در این رابطه آیه 51 سوره مبارکه شورى(42) را می توان ذکر کرد که می فرماید: « وَ ما کانَ لِبَشَرٍ أَنْ یُکَلِّمَهُ اللَّهُ إِلاَّ وَحْیاً أَوْ مِنْ وَراءِ حِجابٍ أَوْ یُرْسِلَ رَسُولاً فَیُوحِیَ بِإِذْنِهِ ما یَشاءُ إِنَّهُ عَلِیٌّ حَکِیمٌ »شان نزول:بعضى از مفسران شان نزولى براى این آیه ذکر کرده اند که حاصلش چنین است: جمعى از یهود خدمت پیامبر (ص) آمدند و عرض کردند: چرا تو با خداوند سخن نمى گویى؟ و به او نگاه نمى کنى؟ اگر پیامبرى همانگونه که موسى (ع) با او سخن گفت و به او نگاه کرد تو نیز چنین کن، ما هرگز به تو ایمان نمى آوریم مگر اینکه همین کار را انجام دهى، پیامبر (ص) فرمود: موسى هرگز خدا را ندید، اینجا بود که آیه فوق نازل شد (و چگونگى ارتباط پیامبران را با خداوند متعال تشریح کرد). (تفسیر قرطبى، ج 8، ص 5873 )تفسیر:
آیه نخست مى فرماید: شایسته هیچ انسانى نیست که خدا با او سخن بگوید (و با او روبرو گردد، چرا که او منزه از جسم و جسمانیت است) مگر از طریق وحى و الهام مرموز به قلب او (وَ ما کانَ لِبَشَرٍ أَنْ یُکَلِّمَهُ اللَّهُ إِلَّا وَحْیاً).
یا شنیدن سخنان پروردگار از پشت حجاب (أَوْ مِنْ وَراءِ حِجابٍ).
آن گونه که موسى بن عمران در کوه طور سخن مى گفت، و پاسخ مى شنوید، از طریق امواج صوتى که خداوند در فضا ایجاد مى کند بى آنکه کسى او را مشاهده کند چرا که او مشاهده کردنى نیست.
و یا از طریق فرستادن رسولى که پیام الهى را به او ابلاغ کند (أَوْ یُرْسِلَ رَسُولًا).
آن گونه که فرشته وحى و پیک الهى جبرئیل امین بر پیامبر اسلام نازل مى شد.
در این هنگام فرستاده الهى به فرمان پروردگار آنچه را خدا مى خواهد به پیامبرش وحى مى کند (فَیُوحِیَ بِإِذْنِهِ ما یَشاءُ).
آرى راهى براى سخن گفتن خداوند با بندگان جز این سه راه نیست چرا که او بلند مقام و حکیم است (إِنَّهُ عَلِیٌّ حَکِیمٌ).
بالاتر از آن است که دیده شود، یا با زبان سخن گوید، و تمام افعالش حکیمانه است، و ارتباطش با پیامبران روى حساب.
این آیه در حقیقت پاسخى است روشن به افرادى که به خاطر بى خبرى ممکن است توهم کنند مساله وحى دلیل بر این است که پیامبران خدا را مى بینند، و با او سخن مى گویند این آیه روح و حقیقت وحى را به صورت فشرده و دقیقى منعکس کرده است.
از مجموع آیه چنین بر مى آید که راه ارتباط پیامبران با خدا منحصر به سه راه بوده است:
1- القاى به قلب- که در مورد بسیارى از انبیا بوده است مانند نوح که مى گوید: « فَأَوْحَیْنا إِلَیْهِ أَنِ اصْنَعِ الْفُلْکَ بِأَعْیُنِنا وَ وَحْیِنا: ما به نوح وحى کردیم که کشتى در حضور ما و مطابق فرمان ما بساز»، (مؤمنون- 27).
2- از پشت حجاب- آن گونه که خداوند در کوه طور با موسى سخن مى گفت: « وَ کَلَّمَ اللَّهُ مُوسى تَکْلِیماً»، (نساء- 164).
بعضى نیز« من وراء حجاب» را شامل رؤیاى صادقه نیز مى دانند.
3- از طریق ارسال رسول- آن گونه که در مورد پیامبر اسلام (ص) آمده: « قُلْ مَنْ کانَ عَدُوًّا لِجِبْرِیلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلى قَلْبِکَ بِإِذْنِ اللَّهِ: بگو کسى که دشمن جبرئیل باشد (دشمن خدا است) چرا که او به فرمان خدا قرآن را بر قلب تو نازل کرد» (بقره- 97).
ر. ک: تفسیر نمونه، ج 20، ص 485 – 502 .