را چگونه توجیه می کند؟ اگر هیچ چیزی جز خدا وجود ندارد و همه هر چه هست جلوه ای از روی او است این جلوه گری برای چیست و کیست؟ بسیاری از صفات خداوند بنا به وجود غیر، مصداق دارد. او رحمن است. وقتی که جز خودش چیز دیگری نیست رحمت او شامل چه کسی می شود؟ او قادر است وقتی جز خودش شیئی متصور نیست قدرت او بر چه کاری است؟ او بزرگ است، اما از چه چیزی؟ او عزیز است، برای چه کسی؟ او غفور است، اما چه خطائی را می بخشد؟ و... همه صفات از او سلب می شود. دیگر هیچ خاصیتی ندارد . فقط "یک" است. چیزی که نه بزرگ است و نه توانا و نه... می توان گفت اصلا نیست. او هیچ است. می بینید رسیدیم به عدم وجود و فلسفه سوفسطائی.
ادامه مطلب »نظریه وحدت وجود در برابر چالش ها و مشکلات چه پاسخی دارد؟
نظریه وحدت وجود در برابر چالش ها و مشکلات چه پاسخی دارد؟ 1. یکی از رایج ترین افکار موجود در بین مشاهیر و شعرای قدیم و جدید اعتقاد به وحدت وجود است. پس چند سوال و ایراد در این مورد آغازگر سوال های ما است. در ابتدا می خواهیم بدانیم موضع این تفکر در برابر کلمه خلقت چیست؟ و آن را چگونه توجیه می کند؟ اگر هیچ چیزی جز خدا وجود ندارد و همه هر چه هست جلوه ای از روی او است این جلوه گری برای چیست و کیست؟ بسیاری از صفات خداوند بنا به وجود غیر، مصداق دارد. او رحمن است. وقتی که جز خودش چیز دیگری نیست رحمت او شامل چه کسی می شود؟ او قادر است وقتی جز خودش شیئی متصور نیست قدرت او بر چه کاری است؟ او بزرگ است، اما از چه چیزی؟ او عزیز است، برای چه کسی؟ او غفور است، اما چه خطائی را می بخشد؟ و... همه صفات از او سلب می شود. دیگر هیچ خاصیتی ندارد . فقط "یک" است. چیزی که نه بزرگ است و نه توانا و نه... می توان گفت اصلا نیست. او هیچ است. می بینید رسیدیم به عدم وجود و فلسفه سوفسطائی.
ادامه مطلب »چرا باید تاریخ را که دست نوشته عده ای انسان (جایز الخطا) است، پذیرفت؟
چرا باید تاریخ را که دست نوشته عده ای انسان (جایز الخطا) است، پذیرفت؟
ادامه مطلب »چرا باید تاریخ را که دست نوشته عده ای انسان (جایز الخطا) است، پذیرفت؟
چرا باید تاریخ را که دست نوشته عده ای انسان (جایز الخطا) است، پذیرفت؟
ادامه مطلب »اگر زن در آمد داشته باشد آیا می تواند بدون اجازه شوهر به خانواده اش بدهد؟ زنی که به خانواده همسرش اهانت کند، تکلیف همسر چیست؟
اگر زن در آمد داشته باشد آیا می تواند بدون اجازه شوهر به خانواده اش بدهد؟ زنی که به خانواده همسرش اهانت کند، تکلیف همسر چیست؟
ادامه مطلب »در طریق الی الله حجب نورانی یعنی ائمه (ع) موجب صعود می شوند؟ تا چه اندازه قرب به ایشان مهم است؟
در طریق الی الله حجب نورانی یعنی ائمه اطهار (ع) موجب صعود می شوند؟ تا چه اندازه قرب به ایشان مهم است؟
ادامه مطلب »آیا پدر می تواند شرط کند که دخترش را فقط به مردی که سید باشد شوهر بدهد؟
من 7 سال است که خواستگار دختری از اقوام و نزدیکان هستم، ولی پدرش مخالف است چون هر کس از دخترش خواستگاری می کند به خاطر جراحات جنگی که دارد حالش بد می شود و چون بهانه ای نداشت به ما گفت که دخترم را نظر کرده ام که شوهرش سید باشه . من می خواستم که مرا راهنمایی کنید آیا این کاری که پدرش می کند درست است یا نه ؟ من باید چکار کنم؟
ادامه مطلب »راه پاک شدن لباس، پتو و فرش نجس چیست؟
آیا آفتاب می تواند البسه و پتو یا فرش را هم پاک کند؟
ادامه مطلب »آیا دو روایت از مجموعه چهار روایت درباره مطلاق بودن امام حسن(ع) صحیح است.؟ و آیا آنچه در روایات از آن نهی شده است، “ذوّاق” بودن نیست؟مطلبی که برای امام حسن (ع) ذکر نشده است.
سلام علیکم. درباره پاسخ جامع و دقیق شما نکاتی را به همان ترتیبی که آورده اید، متذکر می شوم و نظر شما را خواستارم:1. اولا سن اولین ازدواج امام(ع) بر چه اساسی 20 سالگی فرض شده است؟ ثانیاً با فرض صحت این مطلب، باید توجه داشته باشیم که اگر تنها به دوران 5 ساله خلافت امام علی (ع) و جنگها بپردازیم به خطا رفته ایم؛ زمانی که امام حسن (ع) به کوفه آمدند حدوداً 33 ساله بودند و از زمان آغاز ازدواج های ایشان، با توجه به عرف آن جامعه، مسلماً چندین سال می گذشته است که فرصت کافی برای ازدواج ها و طلاق ها را فراهم می سازد.درعین حال، از طول مدت هر ازدواج، بی خبریم و نمی توانیم فاصله ازدواج تا طلاق را در محاسبات خود لحاظ کنیم؛ گو این که با توضیح فوق، دانستن آن هم کمکی نخواهد کرد.2. حتی اگر روایات اهل سنت، از جمله واقدی را که روایاتی از علی بن حسین(ع) در این مورد نقل کرده است را نیز در نظر نگیریم، قاضی نعمان، از محدثین شیعه و صاحب دعائم الاسلام در صفحه 258 از جلد دوم کتاب خود روایتی از امام باقر(ع) نقل کرده است! می دانیم که تاریخ شهادت ایشان سال 114 هـ.ق و پیش از ظهور منصور یا قیام محمد بن عبدالله بن حسن بن حسن (ع) بوده است :قال أبو جعفر محمد بن علی، قال علی (ع) لاهل الکوفة: لا تزوجوا حسنا، فإنه رجل مطلاق.ضمناً بیشترین احادیث شیعه که از مبانی فقه محسوب می شوند، از امام صادق روایت شده اند. در روایات ایشان نقل هایی از پیامبر (ص) و علی(ع) – که در سال 11 و 40 هـ.ق رحلت فرموده اند- آمده است که در کتب پیشین نبوده است. آیا باید در آنها نیز تردید داشت؟درباب آنچه به منصور نسبت داده اید نکات زیر را عرض می کنم :الف) در گزارش مسعودی ، به دوران بعد از صلح امام(ع) با معاویه اشاره شده است ، درحالیکه شواهد حدیثی موجود در کتب شیعه ، داستان طلاقها را به دوران زندگی امیرالمومنین می رساند.ب) آنچه در صفحه ی 482 از دوره ی 2 جلدی " مروج الذهب " از قول منصورعباسی در سال 145 هـ.ق ، بعد از سرکوب قیام سادات حسنی ، به عنوان خطبه ای در هاشمیه و برای مخاطبین خراسانی نقل شده ، اینچنین است:" ثم قام بعده الحسن بن علی - رضی اللهّ عنه - فواللهّ ما کان برجل، عرضت علیه الأموال فقبلها، ودَسَ إلیه معاویة إنی أجعلک ولیَّ عهدی، فخلعه وانسلخ له مما کان فیه، وسلمه إلیه، وأقبل على النساء یتزوج الیوم واحدة ویطلق غداً أخرى، فلم یزل کذلک حتى مات على فراشه .."این گزارش تنها اختصاص به مسعودی (متوفی 346هـ.ق) دارد و در سایر تواریخ همچون طبقات ابن سعد(متوفی 230هـ.ق) (7/535) ، تاریخ یعقوبی (زنده در 292 هـ.ق) (2/376) و شرح مفصل این واقعه درصفحات 157 تا 201 مقاتل الطالبیین ابوالفرج اصفهانی (284 – 356 هـ.ق) ذکری از این خطبه نرفته است.از سوی دیگر ، در سایر منابع قدیم نظیر تاریخ طبری (7 / 570) ، سخنان منصور را ، در حقیقت ، متن مکتوب وی در پاسخ به نامه ی محمد بن عبدالله بن الحسن النفس الزکیة – که خود را مهدی موعود می دانست- می یابیم نه خطبه ای برای مردم. ضمناً، در این نامه کوچکترین اشاره ای به داستان طلاقها به چشم نمی خورد :ثم کان حسن فباعها من معاویة بخرق و دراهم و لحق بالحجاز ؛ و اسلم شیعته بید معاویة و دفع الامر الی غیر اهله ؛ و اخذ مالا من غیر ولاته (ولایة) و لاحلة.مورخین بعدی ، مانند ابن الجوزی (متوفی 597هـ.ق) در المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم(8/66) ، ابن الاثیر(متوفی630هـ.ق) در الکامل فی التاریخ (5/154) ، ابن کثیر(710-774هـ.ق) در البدایة والنهایة(13/361) نیز نوشته ی منصور را همانگونه که در بالا ذکر شد ، روایت می کنند.حتی در کتابی چون "منتهی الآمال" حاج شیخ عباس قمی که تاریخ را منطبق با دید شیعه بازگو می کند نیز داستان این نامه نگاری ها اینچنین روایت شده است". ابوجعفر منصور چون این بدانست براى محمّد مکتوبى از در صلح و سِلم فرستاد او را امان داد؛ محمّد مکتوب او را جوابی شافی نوشت ... ثانیاً ابوجعفر او را مکتوبی فرستاد و برخی از در حسب و نسب طریق معارضه سپرد و این مختصر را گنجایش ذکر این مکاتیب نیست. طالبین رجوع کنند به (تذکرة سبط) و غیره..."با عنایت به اجماع مورخین در این امر ، نمی توان بیان چنین خطبه ای را به یقین دانست.آیا می توان پذیرفت که روایات محدثین معتبر شیعه همچون برقی و کلینی ، منبعث از خبر وا حد مندرج در مروج الذهب مسعودی باشد ، در حالیکه مورخینی چون طبری و دیگرانی که تحت نفوذ بنی العباس هم بوده اند از آوردن این خبر امتناع ورزیده باشند؟3، 5، 6 - "طلاق" از افعال حلال است . معصیت نیست تا با "آیه ی تطهیر" منافات یابد یا موجب رنجیدگی خدا شود. در احادیث حتی در باب انجام آن به وجه صحیح پای "السیف و السوط" هم به میان آمده است {(کافی 6/56 و 57) }!! آنچه در احادیث از آن منع شده "طلاق من غیر سوء" یا "طلاق الزوجةالموافقة " است و مطلاقی مورد شماتت قرارگرفته است که "مطلاق الذواق" باشد{ کافی (6/54 و 55 ، باب کراهیة طلاق زوجةالموافقة)}. با مراجعه به تاریخ ، درمی یابیم که شخص رسول(ص) از 17 همسر خود 5 تن (حدوداً ثلث) را طلاق دادند[ترجمه ی منسوب به بلعمی از تاریخ طبری (1/308 – 311)]. سایر منابع نیز به طلاقهای پیامبر(ص) تصریح نموده اند.( تاریخ طبری 6 مورد ، ابن اثیر 5 مورد وغیره) ضمناً علاقه ی زیاد به زنان و نکاح ، خصوصا در جامعه ی آن روزگار ، امری شایع بوده است و با ویژگی های پسندیده ی مردان خدا ، لرزیدن در برابر خدا حین عبادت یا رسیدگی به امور مردم در تضاد قرارنمی گیرد ، لذا مستمسکی برای خرده گیران نخواهد بود؛ پیامبر(ص) ، در کنار نماز و عطر ، زنان را بیش از هرچیز دوست داشتند و نور چشمان خود را در نماز و لذتشان را در زنان معرفی کرده اند {کافی (5/ 321 ، احادیث 6 ،7 و 9)}. براساس روایات شیخ صدوق و کلینی از امام رضا(ع) ، اصلاً «کثرة الطروقة» از سنن مرسلین می باشد و با وظایف ایشان در برابر خدا و مردم تداخل ندارد{ تهذیب الاحکام (7/403 و 404 ، حدیث 1611) و کافی (5/ 320 ، حدیث 3) } ؛ امام باقر(ع) می فرماید : من مردی دوستدار زنان هستم و خود را برای ایشان می آرایم (خضاب می کنم){ کافی (6/480 باب الخضاب ، حدیث 3 }. همچنین از قول امام صادق(ع) "حبّ النسا" از اخلاق انبیا { تهذیب (7/403 ، حدیث 1610) و کافی (5/ 320 ، حدیث 1)} و آمیزش با ایشان "لذت بخش ترین چیزها" معرفی شده است{ کافی (5/ 321 ، احادیث 8 و 10) }. حتی ایشان افزایش ایمان را منوط به افزایش حب زنان می دانند.{ کافی (5/ 320 و 321 ، احادیث 2 و 5) }با عنایت به عرایض فوق ، نه بر گرایش به زنان عیبی مترتب است نه بر طلاقی که بی دلیل نباشد. به چه دلیل دشمنان باید طلاقهای حضرت را به عنوان امری ناپسند بر ایشان بگیرند؟4. تعداد اولاد شاخص دقیقی برای پی بردن به تعداد همسران نیست ؛ شاید ملموس ترین مثال در جهت روشن شدن مطلب این باشد که شخص رسول الله (ص) ، بر اساس گزارش ترجمه ی منسوب به بلعمی از تاریخ طبری (1/308 – 311) ، در تمام دوران زندگی خود با داشتن 17 همسر و 2 کنیز (جمعاً 19 زن) ، تنها 9 فرزند داشتند. درحالیکه امام حسین (ع) از 5 زن (یک چهارم تعداد زنان جدّ خود) ، همین تعداد فرزند داشتند (جمعا 8-9 فرزند). و یا حضرت علی (ع) ، براساس کتب انساب ، از 9 یا 10 زن (نصف تعداد زنان پیامبر) ، 33 فرزند داشتند (حدود 3 برابر اولاد پیامبر) . آیا می توان با این وجود از تعداد فرزندان به تعداد همسران پی برد؟در تواریخ موجود ، نام همه ی زنان و کنیزان شخصیتها نوشته نشده است بلکه نام ایشان اغلب آنگاه مطرح می شود که فرزندی داشته باشند ؛ هنگام ذکر نام فرزندان ، به نام مادران ایشان نیز اشاره می شود. در مورد کنیزان حتی گاهی فقط به تعبیر عمومی "امّ ولد" اکتفا شده است. آیا ما اطلاعی از نام کسانی که حضرت علی(ع) در نهج البلاغه (3/23) ذکر می کنند داریم؟"ومن کان من إمائی اللاتی أطوف علیهن لها ولد أو هی حامل فتمسک على ولدها وهی من حظه، ...".لذا با توجه به قلت فرزندان ، نمی توان انتظار زیادی در باب نام زنان امام حسن(ع) داشت.7. اولاً شایسته است برای این روایت منبعی ذکر شود. ثانیاً اگر روایت مربوط به ازدواج خدیجه (س) از نظر سند هم صحیح باشد با توجه به قرائنی که ذکر شد ، آنکه نکوهش شده است مطلاق ذواق است.در پایان باید عرض کنم در بررسی احادیث ، حتی اگر اصلاً روایات اهل سنت را در نظر نگیریم ، به 4 حدیث در کتب قدیم شیعه می رسیم ؛ (المحاسن 2/601 ، الکافی 6/56 شامل دو حدیث ، دعائم الاسلام 2/257 ) که منبع سایر علمای شیعه نظیر شیخ حر عاملی ، مجلسی ، محدث نوری ، شیخ علی نمازی ، شیخ یوسف البحرانی و دیگران در نقل این احادیث ، قرار گرفته اند. علی رغم دقت و سخت گیری وسواس گونه باز هم 2 مورد از آنها به گواهی شیخ علی نمازی در مستدرک سفینةالبحار (6/60) ، شیخ یوسف البحرانی در حدائق الناضره (25/148) و مجلسی در مرآةالعقول (21/96) مورد تأیید هستند. متشکرم.
ادامه مطلب »