مذهبی

مجوس به قوم زردشت[1] گفته مى شود كه پيش از اسلام، در ايران زندگى مي كرده اند. در قرآن كريم نام مجوس تنها يك بار آمده است،[2] ولى درباره ى خصوصيّات زندگى آن ها سخنى به ميان نيامده است. در مجموعه هاى روايى، روايات متعدّدى درباره ى مجوس ـ از امامان معصوم(عليهم السلام)  ـ وارد شده است كه به بعضى ...

پاسخ: قوم هود از اقوام عرب ما قبل تاريخ هستند و از آثار و اخبار آن ها در تاريخ، تنها داستان هايى بازمانده است كه قابل اعتماد نيست.[1] در قرآن كريم  گاه از آن ها به «عاد اوّلى» ياد شده است،[2] از همين جا فهميده مى شود كه «عاد ثانيه» نيز وجود داشته اند كه در احقاف، وادى بين عمان ...

حضرت لوط ـ برادر زاده ى حضرت ابراهيم(عليه السلام) ـ از سرزمين بابل (عراق امروز) و كلدان بود. قوم او اهل مداين بودند. حضرت امام باقر(عليه السّلام) فرمود: قريه ى قوم لوط كه عذاب بر آن ها نازل شد، « سدوم» نام داشت.[1]آيين شان بت پرستى و فحشا در بين آن ها زياد بود و اوّلين كسانى بودند كه لواط ...

نام صابئين دو بار در قرآن كربم آمده است[1] و در سوره ى حج، نام صابئين در كنار يهود، نصارى، مجوس و مشركان آمده است: از اين جا معلوم مى شود كه آن ها غير از چهار گروه مذكورند.«صابئين» جمع «صابى» است و به كسانى گفته مى شود كه افزون بر ايمان به خدا و معاد، خود را به حضرت ...

در سوره ى بروج، از اصحاب اخدود ياد شده است.[1] «اخدود» به معناى «گودال» است. قبل از اسلام گروهى از مردم نجران در جزيره ى العرب  به مسيحيّت، دين بر حق آن عصر ، گرويده بودند. حاكم و پادشاه يمن كه «ذونواس حميرى» نام داشت،[2] از اين مسأله خشمگين شده، دستور داد گودالى حفر كنند و در آن آتش بيفروزند، ...

قرآن كريم در مورد مهاجران وانصار مي‌فرمايد: « وَالسَّابِقُونَ الأوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَالأنْصَارِ وَالَّذِينَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسَانٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي تَحْتَهَا الأنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ[1] پيشگامان نخستين از مهاجرين وانصار و آن ها كه به نيكي از آن ها پيروي كردند، خداوند از آن ها خشنود و آن ها نيز از او ...

1. اصل خواب و تعبير آن:خواب و يا به تعبير دين «رؤيا» عبارت است از صحنه‌هايي كه انسان در خواب مي‌بيند.[1] اصل خواب و تعبير آن مورد قبول همه است و واقعيت دارد. علم تعبير خواب از هزاران سال پيش تا به امروز، همواره مورد توجّه پيامبران و امامان (ع) و دانشمندان و عموم مردم بوده است. خداوند تبارک و ...

در جواب بايد گفت: اماكني كه در قرآن كريم آمده است، از دو بعد مورد بررسي قرار مي گيرد: اوّل: اماكني كه براي ما محسوس و قابل مشاهده است و آثار آن را در دنيا مي‌بينيم. دوّم: اماكني كه براي ما غيرمحسوس يا به عبارتي اماكن بهشتي كه در قرآن به كار رفته است.اول ـ اماكن دنيوي است كه اين‌ها ...

خداوند تبارک و تعالي در سوره ي توبه تعداد ماه هاي سال را دوازده ماه اعلام فرموده و چهار ماه از آن ها را ماه هاي حرام خوانده است: « إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِي كِتَابِ اللَّهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ فَلا تَظْلِمُوا فِيهِنَّ أَنْفُسَكُمْ وَقَاتِلُوا الْمُشْرِكِينَ كَافَّةً كَمَا يُقَاتِلُونَكُمْ ...

فلسطين سرزمين خجسته و با بركت و مقدّسي است كه سرشار از نعمت‌هاي مادّي و معنوي است. مسجدالاقصي كه در اين سرزمين واقع شده است، قبله ي اوّل مسلمانان و داراي فضيلت فراواني مي‌باشد، زيرا «بيت‌المقدس» محل عبادت بسياري از پيامبران الهي و حضرت مريم ـ عليهم السّلام ـ  ونقطه ي شروع معراج پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و ...

قرآن كريم، از خرافات با عنوان «اساطير» ياد كرده است. «اساطير» به معناي «اباطيل» و سخنان بيهوده‌اي است كه هيچ پايه و اساسي ندارند[1] و مراد از «اساطير» نوشته‌هاي باطل، حكايت‌هاي دروغ، ‌افسانه‌هاي بي‌اساس مي‌باشد. «اساطير» از ريشه ي «سطر» و جمع الجمع است و «اساطير» به گفته راغب جمع «اسطوره» است.[2]قرآن كريم، به مناسبت ‌هاي مختلف از «خرافات» با ...

اساطيرجمع «اسطوره» است. اين واژه در لغت به معناي افسانه و داستان مي‎باشد كه بيشتر در مورد اخبارخرافي استعمال مي‎شود.[1]عالمان اديان در منشأ رواج اين واژه مي‎گويند: اختراع اسطوره‎ها و افسانه‎ها در تمام نوع بشر عموميّت دارد. هم چنان كه در نزد باستانيان و بوميان استراليا رواج داشت. اسطوره از آن ناشي شد كه به انديشه‎هاي مافوق الطبيعه اهميّت خاص ...

آيات 107 و 108 سوره ي توبه در مورد جريان مسجد ضرار است، اين مسجد را عدّه اي از منافقين مدينه در مقابل مسجد پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ بنا كردند كه پايگاه اصلي اسلام، براي منافقين بود. برخي احتمال داده اند، اين داستان با دشمنان بيرون سرزمين مدينه، مثل مسيحي هاي روم نيز ارتباط داشته ...

معناي تساهل و تسامح:از نظر لغت: تسامح: آسان گرفتن بر يكديگر، مدارا كردن، فروگذار كردن، سهل انگاري و تساهل: سهل گرفتن، به نرمي رفتار كردن، سست گرفتن مي باشد و در اصطلاح به معناي: آسان گرفتن با يكديگر كه با مصالحه و سازش‌گري و لاقيدي همراه باشد:تاريخچه ي و هدف ابداع كنندگان اين نظريهاروپائيان رسم تساهل را نخستين بار در ...

آن چه مسلّم است اين است كه قرآن كريم، كتاب هدايت مردم است « شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ …[1]»؛ همان گونه كه كتب الهي قبل از قرآن كريم، نيز كتاب هدايت بوده‌اند. « … وَ أَنْزَلَ التَّوْرَاةَ وَ الإنْجِيلَ  مِنْ قَبْلُ هُدًى لِلنَّاسِ ….»[2] از اين روي، آن چه بايد از قرآن كريم، توقّع داشت، بيان ...

با توجّه به تحقيقاتي انجام شده، اين مطلب به دست آمد كه در قرآن كريم، مطلبي كه به طور مستقيم به هنر اشاره‌اي داشته باشد نيامده است ولي با توجّه به سوره‌ها و آيه‌هاي آن، سراسر قرآن كريم هنر است، و به هنر مي‌پردازد و چه بسا به هنر جهت مي‌دهد. به عنوان مثال در مورد شعر، قرآن كريم « ...

چند نکته جهت روشن شدن بحث لازم و ضروري است:1. شعر در لغت و در اصطلاح:شعر در لغت به معناي علم دقيق است، ولي در اصطلاح، سخن موزون و قافيه دار را، شعر مي‌گويند، كه گاهي به آن نظم هم مي‌گويند، منتهي در شعر از خيالات بهره‌برداري مي‌شود، ولي نظم در مقابل نثر، در عين حال كه از وزن و ...

دانش رنگ‌شناسي در عصر کنوني، مورد توجّه دانشمندان قرار گرفته ست، در اين علم رنگ ها بر اساس تأثير آن ها بر روان انسان مورد مطالعه قرار مي‌گيرند. روان‌شناس بزرگ «گرانت آلن» مي‌گويد: « در طبيعت ما عاملي قوي‌تر و متنوّع‌تر از رنگ‌ها وجود ندارد» ديگري گفته است «تأثير رنگ در روان انسان موضوعي ژرف و عميق است».[1] قرآن كريم ...

نام نكوي نوزاد: در اين راستا، آن چه مهمّ است، « انتخاب نام نيكو براي نوزاد» است. نام نيكو حقّ فرزند است.[1] قرآن كريم، مي‌فرمايد: « فَلَمَّا وَضَعَتْهَا قَالَتْ رَبِّ إِنِّي وَضَعْتُهَا أُنْثَى وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا وَضَعَتْ وَلَيْسَ الذَّكَرُ كَالأنْثَى وَإِنِّي سَمَّيْتُهَا مَرْيَمَ وَإِنِّي أُعِيذُهَا بِكَ وَذُرِّيَّتَهَا مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ[2]؛ و چون (مادر مريم) او را بزاد گفت: پروردگارا من ...

مقدمه:در فرهنگ قرآن از شهادت و شهيد، بيشتر با واژه­هايي مانند: « … قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ … .»[1] سخن به ميان آمده است، و در روايات از واژه ي «قتل في سبيل الله» و واژه ي «شهادة» به يك ميزان استفاده شده است.حقّ تعالي در قرآن كريم «تمنّي موت» را نشانه اي صادق براي اولياي خود مي داند كه ...

نويسنده ي كتاب 547 صفحه‌اي آيات شيطاني، شبهاتي درباره ي تحريف قرآن كريم، وحياني نبودن، و تشكيك در نبوّت رسول اکرم ـ صلي الله عليه و آله ـ مطرح كرده است. علماي بزرگ اسلام نيز در مقابل كتاب‌هاي مستدلي درباره ي تحريف نشدن قرآن كريم، وحياني بودن آن و اشتباه نكردن و جابه‌جا نگفتن حتّي يك حرف، از سوي پيامبر ...

مقدمه:تشخيص حقّ از باطل يكي از اساسي‌ترين مراحل زندگي بشر است و هر انساني، خواه ناخواه، پيوسته با اين مسأله در زندگي خود روبرو مي شود.انسان‌ها هميشه براي موجّه جلوه دادن خود، موضع خود را حقّ و موضع طرف مقابل را باطل معرفي مي‌كنند. حتّي شرورترين افراد به اين مطلب توجّه دارند و در ناشايست‌ترين اعمال، خود را صاحب حقّ ...

مقدمه:اين سه واژه به ترتيب، در سوره‌هاي مباركه ي: بقره آيه ي 218، انفال آيه‌هاي 72 و 74، توبه آيه ي 20، ذكر شده است. هر چند نكاتي در رابطه با اين كلمات در ذيل اين آيات آمده است، ولي براي تمركز بر موضوع، منحصراً به يك آيه بسنده و پس از مقدمه‌اي كوتاه به نكات و ظرائف آن‌ها اشاره ...

تعريف لغوي عقل:عقل در لغت به معناي امساك، نگه داشتن، منع كردن و بستن آمده است. عقل البعير، يعني زانوي شتر را بست. عقل را از آن جهت عقل گفته­اند كه در نتيجه ي احاطه آن، انسان از هوي و هوس نفس منع مي شود. تعقّل نيز از همين ريشه و به معناي فكر كردن و انديشه است.[1]جايگاه انديشه در ...

تعريف عمل صالح و حسنات:به انجام كارهاي پسنديده و شايسته عمل صالح مي‌گويند، عمل صالح كارهايي را شامل مي‌شود كه داراي حُسن ذاتي بوده و مورد استقبال وجدان و فطرت پاك انسان‌ها قرار مي‌گيرد و نتيجه ي آن صلاح و سازندگي است.[1]در قرآن كريم، عمل صالح در برابر عمل سوء و ناپسند قرار گرفته است، چنان كه قرآن كريم، مي‌فرمايد: ...

قرآن كريم مي فرمايد: « … جَاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَكِتَابٌ مُبِينٌ يَهْدِي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ …[1]؛ از سوي خدا به سوي شما نوري و كتابي آشكار آمد كه به سوي خدا راه مي‌نمايد … .»اين آيه و آياتي ديگر، كاركرد و كاربرد قرآن كريم را، هدايت بندگان دانسته و آن را غرض واحداز براي خلق مي داند.[2]هدايت از ...

مفهوم جغرافياي قرآن كريم:جغرافيا گرچه در بردارنده ي قيد و خصوصيّت مكان است، ولي اين اصطلاح جديد در تركيب اضافي «جفرافياي قرآن»، با نوعي مجاز در توسعه، همراه است و به معناي «حوزه ي قلمرو هدايتي و برد رسالت، و هم چنين گستره ي سير نزول و صعود ـ يعني مبدأ نزول و مرجع عروج آن به خاستگاه تأويل خود ...

1. سعد به معناي فراهم شدن امور و مقدمات الهي است، براي نيل و رسيدن به خير (دنيوي و اخروي)[1] در برابر آن، نحس قرار دارد، كه در لغت به معناي سرخ شدن افق است، هم چون مِس گداخته، و دراصطلاح به هر چيز شوم نحس گفته مي‌شود[2] و يا فراهم نشدن مقدّمات و امور كارها، نحس تلقي مي‌شود.2. در ...

سؤال در دو عرصه قابل بررسي و جواب است: 1. مرتاض شدن 2. اعتماد به نفس داشتن.1. امّا مرتاض شدن از نظر قرآن كريم: مرتاض كسي است كه براي تهذيب نفس رياضت كشد. مرتاض شدن يعني رياضت كشيدن و خلوت گزيني.[1] قرآن كريم، از آن به «رُهبان» ياد مي‎كند. «رَهْب» يعني ترس و يا ترس همراه با اضطراب. «رهبانيه» در ...

بررسي و نقد: اين شبهه، در سخنان «آيت‎الله مصباح يزدي»[2] وارد شده است، كه موضوع سخنراني ايشان درباره ي قلمرو دين بوده است و فرمودند:‌ « كساني كه درباره ي قرائت‎هاي مختلف از دين يا عدم دخالت دين در سياست و… نظريه‎پردازي مي‎كنند؛ لازم است براي دين، تعريف دقيقي داشته باشند؛ و مباني و منابع ديني را مشخص نمايند …» ...

درباره درخواست بخش اوّل،‌ اگر منظور شما ترجمه ي شيوا و روان قرآن كريم به زبان فارسي است، برخي از ترجمه‌هاي شيوا، روان و معتبر عبارتند از:1. ترجمه ي قرآن كريم، اثر آيت الله ناصر مكارم شيرازي، تهران: انتشارات دار القرآن الكريم، دفتر مطالعات تاريخ و معارف اسلامي.2. ترجمه ي قرآن كريم، محمّد مهدي فولادوند، تهران: انتشارات دار القرآن الكريم، ...

ايمان محور اصلي و مراتبي از تعاليم اسلام است. از اين رو در قرآن كريم و سنّت، مطالب بسياري در اين زمينه وارد شده است و دانشمندان و متفكّران مسلمان درباره ي ايمان و مراتب آن تحقيقات بسياري انجام داده‌اند. اين مباحث به صورت مستقل يا در ضمن مباحث اسلامي تدوين شده است. در كلام مسيحي و فسلفه غرب نيز ...

كتاب­هاي منتشر شده در ايران، توسط وزارت ارشاد نظارت مي­شوند، البتّه اين نظارت كلّي و بر اساس موضوعات است كه برخلاف اعتقادات و اخلاق و ارزش هاي اسلامي نباشد و شامل صحت آيات و روايات نيست و ممكن است در بعضي موارد، غلط هايي در آيات و در احاديث ديده شود و حتّي برداشت­هاي نادرستي از آن ها شود. البتّه ...

تنها كتابي كه در همه ي عرصه ها و در همه ي عصرها و جواب گوي نيازهاي جدّي و اساسي بشريّت است، قرآن كريمف است. در اين راستا، كتاب هاي زيادي نگاشته شده است و كتابخانه هاي بزرگ تخصّصي علوم قرآني نيز به وجود آمده است.در اين مختصر به معربفي چند منبع بسنده مي شود كه عبارتند از:1. انتظار بشر ...

در ارتباط با جواب سؤال، نكاتي جند بايد ذكر گردد:الف) براي انجام هر تحقيق، علاوه بر داشتن تخصّص كافي در موضوع مورد تحقيق، نياز به آشنايي با روش تحقيق نيز مي باشد. در اين زمينه كتاب هاي زيادي تأليف شده است كه مي توان از آن ها در اين خصوص استفاده كرد:1. حسين دهنوي، روش تحقيق، قم: نشر معروف، چاپ ...

ماجراي رانده شدن حضرت آدم و حوّا (ع) از بهشت و علّت آن، مورد قبول سه دين بزرگ اسلام و مسيحيت و يهود مي باشد ولي آنچه كه حائز اهميت است وجود تفاوت اساسي در دليل رانده شدن و كيفيت نقل ماجراست. كه سعي بر آن شده مواردي را كه نياز به تحليل و بررسي دارد اجمالاً به بررسي آنها ...

تورات و انجيل حقيقي و واقعي از جانب خداوند توسط جبرئيل در اختيار حضرت موسي (ع) و حضرت عيسي (ع) قرار گرفته است. زيرا فرشته وحي تنها جبرئيل امين است.به تورات و انجيل حقيقي و واقعي كه از طريق وحي به دو پيامبر بزرگ الهي يعني حضرت موسي و حضرت عيسي –عليهما السلام – نازل گرديده در حال حاضر دسترسي ...

يكي از دين‌هايي كه خداوند متعال به فرزندان ابراهيم ـ عليه السّلام ـ عنايت فرموده است، دين مسيحيت مي‌باشد. آن طور كه از قرائن و شواهد بر مي‌آيد قبل از اسلام دين مسيحيت آخرين دين بوده است كه خداوند براي هدايت و ارشاد انسانها، به ارمغان فرستاده است.آورنده دين مسيحيت حضرت مسيح ـ عليه السّلام ـ كه در قرآن مجيد ...

خداوند براي هدايت نوع بشر و رساندن انسانها به كمال مطلوب و سعادت جاويدان، پيامبران و رسولاني فرستاده است. چه اينكه اگر نمي فرستاد هدف آفرينش بشر حاصل نمي شد. همه انبياء الهي يك هدف را تعقيب مي كردند و آن سعادت انسانها از طريق ايمان به خدا و روز رستاخيز و تعليم و تربيت صحيح ديني و تقويت اصول ...

در پاسخ چند نكته را بايد يادآور شد1 . تمام پيامبران الهي با وجود تفاوت در مدارج و فضيلت[1] در يك نقطه همگي اشتراك و اتحاد دارند و‌ آن نقطه عبارت است از عصمت كه هرگز در طول زندگي خود كار حرامي مرتكب نشده و كار واجبي را هم ترك ننموده‌‌اند و بالاتر از آن در تبليغ رسالت خود نه ...

ما اين سخن را که هيچ کس نمي تواند در کلام خدا تغييري ايجاد کند، در انجيل و تورات رائج نيافتيم از تورات و انجيل واقعي که فعلا در دست نيست نيز چنين مطلبي گزارش نشده است. در قرآن کريم نيز آيه اي وجود ندارد که بر اين مطلب دلالت داشته باشد يعني در قرآن نيامده است که هيچ کس ...

خداوند براي هدايت نوع بشر و رساندن انسان ها به کمال مطلوب و سعادت جاويدان، پيامبران و رسولاني فرستاده است، چه اين که اگر نمي فرستاد هدف آفرينش بشر حاصل نمي شد، و انسان ها در گرداب گمراهي غوطه ور مي شدند و نقض غرض لازم مي آمد. چنانچه خداوند در قرآن کريم مي فرمايد: «پيامبران را که بيم دهنده ...

تاريخ بشري شاهد ظهور پيامبران متعدد آسماني و همچنين اديان و شرايع متكثري بوده است. علل و ريشه‌هاي اين تكثر را بايد در قابليت‌ها، يعني اختلاف استعدادهاي انسان‌ها و شرايط محيطي و اجتماعي جستجو كرد. سير حركت و تحوّل انسان در پذيرفتن و تحمل بار سنگين امانت الهي «وضع شرايع و ارسال كتاب آسماني» سير صعودي و تكاملي داشته است. ...

به اين سؤال از دو منظر مي‌توان نگاه كرد:1. اين‌كه اسلام را به معناي قرآني آن درنظر بگيريم.2. اينكه معناي اصطلاحي آن را در نظر بگيريم، كه امروزه به شريعت پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله ـ اطلاق مي‌شود.توضيح مطلب: وقتي ما كلمة «اسلام» را با معناي قرآني آن در  نظر مي‌گيريم چنين در مي‌يابيم كه اين واژه، ...

در پاسخ به سؤال بالا بايد گفت اديان آسماني كه از ابتداي خلقت بشر از جانب خداوند براي هدايت و تكامل بشر آمده هر كدام دورة مخصوصي داشتند كه با گذشت آن دوره با توجّه به پيشرفت انسان، ديني جديدتر و تكامل يافته‌تر از دين قبلي توسط پيامبري ديگر، كه مژدة آمدنش از سوي پيامبر پيشين و در كتب قبلي ...

دين وظيفه اداره امور جامعه انساني و پرورش انسان ها را بر عهده دارد.[1] لذا بايد در عرصه هاي مربوط به اصول و فروع به گونه اي باشد که بتواند ايمان آورندگان به آن دين را به سعادتي که از آن دين توقع مي رود برساند و الا در صورت عدم تناسب بين آموزه هاي ديني و نيازهاي مردم و ...

به پرسش فوق از دو زاويه مي‌توان نگاه كرد كه البته هر زاويه آن پاسخ متفاوتي خواهد داشت:1. نخست از زاويه رفتار آنها با اسلام است، ولو در برهه‌ي خاصي از زمان قرآن كريم هم از همين زاويه به رفتار آنها مي‌نگرد و مسيحيت را به اسلام نزديكتر معرفي مي‌نمايد و عداوت و دشمني يهود را هم با اسلام و ...

قبل از آنكه به اصل پرسش پرداخته شود، نكاتي را به عنوان مقدمه ذكر مي كنيم تا در اصل پاسخ نكتة مبهمي باقي نماند.1. از آنجا كه يكي از علل بروز سؤال فوق خلط بين معناي باطل و نسخ است لذا شايسته است ابتداء معناي اين دو كلمه روشن شود:الف) باطل: باطل به معناي ضد حق و هم چنين به ...

مسيحيت از اديان بزرگ ابراهيمي است و عيسي ـ عليه السلام ـ مانند ساير پيامبران بزرگ الهي، خدا را زياد عبادت مي‌كرد و از زهد و ورع مطلوب برخوردار بود[1] و حج بجا مي‌آورد.[2] آنچه كه عيسي ـ عليه السلام ـ به عنوان دين تبليغ مي‌كرد هيچ مخالفتي با اسلام نداشته است و اسلام متمم و مكمل آيين مسيح ـ ...

در نگاه اوّل تعريف لغوي و اصطلاحي «يهود» سختي‌هايي دارد كه ارائه تعريفي جامع و مانع از آن را دشوار مي‌نمايد. با اين حال در تعريف اين كلمه مي‌توان گفت! «يهود» اسمي است كه بر اولاد حضرت ابراهيم[1] به خصوص شاخه اسحاقي يعني فرزندان حضرت اسحاق اطلاق مي‌شود، اين افراد كه امروزه در سر تا سر جهان پراكنده مي‌باشند به ...