با سلام و احترام خدمت شما، در مورد عملکرد مرحوم آیت الله شریعتمداری قبل از انقلاب و رابطه ایشان با حکومت پهلوی اختلاف نظر وجود دارد که برخی اعتقاد به روش اصلاحی ایشان دارند به این معنا که ایشان سعی داشت با حفظ ارتباط با حکومت پهلوی اصلاحاتی در روند اجرای سیاستهای حکومت انجام دهد گرچه در مواردی هم اعتراضاتی داشته اند و لکن معتقد به اعتراضات انقلابی نبوده است و در مقابل برخی با استناد به یکسری از اقدامات ایشان و اسناد منتشره ساواک در مورد آیت الله شریعتمداری، معتقد به رابطه نزدیک و همکاری گونه ایشان با دربار دارند. همچنین در رابطه با عملکرد مرحوم آیت الله شریعتمداری بعد از انقلاب گفتنی است: پس از پیروزى انقلاب اسلامى، آیت الله شریعتمدارى، اگرچه علی الظاهر با انقلاب همراه بود ولى بعضى موضع گیریها و دیدگاههاى ایشان بخوبى تفاوت دیدگاه ایشان با امام خمینی را نشان مى داد. به عنوان نمونه وى در جریان تصویب قانون اساسى ، مخالفت خود را با نحوه تصویب آن اعلام داشت و مانعى در برابر شکل گیرى قانون اساسى محسوب مى شد، اما با قاطعیت امام، از موضع خود عقب نشینى کرد و مخالفت خود را با تشکیل مجلس خبرگان قانون اساسى پس گرفت . موضوع دیگرى که آیت الله شریعتمدارى را در برابر امام ره و جمهورى اسلامى قرارداد، غائله ى آذربایجان و حزب جمهورى خلق مسلمان آذربایجان بود . به دنبال اعلام موجودیت حزب جمهورى اسلامى ( 1357 / 11 / 19 ) که موسسین آن ( شهید مظلوم دکتر بهشتى ، حجت الاسلام خامنه اى ، موسوى اردبیلى ، باهنر ، هاشمى رفسنجانى ) از حمایت موثر امام خمینى برخوردار بودند ، در روز 57 / 12 / 24 ، حزب جمهورى خلق مسلمان که حمایت آیت الله شریعتمدارى را پشت خود داشت اعلام موجودیت کرد. (کودتاى نوژه ، موسسه ى مطالعات پژوهش هاى سیاسى ، بهار 84 ، صفحه 146 ) حزب خلق مسلمان تحت حمایت صریح آیت الله شریعتمدارى به فعالیت هاى ضد انقلابى و جدایى طلبانه در آذربایجان ادامه مى داد . در مهم ترین اقدام ، صدا و سیماى آذربایجان به تصرف این حزب در آمد و سایر نهادهاى دولتى را نیز تهدید و یا تصرف نمودند . در این زمان امام خمینى ( ره ) در قم تشریف داشتند و از قم نهضت را رهبرى مى نمودند . ادامه کار این گروه ضد انقلابى و حمایت آیت الله شریعتمدارى از این گروه امام خمینى را نگران ساخته بود . حجت السلام فلسفى در خاطرات خود مى گوید امام خمینى روزى مرا خواست . خدمت ایشان رسیدم . تنها بودند . در مورد حزب جمهورى خلق مسلمان گفتگو نمودند. از من خواستند نزد آیت الله شریعتمدارى بروم و به صورت خصوصى از قول امام خمینى به او بگویم که دست از حمایت این حزب ضد انقلاب بردارید. همان موقع حرکت کردم و پیام امام را به او رساندم . شریعتمدارى در جواب مى گوید من همه جا علنا از این حزب حمایت کردم و اگر بگویم به این حزب بستگى ندارم ، اعتبار و حیثیت من از بین مى رود . حجت السلام فلسفى از جانب امام قول مى دهد که حیثیت شریعتمدارى حفظ و جبران شود . حتى قرار شد مجلسى در مسجد اعظم قم برگزار شود و رادیو و تلویزیون هم پوشش خبرى بدهند . در این مجلس آیت الله العظمى مرعشى نجفى ، گلپایگانى و امام حضور به هم برسانند و آقاى فلسفى منبر برود و از خدمات و فداکارى هاى آیت الله شریعتمدارى در راه انقلاب تجلیل گردد و به این ترتیب اعتبار شریعتمدارى در جریان کناره گیرى از حزب خلق مسلمان صدمه نبیند . با این حال ، آیت الله شریعتمدارى حاضر نمى شود دست از حمایت خود از حزب ضد انقلابى جمهورى خلق مسلمان بردارد .( خاطرات و مبارزات حجت السلام فلسفى ، مرکز اسناد انقلاب اسلامى 1382 ، صفحات 399 – 396 ) ایشان در ماجرای کودتای نوژه و بمبگذاری جماران نقش مستقیمی نداشته است، ولی ظاهرا در این زمینه اطلاعی داشته اند. حجه الاسلام والمسلمین محمدی ری شهری، وزیر اطلاعات اسبق در این رابطه می نویسد: کودتای نوژه به لطف خدا شکست خورد و خائنان به سزای عمل خود رسیدند. اما شریعتمداری به علت اینکه به صورت مستقیم در کودتا دست نداشت، تحت تعقیب قرار نگرفت. کودتاگران در بازجویی ها و مصاحبه تلویزیونی خود به ارتباط کودتا با بیت ایت الله شریعتمداری اعتراف نموده بودند اما این بخش از اعترافات و مصاحبه ها به دلایل امنیتی و سیاسی حذف شد و به اطلاع عموم نرسید.(ری شهری، محمد، خاطره ها، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، صفحه 169) بنابراین با توجه به حوادثی که در اوایل دهه 60 اتفاق افتاد، و نحوه روابطی که بین حزب خلق مسلمان و آیت‌الله شریعتمداری و غائله‌های تبریز و قم شکل گرفت. اموال و دارائیهای مربوط به دارالتبلیغ اسلامی قم و انتشارات و چاپخانه و کتابخانه و متعلقات آنها اعم از ساختمانها و خوابگاه و غیره که زیر نظر آیت الله شریعتمداری قرار داشت، و از آنجا که همۀ آنها طبق اظهارات آیت الله شریعتمداری از وجوه شرعیه و زکوات و عطایای مردم و از بیت المال مسلمین تهیه شده بود با اجازه ولی فقیه در اختیار دفتر تبلیغات اسلامی قم قرار گرفت. البته اموال شخصی، خصوصا منزل مسکونی ایشان مصادره نگردید و در اختیار خودشان قرار گرفت. در مورد مرحوم آیت الله شریعتمدارى مسائل و دیدگاه هاى مختلفى وجود دارد که بهترین راه جهت آشنایى با آنها مراجعه به منابعى است که در این زمینه نگاشته شده است. برخى از این منابع عبارتند از: 1- شریعتمدارى در دادگاه تاریخ، حمید روحانى، نشر دفتر اسناد انقلاب اسلامى قم، چاپ اول 1362 2- جریان ها و جنبش هاى مذهبى – سیاسى ایران، رسول جعفریان، نشر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامى، چاپ دوم 1380 3-خاطره ها، محمد محمدی ری شهری، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1383)