قوی ترین طلسمات+قویترین دعا و طلسم+قوی ترین کتاب طلسم و دعانویسی مطالب مذهبی+طلسم سیاهی و طلاق+طلسم احضار محبت معشوق+دانلود کتاب طلسم محبت و طلاق قوی
۱۳۹۳/۰۴/۰۱
–
۲۹۶۴ بازدید
سلام در مورد رفتار بد با پدر و مادر راهنماییم میکنید؟
دوست عزیز؛ اگر یکی از مصادیق رفتار بد را مشخص می فرمودید بهتر می توانستیم با هم گفتگو کنیم. ابتدا پیرامون جایگاه والدین و سپس اندکی در باره عصبانیت بحث می کنیم. زیزا غالبا جوانان از عصبانیت خود، در مقابل والدین رنج می برند.
جوان عزیزم؛ نیکی به پدر و مادر برترین وسیلۀ قرب به خدا و شریف‌ترین سعادت‌هاست. هر مؤمنی سزاوار است که در گرامی داشتن ایشان اهتمام نماید و در خدمت آنها کوتاهی نکند و در معاشرت و مصاحبت با آنها رفتار نیکو داشته باشد، نگاه تند به ایشان نیفکند بلکه به نظر رحمت و عطوفت بنگرد، پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «هر فرزند نیکو کاری که با مهربانی به پدر و مادرش نگاه کند در مقابل هر نگاه، ثواب یک حج کامل مقبول به او داده می شود، سؤال کردند، حتی اگر روزی صد مرتبه به آنها نگاه کند؟ فرمود: آری خداوند بزرگتر و پاکتر است.» (بحار الانوار، ج 74، ص 73.)
فرزند نباید صدای خود را از صدای آنها بلندتر کند و هر چه از فروتنی و خاکساری بر ایشان مبالغه نماید، اجر و ثوابش بیشتر است. نیکی به والدین در بیان مولا امیر المؤمنین (علیه السلام) از بزرگترین واجبهای الهی شمرده شده است:
قال امیر المؤمنین علی(علیه السلام): «بر الوالدین اکبر فریضة؛ بزرگترین و مهمترین تکلیف الهی نیکی به پدر و مادر است.» ( میزان الحکمة، ج 10، ص 709.)
دوست عزیزم، خدا را شکر شما در پی اصلاح رفتار خود هستید. حتما در این مسیر پیش بروید خصوصا در رفتار با پدر و مادر که بهشت و جهنم ما در نوع و روش برخورد با آنها است.
قبل از آنکه در مورد عصبانیت صحبت کنیم، ابتدا کمی در مورد اهمیت روش برخورد با والدین بگویم تا توجه به این مطلب هم عاملی در دقت شما در برخورد با مادرتان باشد.
اسلام از نظر حقوقى حساب ویژه اى براى پدر و مادر بازکرده همان گونه که در جنبه هاى عاطفى نیز حساب جداگانه اى براى آنها در نظر گرفته است لذا در روایات آمده که اگر پدر و مادرى از فرزندانشان راضى باشند موجب خیر و برکت و سعادت فرزند مى شود اگر در حق فرزندان خود دعا کنند خداوند به این دعا توجه خاصى مى نماید و اگر والدین از فرزندان ناراضى باشند و خداى ناکرده به آنها نفرین کنند ممکن است، خداوند بر چنین فرزندانى که موجب ناراحتى والدین می شوند قهر و غضب نماید. در روایات آمده «نیکى کردن به والدین بزرگترین فریضه است» و یا اینکه مى فرماید «بهشت زیر پاى مادران است» این همه آیه و روایت که در این زمینه وارد شده حاکى از اهمیتى است که خداوند براى والدین قائل شده است و اینها بدون حکمت نیست چه اینکه اینها در مقابل زحماتى که والدین براى فرزندان متحمل مى شوند ناچیز است آنها از لحظه انعقاد نطفه تا هنگام تولد و همچنین بعد از تولد دوران شیرخوارگى و بعد کودکى مشکلاتى بسیار زیادى را متحمل شده اند بنابراین خداوند نیز در مقابل زحمات آنها حقوق ویژه ای را براى آنها قائل شده است. از این رو باید در هر شرایطى احترام آنها را نگه داشت هر چند در بعضى اوقات دربرخورد با فرزندان خود دچار اشتباه شوند.
بنابراین در همه حال ما وظیفه داریم به والدین خود احترام بگذاریم حتى اگر آنها به ما بى احترامى کنند فقط اگر آنها بخواهند ما را به کار حرامى وادار کنند یا از انجام تکلیف واجبى باز بدارند، اطاعت از آنها جایز نیست چه اینکه اطاعت خداوند بر هر کس دیگر حتى والدین نیز مقدم است.
* شناخت مقام والدین
یکی از وظایف فرزندان نسبت به والدین شناخت مقام و حق آنان است. در اسلام والدین جایگاه بس بلندی دارند تا آنجا که نگاه نمودن به والدین عبادت شمرده شده است. پیامبر(ص) فرمود :«… و النّظر الی الوالدین برأفة و رحمةٍ عبادةٌ؛ نگاه نمودن بر صورت والدین با مهربانی و لطف، عبادت است».( بحارالانوار، ج 74، ص 45)
*احترام به والدین؛ در آموزه های دینی به احترام والدین سخت اهمیت داده شده است؛ تا آن جای که در آیات متعدد احترام به والدین در کنار توحید قرار گرفته و به فرزندان سفارش شده است که: «… فلا تقل لهما أفٍّ و لا تنهر هما و قل لهما قولاً کریماً؛ و بر آن ها فریاد مزن، و گفتار لطیف و سنجیدة بزرگوارانه به آن ها بگو». (اسراء (17) آیة 23)
* احسان به والدین؛ یکی از وظایف مهم فرزندان نسبت به والدین، احسان به آنان است، از این رو قرآن و روایات همگان را به احسان به والدین فرا خوانده و از آن به عنوان جهاد یاد کرده است. (کافی، ج 2، ص 158)
احسان به والدین بدان جهت اهمیت دارد که والدین در شکل گیری زندگی و تربیت فرزندان نقش بنیادی داشته و فرزندان مدیون زحمات طاقت فرسای والدین هستند. به همین خاطر است که مرحوم شیخ اعظم انصاری، مادرش را تا نزدیک حمام به دوش می گرفت و او را به زن حمامی سپرده، می ایستاد تا او را به خانه برگرداند. هر شب به دست بوسی مادر می آمد و صبح با اجازه او از خانه بیرون می رفت.
* اطاعت از والدین؛ یکی از وظایف مهم فرزندان نسبت به والدین این است که خواسته های مشروع والدین را بر آورند و از دستورهای آنان سرپیچی نکنند. تا جایی که اگر پدر و مادری فرزند خویش از انجام عمل مستحبی نهی کنند، فرزند نباید آن را انجام دهد. البته توجه داشته باشید که اگر اطاعت والدین موجب معصیت و نافرمانی خدا شود و یا با یکی از واجبات الهی تعارض پیدا کند، اطاعت آنان واجب نیست.( تفسیر نمونه، ج 12، ص9 7)
دانستن عاقبت رویگردانی از این وظایف نیز عامل محرک مناسبی برای ارج نهادن به مقام والدین است، به گونه ای که انجام ندادن وظایف نسبت به والدین، گاهی به عاق والدین شدن منجر می شود.علامه مجلسی در شرح کافی می گوید: عقوق والدین به این است که فرزند حرمت آن ها را رعایت نکند و بی ادبی نماید و آن ها را به سبب گفتاری یا رفتاری برنجاند و آزار و اذیت کند و در چیزهایی که عقلاً و شرعاً مانعی ندارد، نافرمانی نماید و این عقوق از گناهان کبیره است. (گناهان کبیره، ج 1- 2، ص 120)
– توجه به این نکته لازم است که خداوند همه انسانها را در مقابل اعمال و رفتارى که انجام مى دهند مورد سؤال قرار مى دهد و والدین نیز باید پاسخگوى اعمال و رفتار خود باشد, بنابراین شما وظیفه دارید در همه حال به وی احترام بگذارید حتى اگر به شما بى احترامى کند. فقط اگر بخواهد شما را به کار حرامى وادار کند یا از انجام تکلیف واجبى باز دارد ، اطاعت از وی لازم و صحیح نیست چه اینکه اطاعت خداوند بر هر کس دیگر حتى والدین نیز مقدم است.
پیش از هر چیز به خداوند بزرگ توکل و از اهل بیت پیوسته بخواهید که در حل مشکل مدد و یارى کنند. اما در مورد رفتاربا والدین، در این باره راهکارهای زیر را توصیه می کنیم:
– مطمئن باشید رعایت حریم و احترام پدر و مادر توسط شما عاملی برای موفقیت و پیروزی در زندگیتان می گردد.در هیچ شرایط احترام به مادر خود را فراموش نکنید.
– با حفظ احترام به والدین شروع به صحبت نمایید و از داشته های خود سخن بگویید.اجازه دهید مادرتان نتیجه زحمات خود را در شما ببیند.
– نسبت به کارها و عقاید والدینتان مخالفت عملى نداشته باشید و در ظاهر خود را موافق او نشان دهید و سپس با گذشت زمان و به آرامى نظرات و دیدگاههاى خود را با او درمیان بگذارید.
-در کارهاى خود با آنها مشورت کنید و همواره از نظرات او بهره مند گردید؛ چون به هر حال او داراى یک سرى تجربیات و اندوخته هاى زیادى است که شما مى توانید از بعضى از آنها استفاده کنید.
– صمیمانه ,والدینتان را دوست داشته باشید و محبت قلبى خود را به آنها اظهار دارید. پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله وسلم فرموده است: « اذا احبّ احدکم اخاه فلیعلمه فانّه اصلح لذات البین؛ هرگاه یکى از شما به برادر (دینى ) خود علاقه مند شد، محبت خود را به او ابراز کند. این کار افراد را بیشتر به هم پیوند مى دهد» علاقه قلبى و ابراز آن مهم ترین گشاینده راه ارتباط مفید و مؤثر است.
– چند نکته مثبت و ارزشمند را در والدینتان شناسایى و برجسته سازید و با تحسین صادقانه به جهت وجود آن امر مثبت، ارتباط خود را با آنها محکم سازید و هیچ گاه رابطه خود را با نکته اى منفى آغاز نکنید.
– گاهی لازم است از اهرم «هدیه دادن» استفاده شود. گفته شده است: «الانسان عبید الاحسان». در روایتى از پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله آمده است: «تهادوا، فانّ الهدیة تضعّف الحبّ و تذهب بغوائل الصدر؛ به یکدیگر هدیه بدهید، زیرا هدیه دوستى را دو برابر مى کند و کینه هاى درون سینه ها را مى زداید.»
– سخن نیکو را به نوعى سحر تشبیه کرده اند که در جان و اعماق وجود افراد تأثیرگذار است. بنابراین در استفاده از کلمات و جملات براى ایجاد ارتباط و تأثیرگذارى، باید به اندازه کافى دقت و بهترین کلام در کوتاه ترین و زیباترین جملات و الفاظ بیان شود.
– از برخورد های مستقیم وحتی غیر مستقیم همراه با کنایه وطعنه، دوری کنید .
– احترام گذاردن به والدین یک ضرورت تغییر ناپذیر است و هیچ پدیده ای نمی تواند مجوز بی حرمتی نسبت به والدین شود. با احترام گذاشتن، آنها نرم خوی تر می شوند.
– هر جا و در هر موقعیتی که نیازمند کمک شما هستند سریعا و با کمال احترام به خصوص در حضور دیگران به کمک آنها بشتابید.
– بهترین وسیله برای سالم سازی زمینه تأثیر بر روی رفتار والدینتان محبت نمودن به انها, تحویل گرفتن و احترام گذاردن به انها است آن هم احترام بدون قید و شرط و به عنوان والدین و بزرگ خانواده.
– در حضور دیگران از ویژگی های مثبت انها تعریف کرده و سپاسگزار انها باشید.
– اگر انها با شما بد رفتاری کردند سعی کنید تحمل کنید.
– انتظار نداشته باشید این رابطه صمیمانه بلافاصله و سریعا بین شما و انها شکل گیرد. بلکه نیازمند زمان است و به تدریج به هدف خود خواهید رسید.
– دعا به درگاه حضرت حق و توسل به حضرات معصومین (علیهم السلام) را فراموش نکنید.
– از جدال و جر و بحث با والدین خود جدا خودداری کنید.
– بدون اینکه والدین از شما در خواست کمک کند و بدون اینکه شما منتی داشته باشید، به آنها کمک کنید.
– شنونده خوبی برای نظرات آنها باشید و با گوش جان صحبت‌های آنها را بشنوید.
– برای گفتگو و مذاکره با آنها در مورد مسأله مورد نظر خود وقت مناسبی تعیین کنید.
– سعی کنید هر چه بیشتر خوبی‌های پدر و مادرتان را ببینید تا بتوانید روابط بهتری با آنها برقرار سازید.
– توجه داشته باشید که والدین همواره فرزندان خود را دوست دارند و حتی در هنگام عصبانیت و خشم نیز دوست ندارند آسیبی به آنها برسد، گرچه ممکن است گاهی اوقات دچار اشتباه شوند
– کوشش کنید عواملى که در خانه موجب ناراحتى و عصبانیت مى شود از بین برود. مثلا اگر از بى نظمى هاى خانه و سر و صدا و یا برخى خواسته ها ناراحت مى شود حتى الامکان آنها را از بین ببرید و محیط خانه را براى او جایگاهى آرام بخش و دوست داشتنى کنید.
– انتقاد را با گشاده رویی بپذیرید. گوش دادن به حرفهای یکدیگر یک موضوع مهم برای پایان دادن به جر و بحث بشمار میرود.
– تا جایى که مقدور است در مناظرات واختلافات چشم پوشى، عفو و گذشت نمایید.
– خشونت را با خشونت پاسخ ندهید . خشونت را با سکوت پاسخ گویید و در موقعیتى مناسب درباره مساله مورد نظر به بحث و گفت و گو بپردازید .
– سعی نمایید با مشکلات زندگى به طور منطقى برخورد کرده و کمتر دچار احساسات شوید.
– برای اینکه روابط شما و والدینتان دچار چالش نشود سعی کنید روابط عاطفی خود با مادرتان را بیشتر کنید. برای این کار:
– به جای تلاش در ایجاد تغییر در ایشان؛آنها را همانگونه که هستند بپذیرید.
– به صورت کلامی عشق و علاقه خود نسبت به او را به بیان کنید.
– آنها را با هیچ کس مقایسه نکنید.
– در مناسبت های مختلف برای او هدیه ای تهیه کنید.
-زمانی که والدین با مشکلی دست به گریبان است و یا تحت فشار روانی می باشد از طرح موارد اختلافی با او خودداری کنید.
– به احساسات منفی و غیرقابل کنترل خود در برابر وی اجازه بروز ندهید.
– به یاد داشته باشید حتی زمانی که فکر می کنیم حق با ما است، اجازه توهین به والدین خود را نداریم.
– احترام گذاردن به والدین چه پدر و چه مادر یک ضرورت تغییر ناپذیر است و هیچ پدیده ای نمی تواند مجوز بی حرمتی نسبت به والدین شود. ضمن اینکه با احترام گذاشتن، آنها نرم خوی تر می شوند.
– زمانی که احساس می کنید رفتار او غیر قابل تحمل است، سعی کنید موقعیت مورد نظر را ترک کنید.
پرسشگر گرامی؛ موارد فوق، نکاتی ساده اما مهم را به شما یادآوری می کنند که با وجود ساده بودن نیاز به تمرین و صرف وقت دارند که ما امیدواریم شما نیز با رعایت آنها در زندگی اجتماعی و کارهای خود، به موفقیت های روزافزون دست یابید که ما مطمئن به موفق شدن شما هستیم.
اما در مورد کنترل عصبانیت و خشم:
زیان هایى که ناشى از شعله ور شدن غضب را به اختصار بیان مى کنیم، سپس به عواملى مى پردازیم که موجب شعله ور شدن غضب و بروز عصبانیت و پرخاشگرى مى شود و در پایان راه کارهایى به منظور کنترل آن بیان مى کنیم.
پیامدهاى غضب و عصبانیت ؛
1. غضب، فکر و عقل انسان را ناکار آمد و زمین گیر مى کند؛ چنان که پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله وسلم) فرمود: «غضب، دل مرد دانا را هلاک مى کند» ( بحار الانوار، ج 73، ص 226، ح 20. )
2. پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمود: «غضب، ایمان را فاسد مى گرداند ؛ همان گونه که سرکه عسل را فاسد مى کند»( کافى، ج 2، ص 303، ح 3 ؛ بحار الانوار، ج 72، ص 274، ح 24. )
3. غضب کلید هر بدى است و شیطان همه وجود فرد غضبناک را تسخیر مى کند و او را به هر عمل زشتى وامى دارد.
4. از آثار بد غضب این است فرد غضبناک و عصبانى رفتارهاى نادرستى – مانند فحش دادن و پرخاشگرى کلامى، شماتت، مسخره کردن، فاش کردن اسرار و بدگویى از دیگران – را از خود بروز مى دهد. علاوه بر این موجب دشمنى دوستان و شماتت دشمنان، انزواى اجتماعى، افسردگى و بیمارى هاى جسمانى و روانى مى شود. بنابراین کنترل عصبانیت امرى بایسته و اجتناب ناپذیر است؛ وگرنه موجب هلاکت انسان و خسارات جبران ناپذیرى مى شود.
راهکارهاى درمان عصبانیت ؛
اما دلیل عصبانیت – هر چه که باشد – با راه کارهایى که ارائه مى شود، مى توان تا حدود زیادى از آن پیشگیرى نمود:
1. هنگامى که عصبانى مى شوید، در خودتان یک تغییر حالت فیزیکى ایجاد کنید؛ مثلاً مقدارى قدم بزنید و سعى کنید در آن لحظات تصمیم نگیرید و اگر آب در دسترس شما است، مقدارى آب خنک میل کنید و دست و صورت خود را با آن شست و شو دهید.
2. اگر امکان دارد، هنگام عصبانیت یا بى حوصلگى و کسالت، یک دوش آب ولرم بگیرید.
3. چند لحظه دراز بکشید و چشمان خود را ببندید و همه ماهیچه هاى خود را شل کنید تا آرامش عضلانى پیدا بیابید. و فکر خود را از آنچه موجب عصبانیت شما شده است، منصرف کنید و به عضلات بدن خود تمرکز یابید.
4. به خودتان تلقین کنید: که اتفاق خاصى نیفتاده؛ مگر آسمان به زمین آمده است؟ دیگران در چنین مواردى چه مى کنند؟ آیا همه عزا مى گیرند؟ هر کس به کارى مشغول مى شود و به این گونه موارد اعتنایى نمى کند.
5. همیشه فضاى ذهنى و روانى خود را براى شنیدن و دریافت رفتارهاى نابجا و خلاف انتظار آماده سازید؛ به این معنا که همیشه انتظار داشته باشید دیگران با شما، به بدترین شکل برخورد کنند اگر کسى مدتى چنین کند، به تدریج صفت حلم در او به وجود مى آید و علاوه بر این، حسن خلق نیز براى او حاصل مى شود و خود را براى تحمل آن آماده کنید.
6. اگر گاهى سریع سخن گفتید و عجولانه تصمیم گرفتید و رفتار نابجا از شما سرزد؛ به سرعت خود را سرزنش و حتى در لفظ، اظهار پشیمانى کنید و وعده ها و قول هاى خود را در ذهن خویش، حاضر سازید.
7. از خود ارزندگى نابجا و شخصیت قائل شدن بیش از اندازه براى خود، بپرهیزید و تنها هنجارها را رعایت کنید از این رو به سراغ رفتارهاى متواضعانه – همانند تقدم در سلام، همنشینى مناسب با افراد پایین تر، ابراز ارادت به کوچک ترها، مصافحه و احوال پرسى، تفریح و صحبت با دیگران – اقدام کنید.
8. ذکر «لا حول و لا قوة الا باللَّه» را زیاد بر زبان جارى سازید و سوره «والعصر» را زیاد بخوانید. تکرار اذکار «استغفراللَّه ربى و اتوب الیه» و «اعوذ باللَّه من الشیطان الرجیم» نیز مفید است.
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «خداوند به برخى از انبیا وحى کرد،: اى فرزند آدم! در وقتى که غضبناک گردیدى، مرا یاد کن تا من هم تو را در وقت غضبم یاد کنم و تو را هلاک نسازم»
( بحار الانوار، ج 73، ص 276، ح 29. ) بنابراین یاد خدا علاوه بر اینکه آتش خشم را خاموش مى کند، موجب آرامش انسان مى شود و در قیامت نیز آثار مثبتى به دنبال دارد.
9. به هنگام احساس عصبانیت، سریع تغییر وضعیت و موقعیت دهید و از آن محیط دور شوید؛ مثلاً اگر در منزل این حادثه رخ داد، لباس پوشیده و منزل را ترک کنید.
10. وقتى که با امور عصبانیت آفرین مواجه هستید، براى مدتى (حدود 10 تا 15 دقیقه)، راه دریافت هاى حسى خود را سد سازید براى مثال جلوى گوش خود را بگیرید و چشمان خود را ببندید و سر خود را پایین اندازید تا دریافت هاى عصبانیت را تحت کنترل شما در آیند و موجب تحریک بیشتر شما نشوند.
.11 براى توجیه رفتارهاى خلاف انتظار دیگران، توجیه مناسبى داشته باشید و آنها را مقصر تلقى نکنید؛ مثلاً بگویید: خودم از این فرد بدتر رفتار مى کنم، او اشتباه گرفته و مقصر نیست. اشتباه من باعث رفتار نامناسب او شده است.
12. به نظرات و عقاید دیگران احترام بگذارید و محترمانه با آنها رفتار کنید.
13. بیشتر با افراد حلیم، صبور، غیرعصبى و خوش مشرب معاشرت کنید و از دوستى و حرف شنوى افراد تند مزاج بپرهیزید.
14. همیشه خود و رفتارتان را درست و صحیح تلقى نکنید و احتمال خطا در کارهاى خود را بدهید.
15. به عنوان تمرین گاهى با افرادى که سلیقه آنها را نمى پسندید، برخورد کوتاه مدت داشته باشید.
16. روایات و آثارى که در مذمّت غضب رسیده، مطالعه کنید و احادیثى که در مدح و ثواب حلم و خود نگاه دارى وارد شده، مورد توجه قرار دهید.
ر.ک: محمدى رى شهرى، میزان الحکمه، ج 9، باب غضب ؛ ج 3، باب حلم ؛ بحارالانوار، ج 71، باب الحلم والعفو و کظم الغیظ.
17. موارد بالا در برنامه اى منظم و در یک جدول و نمره دادن به عملکرد خود و رعایت این امور، سعى در تقلیل موارد تخلف داشته باشید و همت خود را به افزایش صبر و تحصیل سعه صدر معطوف بدارید.
18- به عظمت مقام مادر و عواقب وخیم دنیوی و آخروی ناراحت کردن ایشان بیاندیشید.
خلاصه کلام اینکه؛
پدر و مادر، از لحظه انعقاد نطفه تا هنگام تولد و همچنین بعد از تولد و در دوران شیرخوارگى و بعد کودکى مشکلات بسیار زیادى را متحمل شده اند. بنابراین خداوند نیز در مقابل زحمات آنها حقوق ویژه ای را براى آنها قائل شده است. از این رو باید در هر شرایطى احترام آنها را نگه داشت؛ هر چند در بعضى اوقات در برخورد با فرزندان خود دچار اشتباه شوند. اشتباهات آنها در بسیاری از مواقع، نتیجه تربیت نادرست آنها، رفتار پدر و مادرشان با آنها و نیز بر اثر عدم آگاهی و سواد کافی در زمینه تربیت فرزند و تحت تأثیر محیط زندگی آنها و شرایطی بوده که در آن به سر می¬برده¬اند. بنابراین آنها زیاد هم مقصر نیستند و معمولا عمدی در این کار ندارند. مطمئن باشید اگر رضایت والدین را به دست آورید، خداوند بسیارى از گناهان شما را مى بخشد و به زندگى شما خیر و برکت مى دهد و دعاى والدین را بدرقه راه پُر فراز و نشیب زندگى شما قرار مى دهد. در سوره اسراء آیه 23 و 24 خداوند به برخی وظایف فرزندان در مقابل والدین اشاره نموده است:
1. اطاعت و فرمانبرداری از پدر و مادر.
2. نیکی و احسان و خدمت به پدر و مادر.
3. اف و سخن رنجش آور به پدر و مادر نگفتن .
4. بر سر والدین داد و فریاد نکردن (بلکه با آنها با سخن نیکو صحبت نماید).
5. بال تواضع و فروتنی را برای والدین , فرود آوردن .
6. حتی المقدور نیازهای والدین را برآوردن .
دوست عزیز؛ محبت و مهربانی با پدر و مادر، امری است که عقل و شرع به ضرورت آن اقرار می کنند. اگر شخصی کوچک ترین نیکی و احسانی در حق انسان به جای آورد، عقل تشکر و قدردانی از او را لازم می داند، حال با توجه به این که پدر و مادر سمبل نیکی و احسان به فرزند هستند و از جان خود برای پرورش او مایه می گذارند، سزاوارترین انسان ها برای احترام و قدردانی اند. خداوند مهربان در قرآن مجید می فرماید: « وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ؛ از روی محبت و مهربانی، بال فروتنی را برای پدر و مادرت فرود آور» (اسراء: 24)
حتی اگر پدر و مادر در حق فرزند کوتاهی کنند و چه بسا ظلمی انجام دهند، این سبب نمی شود که فرزند هم درباره آنان به وظیفه اش عمل نکند. از این رو امام باقر (علیه السلام ) فرمود: «خداوند در چند چیز رخصت و ترک را روا ندانسته است از جمله: نیکی به پدر و مادر، چه خوب باشند آن دو و چه بد» (اصول کافی، ج 2، ص 129، ح 15)
با توجه به این توضیحات حتی اگر می¬بینید گاهی حقوق شما را نادیده می¬گیرند، باید خشم خود را کنترل کنید و در مقابل آنها عکس العملی منطقی، آرام و با محبت داشته باشید. پدر و مادرها توقعی جز احترام و محبت از فرزندان خود ندارند و این نسبت به زحماتی که برای شما کشیده¬¬اند، چیز زیادی نیست. این توقع آنها را بی¬پاسخ نگذارید.
مطمئنیم صبر و نشاط شما در عمل به راهکارهای بیان شده، شما را به مقصود خواهد رساند. منتظر مکاتبات بعدی شما هستیم.
جوان عزیزم؛ نیکی به پدر و مادر برترین وسیلۀ قرب به خدا و شریف‌ترین سعادت‌هاست. هر مؤمنی سزاوار است که در گرامی داشتن ایشان اهتمام نماید و در خدمت آنها کوتاهی نکند و در معاشرت و مصاحبت با آنها رفتار نیکو داشته باشد، نگاه تند به ایشان نیفکند بلکه به نظر رحمت و عطوفت بنگرد، پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «هر فرزند نیکو کاری که با مهربانی به پدر و مادرش نگاه کند در مقابل هر نگاه، ثواب یک حج کامل مقبول به او داده می شود، سؤال کردند، حتی اگر روزی صد مرتبه به آنها نگاه کند؟ فرمود: آری خداوند بزرگتر و پاکتر است.» (بحار الانوار، ج 74، ص 73.)
فرزند نباید صدای خود را از صدای آنها بلندتر کند و هر چه از فروتنی و خاکساری بر ایشان مبالغه نماید، اجر و ثوابش بیشتر است. نیکی به والدین در بیان مولا امیر المؤمنین (علیه السلام) از بزرگترین واجبهای الهی شمرده شده است:
قال امیر المؤمنین علی(علیه السلام): «بر الوالدین اکبر فریضة؛ بزرگترین و مهمترین تکلیف الهی نیکی به پدر و مادر است.» ( میزان الحکمة، ج 10، ص 709.)
دوست عزیزم، خدا را شکر شما در پی اصلاح رفتار خود هستید. حتما در این مسیر پیش بروید خصوصا در رفتار با پدر و مادر که بهشت و جهنم ما در نوع و روش برخورد با آنها است.
قبل از آنکه در مورد عصبانیت صحبت کنیم، ابتدا کمی در مورد اهمیت روش برخورد با والدین بگویم تا توجه به این مطلب هم عاملی در دقت شما در برخورد با مادرتان باشد.
اسلام از نظر حقوقى حساب ویژه اى براى پدر و مادر بازکرده همان گونه که در جنبه هاى عاطفى نیز حساب جداگانه اى براى آنها در نظر گرفته است لذا در روایات آمده که اگر پدر و مادرى از فرزندانشان راضى باشند موجب خیر و برکت و سعادت فرزند مى شود اگر در حق فرزندان خود دعا کنند خداوند به این دعا توجه خاصى مى نماید و اگر والدین از فرزندان ناراضى باشند و خداى ناکرده به آنها نفرین کنند ممکن است، خداوند بر چنین فرزندانى که موجب ناراحتى والدین می شوند قهر و غضب نماید. در روایات آمده «نیکى کردن به والدین بزرگترین فریضه است» و یا اینکه مى فرماید «بهشت زیر پاى مادران است» این همه آیه و روایت که در این زمینه وارد شده حاکى از اهمیتى است که خداوند براى والدین قائل شده است و اینها بدون حکمت نیست چه اینکه اینها در مقابل زحماتى که والدین براى فرزندان متحمل مى شوند ناچیز است آنها از لحظه انعقاد نطفه تا هنگام تولد و همچنین بعد از تولد دوران شیرخوارگى و بعد کودکى مشکلاتى بسیار زیادى را متحمل شده اند بنابراین خداوند نیز در مقابل زحمات آنها حقوق ویژه ای را براى آنها قائل شده است. از این رو باید در هر شرایطى احترام آنها را نگه داشت هر چند در بعضى اوقات دربرخورد با فرزندان خود دچار اشتباه شوند.
بنابراین در همه حال ما وظیفه داریم به والدین خود احترام بگذاریم حتى اگر آنها به ما بى احترامى کنند فقط اگر آنها بخواهند ما را به کار حرامى وادار کنند یا از انجام تکلیف واجبى باز بدارند، اطاعت از آنها جایز نیست چه اینکه اطاعت خداوند بر هر کس دیگر حتى والدین نیز مقدم است.
* شناخت مقام والدین
یکی از وظایف فرزندان نسبت به والدین شناخت مقام و حق آنان است. در اسلام والدین جایگاه بس بلندی دارند تا آنجا که نگاه نمودن به والدین عبادت شمرده شده است. پیامبر(ص) فرمود :«… و النّظر الی الوالدین برأفة و رحمةٍ عبادةٌ؛ نگاه نمودن بر صورت والدین با مهربانی و لطف، عبادت است».( بحارالانوار، ج 74، ص 45)
*احترام به والدین؛ در آموزه های دینی به احترام والدین سخت اهمیت داده شده است؛ تا آن جای که در آیات متعدد احترام به والدین در کنار توحید قرار گرفته و به فرزندان سفارش شده است که: «… فلا تقل لهما أفٍّ و لا تنهر هما و قل لهما قولاً کریماً؛ و بر آن ها فریاد مزن، و گفتار لطیف و سنجیدة بزرگوارانه به آن ها بگو». (اسراء (17) آیة 23)
* احسان به والدین؛ یکی از وظایف مهم فرزندان نسبت به والدین، احسان به آنان است، از این رو قرآن و روایات همگان را به احسان به والدین فرا خوانده و از آن به عنوان جهاد یاد کرده است. (کافی، ج 2، ص 158)
احسان به والدین بدان جهت اهمیت دارد که والدین در شکل گیری زندگی و تربیت فرزندان نقش بنیادی داشته و فرزندان مدیون زحمات طاقت فرسای والدین هستند. به همین خاطر است که مرحوم شیخ اعظم انصاری، مادرش را تا نزدیک حمام به دوش می گرفت و او را به زن حمامی سپرده، می ایستاد تا او را به خانه برگرداند. هر شب به دست بوسی مادر می آمد و صبح با اجازه او از خانه بیرون می رفت.
* اطاعت از والدین؛ یکی از وظایف مهم فرزندان نسبت به والدین این است که خواسته های مشروع والدین را بر آورند و از دستورهای آنان سرپیچی نکنند. تا جایی که اگر پدر و مادری فرزند خویش از انجام عمل مستحبی نهی کنند، فرزند نباید آن را انجام دهد. البته توجه داشته باشید که اگر اطاعت والدین موجب معصیت و نافرمانی خدا شود و یا با یکی از واجبات الهی تعارض پیدا کند، اطاعت آنان واجب نیست.( تفسیر نمونه، ج 12، ص9 7)
دانستن عاقبت رویگردانی از این وظایف نیز عامل محرک مناسبی برای ارج نهادن به مقام والدین است، به گونه ای که انجام ندادن وظایف نسبت به والدین، گاهی به عاق والدین شدن منجر می شود.علامه مجلسی در شرح کافی می گوید: عقوق والدین به این است که فرزند حرمت آن ها را رعایت نکند و بی ادبی نماید و آن ها را به سبب گفتاری یا رفتاری برنجاند و آزار و اذیت کند و در چیزهایی که عقلاً و شرعاً مانعی ندارد، نافرمانی نماید و این عقوق از گناهان کبیره است. (گناهان کبیره، ج 1- 2، ص 120)
– توجه به این نکته لازم است که خداوند همه انسانها را در مقابل اعمال و رفتارى که انجام مى دهند مورد سؤال قرار مى دهد و والدین نیز باید پاسخگوى اعمال و رفتار خود باشد, بنابراین شما وظیفه دارید در همه حال به وی احترام بگذارید حتى اگر به شما بى احترامى کند. فقط اگر بخواهد شما را به کار حرامى وادار کند یا از انجام تکلیف واجبى باز دارد ، اطاعت از وی لازم و صحیح نیست چه اینکه اطاعت خداوند بر هر کس دیگر حتى والدین نیز مقدم است.
پیش از هر چیز به خداوند بزرگ توکل و از اهل بیت پیوسته بخواهید که در حل مشکل مدد و یارى کنند. اما در مورد رفتاربا والدین، در این باره راهکارهای زیر را توصیه می کنیم:
– مطمئن باشید رعایت حریم و احترام پدر و مادر توسط شما عاملی برای موفقیت و پیروزی در زندگیتان می گردد.در هیچ شرایط احترام به مادر خود را فراموش نکنید.
– با حفظ احترام به والدین شروع به صحبت نمایید و از داشته های خود سخن بگویید.اجازه دهید مادرتان نتیجه زحمات خود را در شما ببیند.
– نسبت به کارها و عقاید والدینتان مخالفت عملى نداشته باشید و در ظاهر خود را موافق او نشان دهید و سپس با گذشت زمان و به آرامى نظرات و دیدگاههاى خود را با او درمیان بگذارید.
-در کارهاى خود با آنها مشورت کنید و همواره از نظرات او بهره مند گردید؛ چون به هر حال او داراى یک سرى تجربیات و اندوخته هاى زیادى است که شما مى توانید از بعضى از آنها استفاده کنید.
– صمیمانه ,والدینتان را دوست داشته باشید و محبت قلبى خود را به آنها اظهار دارید. پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله وسلم فرموده است: « اذا احبّ احدکم اخاه فلیعلمه فانّه اصلح لذات البین؛ هرگاه یکى از شما به برادر (دینى ) خود علاقه مند شد، محبت خود را به او ابراز کند. این کار افراد را بیشتر به هم پیوند مى دهد» علاقه قلبى و ابراز آن مهم ترین گشاینده راه ارتباط مفید و مؤثر است.
– چند نکته مثبت و ارزشمند را در والدینتان شناسایى و برجسته سازید و با تحسین صادقانه به جهت وجود آن امر مثبت، ارتباط خود را با آنها محکم سازید و هیچ گاه رابطه خود را با نکته اى منفى آغاز نکنید.
– گاهی لازم است از اهرم «هدیه دادن» استفاده شود. گفته شده است: «الانسان عبید الاحسان». در روایتى از پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله آمده است: «تهادوا، فانّ الهدیة تضعّف الحبّ و تذهب بغوائل الصدر؛ به یکدیگر هدیه بدهید، زیرا هدیه دوستى را دو برابر مى کند و کینه هاى درون سینه ها را مى زداید.»
– سخن نیکو را به نوعى سحر تشبیه کرده اند که در جان و اعماق وجود افراد تأثیرگذار است. بنابراین در استفاده از کلمات و جملات براى ایجاد ارتباط و تأثیرگذارى، باید به اندازه کافى دقت و بهترین کلام در کوتاه ترین و زیباترین جملات و الفاظ بیان شود.
– از برخورد های مستقیم وحتی غیر مستقیم همراه با کنایه وطعنه، دوری کنید .
– احترام گذاردن به والدین یک ضرورت تغییر ناپذیر است و هیچ پدیده ای نمی تواند مجوز بی حرمتی نسبت به والدین شود. با احترام گذاشتن، آنها نرم خوی تر می شوند.
– هر جا و در هر موقعیتی که نیازمند کمک شما هستند سریعا و با کمال احترام به خصوص در حضور دیگران به کمک آنها بشتابید.
– بهترین وسیله برای سالم سازی زمینه تأثیر بر روی رفتار والدینتان محبت نمودن به انها, تحویل گرفتن و احترام گذاردن به انها است آن هم احترام بدون قید و شرط و به عنوان والدین و بزرگ خانواده.
– در حضور دیگران از ویژگی های مثبت انها تعریف کرده و سپاسگزار انها باشید.
– اگر انها با شما بد رفتاری کردند سعی کنید تحمل کنید.
– انتظار نداشته باشید این رابطه صمیمانه بلافاصله و سریعا بین شما و انها شکل گیرد. بلکه نیازمند زمان است و به تدریج به هدف خود خواهید رسید.
– دعا به درگاه حضرت حق و توسل به حضرات معصومین (علیهم السلام) را فراموش نکنید.
– از جدال و جر و بحث با والدین خود جدا خودداری کنید.
– بدون اینکه والدین از شما در خواست کمک کند و بدون اینکه شما منتی داشته باشید، به آنها کمک کنید.
– شنونده خوبی برای نظرات آنها باشید و با گوش جان صحبت‌های آنها را بشنوید.
– برای گفتگو و مذاکره با آنها در مورد مسأله مورد نظر خود وقت مناسبی تعیین کنید.
– سعی کنید هر چه بیشتر خوبی‌های پدر و مادرتان را ببینید تا بتوانید روابط بهتری با آنها برقرار سازید.
– توجه داشته باشید که والدین همواره فرزندان خود را دوست دارند و حتی در هنگام عصبانیت و خشم نیز دوست ندارند آسیبی به آنها برسد، گرچه ممکن است گاهی اوقات دچار اشتباه شوند
– کوشش کنید عواملى که در خانه موجب ناراحتى و عصبانیت مى شود از بین برود. مثلا اگر از بى نظمى هاى خانه و سر و صدا و یا برخى خواسته ها ناراحت مى شود حتى الامکان آنها را از بین ببرید و محیط خانه را براى او جایگاهى آرام بخش و دوست داشتنى کنید.
– انتقاد را با گشاده رویی بپذیرید. گوش دادن به حرفهای یکدیگر یک موضوع مهم برای پایان دادن به جر و بحث بشمار میرود.
– تا جایى که مقدور است در مناظرات واختلافات چشم پوشى، عفو و گذشت نمایید.
– خشونت را با خشونت پاسخ ندهید . خشونت را با سکوت پاسخ گویید و در موقعیتى مناسب درباره مساله مورد نظر به بحث و گفت و گو بپردازید .
– سعی نمایید با مشکلات زندگى به طور منطقى برخورد کرده و کمتر دچار احساسات شوید.
– برای اینکه روابط شما و والدینتان دچار چالش نشود سعی کنید روابط عاطفی خود با مادرتان را بیشتر کنید. برای این کار:
– به جای تلاش در ایجاد تغییر در ایشان؛آنها را همانگونه که هستند بپذیرید.
– به صورت کلامی عشق و علاقه خود نسبت به او را به بیان کنید.
– آنها را با هیچ کس مقایسه نکنید.
– در مناسبت های مختلف برای او هدیه ای تهیه کنید.
-زمانی که والدین با مشکلی دست به گریبان است و یا تحت فشار روانی می باشد از طرح موارد اختلافی با او خودداری کنید.
– به احساسات منفی و غیرقابل کنترل خود در برابر وی اجازه بروز ندهید.
– به یاد داشته باشید حتی زمانی که فکر می کنیم حق با ما است، اجازه توهین به والدین خود را نداریم.
– احترام گذاردن به والدین چه پدر و چه مادر یک ضرورت تغییر ناپذیر است و هیچ پدیده ای نمی تواند مجوز بی حرمتی نسبت به والدین شود. ضمن اینکه با احترام گذاشتن، آنها نرم خوی تر می شوند.
– زمانی که احساس می کنید رفتار او غیر قابل تحمل است، سعی کنید موقعیت مورد نظر را ترک کنید.
پرسشگر گرامی؛ موارد فوق، نکاتی ساده اما مهم را به شما یادآوری می کنند که با وجود ساده بودن نیاز به تمرین و صرف وقت دارند که ما امیدواریم شما نیز با رعایت آنها در زندگی اجتماعی و کارهای خود، به موفقیت های روزافزون دست یابید که ما مطمئن به موفق شدن شما هستیم.
اما در مورد کنترل عصبانیت و خشم:
زیان هایى که ناشى از شعله ور شدن غضب را به اختصار بیان مى کنیم، سپس به عواملى مى پردازیم که موجب شعله ور شدن غضب و بروز عصبانیت و پرخاشگرى مى شود و در پایان راه کارهایى به منظور کنترل آن بیان مى کنیم.
پیامدهاى غضب و عصبانیت ؛
1. غضب، فکر و عقل انسان را ناکار آمد و زمین گیر مى کند؛ چنان که پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله وسلم) فرمود: «غضب، دل مرد دانا را هلاک مى کند» ( بحار الانوار، ج 73، ص 226، ح 20. )
2. پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمود: «غضب، ایمان را فاسد مى گرداند ؛ همان گونه که سرکه عسل را فاسد مى کند»( کافى، ج 2، ص 303، ح 3 ؛ بحار الانوار، ج 72، ص 274، ح 24. )
3. غضب کلید هر بدى است و شیطان همه وجود فرد غضبناک را تسخیر مى کند و او را به هر عمل زشتى وامى دارد.
4. از آثار بد غضب این است فرد غضبناک و عصبانى رفتارهاى نادرستى – مانند فحش دادن و پرخاشگرى کلامى، شماتت، مسخره کردن، فاش کردن اسرار و بدگویى از دیگران – را از خود بروز مى دهد. علاوه بر این موجب دشمنى دوستان و شماتت دشمنان، انزواى اجتماعى، افسردگى و بیمارى هاى جسمانى و روانى مى شود. بنابراین کنترل عصبانیت امرى بایسته و اجتناب ناپذیر است؛ وگرنه موجب هلاکت انسان و خسارات جبران ناپذیرى مى شود.
راهکارهاى درمان عصبانیت ؛
اما دلیل عصبانیت – هر چه که باشد – با راه کارهایى که ارائه مى شود، مى توان تا حدود زیادى از آن پیشگیرى نمود:
1. هنگامى که عصبانى مى شوید، در خودتان یک تغییر حالت فیزیکى ایجاد کنید؛ مثلاً مقدارى قدم بزنید و سعى کنید در آن لحظات تصمیم نگیرید و اگر آب در دسترس شما است، مقدارى آب خنک میل کنید و دست و صورت خود را با آن شست و شو دهید.
2. اگر امکان دارد، هنگام عصبانیت یا بى حوصلگى و کسالت، یک دوش آب ولرم بگیرید.
3. چند لحظه دراز بکشید و چشمان خود را ببندید و همه ماهیچه هاى خود را شل کنید تا آرامش عضلانى پیدا بیابید. و فکر خود را از آنچه موجب عصبانیت شما شده است، منصرف کنید و به عضلات بدن خود تمرکز یابید.
4. به خودتان تلقین کنید: که اتفاق خاصى نیفتاده؛ مگر آسمان به زمین آمده است؟ دیگران در چنین مواردى چه مى کنند؟ آیا همه عزا مى گیرند؟ هر کس به کارى مشغول مى شود و به این گونه موارد اعتنایى نمى کند.
5. همیشه فضاى ذهنى و روانى خود را براى شنیدن و دریافت رفتارهاى نابجا و خلاف انتظار آماده سازید؛ به این معنا که همیشه انتظار داشته باشید دیگران با شما، به بدترین شکل برخورد کنند اگر کسى مدتى چنین کند، به تدریج صفت حلم در او به وجود مى آید و علاوه بر این، حسن خلق نیز براى او حاصل مى شود و خود را براى تحمل آن آماده کنید.
6. اگر گاهى سریع سخن گفتید و عجولانه تصمیم گرفتید و رفتار نابجا از شما سرزد؛ به سرعت خود را سرزنش و حتى در لفظ، اظهار پشیمانى کنید و وعده ها و قول هاى خود را در ذهن خویش، حاضر سازید.
7. از خود ارزندگى نابجا و شخصیت قائل شدن بیش از اندازه براى خود، بپرهیزید و تنها هنجارها را رعایت کنید از این رو به سراغ رفتارهاى متواضعانه – همانند تقدم در سلام، همنشینى مناسب با افراد پایین تر، ابراز ارادت به کوچک ترها، مصافحه و احوال پرسى، تفریح و صحبت با دیگران – اقدام کنید.
8. ذکر «لا حول و لا قوة الا باللَّه» را زیاد بر زبان جارى سازید و سوره «والعصر» را زیاد بخوانید. تکرار اذکار «استغفراللَّه ربى و اتوب الیه» و «اعوذ باللَّه من الشیطان الرجیم» نیز مفید است.
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «خداوند به برخى از انبیا وحى کرد،: اى فرزند آدم! در وقتى که غضبناک گردیدى، مرا یاد کن تا من هم تو را در وقت غضبم یاد کنم و تو را هلاک نسازم»
( بحار الانوار، ج 73، ص 276، ح 29. ) بنابراین یاد خدا علاوه بر اینکه آتش خشم را خاموش مى کند، موجب آرامش انسان مى شود و در قیامت نیز آثار مثبتى به دنبال دارد.
9. به هنگام احساس عصبانیت، سریع تغییر وضعیت و موقعیت دهید و از آن محیط دور شوید؛ مثلاً اگر در منزل این حادثه رخ داد، لباس پوشیده و منزل را ترک کنید.
10. وقتى که با امور عصبانیت آفرین مواجه هستید، براى مدتى (حدود 10 تا 15 دقیقه)، راه دریافت هاى حسى خود را سد سازید براى مثال جلوى گوش خود را بگیرید و چشمان خود را ببندید و سر خود را پایین اندازید تا دریافت هاى عصبانیت را تحت کنترل شما در آیند و موجب تحریک بیشتر شما نشوند.
.11 براى توجیه رفتارهاى خلاف انتظار دیگران، توجیه مناسبى داشته باشید و آنها را مقصر تلقى نکنید؛ مثلاً بگویید: خودم از این فرد بدتر رفتار مى کنم، او اشتباه گرفته و مقصر نیست. اشتباه من باعث رفتار نامناسب او شده است.
12. به نظرات و عقاید دیگران احترام بگذارید و محترمانه با آنها رفتار کنید.
13. بیشتر با افراد حلیم، صبور، غیرعصبى و خوش مشرب معاشرت کنید و از دوستى و حرف شنوى افراد تند مزاج بپرهیزید.
14. همیشه خود و رفتارتان را درست و صحیح تلقى نکنید و احتمال خطا در کارهاى خود را بدهید.
15. به عنوان تمرین گاهى با افرادى که سلیقه آنها را نمى پسندید، برخورد کوتاه مدت داشته باشید.
16. روایات و آثارى که در مذمّت غضب رسیده، مطالعه کنید و احادیثى که در مدح و ثواب حلم و خود نگاه دارى وارد شده، مورد توجه قرار دهید.
ر.ک: محمدى رى شهرى، میزان الحکمه، ج 9، باب غضب ؛ ج 3، باب حلم ؛ بحارالانوار، ج 71، باب الحلم والعفو و کظم الغیظ.
17. موارد بالا در برنامه اى منظم و در یک جدول و نمره دادن به عملکرد خود و رعایت این امور، سعى در تقلیل موارد تخلف داشته باشید و همت خود را به افزایش صبر و تحصیل سعه صدر معطوف بدارید.
18- به عظمت مقام مادر و عواقب وخیم دنیوی و آخروی ناراحت کردن ایشان بیاندیشید.
خلاصه کلام اینکه؛
پدر و مادر، از لحظه انعقاد نطفه تا هنگام تولد و همچنین بعد از تولد و در دوران شیرخوارگى و بعد کودکى مشکلات بسیار زیادى را متحمل شده اند. بنابراین خداوند نیز در مقابل زحمات آنها حقوق ویژه ای را براى آنها قائل شده است. از این رو باید در هر شرایطى احترام آنها را نگه داشت؛ هر چند در بعضى اوقات در برخورد با فرزندان خود دچار اشتباه شوند. اشتباهات آنها در بسیاری از مواقع، نتیجه تربیت نادرست آنها، رفتار پدر و مادرشان با آنها و نیز بر اثر عدم آگاهی و سواد کافی در زمینه تربیت فرزند و تحت تأثیر محیط زندگی آنها و شرایطی بوده که در آن به سر می¬برده¬اند. بنابراین آنها زیاد هم مقصر نیستند و معمولا عمدی در این کار ندارند. مطمئن باشید اگر رضایت والدین را به دست آورید، خداوند بسیارى از گناهان شما را مى بخشد و به زندگى شما خیر و برکت مى دهد و دعاى والدین را بدرقه راه پُر فراز و نشیب زندگى شما قرار مى دهد. در سوره اسراء آیه 23 و 24 خداوند به برخی وظایف فرزندان در مقابل والدین اشاره نموده است:
1. اطاعت و فرمانبرداری از پدر و مادر.
2. نیکی و احسان و خدمت به پدر و مادر.
3. اف و سخن رنجش آور به پدر و مادر نگفتن .
4. بر سر والدین داد و فریاد نکردن (بلکه با آنها با سخن نیکو صحبت نماید).
5. بال تواضع و فروتنی را برای والدین , فرود آوردن .
6. حتی المقدور نیازهای والدین را برآوردن .
دوست عزیز؛ محبت و مهربانی با پدر و مادر، امری است که عقل و شرع به ضرورت آن اقرار می کنند. اگر شخصی کوچک ترین نیکی و احسانی در حق انسان به جای آورد، عقل تشکر و قدردانی از او را لازم می داند، حال با توجه به این که پدر و مادر سمبل نیکی و احسان به فرزند هستند و از جان خود برای پرورش او مایه می گذارند، سزاوارترین انسان ها برای احترام و قدردانی اند. خداوند مهربان در قرآن مجید می فرماید: « وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ؛ از روی محبت و مهربانی، بال فروتنی را برای پدر و مادرت فرود آور» (اسراء: 24)
حتی اگر پدر و مادر در حق فرزند کوتاهی کنند و چه بسا ظلمی انجام دهند، این سبب نمی شود که فرزند هم درباره آنان به وظیفه اش عمل نکند. از این رو امام باقر (علیه السلام ) فرمود: «خداوند در چند چیز رخصت و ترک را روا ندانسته است از جمله: نیکی به پدر و مادر، چه خوب باشند آن دو و چه بد» (اصول کافی، ج 2، ص 129، ح 15)
با توجه به این توضیحات حتی اگر می¬بینید گاهی حقوق شما را نادیده می¬گیرند، باید خشم خود را کنترل کنید و در مقابل آنها عکس العملی منطقی، آرام و با محبت داشته باشید. پدر و مادرها توقعی جز احترام و محبت از فرزندان خود ندارند و این نسبت به زحماتی که برای شما کشیده¬¬اند، چیز زیادی نیست. این توقع آنها را بی¬پاسخ نگذارید.
مطمئنیم صبر و نشاط شما در عمل به راهکارهای بیان شده، شما را به مقصود خواهد رساند. منتظر مکاتبات بعدی شما هستیم.