برادر محترم، درماندگی و نگرانیتان را درک می کنم. شما در تامین و ارضاء نیاز جنسی که خداوند در وجود انسانها قرار داده و بسیار مقدس است، تنها مانده‌اید، نیازی که خداوند ارضائش را در جنس پر عاطفه و پر احساس، زن قرار داده تا به این واسطه، قویی به ضعیفی ترغیب شود. در ابتدا باید بگوییم که زنان برای رسیدن به ارگاسم با موانع بیشتری نسبت به مردان روبه‌رو می‌شوند سردمزاجی در زنان به دو نوع نسبی و کامل تقسیم شده است. در سردمزاجی نسبی، تحریک جنسی به کندی صورت می‌گیرد و زن به ارگاسم نمی‌رسد. اما در سردمزاجی کامل، زن فاقد میل جنسی است و تحریک نمی‌شود. در منابع روانپزشکی، جمعیت زنان سردمزاج 35 درصد کل زنان هر جامعه عنوان شده است. چنین افرادی زندگی زناشویی طبیعی دارند، اما به ارگاسم نمی‌رسند. به علت شمار بالای زنانی که در رابطة جنسی به ارگاسم نمی‌رسند، چنین امری طبیعی تلقی و بی‌نیاز از درمان فرض می‌شود. علت اصلی سردمزاجی در زنان را وجود عوامل روحی و روانی می‌دانند. اغلب زنان سردمزاجی که به متخصص بیماری‌های زنان مراجعه می‌کنند، به‌ نوعی دچار مشکلات عاطفی و روانی هستند و تنها درصد کمی از آنها به دلیل کمبودهای هورمونی سردمزاج شده‌اند. برای مثال، زنان یائسه، زنان شیرده و کسانی که در نزدیکی شروع یائسگی هستند، به دلیل تغییرات هورمونی، دچار کاهش تمایلات جنسی می‌شوند. همچنین این قبیل زنان، به علت خشکی مجرای تناسلی، مقاربت‌های دردناک خواهند داشت که خود بر شدت بی‌میلی جنسی آنان می‌افزاید ترس از رابطة جنسی، بر استرس و نگرانی زنان جوان می‌افزاید. گاه این ترس اولیه سال‌ها در رابطة زناشویی باقی می‌ماند و باعث انزجار و سردمزاجی زن می‌شود تمایلات جنسی در زنان به ‌شدت در کنترل قشر مخ است. یعنی اگر زن احساس خوشایندی نسبت به همسر خود داشته باشد، مراحل طبیعی را به بهترین شکل طی خواهد کرد. وجود هرگونه اضطراب و نگرانی که سلامت روان زن را تهدید کند بی‌میلی جنسی او را به دنبال خواهد داشت. تجربیات نامطلوب در اوایل زندگی زناشویی، نبود تفاهم میان زوجین، فشارهای اقتصادی و بیماری کودکان از عواملی هستند که می‌توانند سردمزاجی‌های طولانی‌مدت در زنان به‌وجود آورند.
دوست عزیز، یکی از پیچده‌ترین تعاملات بشری که تمام جوانب وجود انسان را به خود درگیر می کند، همین رابطه جنسی است. رابطه ای که از اجزای چون: 1- تمایل، 2- برانگیختگی، 3- ارگاسم و 4- فروکش تشکیل شده و اگر این رابطه در هر چهار جزئش رضایت‌بخش باشد یعنی فکر، رفتار و احساس زوجین را به خود مشغول کند، باعث سر و سامان دادن به کل رابطه در تمام جوانب می‌شود و مثل آبی، آتش مشکلات را خاموش می‌کند، حتی دیده شده که رابطه جنسی خوب، مانع نزاعهایی چون طلاق گردیده و اما اگر نیاز جنسی به صورت رضایت‌بخش ارضاء نشود، اثرات آن به بقیه روابط زن و مرد هم کشیده می‌شود. مثلا زن از شوهر خود ناراحت است و به جای اینکه نگرانی خود را بازگو کند، تمام عصبانیت خود را در اتاق خواب تلافی می‌کند و به عبارتی با این کار همسرش را تنبیه می‌کند.
پرسشگر محترم، قبل از ارائه راهکارهای مناسب برای غلبه بر نگرانی‌هایتان، سعی دارم آگاهیتان را نسبت به این مسئله زیاد کنم تا با دیدی باز جایگاه خود را در این مسئله درک کنید و متوجه شوید که در کدام قسمتِ پازل این مسئله قرار دارید. آگاهی از مشکل، خود نصف راه بهبودی است. پس مطالب زیر را با دقت مورد توجه خود قرار دهید.
الف) تعریف و مصادیق مسئله:
برخی‌ها این مشکل را: میل جنسی کم‌کار، یا بیزاری جنسی، یا سرد مزاجی زن، یا گرم مزاجی مرد و یا اعتیاد به سکس مرد، یا بی‌میلی و بی‌علاقگی جنسی زن و … نامیده‌اند. اما بهترین عنوانی که می‌توان بر این نگرانی قرار داد، ناهمخوانی میل است. چون چهار نوع نزدیکی بین زن و مرد متصور است، 1- ارتباط جنسی: که با یک رابطه جنسی قابل قبول تامین می‌شود. 2- ارتباط جسمی و غیر کلامی: که همسر در این لحظه نیاز دارد به آغوش پر مهر و محبت تا بدون هیچ کلامی آسوده و آرام بگیرد و همه خستگی را از بدنش دور کند. 3- ارتباط عاطفی: در این لحظه انسان نیاز دارد تا احساساتش توسط همسر درک شود و مورد همدلی او قرار گیرد. 4- ارتباط عملی: یعنی زوج به کمک همسر خود نیاز دارد تا او را در انجام وظایف و مسئولیت‌ها مشارکت کند و همه بار زندگی را بر دوش او قرار ندهد.
حال اگر در زندگی مشترک زن و مرد در نوع ارتباط و نزدیکی با هم اختلاف پیدا می کنند. مثلا مرد ارتباط جنسی را طلب می‌کند در حالی که زن در این موقعیت ارتباط جسمی را نیاز دارد و یا زن با زبان بی‌زبانی به همسرش می‌گوید من را در تربیت فرزند و قبول برخی مسئولیتها یاری کن ولی او فقط نزدیکی جنسی را درخواست می‌کند. در این هنگام ناهمخوانی بین زن و مرد رخ می‌دهد که در این زمان هر چه مرد بر نزدیکی جنسی اصرار کند، فاصله و بی‌میلی زن از شوهرش زیاد و زیادتر می‌شود. حتی گاهی دیده شده که زن در مقابل تمایل جنسی همسر، مثل یک دیوار سنگی بی‌حس و بی‌روح قرار می‌گیرد. در واقع شما به عنوان همسر باید این پیام به او انتقال دهید که در تمام جنبه های زندگی در کنار او باشید، خوشحال و خرسند هستید و تنها او را برای ارتباط جنسی نمی خواهید. شکل گیری چنین احساسی در او، می تواند زمینه ساز ارتباط مطلوب جنسی بین شما و او شود.
دوست عزیز، درک نوع نیاز همسر و همسو شدن با آن نیاز، باعث می‌شود تا روز به روز روابطتان عمیق‌تر شود.
ب) عوامل ناهمخوانی و بی‌میلی جنسی:
برادر عزیز؛ معمولا زن‌ها موقع ازدواج سردمزاج نیستند و سردمزاج ازدواج نمی‌کنند، بلکه پس از ازدواج به دلایلی سرد و کم‌میل می‌شوند. بسیاری از سردمزاجی‌ها مربوط به سال‌های اول ازدواج است. زن و شوهر در اوج گرمی اول ازدواج هستند که به تدریج احساس می‌کنند سردی به فضای زندگی آنان رخته کرده و زندگی‌شان دیگر آن طراوت و حرارت قبلی را ندارد و از زندگی با یکدیگر لذت نمی‌برند. شاید بتوان گفت تمام سردمزاجی خانم‌ها در یک جمله خلاصه می‌شود که به نظر می‌رسد باورش برای مردها سخت باشد. اما واقعیت این است که :«منشا غریب به اتفاق سردمزاجی خانم‌ها همسران‌شان هستند.» این جمله یک واقعیت است، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. علت این است که زن‌ها انسان‌های بسیار پیچیده‌ای هستند.
رابطه جنسی چون تنها یک رابطه جمسی بین زن و مرد نیست بلکه یک رخدادی است که هم جسم و هم روان را در بر می‌گیرد. حتی باید گفت عوامل روان بیشتر از عوامل جسمی باعث بی‌میلی جنسی می‌شوند.
1- عوامل جسمی:
مانند: زود انزالی، دیر انزالی، فقدان ارگاسم (انورگاسمی)، درد به هنگام نزدیکی (دیسپارنیا)، گرفتگی ماهیچه واژن (واژینیسم)، سالمندی، مصرف الکل، قهوه، دخانیات، سیکل عادت ماهیانه، مصرف داروهای خواب آور و یا ضد افسردگی، کم‌خونی، بیماری‌های عمومی و مزمن نظیر دیابت و چاقی، و …
2- شرایط زندگی کنونی:
مانند: استرس و کار زیاد (داغ دیدگی، بیکاری، قرض، اخراج، دزدی خانه، نگرانی درباره اعضای خانواده و ..)، کاهش خواب، حاملگی و یا بعد از وضع حمل (تولد فرزند، توجه بیش از حد به فرزند و ..)، داشتن افسردگی و اضطراب.
3- تجارب گذشته:
مانند: تجربه‌های جنسی تکان دهنده، آموزشهای غلط و یا ناکافی والدین، تلقین باورهای غلط توسط والدین (مثلاً زن نباید نیاز جنسی خود را بازگو کند و یا دختر خوب باید جلوی همه حتی شوهرش حیا داشته باشه و …)، عدم آگاهی از تفاوتهای جسمی، رفتاری، احساسی و شناختی جنس مخالف، تصویر خویشتن ضعیف (کسانی که توانایی لذت بردن از امور و شرایط را نداشته‌اند و زندگی بی‌تحرک و غیر مهیج دارند).
4- جنبه‌های موثر در نوع ارتباط زن و شوهر:
*حیا و ادب زیاد از حد زوجین (از اینکه نکنه دیگری از این عمل ناراحت شود و این افراد معمولا با هم دعوا نمی‌کنند و مثل غریبه با هم رفتار می‌کنند).
*گاهی خصومت، دشمنی و تهدیدهای زن ومرد زمینه بی‌میلی بین آنها را فراهم می‌کند.
*دیده شده که اگر زن شخصیتی دمدمی و بی‌ثبات و عصبی داشته باشد و مرد روحیه ای نرمخو و خونسرد، زمینه بی‌میلی محقق می شود. حتی گاهی مرد سلطه جو و زن ساکت و زود رنج نیز به بی‌میلی کشیده می‌شوند. در این هنگام توازن در سلطه و جرأت ورزی زن و مرد نامناسب است.
* تکراری شدن شیوه و وضعیت بدنی برقراری رابطه جنسی
*رابطه زن و شوهر در قالب والد/کودک. مثلاً وقتی زن همیشه مراقب شوهرش است و او را یکسره چک می‌کند و به نوعی مثل مادر غمخوار همسرش هست، در این هنگام اولویت جنسی از بین می‌رود و جای خود را به مراقبت بیشتر می‌دهد.
*رابطه زن و شوهر در قالب بیمار/پرستار. گاهی رابطه جنسی پشت بیماری همسر مخفی می‌شود و زن به جای اینکه مسئولیت بیماری را به عهده خود همسر بگذارد، تمام قد پرستار او می‌شود.
* نامناسب بودن محیط مثل ناتوانی در بستن درب اتاق خواب: زن و شوهر توانایی مدیریت ورود و خروج اتاق خواب خود را ندارند و نمی‌توانند به فرزندان خود نه بگویند و یا در زمانی که مهمان دارند، از ترس فهمیدن، میل جنسی خود را سرکوب می‌کنند.
* عدم تفاهم در بچه دار شدن و ترس از فرزنددار شدن و مشکلات فرزندپروری.
ج) راهکارهای برطرف شدن بی‌میلی جنسی:
برادر محترم، همانطور که می‌دانید، بیشتر بی‌علاقگی جنسی خانمها، به علت مشکلات روانی است و زمینه جسمی ندارد و راهکارهای متنوعی برای حل این مسئله مطرح شده. اما روشهای که اکثر زوج درمانگران استفاده می‌کنند، عبارتند از:
1- صحبت برسر موضوعات کوچک:
بی‌رغبتی جنسی همسرتان نوعی پاسخ به نگرانی‌هایی است که مدتی در دل همسرتان تلمبار شده ولی به جای اینکه حرف دلش را با شهامت مطرح کند، با زبان بی‌میلی جنسی مطرح می‌کرده.
بهترین کار این است که هر هفته نیم ساعت جلسه ای قرار دهید و درباره موضوعات قدیمی، جدید، خاک خورده و … که هنوز اثرش موجود است، صحبتی همدلانه، دو طرفه، صمیمی و بدون انتقاد و سرزنش و تحقیر انجام دهید. در این جلسه نصف وقت را شما و نصف دیگرش را همسرتان صحبت کند و طرف مقابل به صحبت‌های او گوش دهد و خود را با او کوک کند. در آخر برای رفع مشکل با هم یک نتیجه دو طرفه بگیرید.
این کار باعث تخلیه هیجانی و بالا رفتن شهامت در شما و همسرتان می‌شود.
2- بگو احساس من چیه؟
همانطور که گفته شد، چهار نوع نزدیکی بین زن و مرد وجود دارد و اگر شریک زندگی نیاز همسر خود را درک نکند و تقاضای نزدیکی مغایر با نیاز همسرش داشته باشد ، باعث فاصله بیشتر آنها از هم می‌شود. مثلا مرد نیاز نزدیکی جنسی داشته باشد در حالی که زن، نیاز به نزدیکی عاطفی داشته باشد، در این هنگام اصرار شوهر با بی‌میلی همسرش پاسخ داده می‌شود و هر چه اصرار بیشتر شود، فاصله هم بیشتر می‌شود.
به همین منظور مدتی به دنبال کشف نیاز همسرتان بگردید و ببینید در لحظه‌های مختلف چه نیازهایی دارد و چه احساسی در وجودش جوشش دارد.
مرد و زن از لحاظ جسمی، روانی و … تفاوتهای پیچیده‌ای با هم دارند اینقدر که برخی از روانشناسان گفته‌اند انگار دو موجود از دو سیاره مجزا قصد دارند با هم ازدواج کنند . به همین علت گفته شده، مردان مریخی و زنان ونوسی. پس همانطور که در خرید یک گوشی همراه، تحقیق می‌کنید و دقت به خرج می دهید، برای کشف تفاوتهای این جنس و درک فضای ذهنی و روانی او کمی تلاش کنید تا در آخر متوجه می‌شوید چرا خداوند کمال دین و کمال انسان را در ازدواج این دو جنس مخالف قرار داده است.
باور کنید که این تمرین، باعث می‌شود که جایگاه شما در دل همسرتان محکم و قوی شود و او خود را برای تامین نیازهای شما، راغبتر ببیند.
3- راهکارهای مکمل:
* در روایات فراوانی تصریح شده است که یکی از آداب همبستر شدن با همسر، ملاعبه یعنی تحریک زن از طریق لمس و مالش بدن و در آغوش گرفتن است. در حدیثی آمده است، مردی که قبل از نزدیکی با همسرش ملاعبه کند، مورد نظر و لطف و رحمت ویژه خدا قرار می گیرد.
* بعد از انجام رابطه جنسی، بهتر است از همسر خود تشکر کرده و با وی عشق‌بازی نمایید.
توضیح اینکه باید مراقب باشید پس از آمیزش جنسى، میل جنسى در شما به عنوان یک مرد به شدت فروکش مى‌کند، در حالى که میان زنان انتظار نوعى عشق بازى و نگاهى فراتر از رابطه جنسى خالص به وجود می‌آید تا فکر بازیچه بودن زن براى مرد به وسیله عشق بازى پس از آمیز از بین برد
عشق بازى پس از نزدیکى، به مراتب بهتر از عشق بازى پیش از آمیزش است؛ زیرا:
عشق بازى پس از نزدیکى، محبت دو طرف به یکدیگر را ثابت مى کند و نشان مى دهد عشق آنها تنها به منظور ارضاى جنسى نیست.
عشق بازى پس از آمیزش، حسّ مردانگى و زنانگى را تقویت مى کند. هر مردى زمانى احساس غرور مى کند که زن پس از نزدیکى او را ستایش کند و هر زنى مایل است بداند که صلاحیت جوابگویى به خواسته هاى شوهرش را دارد.
عشق بازى پس از نزدیکى، احساس نگرانى از یک عمل به ظاهر حیوانى را از بین مى برد و به عشق و محبت انسانى مى افزاید.
* در یادداشت های خود(مثل پیام های کوتاه) برای همسرتان از جملات زیبا , دلنشین , دوست داشتنی و مهیج استفاده کنید تا هنگام برگشت شما به منزل ,اشتیاق و میل به دیدن شما در او بیشتر شود.
* استفاده از عطر,یکی دیگر از عواملی است که در تحریک شدن زن و مرد دخالت دارد .
*مکیدن زبان زن توسط مرد و بالعکس ,برای هر دوطرف تحریک کننده است .
4-درمان غذایی:
ابو علی سینا توصیه می‌کند، افرادی که با کاهش میل جنسی رو به رو شده‌اند در برنامه غذایی خود از نخود، لوبیا، تخم خربزه، کنجد، پیاز، هویج، ماهی ازون برون، خاویار، عسل، زعفران، انگور شیرین، گوشت گوسفند، شلغم، کلم، حلیم گندم، کنگر، نعناع، شنبلیله و مارچوبه استفاده کنند.
* همچنین خوردن، سنجد، خرما، دارچین، شاهی و فلفل سبز همراه با عسل، زنجبیل، آب تره، نیز می‌تواند محرک قوای جنسی شود.
5- کتاب درمانی:
*درمان سرد مزاجی و بی میلی جنسی بانوان، نوشته: نوید،
*کتاب موفقیت در زندگی زناشویی، نوشته: دیوید میس
*کتاب حل مشکلات زناشویی، نویسنده: فاطمه شعیبی
*کتاب خانواده و مسائل زناشویی، نام نویسنده : علی بنی سعید
* کتاب تسخیر قلب؛ خانم ها چگونه باید به قلب همسر خود راه یابند؟، تألیف رابرت، ترجمه کیهان نیا
* کتاب رازهایی در مورد مردان (آن چه می بایست هر زنی بداند، سرد کننده های جنسی چیستند): دکتر باربارادی آنجلس، ترجمه هادی ابراهیمی
* رازهایی درباره زنان که هر مردی باید آن را بداند: دکتر باربارادی آنجلس، ترجمه هادی ابراهیمی.
* رازهای مردان، آنچه هر زنی باید بداند: تألیف دکتر هرب گلدبرگ، ترجمه عباس چینی و پروانه نفت چی
* کتاب مردان مریخی-زنان ونوسی نوشته: جان گری.
دوست عزیز، مسئله پیش آمده پیچیده و غیر قابل حل نیست؛ پس نگران نباشید و برای حل این موضوع عجله نکنید. همانطور که این بی‌میلی به مرور زمان محقق شده، به تدریج هم از بین می رود. پس صبور باشید.
6.در موارد پیچیده که ریشه عدم تمایل زن نسبت به مسائل جنسی، مشکلات رفتاری است باید به روان شناس مراجعه کنید و در این زمینه از او کمک بگیرید.
امیدورام در تمام مشکلات زندگی موفق باشید و به خوشبختی واقعی برسید.
منابع:
+زوج درمانی کاربردی با رویکرد سیستمی-رفتاری، نوشته: کایکل کرو و جین ریدلی، ترجمه اشرف سادات موسوی ص343.
+آسیب شناسی روانی ج2، نوشته: هالجین، ترجمه: یحیی سید محمدی ص40.
+متن تجدید نظر شده راهنمای تشخیص و آماری اختلالات روانی ص790.