۱۳۹۴/۱۱/۱۱
–
۳۲۶۱ بازدید
مهم ترین و برترین نشانه های انسان قوی و ضعیف چیست ؟
پرسشگر گرامی با سلام و سپاس از ارتباط تان با این مرکز.در معارف اسلامی انسان قوی و ضعیف نشانه هایی دارد. مهم ترین و برترین نشانه های انسان قوی و ضعیف به شرح زیر است.
الف- ویژگی های انسان قوی :
1-چیرگی بر هوای نفس :
امیر المومنین علی علیه السلام می فرماید : اقوی الناس من قوی علی نفسه (1)؛ قوی ترین و شجاع ترین مردم کسی است که بتواند نفس خود را کنترل کند و بر آن چیره گردد.
به همین معنا است کلام دیگر حضرت : اقوی الناس من غلب هواه (2).
پیامبر همین مفهوم را در کلامی کوتاه تر این گونه بیان فرموده است: الشدید من غلب نفسه (3)
2- کنترل خشم :
انسان بردباری که در حال عصبانیت بتواند خشم خود را کنترل کند، قوی است. حضرت علی فرمود:
اقوی الناس من قوی علی غضبه بحلمه؛شجاع ترین مردم کسی است که بتواند به وسیله حلم و بردباری خشم خود را مهار کند. (4)
3- انجام واجبات و ترک گناه و معصیت:
در روایت آمده است که اطاعت فرمان خدا نشانه شجاعت و عزت است.(5)
4- توکل بر خدا و اعتماد به دستورات الهی :
در گفتار معصومین آمده :ریشه و سرچشمه قوت قلب انسان ، توکل به خدا است (6) . قوی ترین مردم از جهت ایمان کسی است که توکل او بر خدا بیش تر باشد. (7) توکل کسی به خدا بیش تر است که از شناخت و معرفت بیش تری بر خوردار باشد . (8)
پس قوی ترین انسان کسی است که معرفت و شناختش نسبت به خدا و آیات و نشانه های تکوینی و تشریعی او بیش تر باشد.
5- یقین :
رسیدن به مقام یقین در معرفت دینی و شناخت خدا، نشانه شجاعت و قوت قلب است. چنان که حضرت علی می فرماید : کن موقنا تکن قویا (9) ؛ صاحب یقین شو تا قوی گردی.
البته یقین دارای درجات و مراتب است، قوی ترین انسان کسی است که از یقین برتری برخوردار باشد.
6-عقل و اندیشه برتر:
انسان قوی از نظر روایات کسی است که از قوت فهم و عقل و درایت بیش تری بر خوردار باشد. آن را در عرصه عمل در زندگی به کار گیرد. (10)
ب- ویژگی های انسان ضعیف:
ضعیف ترین مردم ازنظر روایات کسی است که :
1- کارها و عملکردهایش از عقل و فهم کم تری برخوردار باشد .
2- از جهت قدرت تصمیم گیری و عزم و اراده ضعیف باشد .
3- ضعیف ترین مردم کسی است که ظرفیت داشتن مال و ثروت را ندارد . اگر غنی و ثروتمند هم بشود، طبع و منش فقرا را دارد یا نمی داند چگونه و در کجا و در چه اموری آن را باید هزینه کرد و چه قدر هزینه کرد؟
اضعف الناس من لا یحتمل الغنی .(11)
4-انسان ضعیف کسی است که از علم و معرفت ، بصیرت و بینایی در تشخیص حق و باطل برخوردار نباشد. نتواند رهبر و امام هدایت از ضلالت و گمراهی را تشخیص دهد. (12)
5- ضعیف ترین مردم کسی است که هوای نفس او بر عقل و اراده اش غالب باشد .
پی نوشت ها :
1- مصطفی درایتی، معجم الفاظ غرر الحکم ، مرکز الابحاث و الدراسات الاسلامیه قم، ذی القعده 1413، چاپ اول ، ص 953.
2- همان.
3. شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، مؤسسه النشر الاسلامی، قم، 1413 ه.ق ، ج 4 ،ص 378.
4- معجم الفاظ غرر الحکم، ص 953.
5- همان ، ص 954.
6- همان.
7- همان.
8- همان.
9-همان ، ص 955.
10- همان.
11- ابن ابی الحدید معتزلی ، شرح نهج البلاغه ، مکتبه آیه الله مرعشی – قم 1404 ق ، ج18 ، ص190.
12-ثقه الاسلام کلینی، الکافی، دار الکتب الاسلامیه، طهران، 1365 ه.ش ، ج 2 ، ص 406 .
الف- ویژگی های انسان قوی :
1-چیرگی بر هوای نفس :
امیر المومنین علی علیه السلام می فرماید : اقوی الناس من قوی علی نفسه (1)؛ قوی ترین و شجاع ترین مردم کسی است که بتواند نفس خود را کنترل کند و بر آن چیره گردد.
به همین معنا است کلام دیگر حضرت : اقوی الناس من غلب هواه (2).
پیامبر همین مفهوم را در کلامی کوتاه تر این گونه بیان فرموده است: الشدید من غلب نفسه (3)
2- کنترل خشم :
انسان بردباری که در حال عصبانیت بتواند خشم خود را کنترل کند، قوی است. حضرت علی فرمود:
اقوی الناس من قوی علی غضبه بحلمه؛شجاع ترین مردم کسی است که بتواند به وسیله حلم و بردباری خشم خود را مهار کند. (4)
3- انجام واجبات و ترک گناه و معصیت:
در روایت آمده است که اطاعت فرمان خدا نشانه شجاعت و عزت است.(5)
4- توکل بر خدا و اعتماد به دستورات الهی :
در گفتار معصومین آمده :ریشه و سرچشمه قوت قلب انسان ، توکل به خدا است (6) . قوی ترین مردم از جهت ایمان کسی است که توکل او بر خدا بیش تر باشد. (7) توکل کسی به خدا بیش تر است که از شناخت و معرفت بیش تری بر خوردار باشد . (8)
پس قوی ترین انسان کسی است که معرفت و شناختش نسبت به خدا و آیات و نشانه های تکوینی و تشریعی او بیش تر باشد.
5- یقین :
رسیدن به مقام یقین در معرفت دینی و شناخت خدا، نشانه شجاعت و قوت قلب است. چنان که حضرت علی می فرماید : کن موقنا تکن قویا (9) ؛ صاحب یقین شو تا قوی گردی.
البته یقین دارای درجات و مراتب است، قوی ترین انسان کسی است که از یقین برتری برخوردار باشد.
6-عقل و اندیشه برتر:
انسان قوی از نظر روایات کسی است که از قوت فهم و عقل و درایت بیش تری بر خوردار باشد. آن را در عرصه عمل در زندگی به کار گیرد. (10)
ب- ویژگی های انسان ضعیف:
ضعیف ترین مردم ازنظر روایات کسی است که :
1- کارها و عملکردهایش از عقل و فهم کم تری برخوردار باشد .
2- از جهت قدرت تصمیم گیری و عزم و اراده ضعیف باشد .
3- ضعیف ترین مردم کسی است که ظرفیت داشتن مال و ثروت را ندارد . اگر غنی و ثروتمند هم بشود، طبع و منش فقرا را دارد یا نمی داند چگونه و در کجا و در چه اموری آن را باید هزینه کرد و چه قدر هزینه کرد؟
اضعف الناس من لا یحتمل الغنی .(11)
4-انسان ضعیف کسی است که از علم و معرفت ، بصیرت و بینایی در تشخیص حق و باطل برخوردار نباشد. نتواند رهبر و امام هدایت از ضلالت و گمراهی را تشخیص دهد. (12)
5- ضعیف ترین مردم کسی است که هوای نفس او بر عقل و اراده اش غالب باشد .
پی نوشت ها :
1- مصطفی درایتی، معجم الفاظ غرر الحکم ، مرکز الابحاث و الدراسات الاسلامیه قم، ذی القعده 1413، چاپ اول ، ص 953.
2- همان.
3. شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، مؤسسه النشر الاسلامی، قم، 1413 ه.ق ، ج 4 ،ص 378.
4- معجم الفاظ غرر الحکم، ص 953.
5- همان ، ص 954.
6- همان.
7- همان.
8- همان.
9-همان ، ص 955.
10- همان.
11- ابن ابی الحدید معتزلی ، شرح نهج البلاغه ، مکتبه آیه الله مرعشی – قم 1404 ق ، ج18 ، ص190.
12-ثقه الاسلام کلینی، الکافی، دار الکتب الاسلامیه، طهران، 1365 ه.ش ، ج 2 ، ص 406 .