تعریف تحقیق:

در لغت به معنای پیدا کردن، درست کردن، راست گردانیدن و یافتن حقیقت.در اصطلاح علمی عبارتست از یک عمل منظم که در نتیجه آن، پاسخ هایی برای سؤال های مورد نظر، مطرح شده و در موضوع تحقیق به دست می آید.

مراحل تحقیق:

برای هر تحقیق می توان سه مرحله کلی ترسیم کرد: 1. طرح تحقیق، 2. متن تحقیق، 3. نگارش تحقیق،

1. طرح تحقیق:

محقق قبل از شروع تحقیق باید طرحی در زمینه تحقیق ارائه کند. طرح تحقیق عبارتست از یک نقشه، برنامه، خط مشی یا با مجموعه ای از جست و جوهایی که محقق را قادر سازد تا به شکل مورد مطالعه پاسخ گوید.
در طرح تحقیق موارد ذیل تبیین می گردد:
1-1.

موضوع تحقیق

نخستین گام در هر تحقیق، انتخاب موضوع است. محقق باید بداند به دنبال دستیابی به چه مسئله ای و رسیدن به چه اهداف و مقاصدی است؟ چه مشکلی را می خواهد حل کند؟ به رد یا اثبات چه نظری می خواهد بپردازد؟ موضوع تحقیق باید ملموس و محدود و مرزهای آن کاملا شناخته شده باشد تا محقق بداند خود را در چه چارچوبی محصور کرده و اتلاف عمر برای ایشان پدید نیاید، تحقیق دارای منابع قابل دسترس باشد خواه در محیط تحقیق و خواه در کتابخانه عمومی، موضوع تحقیق برای محقق مورد علاقه و رغبت باشد تا در او جدیت و اصراری پدید آورد که حتما آن را به پایان برساند.
1-2.

ضرورت تحقیق

بعد از تبیین موضوع تحقیق لازم است ضرورت آن روشن شود؛ زیرا موضوعاتی که می توان درباره آنها تحقیق نمود فراوان هستند اما فرصت کم، امکانات محدود و عقل سلیم اجازه نمی دهد وقت خود را برای تحقیق در هر موضوعی مصرف کنیم. محقق باید بتواند دلایل و ضرورت هایی را برای انتخاب موضوع خود معین کند و خود را قانع سازد که سرمایه گذاری و وقت هایش بیهوده و به هدر رفته نیست. باید مطمئن باشد که در حدود امکان اولویت ها را مورد توجه قرار داده و به مسائل اساسی تر پرداخته است.
1-3.

پیشینه تحقیق

هدف از سابقه موضوع تحقیق، چکیده ای است از مطالعه اکتشافی و عمیق از آن چه که درباره موضوع مورد تحقیق و موضوعاتی مشابه در کتاب ها و مقالات، تحقیقات و پایان نامه ها وجود دارد. در بررسی پیشینه، محقق ضمن معرفی کارهای انجام گرفته، نوآوری های کار خود را نشان داده و نسبت تحقیق خود را با تحقیق های قبلی در معرض دید خوانندگان قرار می دهد تا زمینه های لازم ارزیابی و مقایسه را برای آنان فراهم کند.
1-4.

سؤالات تحقیق

سؤالات هر تحقیق نقش مؤثری در تعیین مسیر تحقیق دارد. محقق بعد از بررسی پیشینه تحقیق، سؤالاتی را مطرح می کند که در تحقیقات گذشته به آنها توجهی نشده و یا پاسخ قانع کننده به آنها داده نشده است.
معیارها و ویژگی های پرسش آغازین:
1. روشن صریح و شفاف باشد.
2. تک جنبه ای و پرهیز از چند پهلوی (چند سؤال نباشد) بقیه سؤال ها تحت عنوان سؤال فرعی مطرح شود.
3. عملی بودن با توجه به زمان و امکانات موجود.
4. عاری بودن از داوری های اخلاقی و سوگیری های ایدئولوژیک.
5. حتی المقدور کوتاه و اجتناب از توضیح واضحات و قیود توضیحی.
1-5.

پیش فرض های تحقیق

محقق باید پیش از شروع تحقیق، پیش فرض های تحقیق خود را مشخص سازد. در هر تحقیقی پیش فرض هایی وجود دارد که محقق آنها را تلقی به قبول کرده و به عنوان اصلی موضوعه پذیرفته و تحقیق را بر پایه آنها قرار می دهد. وقتی محقق پیش فرض های تحقیق را مشخص سازد می داند که تحقیق را از کجا شروع کند و سؤالات تحقیق و گستره تحقیق را در چه حدی قرار دهد. در غیر این صورت باید برای اثبات و نظریات خود به اثبات پیش فرض ها نیز بپردازد که این کار امر تحقیق را بسیار طولانی و از توان محقق خارج می کند و در نتیجه هر محققی برای اثبات کوچک ترین نظریه ای باید به اثبات مبنایی ترین و پایه ترین پیش فرض ها بپردازد، در حالی که چنین امر نزدیک به محال است.
1-6.

فرضیه تحقیق

محقق پس از اینکه سؤالات تحقیق را مشخص کرد به پاسخ های احتمالی سؤالات تحقیق می پردازد و با توجه به پیشینه تحقیق و مطالعات اکتشافی، فرضیه ای را به عنوان پاسخ به سؤالات تحقیق ارائه می کند. این فرضیه در طول تحقیق بررسی می شود و صحت و سقم آن سنجیده می گردد.
ملاک های فرضیه خوب:
1. روشن، معین و مشخص
2. داشتن حدود مشخص
3. قابلیت اندازه گیری و ارزیابی داشتن
4. قابل فهم بودن (تعریف مناسب و خوب)
5. متناسب با تئوری ها و نظریه های موجود
6. مرتبط بودن با عنوان تحقیق
1-7.

روش تحقیق

کلیه وسایل و مراجع جمع آوری سیستماتیک اطلاعات و نحوه تجزیه و تحلیل منطقی آنها را برای نیل به یک هدف معین، روش علمی تحقیق گویم. وقتی پرسش آغازین، اهداف، سؤال ها و … معلوم گشت نوبت بدان می رسد که محقق روش تحقیق خود را به شکل روشن و شفاف بیان کند و به گونه ای طرح کند که دیگران نیز از انتخاب او حما