– علل قضا شدن نماز صبح: دیر خوابیدن و عادت به خواب صبح، از جمله مواردی است که ممکن است موجب تاخیر و یا قضای نماز صبح شود. هم چنین برخی گناهان توفیق نماز صبح را از انسان سلب می کند. بزرگ ترین عاملی که از انسان سلب توفیق می کند و انسان موفق به اقامه فرایض نمی شود، گناه است .گناه موجب می شود انسان دچار غفلت شود . انسان غافل از بسیاری توفیق ها محروم می شود. در قرآن کریم شیطان به عنوان منع کننده از نماز و ذکر خداوند معرفی شده است .( مائده : 9)
اعمال انسان اگر شیطانی شود، دل دچار غفلت می شود . از این رو باید سعی کردد گوهر جان را به گناه و ستم و مال حرام آلوده نکرد تا امکان عبادت به راحتی میسور گردد و توفیق اقامه نماز صبح از انسان سلب نشود.
مرحوم آیت‌الله مجتهدی تهرانی با بیان اینکه با استغفار می‌توان از قضا شدن نماز صبح جلوگیری کرد، می‌گوید: برخی هنگام نماز صبح، نمی‌توانند به خاطر سنگینی بلند شوند که از آثار گناه است.
یکی از عللی که می تواند انسان را در تنظیم خواب و فعالیتهای دینی و روزانه کمک نماید داشتن برنامه کاری و دانستن ارزش زمان و آگاه بودن به ارزش فعالیت می باشدمثلا شما برای امتحان می توانید بیدار شوید اما برای نماز نه،علت به ارزش بیدار شدن است.زیرا زمانی که برای امتحان بیدار می شوید ثمره آنرا که کسب نمره می باشد را می بینید اما شاید نتیجه یک عمل عبادی را به این راحتی نمی توانید احساس نمایید.برای عملی ساختن خواسته خود که همان بیدار شدن برای نماز است باید در دو حیطه حرکت نمایید.
 1-بالا بردن شناخت دینی خود در مورد خداوند متعال و در موردنماز
الف: شناخت خداوند
یکی از مهمترین عوامل معنوی که موجب می شود تا انسان نسبت به نماز صبح به سختی از خواب بیدار گردد ، عدم معرفت و شناخت نسبت به خداوند متعال و الطاف وی می باشد .
فرض کنید اگر با یکی از مسولین که حل مشکل تان در دست اوست قراری گذاشته اید . و یقین دارید که وی در همان ساعت مقرر منتظر شما است . آیا واقعا شب به راحتی می خوابید و دیر بر سر قرار حاضر شده و یا با کسلی با وی مواجه می شوید؟
اگر انسان واقعا نسبت به الطاف الهی معرفت  داشته باشد و بداند که کسی که قرار است به هنگام نماز با وی صحبت کند همانی است که ما را از نیستی به دنیا آورده و تمامی نعمت های خود را نیز بر ما ارزانی داشته تا به نهایت کمال و درجات بالای بهشتی دست پیدا کند . او همانیست که اختیار کمی و زیادی روزی ما را دارد ؛ همانی است که مرگ و زندگی ما در ید قدرت اوست و … با این حال آیا نسبت به نماز با بی حالی برخورد خواهیم کرد و یا آنکه سر از پا نشناخته و با تمام وجود به اقامه نماز عاشقانه خواهیم پرداخت . وقتى بدانیم نماز به معناى ارتباط و سخن گفتن مستقیم با خداوند بزرگ است و این بالاترین توفیقى است که یک انسان مى‌تواند از آن برخوردار باشد، سعى مى‌کند همواره خود را آماده سازد.
قرآن کریم مى‌فرماید: «…وَالَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالاَْخِرَةِ یُؤْمِنُونَ بِهِ وَهُمْ عَلَى صَلاَتِهِمْ یُحَافِظُونَ —  … آنها که به آخرت ایمان دارند به آن (قرآن) ایمان مى‌آورند و مراقب نمازهاى خویش مى‌باشند.» (انعام،آیه92)
ب:اهمیت نماز و پیامدهای ترک نماز
اولین چیزی که در قیامت بر آن محاسبه می شود نماز است. پیامبر خدا (صلی الله علیه و اله) فرمود: بهترین واجبات پس از شناخت (خدا) نماز است. نماز نخستین چیزى است که بنده را براى آن مورد حساب قرار مى دهند، اگر پذیرفته شد، سایر اعمال نیز پذیرفته مى شود و اگر پذیرفته نشد بقیّه اعمال نیز پذیرفته نمى شود. (الکافی ج 3 ص 268 )
تارک الصلاه با قارون و فرعون و هامان محشور شده و با منافقین روانه جهنم می شود: رسول خدا (صل الله علی وآله) فرمودند: «لَا تُضَیِّعُوا صَلَاتَکُمْ فَإِنَّ مَنْ ضَیَّعَ صَلَاتَهُ حَشَرَهُ اللَّهُ مَعَ قَارُونَ وَ فِرْعَوْنَ وَ هَامَانَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ وَ أَخْزَاهُمْ- وَ کَانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ أَنْ یُدْخِلَهُ النَّارَ مَعَ الْمُنَافِقِینَ فَالْوَیْلُ لِمَنْ لَمْ یُحَافِظْ عَلَى صَلَاتِهِ ؛ نمازتان را ضایع نکنید؛ بدرستیکه هر کس که نمازش را ضایع کند خداوند او را با قارون و فرعون و هامان (که لعنت و ننگ الهی بر آنها باد ) محشور نماید و واجب است بر خداوند که داخل کند او را با منافقین پس وای بر کسیکه بر نمازش محاظت ننماید .» ( جامع الأخبار، ص: 74)
2- تنظیم و مدیریت خواب
 الف – داشتن برنامه دقیق
برای تنظیم و مدیریت خواب به یک برنامه ریزی دقیق نیاز است ، لذا سعی نمایید در مورد خواب خود برنامه ریزی داشته باشید. اگر شب ها خوابتان نمی برد سعی نمایید درطول روز از خوابیدن بپرهیزید،تا شب ها زود تر خوابتان ببرد.(اگر در طول روز نخوابید و خسته باشید ،شب خیلی زود خوابتان می برد.) ولی اگر در مورد خوابتان مشکل جدی دارید حتما به یک روان پزشک مراجعه کنید که ایشان شما را راهنمایی کنند.
ب-داشتن برنامه ی غذایی مناسب
خوردن غذا های مناسب در شب و پرهیز از پر خوری ؛ برخی از غذاها بگونه ای می باشند که اعصاب و بدن را سست می نمایند . لذا اگر شب ها از ماست ، دوغ ، کشک و مانند آن استفاده شود خواب بر انسان چیره شود ؛ و یا خوردن غذاهای چرب و سنگین موجب سنگینی خواب می گردد و این امور باعث می شود انسان برای بیدار شدن از خواب دچار مشکل گردد . هم چنین علتی دیگر برای خواب طولانی و سنگین ،پرخوری در شب می باشد. حضرت عیسی (علی نبینا و آله و علیه السلام ) خطاب به بنی اسرائیل فرمود: « ای بنی اسرائیل ! خوردن خود را زیاد نکنید، زیرا هر کس بر خوردن خود بیفزاید، بر خوابیدن خود هم می افزاید و هر کس که بر خواب خود بیفزاید، از نماز کم می گذارد (و در نتیجه) در زمره غافلان نوشته می شود»( مجموعة ورام( تنبیه الخواطر) ، مکتبه فقیه ، ج 1، ص: 47).
راهکار های عملی:
1- استعانت از خداوند
انجام عبادت، به ویژه نماز خواندن توفیق می خواهد. شاید بر همین اساس معصومان (ع) و بزرگان دین از خدا مى خواستند که به آنان توفیق عبادت دهد. در دعاى حضرت مهدى (عج) آمده است : اللّهم ارزقنا توفیق الطاعه …که یکی از مصادیق بارز طاعت، عبادت است.
2 – براى دستیابى به توفیق نمازخواندن، به ائمه اطهار (علیهم السلام) متوسل شوید و آنها را در پیشگاه خداوند واسطه کنید که خداوند توفیق چنین عملی را به شما عطا فرماید.
3- به کارگیری برنامه ای منسجم و منظم جهت جلوگیری از خستگی مفرط
4- انتقال فعالیت های شبانه به بعد از نماز صبح چراکه که معمولا اینگونه فعالیت ها تا پاسی از شب به طول می انجامد و باعث خواب ماندن از نماز صبح می شود اما با انتقال این فعالیت ها به بعد از نماز صبح علاوه بر از دست ندادن نماز ، بازدهی بیشتری نیز نسبت به فعالیت های خود کسب می نمائیم .
5- سعی کنید زود بخوابید ، زیرا تحقیقات نشان داده است که خواب یک سوم ابتدای شب کاملتر و با آرامش تر می باشد و لذا خستگی را از تن انسان، بهتر خارج می کند.
6 – از خواب زیاد، پرخوری و دیگر اسباب تنبلی و سستی اراده بپرهیزید.و هم چنین با کسانی که روحیه و اراده قوی دارند، دوست شوید تا اراده شما نیز قوی گردد.
7- آداب خواب را رعایت کنید ، از جمله : وضو گرفتن ، خواندن سوره های توحید و معوذتین ، ذکر صلوات و تسبیحات اربعه و تسبیح حضرت زهرا ( سلام الله علیها ) ، آیة الکرسی ، بخصوص خواندن آیه ی آخر سوره ی کهف و نیز توسل به امام زمان برای محروم نماندن از فیض نماز اول وقت و … از جمله اموری است که خواب مؤمن را همراه با هدف و انگیزه می کند و این توجه و هدفمندی در بیداری صبح تأثیرگذار خواهد بود . البته اگر بجا آوردن همه ی آداب خواب برایتان سخت است ، به هر میزان که مقدورتان می باشد انجام دهید .
8-در آثار و نتایج نماز که د رروایات آمده تامل فراوان نمایید از جمله در اینکه ؛
– نماز، تقدیر و سپاس‌گزاری از خداوند است.
– موجب آرامش انسان است.
– موجب یاد خداست.
– نماز زمینه پرهیز از گناه را در انسان فراهم می‌کند.
– تأکید بر نظافت و سلامتی است.
– موجب انضباط و وقت‌شناسی است.
– دارای آثار وحدت بخش اجتماعی است
راهکار عملی حضرت آیت الله العظمی بهجت دام ظله جهت بیدار شدن برای نماز صبح:
از ایشان پرسیدند که چکار کنیم برای نماز صبح بیدار شویم و نماز صبح¬مان قضا نشود؟ ایشان در جواب فرمود:« اگر بر نمازهای ظهر و عصر و مغرب و عشاء مواظبت کنید و به آنها اهمیت بدهید و آنها را سر وقت بخوانید خدای متعال شما را برای نماز صبح بیدار میکند و نمی گذارد نماز صبح تان قضا شود. »
امیرالمومنین حضرت علی (ع) :
آرام باش، توکل کن، تفکر کن، سپس آستین ها را بالا بزن، آن گاه دستان خداوند را می بینی که زودتر از تو دست بکار شده اند.
– خواندن آیه آخر سوره کهف
هر کس آیه آخر از سوره کهف را بخواند، در هر ساعتی که اراده کند، از خواب بیدار می‌شود. دانشمندان اسلامی در این زمینه روایتی را از امام صادق علیه السلام ذکر کرده‌اند که می‌فرماید: ما مِن أَحَدٍ یَقرَءُ الکهف عند النوم اِلاّ یتیقظ فی‌الساعه الّتی یریدها؛ هیچ‌کس نیست که در هنگام خوابیدن‌، آخر سوره کهف را بخواند؛ مگر آن‌که در همان ساعتی که می‌خواهد، بیدار شود.(مجمع‌البیان‌، طبرسی‌؛، ج 6، ص 499)
همان‌طور که در این سخن امام‌صادق‌می‌بینیم‌، شرط دیگر بیدار شدن‌، علاوه بر خواندن این آیه آن است که خود شخص هم اراده برخاستن از خواب را داشته باشد؛ مثلاً اگر کسی دوست داشته باشد که نیم ساعت قبل از اذان برای خواندن قرآن و نماز شب برخیزد، امّا خوابش ببرد، با خواندن این آیه پیش از خوابیدن و اراده برخاستن در ساعت معین‌، خداوند برایش حالتی پیش می‌آورد که در آن ساعت بیدار شود.
در مورد نماز مطالب سودمندی در سایت وجود دارد که توصیه می کنیم سری به انها بزنید.

– علل قضا شدن نماز صبح: دیر خوابیدن و عادت به خواب صبح، از جمله مواردی است که ممکن است موجب تاخیر و یا قضای نماز صبح شود. هم چنین برخی گناهان توفیق نماز صبح را از انسان سلب می کند. بزرگ ترین عاملی که از انسان سلب توفیق می کند و انسان موفق به اقامه فرایض نمی شود، گناه است .گناه موجب می شود انسان دچار غفلت شود . انسان غافل از بسیاری توفیق ها محروم می شود. در قرآن کریم شیطان به عنوان منع کننده از نماز و ذکر خداوند معرفی شده است .( مائده : 9)
اعمال انسان اگر شیطانی شود، دل دچار غفلت می شود . از این رو باید سعی کردد گوهر جان را به گناه و ستم و مال حرام آلوده نکرد تا امکان عبادت به راحتی میسور گردد و توفیق اقامه نماز صبح از انسان سلب نشود.
مرحوم آیت‌الله مجتهدی تهرانی با بیان اینکه با استغفار می‌توان از قضا شدن نماز صبح جلوگیری کرد، می‌گوید: برخی هنگام نماز صبح، نمی‌توانند به خاطر سنگینی بلند شوند که از آثار گناه است.
یکی از عللی که می تواند انسان را در تنظیم خواب و فعالیتهای دینی و روزانه کمک نماید داشتن برنامه کاری و دانستن ارزش زمان و آگاه بودن به ارزش فعالیت می باشدمثلا شما برای امتحان می توانید بیدار شوید اما برای نماز نه،علت به ارزش بیدار شدن است.زیرا زمانی که برای امتحان بیدار می شوید ثمره آنرا که کسب نمره می باشد را می بینید اما شاید نتیجه یک عمل عبادی را به این راحتی نمی توانید احساس نمایید.برای عملی ساختن خواسته خود که همان بیدار شدن برای نماز است باید در دو حیطه حرکت نمایید.
 1-بالا بردن شناخت دینی خود در مورد خداوند متعال و در موردنماز
الف: شناخت خداوند
یکی از مهمترین عوامل معنوی که موجب می شود تا انسان نسبت به نماز صبح به سختی از خواب بیدار گردد ، عدم معرفت و شناخت نسبت به خداوند متعال و الطاف وی می باشد .
فرض کنید اگر با یکی از مسولین که حل مشکل تان در دست اوست قراری گذاشته اید . و یقین دارید که وی در همان ساعت مقرر منتظر شما است . آیا واقعا شب به راحتی می خوابید و دیر بر سر قرار حاضر شده و یا با کسلی با وی مواجه می شوید؟
اگر انسان واقعا نسبت به الطاف الهی معرفت  داشته باشد و بداند که کسی که قرار است به هنگام نماز با وی صحبت کند همانی است که ما را از نیستی به دنیا آورده و تمامی نعمت های خود را نیز بر ما ارزانی داشته تا به نهایت کمال و درجات بالای بهشتی دست پیدا کند . او همانیست که اختیار کمی و زیادی روزی ما را دارد ؛ همانی است که مرگ و زندگی ما در ید قدرت اوست و … با این حال آیا نسبت به نماز با بی حالی برخورد خواهیم کرد و یا آنکه سر از پا نشناخته و با تمام وجود به اقامه نماز عاشقانه خواهیم پرداخت . وقتى بدانیم نماز به معناى ارتباط و سخن گفتن مستقیم با خداوند بزرگ است و این بالاترین توفیقى است که یک انسان مى‌تواند از آن برخوردار باشد، سعى مى‌کند همواره خود را آماده سازد.
قرآن کریم مى‌فرماید: «…وَالَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالاَْخِرَةِ یُؤْمِنُونَ بِهِ وَهُمْ عَلَى صَلاَتِهِمْ یُحَافِظُونَ —  … آنها که به آخرت ایمان دارند به آن (قرآن) ایمان مى‌آورند و مراقب نمازهاى خویش مى‌باشند.» (انعام،آیه92)
ب:اهمیت نماز و پیامدهای ترک نماز
اولین چیزی که در قیامت بر آن محاسبه می شود نماز است. پیامبر خدا (صلی الله علیه و اله) فرمود: بهترین واجبات پس از شناخت (خدا) نماز است. نماز نخستین چیزى است که بنده را براى آن مورد حساب قرار مى دهند، اگر پذیرفته شد، سایر اعمال نیز پذیرفته مى شود و اگر پذیرفته نشد بقیّه اعمال نیز پذیرفته نمى شود. (الکافی ج 3 ص 268 )
تارک الصلاه با قارون و فرعون و هامان محشور شده و با منافقین روانه جهنم می شود: رسول خدا (صل الله علی وآله) فرمودند: «لَا تُضَیِّعُوا صَلَاتَکُمْ فَإِنَّ مَنْ ضَیَّعَ صَلَاتَهُ حَشَرَهُ اللَّهُ مَعَ قَارُونَ وَ فِرْعَوْنَ وَ هَامَانَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ وَ أَخْزَاهُمْ- وَ کَانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ أَنْ یُدْخِلَهُ النَّارَ مَعَ الْمُنَافِقِینَ فَالْوَیْلُ لِمَنْ لَمْ یُحَافِظْ عَلَى صَلَاتِهِ ؛ نمازتان را ضایع نکنید؛ بدرستیکه هر کس که نمازش را ضایع کند خداوند او را با قارون و فرعون و هامان (که لعنت و ننگ الهی بر آنها باد ) محشور نماید و واجب است بر خداوند که داخل کند او را با منافقین پس وای بر کسیکه بر نمازش محاظت ننماید .» ( جامع الأخبار، ص: 74)
2- تنظیم و مدیریت خواب
 الف – داشتن برنامه دقیق
برای تنظیم و مدیریت خواب به یک برنامه ریزی دقیق نیاز است ، لذا سعی نمایید در مورد خواب خود برنامه ریزی داشته باشید. اگر شب ها خوابتان نمی برد سعی نمایید درطول روز از خوابیدن بپرهیزید،تا شب ها زود تر خوابتان ببرد.(اگر در طول روز نخوابید و خسته باشید ،شب خیلی زود خوابتان می برد.) ولی اگر در مورد خوابتان مشکل جدی دارید حتما به یک روان پزشک مراجعه کنید که ایشان شما را راهنمایی کنند.
ب-داشتن برنامه ی غذایی مناسب
خوردن غذا های مناسب در شب و پرهیز از پر خوری ؛ برخی از غذاها بگونه ای می باشند که اعصاب و بدن را سست می نمایند . لذا اگر شب ها از ماست ، دوغ ، کشک و مانند آن استفاده شود خواب بر انسان چیره شود ؛ و یا خوردن غذاهای چرب و سنگین موجب سنگینی خواب می گردد و این امور باعث می شود انسان برای بیدار شدن از خواب دچار مشکل گردد . هم چنین علتی دیگر برای خواب طولانی و سنگین ،پرخوری در شب می باشد. حضرت عیسی (علی نبینا و آله و علیه السلام ) خطاب به بنی اسرائیل فرمود: « ای بنی اسرائیل ! خوردن خود را زیاد نکنید، زیرا هر کس بر خوردن خود بیفزاید، بر خوابیدن خود هم می افزاید و هر کس که بر خواب خود بیفزاید، از نماز کم می گذارد (و در نتیجه) در زمره غافلان نوشته می شود»( مجموعة ورام( تنبیه الخواطر) ، مکتبه فقیه ، ج 1، ص: 47).
راهکار های عملی:
1- استعانت از خداوند
انجام عبادت، به ویژه نماز خواندن توفیق می خواهد. شاید بر همین اساس معصومان (ع) و بزرگان دین از خدا مى خواستند که به آنان توفیق عبادت دهد. در دعاى حضرت مهدى (عج) آمده است : اللّهم ارزقنا توفیق الطاعه …که یکی از مصادیق بارز طاعت، عبادت است.
2 – براى دستیابى به توفیق نمازخواندن، به ائمه اطهار (علیهم السلام) متوسل شوید و آنها را در پیشگاه خداوند واسطه کنید که خداوند توفیق چنین عملی را به شما عطا فرماید.
3- به کارگیری برنامه ای منسجم و منظم جهت جلوگیری از خستگی مفرط
4- انتقال فعالیت های شبانه به بعد از نماز صبح چراکه که معمولا اینگونه فعالیت ها تا پاسی از شب به طول می انجامد و باعث خواب ماندن از نماز صبح می شود اما با انتقال این فعالیت ها به بعد از نماز صبح علاوه بر از دست ندادن نماز ، بازدهی بیشتری نیز نسبت به فعالیت های خود کسب می نمائیم .
5- سعی کنید زود بخوابید ، زیرا تحقیقات نشان داده است که خواب یک سوم ابتدای شب کاملتر و با آرامش تر می باشد و لذا خستگی را از تن انسان، بهتر خارج می کند.
6 – از خواب زیاد، پرخوری و دیگر اسباب تنبلی و سستی اراده بپرهیزید.و هم چنین با کسانی که روحیه و اراده قوی دارند، دوست شوید تا اراده شما نیز قوی گردد.
7- آداب خواب را رعایت کنید ، از جمله : وضو گرفتن ، خواندن سوره های توحید و معوذتین ، ذکر صلوات و تسبیحات اربعه و تسبیح حضرت زهرا ( سلام الله علیها ) ، آیة الکرسی ، بخصوص خواندن آیه ی آخر سوره ی کهف و نیز توسل به امام زمان برای محروم نماندن از فیض نماز اول وقت و … از جمله اموری است که خواب مؤمن را همراه با هدف و انگیزه می کند و این توجه و هدفمندی در بیداری صبح تأثیرگذار خواهد بود . البته اگر بجا آوردن همه ی آداب خواب برایتان سخت است ، به هر میزان که مقدورتان می باشد انجام دهید .
8-در آثار و نتایج نماز که د رروایات آمده تامل فراوان نمایید از جمله در اینکه ؛
– نماز، تقدیر و سپاس‌گزاری از خداوند است.
– موجب آرامش انسان است.
– موجب یاد خداست.
– نماز زمینه پرهیز از گناه را در انسان فراهم می‌کند.
– تأکید بر نظافت و سلامتی است.
– موجب انضباط و وقت‌شناسی است.
– دارای آثار وحدت بخش اجتماعی است
راهکار عملی حضرت آیت الله العظمی بهجت دام ظله جهت بیدار شدن برای نماز صبح:
از ایشان پرسیدند که چکار کنیم برای نماز صبح بیدار شویم و نماز صبح¬مان قضا نشود؟ ایشان در جواب فرمود:« اگر بر نمازهای ظهر و عصر و مغرب و عشاء مواظبت کنید و به آنها اهمیت بدهید و آنها را سر وقت بخوانید خدای متعال شما را برای نماز صبح بیدار میکند و نمی گذارد نماز صبح تان قضا شود. »
امیرالمومنین حضرت علی (ع) :
آرام باش، توکل کن، تفکر کن، سپس آستین ها را بالا بزن، آن گاه دستان خداوند را می بینی که زودتر از تو دست بکار شده اند.
– خواندن آیه آخر سوره کهف
هر کس آیه آخر از سوره کهف را بخواند، در هر ساعتی که اراده کند، از خواب بیدار می‌شود. دانشمندان اسلامی در این زمینه روایتی را از امام صادق علیه السلام ذکر کرده‌اند که می‌فرماید: ما مِن أَحَدٍ یَقرَءُ الکهف عند النوم اِلاّ یتیقظ فی‌الساعه الّتی یریدها؛ هیچ‌کس نیست که در هنگام خوابیدن‌، آخر سوره کهف را بخواند؛ مگر آن‌که در همان ساعتی که می‌خواهد، بیدار شود.(مجمع‌البیان‌، طبرسی‌؛، ج 6، ص 499)
همان‌طور که در این سخن امام‌صادق‌می‌بینیم‌، شرط دیگر بیدار شدن‌، علاوه بر خواندن این آیه آن است که خود شخص هم اراده برخاستن از خواب را داشته باشد؛ مثلاً اگر کسی دوست داشته باشد که نیم ساعت قبل از اذان برای خواندن قرآن و نماز شب برخیزد، امّا خوابش ببرد، با خواندن این آیه پیش از خوابیدن و اراده برخاستن در ساعت معین‌، خداوند برایش حالتی پیش می‌آورد که در آن ساعت بیدار شود.
در مورد نماز مطالب سودمندی در سایت وجود دارد که توصیه می کنیم سری به انها بزنید.