مذهبی

نخست بايد به اين حقيقت توجه كرد كه حقوق بشر متافيزيكي يا ديني متكي به ارادة خداوندي است، يعني خداوند سبحان مي‌تواند حقوق و تكاليفي براي بشر تعيين كند. طرفداران حقوق بشر متافيزيكي براي اثبات مدعايشان علاوه بر دليل نقلي،[1] به تحليل عقلي نيز استناد مي‌جويند. آنان در پاسخ به اين سؤال كه چرا حقوق بشر بايد الهي باشد؟ مي‌گويند: ...

درباره حقوق بشر غربي كه در اعلاميه جهاني حقوق بشر[1] نمود يافته است، اظهار نظرهاي متفاوتي شده است. در ارزيابي اين مسأله با اهميت بايد با كمال جديت از افراط و تفريط اجتناب كرد. در ارزش حقوقي اعلاميه و كاربرد آن و اين كه تا چه اندازه در اصلاح جامعه جهاني و صلاح بشريت گام برداشته، و يا اين كه ...

شبهه مزبور چندان دور از انتظار نيست، زيرا در عصر شكوفايي همه خواسته‎هاي بشري در عرصه تعقل، علوم و صنايع و آزادي‎ها، طرح حقوق بشر متافيزيكي براي متفكران علوم انساني به ويژه روشنفكران، بي نهايت دشوار و غيرقابل تصور مي‎نمايد. در دنياي غرب اين مسأله با توجه به شرايط ذهني حاكم بر غربيان حالت جدي‎تري پيدا مي‎كند. پذيرش اين امر ...

حقوق بشر معاصر از آن جهت كه آرمانهاي عالي انساني را هر چند به طور كلي تنظيم و بر اجراي آن تأكيد كرده، شايسته تقدير است. امّا اين كه عدالت، خدمت و محبت، ايمان ورزي تنها در نظام اجتماعي مبتني بر آن تأمين مي‌گردد، نياز به بحث و تأمل دارد. از نگاه عقلي يك نظام حقوقي مطلوب، نظامي است كه ...

در پاسخ به اين سئوال، دو نكته بايد روشن شود، يكي اينكه چرا انسان كرامت دارد؟ منشأ اين كرامت چيست؟ ديگر آن كه مراد از ربوبيت تشريعي چيست؟نكته اول: كرامت عبارت است از پاك بودن از آلودگيها، عزت و شرف و كمال مخصوص هر موجودي كه كرامت به او نسبت داده مي‎شود. كرامت دو نوع است: كرامت ذاتي كه همه ...

از ديدگاه اسلام حيات به طور كلي نشانه‌اي از رحمت الهي است[1]. اين نگاه به حيات از يك سو به آن ارزش مي‌بخشد، و از سوي ديگر آن را امانتي در دست انسان مي‌داند.[2] . اختيار انسان نسبت به حيات خويش در حدي است كه خداوند به او عنايت كرده است. بنابراين حيات تنها حق افراد نيست، بلكه حفظ آن ...

با توجه به جامعيت و خاتميت دين اسلام مي توان يك حقوق بشر جهاني مبتني بر دين اسلام بر جهان عرضه كرد. چون خانوادة جهاني داراي سه عضو است كه قرآن مقدس براي هر عضو حقوق مشترك و ويژه خود آنها را قائل است و آنها را به رسميت شناخته است و همة‌ اعضاي خانوادة جهاني در قلمرو حقوق اسلامي ...

با تبيين رابطه دين و حقوق بشر وظيفه دولت اسلامي روشن مي گردد از اينرو ابتداء رابطه دين و حقوق بشر را مورد بررسي قرار مي دهيم.رابطه دين و حقوق بشر: در اين رابطه امكان دارد، نظريه‎هاي متفاوتي ارائه گردد، دست كم به دو نظريه عمده مي‎توان اشاره كرد:الف) ديدگاه فراديني بودن حقوق بشر:اين ديدگاه معتقد است انسان شناسي بر ...

دين اسلام، دين فطرت و خلقت است، لذا كاملا به نيازهاي مادي و معنوي انسان توجّه نموده است، لذا حقوق بشر كه در جامعه بين المللي، اهميت خاصي دارد در دين اسلام از حدود 1400 سال پيش به آن توجّه ويژه گرديده است و قواعد و مقررات مربوط به حقوق بشر، در ميان ساير مقررات اسلامي، جايگاهي ويژه دارد. نخستين ...

با مراجعه به نصوص اسلامي و تاريخ تحولات سياسي و اجتماعي جوامع اسلامي در طول پانزده قرن، مي‌توان به وضوح وجود يك تصور و انديشة مشخص اسلامي در زمينة مسائل حقوق بشر را دريافت و به اين حقيقت پي برد كه مسائل حقوق بشر ـ چه در تئوري و چه در عمل ـ همواره در تاريخ اسلام مطرح و مورد ...

دولت ايران در سال 1327 در جريان تصويب اعلاميه جهاني حقوق بشر جزء رأي دهندگان مثبت بوده است. امّا چنان چه از اسمش پيداست و صاحب نظران نيز برآن تصريح كرده‌اند, اعلاميه جهاني حقوق بشر يك اعلاميه بيش نيست، و از لحاظ حقوقي جنبه الزامي ندارد. در واقع اعلاميه جهاني به عنوان يك هدف متعالي ميان بشريت، نه به عنوان ...

مبناي حقوق بشر غربي چيست؟ و چرا با اسلام سازگار نيست؟حقوق بشر غربي بر مباني نظري خاصي مبتني است، از جمله آنها مي‌توان به خردباوري علمي، فردگرايي، حقوق طبيعي و قرارداد اجتماعي اشاره كرد، که به نحو اختصار تعريف خواهيم كرد.الف) خردباوري علمي:منظور از خردباوري علمي، باور كردن توانايي انسان بر شناخت علمي هستي و انسان است؛ و اين كه ...

برده‌داري قرنها پيش از اسلام و همزمان با آن در تمام نقاط دنيا يك امر عادي و طبيعي بوده است و حتي برخي از فلاسفه و متفكرين آن را توجيه فلسفي، حقوقي و خدايي مي‌كرده‌اند.مثلاً افلاطون بردگان را جزء‌اصيل و لازم عناصر تشكيل دهندة جامعه به شمار آورده[1] و ارسطو نيز برده‌داري را امري طبيعي و ضرورتي اجتماعي دانسته است.[2] ...

جامعه مدني، پديدة كاملاً نوين و از ويژگي هاي دوران مدرنيته است. جامعه مدني همانند هر ايدة ديگري در باب كيفيت زندگي سياسي جامعه، يا بهترين شيوة سازمان دادن به زندگي انسان در جامعه، بر پيش فرض ها و باورداشت هاي خاصي دربارة انسان و اخلاق، ‌سياست و دين مبتني است. اين مباني و باورداشت ها، گاه ظاهر و آشكارند ...

ترديدي نيست كه اسلام با هر گونه عبوديت و بندگي محض جز در برابر خدا به مخالفت برخاسته و ارباب و صاحب اختياري مطلق جز خدا را براي بندگان نمي‌شناسد.[1] و حتي در آيه‌اي به صراحت ارباب بودن پيامبران را براي مردم و عبوديت بندگان الهي را  در برابر آنان نفي مي‌كند.[2]قرآن كريم با سرزنش عملكرد اهل كتاب مي‌فرمايد: «آنها ...

مفهوم جامعه مدني از ابتداي پيدايي آن، يعني از دولت شهرهاي يونان تاكنون، تطورات و تحولات معنايي فراواني داشته است. به عنوان مثال اين مفهوم در نگاه ارسطو و در نظريات و انديشه هاي اصحاب «قرارداد اجتماعي» مانند؛ جان لاك و روسو البته علي رغم تفاوت هايي كه بين اين نظريات وجود دارد، مفهومي معادل با دولت دارد. در نظر ...

جامعه ى مدنى داراى معانى گوناگونى است. و تفسيرهاي متعددي از آن ارائه شده است .که ما به برخي از آنها اشاره مي کنيم ؛الف ـ جامعه ى مدنى در مقابل جامعه ى بَدَوى و غير متمدّن: جامعه ى مدنى در اين اصطلاح به جامعه اى گفته مى شود كه در آن قانون و ضابطه بر رفتار شهروندان حاكم است ...

پاسخ به سؤال شما را با استفاده از مقاله اي از نشرية انتظار[1] تحت عنوان «جهاني شدن و مقايسه آن با حكومت واحد جهاني حضرت مهدي (عج)» تقديم مي كنيم.جهاني شدن، يعني ره سپردن تمامي جوامع به سوي جهاني وحدت يافته كه در آن، همه چيز در سطح جهاني مطرح و نگريسته مي شود. در حقيقت، جهاني شدن، به معناي ...

در خصوص پديدة جهاني شدن با ذكر مقدمه‌اي به توضيح آن مي‌پردازيم. در عصر جديد اطلاعات ما روزانه بطور فزاينده‌اي با داده‌هاي تازه در خصوص منابع و موضوعات گوناگون روبرو هستيم. پيشرفت ارتباطات كرة زمين را حقاً به دهكده‌اي جهاني متشكل از بشر پراكنده در پنج قاره تبديل نموده است و شبكة‌ جهاني چهار گوشة عالم را به هم مرتبط ...

دمكراسي از واژه دمكراتيا Demokratia مشتق مي‌شود. «دموس» demos، يعني مردم و «کراتيس» Krotis، يعني حكومت. بنابراين Demokratia، يعني حكومت مردمي يا حكومت مردم بر مردم و يا به عبارتي مردم‌سالاري، دموكراسي در اصطلاح به آن نوع حكومتي گفته مي‌شودكه «آن را اراده انسان ها به وجود آورده است و همه انسان ها در زمينه قوانين كشوري و توزيع عادلانه ...

قبل از توضيح درباره مردم سالاري ديني لازم است تا ابتدا راجع به دموكراسي توضيحاتي داده شود:دموكراسي كه رايج‌ترين اصطلاح در علم سياست است دو كلمه يوناني Demos به معناي مردم و Kratos به معناي قدرت و حكومت آمده و تركيب آن دو «حكومت مردم» معني مي‌دهد.[1]اين واژه در دولت‌شهرهاي يونان هم مطرح بوده و به معناي حقّ اتخاذ تصميم ...

مردم سالاري ديني هر چند شباهتهايي با برخي واژه‌هاي غربي داشته باشند، ولي قطعاً معنا و مفهوم جديد و نويي دارند كه بايد با توجه به انقلاب اسلامي و نظام سياسي موجود، تعاريف متناسب آنها را يافت. مقام معظم رهبري در تبيين تفاوت مردم‌سالاري ديني با دموكراسي‌هاي غربي مي فرمايند:در اسلام آنچه ما به عنوان حاكميّت اسلامي شناخته‌ايم و امروز ...

اين سؤال در حقيقت از دو سؤال تشكيل شده است، سؤال اول اين است كه واژه دموكراسي كاملاً توضيح داده شود. و توضيح كامل اين واژه در اين مجال، به طوري كه همه مطالب در اين باب بيان شود، مقدور نيست امّا به طور اجمال بايد گفت: دموكراسي democracy واژه اي يوناني است و از ريشه دموس، demos به معناي ...

وقتي سخن از دموكراسي به ميان مي‌آيد بايد دانست كه اين واژه معاني مختلفي دارد و اشتباهات بسياري در مورد شناخت ماهيت واقعي آن رخ مي‌دهد. به راستي دموكراسي چيست؟ آزادي فردي؟ تعدّد احزاب؟ حكومت اكثريت؟ تأمين حقوق اقليت؟ يا چيزي غير از همة اينها؟دموكراسي از مقوله‌هايي مي‌باشد كه از دير باز، از زمان يونان باستان تاكنون در جوامع مختلف ...

به طور اجمال مي‌توان گفت كه «اسلام» نه سازگاري مطلق با دموكراسي دارد و نه ناسازگاري مطلق. چنان كه از يكي از نويسندگان (فتحي هويدي) نقل شده است كه:«آنها كه اسلام را منطبق و مشابه با دموكراسي دانستند به اسلام ظلم كردند، و آنها كه اسلام را منافي با دموكراسي دانسته‌اند نيز به اسلام ظلم كرده‌اند، اين دو نه سازگاري ...

هدف اصلي استعمار همان سكولارنمودن جوامع اسلامي و در نهايت سلطة خود بر آنها مي‎باشد. مسألة سكولاريزم در جهان امروز، بيشتر متوجه دين اسلام و مقابله با آن است، زيرا در ميان اديان موجود تنها دين اسلام است كه ديني فردي – اجتماعي است. دين اسلام به همان اندازه كه در فكر آخرت فرد است. در فكر دنيا و اجتماع ...

سکولاريسم چيست ؟ سكولاريسم (secularism) واژه اي انگليسي است كه از ريشه ي لاتين seculum، به معناي اين جهان، گرفته شده است1 و در فارسي از آن به دنياپرستي، اعتقاد به اصالت امور دنيوي، غير دين گرايي، جدا شدن دين از دنيا، ناديني گري2، مخالفت با شرعيات و مطالب ديني3، عرف گرايي4 و تقدّس زدايي5 و در عربي به علمانيّت ...

براي بررسي تفاوت انديشه‌هاي سوسياليزم و بولشوئيسم بايد به بررسي معنا و مفهوم اين دو مكتب پرداخت: سوسياليسمسوسياليسم، نظريه اي سياسي اقتصادي يا سيستمي از سازمان اجتماعي مبتني بر مالكيت مشترك يا دولتي بودن ابزار توليد، توزيع و مبادله است، هر چند كه همانند سرمايه داري، سوسياليسم نيز شكل هاي بسيار و پراكنده به خود مي گيرد و يك مفهوم ...

اصطلاح کمونيسم از ريشه لاتيني (کمونيس) به معناي «اشتراکي» گرفته شده است و دسته اي از ايده هاي اجتماعي را در بر مي گيرد که غايت آن مالکيت اشتراکي همه دارايي هاست. کمونيسم بويژه با ايده هاي کارل مارکس و مفهوم جامعه بي طبقه، که بر اساس مالکيت اشتراکي وسايل توليد قرار دارد، مربوط است.از لحاظ تاريخي، کمونيسم خيلي پيش ...

واژة سوسياليسم به زبان ساده نوعي نظريّة اجتماعي است سوسياليسم از ريشة لاتيني سوسيوس Socius به معناي همراه و شريك مشتق شده است،[1] امّا اين تعريف ساده نمي‌تواند پيچيدگي‌هاي ايدئولوژي سوسياليسم و تفاسير متعدّد آن را توضيح دهد. در تاريخ جوامع و نظريات انديشمندان، نمونه‌هايي وجود دارد كه شايد بتوان آن‌ها را نظريات يا ساز و كارهاي سوسياليستي ناميد به‌طور ...

در ميان متفكران غربي بعضي سياست را معادل با «علم قدرت» ، «علم زير سلطه در آوردن»، «علم به اطاعت واداشتن افراد جامعه» دانسته اند. رُوبر،[1] سياست را فن و عمل حكومت بر جوامع انساني مي داند.[2] موريس دوورژه[3]، استاد علم سياست دانشگاه پاريس در كتاب «اصول علم سياست» پس از ذكر دو تعريف فوق و تحليل مختصر تفاوت بين ...

در دنياي سياست، ممكن است اين پرسش در اذهان بسياري تداعي شود كه چرا واژه سياست قرباني هوسبازي‌هاي بشري گشته است. به گونه‌اي كه امروزه كلمه سياست براي مردم عموما و دانايان خصوصا، يك حالت وحشت انگيزي را همراه با نيرنگ، دروغ و… ترسيم مي‌كند. اين جاست كه سياستمداري و سياست داني و سياست بازي با هم خلط مي‌شود. براي ...

پاسخ اين سوال را در سه بخش مورد بررسي قرار مي دهيم:1. تفاوت صهيونيست با يهوديان ساير نقاط جهان«يهود از لغت «هود» از ريشة عبري گرفته شده و به معناي حمد و شكر و مجد است «يهودا» فرزند چهارم حضرت يعقوب ـ عليه السلام ـ است و به نظر مي‎رسد «يهود» نيز از همين نام «يهودا» گرفته شده باشد».[1] منظور ...

رفتار و عملكرد صهيونيسم به گونه‎اي است كه به خوبي نشانگر اين نكته است كه آنها هيچگونه اعتقادي به دين و آيين يهود ندارد و تنها از دين به عنوان ابزاري براي دستيابي به اهداف خود استفاده مي‎كنند چرا كه يهودي به فردي اطلاق مي‎شود كه تابع دستورات و مقررات و اوامري است كه از طرف خداوند به حضرت موسي ...

در پاسخ به اين پرسش ابتدا بايد يهود و صهيونيست را تعريف نمود زيرا همة يهوديان صهيونيست نمي‎باشند. تاريخچه صهيونيستيهوديان به پيروان حضرت موسي _ عليه السّلام _ كه يكي از پيامبران اولوالعزم نيز مي‎باشد، اطلاق مي‎گردند اما صهيونيست‎ها شاخه‎اي افراطي از اين قوم هستند كه برخلاف آموزه‎هاي حضرت موساي كليم، دشمني با پيامبر اسلام و امت ايشان را به ...

  در ابتدا لازم است معناي لغوي و اصطلاحي صهيونيسم را بدانيم، سپس به چگونگي به وجود آمدن آن بپردازيم، امّا معناي لغوي صهيونيسم: مرام و مسلك حزب بين‌المللي يهود، مسلك گروهي كه طرفدار سلطه و نفوذ يهوديان بر اقوام و ملل ديگرند.[1] نهضتي كه از اواخر قرن نوزدهم به منظور ايجاد يك ميهن يهودي در فلسطين به وجود آمد.[2]معناي ...

«موساد» يا سازمان اطلاعاتي و جاسوسي اسرائيل نام اختصاري يك عبارت 5 كلمه اي به زبان «عبري» است. موساد در حقيقت شكل تكامل يافته پليس مخفي اسرائيل و نتيجه ادغام سازمان هاي مخفي و پراكنده اي است كه از ده ها سال پيش و اوائل جنگ دوم جهاني به نفع يهوديان و بر عليه مخالفان اين نژاد فعاليت مي كرده ...

يهود از اديان الهي است كه در قرآن كريم به رسميت شناخته شده است كتاب آن تورات و پيامبر آنان حضرت موسي ـ عليه السّلام ـ است. اما صهيونيسم پديده‌اي است كه از ميان برخي به ظاهر يهوديان برخاسته و به وجود آمده است كه به نام يهوديت جنايات بي‌شماري را در حق انسان‌ها و مسلمانان مرتكب شده است.صهيونيسم به ...

چون در تعريف فرهنگ سياسي ديدگاههاي مختلف و متنوعي يافت مي شود براي همين بهتر است ما تعريفي از فرهنگ داشته باشيم تا به دنبال آن فرهنگ سياسي را هم به روشني بيان نماييم در تعريف فرهنگ آورده اند مفهومي است كه شامل «ارزش ها، هنجار ها و نظام اعتقادي يك جامعه، مشتمل بر سنّت ها، آداب و رسوم مذاهب، ...

زنان در طول تاريخ تمدن بشري همواره ستم ديده اند. حتي تا اواخر قرن نوزدهم ميلادي و در برخي از كشورهاي غربي تا اوايل قرن بيستم زنان همچون كودكان حق تصرف در اموال خود را نداشتند[1] و همچنين تا ربع اول قرن بيستم در بسياري از كشورهاي اروپائي زنان از حق رأي محروم بودند.[2]بديهي است كه بايد براي رسيدن به ...

واژه فمينيسم (Feminism) از ريشه (Feminine)[1] گرفته شده است كه در اصل فرانسوي است و اين واژه نيز از ريشه لاتيني (Femina) مشتق شده است. از نظر اصطلاحي در زبان انگليسي دو كاربرد دارد: 1. جنبش برابري زن و مرد. 2. جنبش آزادي زنان.[2] كه اين دو كاربرد معاني نزديك به هم دارند كه ذيلاً بيان مي‌داريم: معناي اول فمينيسم ...

به لحاظ تاريخي ليبراليسم محصول رنسانس و يكي از ايدئولوژي هاي تمدن جديد است و شايد اصلي ترين صورت ايدئولوژيك اعراض و دوري بشر غربي از دين بوده است، ليبراليسم در لغت به معناي آزادي خواهي و آزادي طلبي است و ليبرالها از آزادي، در واقع نفي قيودات ديني و محرمات مذهبي و اخلاقي و آزادي نفس اماره را طلب ...

محافظه كاري يا محافظه گرايي، به ازاء لغت كنسرواتيسم (Conserve) به كار مي رود. محافظه گرايي در ادبيات سياسي به معاني مختلف به طور مبهم بكار رفته است. مي توان گفت «محافظه گرايي مجموعه اي از افكار و نگرش هاي سياسي است كه حفظ و نگهداري از نظم و سنت ها و قانون ها و نهادهاي ريشه دار و قدمت ...

مفهوم ناسيوناليسم nationalism در لغت عبارت است از: ملي‎گرايي، وطن‎پرستي و استقلال‎طلبي[1] اين واژه در معناي اصطلاحي عمدتاً‌ دو نوع كاربرد دارد:الف. ناسيوناليسم: يعني معتقد به يك مكتب و گرايش فكري به برتري نژاد و ملّت و حاكميت آن نسبت به نژادها و ملت‎هاي ديگر جهان،[2] تفكر برتري نژادي، در قرن بيستم در اروپاي غربي كه مظهر آن ظهور هيتلر ...

منظور از وحدت كلمه طبق تعريف امام امت (ره) آن است كه همگان تحت يك كلمة توحيد جمع شوند، زيرا مي فرمايند: «پيغمبر اسلام مي خواست در تمام دنيا وحدت كلمه ايجاد كند. مي خواست تمام ممالك دنيا را تحت يك كلمة توحيد. قرار بدهد.»[1] بنابراين مي توان وحدت كلمة بين مسلمين را اين گونه تعريف نمود: ايجاد نوعي يگانگي ...

هولوكاست همان نسبت آدم سوزي يهودياني است كه در اردوگاههاي نازي در لهستان توسط نيروهاي هيتلر در كوره هاي آدم سوزي ريخته شدند، مي باشد براي بررسي حقيقت اين مساله لازم است مطالبي را ياد آور شويم.بعد از جنگ جهاني دوم ادعا شد كه شش ميليون نفر از يهوديان را ارتش آلمان در اردوگاه هاي تاسيس شده در لهستان به ...

در پاسخ به اين سؤال به سه بخش مي‌پردازيم: بخش اول: اثبات پيوند دين و سياست.به دلايل متعدد دين بايد در سياست دخالت كند و اين در منابع ديني اثبات شده است. در حديث آمده است «امر دين (جامعه) و امت به پيامبر سپرده شده تا به سياست‌گذاري بپردازد[1] در ادعيه معتبر ما نيز آمده است؛ «ساسه العباد»[2] شهيد بزرگوار ...

حضرت امام همان گونه كه در سؤال آمده است، كساني را كه دين را از سياست جدا مي دانند مخالف اسلام و آموزه هاي اسلامي مي دانند; پس چنين افرادي به وضوح معلوم است كه مخالف نبي اكرم(ص) هم خواهند بود; زيرا اسلام توسط نبي اكرم(ص) بيان شده است و ايشان هم از طرف خداوند آن را بيان كرده اند ...

در پاسخ به اين‌ سؤال ما «كاستي‌ها» را به دو قسم تقسيم مي‌كنيم:1 . كاستي‌هايي كه حكومت ديني به جهت ديني بودن دچار آن است؛2 .كاستي‌هايي كه از عملكرد مسئولان حكومت ديني ناشي مي‌شود.ابتدا به بررسي كاستي‌هايي مي‌پردازيم كه حكومت ديني به جهت ديني بودن دچار آن است. اديان باطل كه ساخته دست بشرند يا دست تحريف بشري ذات آنها ...

دين برنامة زندگي انسان‎ها و طريق رسيدن به سعادت دو دنيا و حقيقت جهان هستي و مكان قرب الهي است. بنابراين دين علاوه بر اين‎كه راه رسيدن به سعادت و خوشبختي اخروي را بيان مي‎كند براي زندگي دنيوي انسان نيز برنامه دارد. دين مركب از سه جزء است:جزء اول اعتقادات قلبي و ايمان است مثل اعتقاد به رسالت، امامت، توحيد، ...