از مکاتبه تان با این مرکز حق شناسی کرده و سپاسگزاریم؛ امیدواریم همراه و راهنمای خوبی برایتان باشیم.

پرسشگر گرامی؛ شما در دیدگاهی که بیان کردید گزاره هایی را مطرح کرده اید که برخی از آن ها اشتباه است. مثلاً گفتید «در ازدواج سنتی، پسر علی رغم اینکه دختر هم کفو خود را هنوز پیدا نکرده، به دلیل فشارهای مختلف با دختری ازدواج می کند که به او علاقه ندارد!». این جمله درست نیست، البته شاید فردی با کوته فکری و تصمیم اشتباه دچار این معضل بشود ولی افرادی که آگاهانه و با مشورت و تحقیق برای امر ازدواج خود پیش می روند دچار این موضوع نمی شوند به دلیل زیر :

– هیچ پسر و خانواده ای (که صاحب عقل و خرد باشند) چشم بسته به خواستگاری دختری نمی روند، و قبل از آن تحقیقات لازم را انجام می دهند و اطلاعات لازم را از ویژگی های آن دختر (ویژگیهای ظاهری و رفتاری) و خانواده اش کسب می کنند و بعد اقدام می کنند. سپس گفتگوهایی بین دختر و پسر صورت می گیرد (زیر نظر خانواده های طرفین)، در چند جلسه (باتوجه به میزانی که خود و خانواده هایشان تعیین می کنند) تا در مورد معیارها و اهدافشان در زندگی صحبت کنند. پس از این فرآیند و انجام تحقیقات تکمیلی و مشورت های لازم، اگر آن ها به توافق رسیدند، وارد دوره عقد (نامزدی) می شوند (جاری شدن صیغه عقد)؛ در این دوره هم باز فرصت برای شناخت بیشتر و کامل تر وجود دارد، مضاف بر اینکه در این دوران، علاقه هم میان آن ها تشدید می شود و آن ها را آماده ورود به زندگی مشترک می کند. حال در این دوران به هر دلیلی اگر یکی از طرفین به این نتیجه رسید، که این ازدواج برایش مناسب نیست و مشکل به وجود آمده هم به هیچ وجه قابل حل نمی باشد، می تواند آن را به هم بزند. پس وقتی دختری و پسری در جریان خواستگاری یا در دوران عقد متوجه شدند که به هم علاقه ای ندارند و نمی توانند یکدیگر را تحمل کنند، از ازدواج با هم و ورود به زندگی مشترک صرفنظر می کنند.

*** اشکالی ندارد که فرد با رعایت مسائل شرعی، دختری را برای ازدواج مد نظر داشته باشد (در هر محیطی) و رفتارهای ظاهری اش را به طور نامحسوس پیگیری کند، و اگر او را مناسب دید، به خانواده خود اطلاع دهد و به طور رسمی به خواستگاریش برود؛ اما اگر قرار باشد رابطه ای پنهانی بین دختر و پسر نامحرم صورت گیرد، به بهانه ازدواج و شناخت بیشتر و ایجاد علاقه، باید گفت که از لحاظ شرعی دارای اشکال است و باید از آن اجتناب کرد به دلایل زیر :

– یکی از مهمترین دلایلی که دین، انسان را از روابط بی چارچوب و خارج از شرع با جنس مخالف نهی می کند، این است که امکان آلوده شدن به گناه در این روابط وجود دارد. به دلیل غریزه جنسی و کشش خدادادی که بین جنس زن و مرد وجود دارد (که برای شکل گیری ازدواج هم لازم است)، هیچ انسان سالم و عاقلی نمی تواند بگوید من در رابطه دوستانه و عاطفی با جنس مخالف (حتی به قصد شناخت و ازدواج) به گناه آلوده نمی شوم؛ این امکان گناه، بدون شک وجود دارد. بارها اتفاق افتاده که دختر و پسر (حتی به قصد ازدواج و شناخت بیشتر از هم) با هم رابطه پیدا کرده اند و به خود مطمئن بوده اند و می خواستند که شرعی هم عمل کنند ولی لغزیده اند و علاوه بر صدمات روحی حاصل از این رابطه ها، به وادی گناهان بزرگ نیز کشیده شده اند و حالا پشیمانند.

– علاوه بر اینکه احتمال آلوده شدن و لغزش از طرف خود فرد وجود دارد، امکانی دیگر از طرف فرد مقابل هم هست. اگر طرف مقابل اقدام به کاری گناه آلود کند، طرف دیگر نیز درگیر خواهد شد. حتی اگر کسی بگوید من مقابله می کنم و جلوگیری می کنم!؛ چون به هر حال اتفاق رخ داده و در ذهن فرد همیشه باقی می ماند و این اتفاق را هم خود فرد با اقدام به این نوع رابطه ایجاد کرده است. پس امکان آلوده شدن به گناه در روابط دختر و پسر بسیار بالا و دو طرفه هم هست. انسان عاقل و دیندار وقتی با این امکان که فضای روح و فطرتش را آلوده می کند، مواجه می شود، هیچ گاه به بهانه های مختلف، به سمت آن نمی رود.

*** شما می گویید «دختر و پسر با هم رابطه داشته باشند، با حدود مشخص! و علاقه شدید هم نسبت به هم پیدا نکنند!» در این زمینه باید به دو نکته مهم اشاره کرد :

– اولاً علاقه پیدا کردن، امری غیر اختیاری و درونی است (البته فراهم کردن مقدمات و زمینه های ایجاد علاقه، می تواند اختیاری باشد) و شما نمی توانید در رابطه با جنس مخالف، تعیین کنید که این علاقه من شدید نشود!؛ به دلیل کشش طبیعی بین زن و مرد معمولاً در اینگونه روابط، علاقه ها، بدون شکل گیری شناخت واقعی، تشدید می گردد.

– ثانیاً حدود رابطه (آن هم رابطه ای عاطفی) را شما نمی توانید در اینگونه رابطه ها مشخص کنید؛ فراموش نکنید که در این نوع موقعیت های گناه آلود، غریزه جنسی فعال می شود و هر آن ممکن است باعث ایجاد گناه گردد.

*** توجه به موارد زیر، نیز این موضوع را روشن می کند، که برای ازدواج نباید به رابطه های غیر شرعی ورود پیدا کرد، چرا که آسیب های فراوانی را برای طرفین (به خصوص دختر) دارد :

1. آیا فکر می کنید در این نوع رابطه ها شناخت صحیح و حقیقی صورت می گیرد؟ بهتر است بدانید شناختی که دختر و پسر هنگام خواستگاری رسمی و در دوران عقد و نامزدی از یکدیگر کسب می کنند بسیار دقیق تر، کامل تر و بهتر از این شناخت هایی است که در رابطه های پنهانی و غیر شرعی صورت می پذیرد. در رابطه های پنهانی و غیر شرعی هیچ گاه شناخت صحیح رخ نمی دهد و دختر و پسر مدام در اضطرابند (به دلیل مخالفت شرع و مقاومت عرف) و واقعیت های شخصیت خود را نمودار نمی کنند. همچنین علائق نیز مانع ایجاد شناخت صحیح در فرد می شود و او خیلی از حقایق را نمی تواند ببیند؛ حقایقی که بعد از شروع زندگی مشترک، نمود پیدا می کنند و خیلی اوقات باعث از هم پاشیدن زندگی مشترک می گردند. شما در این رابطه ها فقط ظاهر را می بینید و بر اساس آن قضاوت می کنید، و معمولاً هم چیزی جز خوبی نمی بینید! اما در دوران عقد، به خانه همدیگر می روید و خانواده های هم را می بینید، همراه یکدیگر در مهمانی ها شرکت می کنید، به مسافرت می روید و … و با بسیاری از رفتارهای هم آشنا می شوید؛ خودتان بگویید این شناخت صحیح تر و بهتر است، یا شناختی که در رابطه های مخفیانه و پنهانی صورت می گیرد؟

2. فکر کنید شما پس از مدتی که به شناخت بیشتر رسیدید! متوجه شوید که طرف مقابل به درد شما نمی خورد (به هر دلیلی)، تکلیف چیست؟ صدمات روحی فرد مقابل را چه کسی پاسخگوست؟ آیا شما مدت زمانی دیگر با فرد دیگری می خواهید رابطه برقرار کنید تا به شناخت برسید و تازه شاید به درد هم بخورید، شاید هم نه! و این چرخه را همین طور ادامه دهید!. بله ما هم موافقیم که برای شکل گیری یک ازدواج موفق، دختر و پسر باید به هم علاقه داشته باشند و از هم شناخت کافی پیدا کنند و چشم بسته به زندگی مشترک ورود پیدا نکنند. مقداری از این شناخت و علاقه، هنگام تحقیق و صحبت های خواستگاری رخ می دهد و مقداری هم در دواران عقد. همانطور که گفتیم، اگر در دوران عقد، زوجین همدیگر را نپسندیدند (به دلیل اختلاف در مسائل اساسی زندگی و نه مسائل فرعی و جزیی)، به طور قانونی این رابطه شرعی را پایان می برند و به ازدواج ختم نمی کنند.

3. چه تضمینی هست که پسر به دنبال سوء استفاه از دختر نباشد؟ به فرض به دنبال سوء استفاده هم نباشد، چه تضمینی هست پسر پس از مدتی که با دختری بود و شناخت لازم را کسب کرد، بگوید حالا به خواستگاریت می آیم. اگر بگوید اخلاقت را نپسندیدم و ما به درد هم نمی خوریم، دختر چه احساسی پیدا می کند؟ اگر اینگونه شود، دختر چکار می تواند بکند؟ رابطه ای غیر شرعی که هیچ تعهدی طرفین به هم نداده اند و جایی هم ثبت نشده و دست دختر هم به هیچ جایی بند نیست. انسان اگر مدت زمانی حتی با پرنده ای هم نشین باشد، به او علاقه مند شده و به او عادت می کند و دل کندن از او برایش سخت می شود. در رابطه با ارتباط های انسانی (آن هم بین دو جنس مخالف) این عادت و دلبستگی بسیار شدیدتر می شود. این نوع رابطه ها به ایجاد دلبستگی می انجامد و با گسست آن صدمات روحی و عاطفی به سراغ فرد می آید.

4. برخی اوقات رفتارهای اشتباه ما، باعث نرسیدن به اهدافمان می شود. چندی پیش جوانی از من مشاوره می خواست و می گفت «عاشق دختری هستم و یکسال با او رابطه دارم، ولی او از من به تازگی متنفر شده است (به دلیل صحبت هایی که در این مدت بین شان رد و بدل شده بود و رفتارهایی که از او دیده بود) و اجازه خواستگاری را هم به هیچ وجه نمی دهد»؛ افسرده بود و بسیار ناراحت. خب این جوان اگر از همان ابتدا به طور رسمی و با خانواده اش به خواستگاری این دختر می رفت و به این گونه روابط آسیب زا ورود پیدا نمی کرد، به احتمال بسیار زیاد به خواسته اش می رسید، ولی او با رفتاری غیر شرعی، باعث شد که به دختر مورد علاقه اش نرسد. به این نکته مهم توجه داشته باشید که در این نوع روابط، یک حرف یا یک رفتار بی اهمیت و سطحی، می تواند ارتباط را پایان دهد ولی وقتی ازدواج صورت می گیرد و تعهد ایجاد می شود، این نوع رفتارها با گذشت و چشم پوشی طرفین برطرف می شود و خللی در زندگی ایجاد نمی کند.

5. بارها اتفاق افتاده که پسری به دختری قول ازدواج داده و گفته مدتی با هم باشیم تا شناخت بیشتری از اخلاق و رفتار هم کسب کنیم و پس از کسب شناخت و جور شدن شرایط به خواستگاریت بیایم و با هم ازدواج کنیم؛ اما پس از مدتی، پسر به راحتی گفته من دیگر قصد ازدواج با تو را ندارم (به بهانه های مختلف : دیگر عاشقت نیستم و برایم جذاب نیستی، ما به هم نمی خوریم، سطح تحصیلات و فرهنگ خانواده ات پایین است، تو که الان با من رابطه برقرار کردی، از کجا معلوم که قبلاً با کس دیگری نبودی و چه تضمینی هست که بعد از ازدواج با دیگری رابطه برقرار نکنی و …). اینها همه واقعی است و رخ داده. حتی برخی اوقات شرایط حادتری هم به وجود آمده است (رابطه جنسی و …) که آینده زندگی دختر را به تباهی کشانده است. وقتی دیگران این مسیر اشتباه را تجربه کرده و تلخی آن را گزارش کرده اند، آیا عاقلانه است که ما هم همان مسیر اشتباه را برویم؟!

6. خیلی اوقات هم دختر و پسر، این رابطه ها را می خواهند تبدیل به ازدواج کنند ولی خانواده ها (یکی یا هر دو) مخالفت می کنند و مانع شکل گیری ازدواج می شوند. اگر این اتفاق برای کسی بیفتد (والدین دختر یا پسر مخالفت کنند و اجازه ندهند)، چکار باید کرد؟ دلبستگی ایجاد شده ولی امکان وصال نیست و همین باعث آسیب های روحی و افسردگی در فرد می گردد؛ ولی اگر به این نوع رابطه ها ورود پیدا نکنیم و هر وقت تصمیم به ازدواج داشتیم، به طور رسمی خواستگاری کنیم، دلبستگی ایجاد نمی شود و اگر هم جواب منفی بشنویم زیاد ناراحت نمی شویم و به راحتی با آن کنار می آییم و به سراغ گزینه دیگری می رویم.

*** امیدواریم با مطالعه مطالب بالا، متوجه شده باشید، که معایب روابط پیش از ازدواج دختر و پسر بسیار بالا و بسیار آسیب زاست و معمولاً مانع شکل گیری یک ازدواج موفق می شود و راه صحیح ازدواج، همان مسیر خواستگاری رسمی پسر از دختر به همراه خانواده اش است، بدون ورود به این گونه روابط.

موفق و سربلند باشید. باز هم با ما مکاتبه کنید.

نویسنده : علی حسینعلی پور