یکی از موارد با اهمیت دینی که هر روز مسلمانان وظیفه دارند آن را اقامه کرده و انجام دهند تا ان‌جا که ارزش آن از نماز که ستون دین است نیز با اهمیت‌تر می‌باشد، تعهد به میثاق و وفای به عهد نسبت به اهل بیت و علی الخصوص امام زمان (ع) است. این میثاق و عهد امری است که هر لحظه و آن به آن در زندگی هر شیعه معتقدی باید جریان داشته باشد؛ بدان معنا که تفکرات و اولویت‌های فردی که بر گردن وی بیعت امام زمان (عج) است با شخصی که هیچ گونه عهدی و میثاقی با حضرت ندارد متفاوت است. عهد بستن با صاحب‌الزمان و بیعت کردن با ایشان امری قلبی و عملی است که برهر شیعه‌ای واجب است. شدت اهمیت این امر را می‌توان تا بدان جا دانست که نسبت به تمام فروعات دینی اولویت و ارجحیت دارد.
بعد از امام حسن عسگری (ع) بیعت حجه ابن الحسن بر گردن شیعیان است؛ بدان معنا که فردی که به سن بلوغ می‌رسد همان گونه که وظیفه اقامه نماز و گرفتن روزه را دارد وظیفه اعلام بیعت با امام زمان (عج) و التزام به این عهد را تا هنگام مرگ دارد؛ و التزام به این بیعت هم جنبه قلبی دارد و هم جنبه رفتاری. سید ابن طاووس از امام صادق (ع) دعایی را برای زمان غیبت حضرت صاحب الزمان (ع) روایت کرده که در میان شیعیان به دعای عهد معروف است. امام صادق (ع) فرموده اند که «هرکس چهل بامداد این- دعاى- عهد را بخواند، از یاوران قائم خواهد بود، و اگر پیش از ظهور آن حضرت بمیرد خداوند (هنگام ظهور) او را از قبر بیرون آورد؛ و با هر کلمه این دعا؛ هزار ثواب باو عطا فرماید و هزار گناه از نامه عمل او محو کند.»
دعای عهد مضامین بسیار جالب و پر محتوایی را از امام صادق (ع) روایت کرده، اما از مهم‌ترین و اصلی‌ترین مضامین این دعا می‌توان به این سطر اشاره کرد: «خداوندا! من بامداد امروز که در آن به سر می‌برم و هر بامدادى تا زنده ام عهد و پیمان خود را با امام خویش تجدید می‌کنم و بیعت او را بگردن می‌گیرم ( اللهم هذه بیعه له فی عنقی الی یوم القیامه) و هیچ گاه آن را از نظر دور نمی‌دارم و از یاد نمى برم. خداوندا! مرا از یاوران و مدافعین او و آنها که سعى در انجام مقاصد او دارند و از پشتیبان هاى وى و کسانى که در ارادت بحضرتش سبقت گرفته اند و آنان که در رکابش شهید مى شوند، قرار بده!»
بیعت کردن با امام حی و حاضر حضرت حجه ابن الحسن (ع) و تجدید کردن این بیعت در هر روز از روزهای عمر از وظایف شیعیان است. پذیرفتن این بیعت و تجدید کردن آن در هر لحظه از نماز، روزه و زکات و هر اصل و فرع دینی با اهمیت تر است؛ چرا که نماز به علت عذر شرعی و روزه به دلیل بیماری قابل ترک است، اما ولایت‌پذیری در هر لحظه و زمان نه تنها قابل ترک نیست بلکه تمامی اعمال دینی به سبب داشتن همین ولایت ائمه در نزد خداوند پذیرفته می‌شود. بیعت به معنای تعهد و پیمان است، که بیعت کنندگان تعهد می دهند تا نسبت به کسی که با او بیعت می کنند وفادار باشند و این بستگی دارد به آنچه از جانب بیعت شونده پیشنهاد می شود.از این رو بیعت در مواردی بکار می رود که از جانب مقام والایی در رابطه با امر مهمی پیشنهاد می شود که به همراهی و یاری بیعت کنندگان نیازمند باشد، تا امکانات خود را در اختیار او بگذارند و در تحقق یافتن آن امر مهم بکوشند.در حقیقت، این بیعت شونده است که تعهد می گیرد، و بیعت کنندگان تعهد می دهند.بیعت در سنت و فرهنگ اسلامی و به خصوص در مذهب شیعه از جایگاهی والایی برخوردار می‌باشد. این بیعت یک عمل مذهبی و بسیار مهم برای سعادت، خوشبختی و فهم حقیقی و درک حقیقت می‌باشد. اینگونه بیعت باید از روی اخلاص، محبت، اشتیاق، فهم و درک بالا و نیت پاک باشد و در آن هیچ غرض، مقصود و یا خواهش های دیگری نهفته نباشد .در این مورد می‌توان به آیه شریفه‌ای از قرآن کریم رجوع کرد که این امر را کاملا واضح و روشن می سازد: خداوند متعال در قرآن کریم در سوره فتح، آیه مبارکه دهم چنین می فرماید:«ان الذین یبایعونک انما یبایعون الله، یدالله فوق ایدیهم، فمن نکث فانما ینکث علی نفسه و من اوفی بما عهد علیه الله فسیوتیه اجرا عظیما»ترجمه: ای رسول مؤمنانی که با تو بیعت کردند به تحقیق با خدا بیعت کردند، دست خدا بالای دستهای آنهاست. پس از آن هر که نقض بیعت کند به حقیقت که به ضرر و هلاک خود اقدام کرده و هر که به عهدی که با خدا بسته است وفا کند به زودی خدا به او پاداش بزرگ عطا خواهد کرد.در آیه فوق باید توجه داشت که در کلمه رسول ذکر شده است و همان طور که می دانید حضرت محمد رسول خدا و فرستاده او بود و نیز آخرین پیامبر خدا و بعد از ایشان حضرت علی (ع) به عنوان اولین امام و خلیفه مسلمین از سوی خداوند انتخاب و به وسیله پیامبر انجام گردید. پس می‌توان از آیه چنین برداشت کرد که باید در هر زمانی بیعت، عهد و پیمان با امام هر عصر زمان بر گردن انسان مؤمن و مسلمان موجود باشد تا از زیان و ضرر محفوظ و مصون باشد. پس هر کسی که با امام هر عصر و زمان بیعت کند همانا با خداوند متعال بیعت و پیمان بسته است. و هر کس بیعت امام زمان را بر خود نداشته باشد از پاداش و فیوضات خداوند متعال محروم خواهد ماند.بر این اساس در زیارت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف می گوییم : اللّهمَ بَلِّغ مَولایَ صاحِبَ الزَّمانِ صَلواتُ اللهِ عَلَیه … اللّهمَ اِنّی اُجَدِّدُ لَهُ فی هذا الیَومِ وَ فِی کُلِّ یَومٍ، ‌عَهداً و عَقداً و بَیعَةً فی رَقَبَتی؛‌ خدایا من باز تجدید می‌کنم عهد و عقد و بیعتی را که از آن حضرت بر گردن جان من است.در این فراز سه لفظ عهد، عقد و بیعت ذکر شده است که وظیفه ما را در رابطه با بیعت و تبعیت از امام زمان مشخص می کند ؛ یعنی ابتدا باید با امام خود عهد ببندیم ؛ آنگاه پیمان خود را مستحکم کنیم و در نهایت با او بیعت نماییم : 1.عهد: معنای لغوی عهد یعنی شناسایی امری و پیمان بستن. پس در وهله اول باید امام و وظایفمان را نسبت به ایشان شناسایی کنیم و پیمان ببندیم.2.عقد: معنای لغوی عقد استوار کردن پیمان و گره بستن آن است. یعنی پس از این که مرحله عهد یعنی شناخت را طی نمودیم و پیمان بستیم باید نسبت به آن پیمان استوار باشیم و محکم گره بزنیم.3.بیعت: معنای لغوی بیعت، پیمان دوستی بستن و پیروی و اطاعت می‌باشد. پس باید سه گام برای بیعت با امام زمان علیه السلام برداریم:-عهد: پیمان اولیه (پس از شناخت و آگاهی)-عقد: محکم کردن این پیمان (انجام رفتارهای لازم و شایسته)-بیعت: پذیرش اطاعت و فرمانبرداری خالصانه (مرتبه‌ی اخلاص و پیروی خالصانه)عهد و پیمان و میثاق با امام از دیگر مضامین این دعاست. عهد در زندگی منتظر باید همیشگی باشد. وقتی زندگی بر مبنای انتظار شکل گرفت عهد، دائمی وهمیشگی می شود.
مفاد این عهدنامه عبارتند از:
– اجتناب از رویگردانی و عهد شکنی، در معاهداتی که خداوند متعال، در شرع اسلام، بر عهده‌ی ما گذاشته است [سقیفه، حکومت معاویه، کربلا و تمامی انحرافات و فجایع در طول تاریخ اسلام، پس از عهدشکنی رخ داد].
– قرار گرفتن در زمره‌ی “ناصرین – یاری رسانندگان” ایشان؛ پاسخ مثبت دادن مستمر، به ندای «هَل مِن ناصِرٍ یَنصُرُنى».
– کمک رساندن به تحقق اهداف آن حضرت [کمک به به پشبرد تشیع، کمک به شیعیان و …]؛
– دفاع از حریم ولایت، [که مستلزم مقابله با دشمنان و مهاجمان به حریم ولایت می‌باشد)؛
– سرعت گرفتن در انجام خواسته‌های ایشان [آن چه به صورت فردی و اجتماعی از ما خواسته‌اند][کسی که سرعت می‌گیرد، سبقت گرفته و السابقون می‌شود]؛
– حمایت از ایشان [در تمامی عرصه‌های نظری و عملی] – سرعت گرفتن در انجام و تحقق اراده‌های ایشان که همان اراده‌ی الهی است [به ویژه سرنگونی نظام‌های استکباری سلطه، برپایی قسط در جهان]؛
– تقویت روحیه‌ی شهادت طلبی [که مستلزم محبت الهی، عشق به لقاءالله از یک سو – شوق به مبارزه علیه ظلم و ظالم از سویی دیگر – و نیز نترسیدن از دشمن و تهدیدهایش در هر موضعی می‌باشد].
بر این اساس منتظر واقعی هرگز از عهدش با امام رویگردان نمی شود. قرائت صبحگاهی این دعا موجب می شود که فراموش نکنیم پیش از هر کس با امام خود عهد بستیم و اولویت عهد با امام را بر همه پیمانها حفظ کنیم چرا که «رسم عاشق نیست با یک دل دو دلبر داشتن / یا ز جانان یا ز جان باید دل برداشتن». مردم بصره خدمت امام رضا (ع) رسیدند و از یونس بن عبدالرحمن گله کردند. یونس ناراحت شد. امام رضا (ع) به یونس فرمودند: «ای یونس چه کار داری مردم چه می گویند، وقتی امام تو از تو راضی است.» عهد با امام زمان (عج) یعنی زندگی بر اساس رضایت حضرت مهدی (عج). کسی که دست بیعت با امام زمان (عج) می دهد فقط رضایت حضرت را در نظر می گیرد نه کس دیگری را. عمل بر اساس دغدغه و خواسته امام باید اولویت منتظران باشد. سفارش شده که انسان بعد از اقامه نماز و برقراری ارتباط با خدا و قبل از برقراری ارتباط با دیگران، دعای عهد را قرائت کند و با امام خود عهد ببندد. انسان مؤمن قبل از اینکه از کسی انرژی بگیرد باید هر صبح از امامش انرژی بگیرد. سفارش شده این دعا به طور مداوم و هر صبح قرائت شود چون تجدید عهد، مقدمه پایداری است. پیوسته جریان طاغوت و نفسیات در حرکتند، پس هر مؤمن و منتظر نیز باید هر روز و هر صبح در تلاش و تکاپو باشد. همان طور که در دستورات ما سفارش شده که پیوسته باید نماز اقامه شده و ارتباط با خدا برقرار شود، پیوسته باید دعای عهد قرائت و تجدید عهد تکرار شود. در روایات نیز عمل مداوم به عمل کثیر ترجیح داده شده است. در دعای عهد بعد از تجدید عهد با امام، هشت مقام را از خدا طلب می کنیم. در این فراز از دعا می خوانیم: «اللهم اجعلنی من انصاره و اعوانه و الذابین عنه و المسارعین الیه فی قضاء حوائجه والممتثلین لاوامره و المحامین عنه و السابقین الی ارادته و المستشهدین بین یدیه؛ خدایا قرار ده ما را از یاران و کمک یارانش و دفاع کنندگان از او و شتابندگان به سوی او در برآوردن خواسته هایش و انجام دستورات و اوامرش و مدافعین از آن حضرت و پیش گیرندگان به سوی خواسته اش و شهادت یافتگان پیش رویش.» در این دعا از خدا می خواهیم که یار امام زمان (عج) و کمک کار امام شویم و از آن حضرت دفاع کنیم، در انجام مقاصد و حوایج امام سرعت بگیریم، اوامر آن حضرت را گوش دهیم، از امام حمایت کنیم، به اراده امام زمان (عج) سبقت بگیریم و در رکاب امام به درجه رفیع شهات برسیم. زندگی منتظر باید بر مبنای یاری امام شکل بگیرد. به عنوان مثال کسی که می خواهد از امام حمایت کند باید اطلاعات مهدوی کافی داشته باشد تا بتواند شبهات مربوط به حضرت را پاسخگو باشد و از مقام ولایت حضرت دفاع کند. کسی که از خدا می خواهد حامی امام باشد باید بداند دنیای غرب علیه مهدویت چه کرده و از امام ما چه چهره ای ساخته است و خودش به عنوان یک منتظر شیعه در برابر این اقدامات دشمنان چه کرده است. البته منتظر امام زمان (عج) باید وظیفه خود را بشناسد، باید معرفت امام را در دل خود به وجود بیاورد و سپس به طرف آن بزرگوار حرکت کند ( با عمل به وظایفی که در این عصر بر عهده انسان گذاشته شده است و کاری را که وی در غیبت باید انجام دهد).